Gewijzigde oogkleur: Door ziekten of omgevingsfactoren
De oogkleur wordt grotendeels bepaald door genetische factoren. De overervingspatronen zijn evenwel complex waardoor een kind soms een andere oogkleur heeft dan de ouders. Als gevolg van de natuurlijke veroudering, wijzigt de oogkleur in de eerste levensjaren vaak. Soms treden echter nog andere kleurwijzigingen in de loop van het leven omwille van ziekten, omgevingsfactoren of nog andere oorzaken. De oogkleur is in één of beide ogen gewijzigd. Wanneer dit plots optreedt of het kleurverschil is erg groot, dan is professioneel medisch advies van een oogarts noodzakelijk. Vaak zijn deze oorzaken niet ernstig maar soms wijst een gewijzigde oogkleur op een ernstige medische aandoening. Een snel oogartsbezoek voorkomt dan een permanent verlies van het gezichtsvermogen of andere gezondheidscomplicaties.
Ontwikkeling ogen bij kinderen
Veel
baby’s met een blanke huidskleur komen ter wereld met blauwe of blauwgrijze ogen. Bij het verouderen wordt de
oogkleur donkerder als gevolg van meer pigmentproductie in de iris. Het kind ontwikkelt dan een meer donkere oogkleur, zoals groen tot verschillende bruintinten. Wanneer een baby geboren is met bruine ogen, wijzigt deze kleur weinig na verloop van tijd, maar soms wordt de kleur nog wel een beetje donkerder. Meestal is de oogkleur permanent op driejarige leeftijd.
Natuurlijke veroudering
Normaal gezien wijzigt de oogkleur niet na driejarige leeftijd, maar in sommige gevallen gebeurt dit wel. Genetische factoren spelen hierbij een rol. Vooral mensen met een licht gekleurde iris hebben een hogere kans op het ontwikkelen van een andere oogkleur, terwijl mensen met een donker gekleurde iris vaak deze oogkleur behouden.
Ziekten
Fuchs uveïtis syndroom
Fuchs uveïtis syndroom (Fuchs heterochrome uveïtis of Fuchs heterochrome iridocyclitis) is een oogaandoening waarbij het middelste gedeelte van het oog (uvea) chronisch ontstoken is. Deze milde
ontsteking heeft betrekking op de iris (regenboogvlies) en andere oogstructuren van slechts één oog. Hierdoor krijgt de aangetaste iris meestal een lichtere oogkleur, maar bij een aantal patiënten wordt de oogkleur juist donkerder. Uiteindelijk ontstaat wel een verschil tussen de oogkleur van beide ogen, beter bekend als “
heterochromie”. Soms is de gewijzigde oogkleur het eerste of zelfs het enige teken van het Fuchs uveïtis syndroom. Door de oogziekte leidt een patiënt sneller aan glaucoom en
cataract (staar). Fuchs uveïtis syndroom valt niet te verwarren met
Fuchs' hoornvliesdystrofie, een oogziekte waarbij het hoornvlies (cornea) vertroebelt waardoor de patiënt erg geleidelijk een troebeler zicht krijgt.
Hoofdpijn begeleidt de symptomen van het Horner-syndroom /
Bron: Geralt, Pixabay Horner-syndroom
Het
Horner-syndroom is een neurologische aandoening waarbij de zenuwbaan van de
hersenen naar het
gezicht en de ogen aan één zijde van het lichaam onderbroken is. Dit syndroom kent diverse mogelijke oorzaken zoals onder andere een nektrauma, een
beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen) en een vorm van
longkanker met een longtoptumor (
Pancoast-syndroom). De patiënt kampt met drie typerende symptomen. Zo heeft de patiënt namelijk een hangend ooglid (
ptosis). Daarnaast heeft de patiënt een kleiner dan normale pupil in het aangetaste oog waardoor
anisocorie (ongelijke pupillen) tot stand komt. Bovendien is de patiënt niet in staat om te zweten aan één zijde van het gezicht (
anhidrose). Enkele andere symptomen begeleiden mogelijk deze ziekte, zoals
hoofdpijn, een
droge huid aan de aangetaste zijde,
spierzwakte,
aangezichtspijn met pijnscheuten en
blozen. Ontstaat het Horner-syndroom voor het eerste levensjaar van een kind, dan leidt dit vaak tot een lichtere oogkleur in het aangetaste oog.
Pigmentdispersiesyndroom en pigmentglaucoom
Het pigmentdispersiesyndroom en pigmentglaucoom zijn oogziekten waarbij het pigment in de iris verstoord is. De losse pigmentkorrels verzamelen zich hierbij in de voorste oogkamer. Bij pigmentglaucoom blokkeren de pigmentkorrels de normale fluïdumstroom door de voorste kamer van het oog, wat resulteert in
glaucoom. Door een verhoogde druk in het oog ontstaat dan een verlies van het gezichtsvermogen. Pigmentdispersie zorgt voor een gewijzigde oogkleur.
Plots wazig zien in combinatie met een gewijzigde oogkleur vereist onmiddellijke medische aandacht /
Bron: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)Omgevingsfactoren & gewijzigde oogkleur
Medicijnen
Ook medicijnen zorgen soms voor een andere oogkleur. Zo resulteren sommige medicijnen voor de behandeling van glaucoom in een gewijzigde oogkleur. Ook geneesmiddelen die de wimpergroei van het bovenste ooglid verbeteren, wijzigen bij een aantal mensen de oogkleur. Soms is de gewijzigde oogkleur permanent, al hoeft dit niet bij alle mensen zo te zijn.
Blootstelling aan de zon
Bij de blootstelling aan de zon produceert het lichaam meer melanine. De blootstelling aan meer
zonlicht veroorzaakt bijgevolg een meer donkere oogkleur.
Andere oorzaken
Ook zorgen een aantal andere medische aandoeningen voor een andere oogkleur, zoals kankercellen in de iris en een traumatisch oogletsel. Bij
roodheid,
oogpijn,
plots wazig zien of andere symptomen, is het nodig om meteen en arts te raadplegen om een mogelijk permanent verlies aan het gezichtsvermogen te voorkomen.
Lees verder