Hydrosalpinx: afgesloten eileider door vochtophoping

Bij een hydrosalpinx is er sprake van een vochtophoping in de eileider die een normale functie van het orgaan in de weg staat. De aandoening komt vaak pas aan het licht wanneer iemand medische hulp inschakelt omdat het maar niet lukt om zwanger te raken. Is bij beide eileiders sprake van een hydrosalpinx dan leidt dit tot onvruchtbaarheid. Is slechts één van de eileiders aangedaan dan is er sprake van verminderde vruchtbaarheid maar is zwanger worden niet onmogelijk. Wordt een hydrosalpinx geconstateerd dan kan voor een chirurgische ingreep worden gekozen. Ook komt het vaak voor dat in plaats daarvan wordt gekozen voor een IVF-traject.

Hydrosalpinx

• Wat is een hydrosalpinx?
• Het stellen van een diagnose
• Oorzaken hydrosalpinx
• Behandeling hydrosalpinx

Wat is een hydrosalpinx?

Wanneer je zwanger wilt worden dan is het uiteraard nodig dat zaadcellen naar de eierstok vervoerd kunnen worden en dat een bevruchte eicel weer naar de baarmoeder kan. Is er sprake van een afgesloten eileider (aan beide kanten) dan is het niet mogelijk om op natuurlijke wijze zwanger te raken. Wanneer slechts één van beide eileiders is afgesloten dan is het moeilijker om zwanger te raken maar niet onmogelijk. Een hydrosalpinx is een type afgesloten eileider waarbij de afsluiting het gevolg is van een vochtophoping. Andere soorten afsluitingen zijn een afsluiting als gevolg van een ophoping van bloed (hematosalpinx) of een ophoping van pus (pyosalpinx). Eerstgenoemde leidt vaak tot een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Laatstgenoemde is bijna altijd een aanwijzing dat sprake is van een ontsteking aan het kleine bekken.

Geschiedenis

Het fenomeen hysrosalpinx werd voor het eerst beschreven door de Nederlandse arts Reinier de Graaf, die leefde in de tweede helft van de zeventiende eeuw. De oorzaken van de aandoening zijn pas eind negentiende eeuw ontdekt. Sinds het begin van de twintigste eeuw bestaan er standaarden voor het diagnosticeren van de aandoening.

Het stellen van een diagnose

Buikpijn of pijn in het bekken kan een symptoom zijn van een hydrosalpinx, maar niet iedereen heeft hier last van. De meest voorkomende aanleiding voor onderzoek is onvruchtbaarheid. Probeer je al geruime tijd zwanger te raken en lukt dit maar niet dan moet medisch onderzoek uitwijzen wat hiervan de oorzaak is. Een vermoeden van een afgesloten eileider kan bevestigd worden middels een röntgen-contrastfoto (hysterosalpingografie, HSG) of een kijkoperatie (laparoscopie). Een grote hydrosalpinx is ook op een echo zichtbaar maar een kleine kan bij een echo makkelijk gemist worden.

Oorzaken hydrosalpinx

De vochtophoping in de eileider die we hydrosalpinx noemen kan meerdere oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaken zijn de volgenden:

• Een eerdere buikoperatie of blindedarmontsteking
• Een seksueel overdraagbare aandoening (soa), meestal chlamydia of gonorrhea
• Ontsteking aan het kleine bekken (vaak Pelvic inflammatory disease genoemd)
• Endiometrose
• Verklevingen

Behandeling hydrosalpinx

Wanneer je op natuurlijke wijze zwanger wilt raken dan is het noodzakelijk dat de hydrosalpinx verholpen wordt. Tijdens een kijkoperatie zal de gynaecoloog beslissen wat hiervoor de beste manier is. De vochtophoping kan verwijderd worden of slechts geopend. Het verwijderen kan vaak tijdens dezelfde ingreep gebeuren. Voor het openen van de hydrosalpinx is soms een complexere buikoperatie nodig. Voor het openen van de hydrosalpinx wordt meestal gekozen als beide eileiders door hetzelfde probleem zijn aangedaan terwijl vaker voor verwijderen wordt gekozen als het probleem zich eenzijdig concentreert. Een dergelijke operatie is erop gericht om de vruchtbaarheid te verbeteren maar een goede vruchtbaarheid na de ingreep is niet gegarandeerd. Is de gynaecoloog niet voldoende overtuigd van de effectiviteit van een operatie (bijvoorbeeld omdat een hysterosalpingografie ook nog andere problemen aan het licht gebracht heeft) dan zal eerder een IVF-traject geadviseerd worden. De functie van de eileider is bij IVF immers overbodig.