Oogpijn: Oorzaken van pijnlijk oog of pijnlijke ogen

Oogpijn: Oorzaken van pijnlijk oog of pijnlijke ogen Oogpijn is een frequent voorkomend en zeer ongemakkelijk probleem. Veelal is dit het gevolg van vermoeide ogen of hoofdpijn en verbeteren de klachten spontaan. In sommige gevallen is een pijnlijk oog of zijn pijnlijke ogen een duidelijk teken van een medisch probleem. Oogpijn is dan het gevolg van erg veel mogelijke aandoeningen, infecties en ontstekingen alsook oogafwijkingen. De oorzaken behoeven een medische behandeling. Een juiste en snelle behandeling voorkomt namelijk ernstige of permanente schade aan het oog of de ogen. In een aantal gevallen is het dan ook verstandig om een oogarts te raadplegen.
Overmatig computergebruik leidt soms tot pijnlijke ogen / Bron: Concord90, PixabayOvermatig computergebruik leidt soms tot pijnlijke ogen / Bron: Concord90, Pixabay

Veel voorkomende pijn aan het oog of de ogen

Wanneer de patiënt kampt met pijnlijke ogen als gevolg van oogvermoeidheid, is dit vaak niet zo ernstig. Dit ontstaat bijvoorbeeld door slaapgebrek, stress, overmatig computergebruik, (Computer Vision Syndrome), langdurig lezen of andere langdurige (oog)inspanningen. Hoofdpijn is vaak geassocieerd met oogvermoeidheid. Het verbeteren van vermoeide ogen gebeurt met rust, eventueel een nieuw voorschrift voor een bril of contactlenzen of oogyoga. Slechts af en toe zijn vermoeide ogen het gevolg van oogspierproblemen waarbij ook oogpijn tot uiting komt. Bij deze klachten is het echter eveneens raadzaam om een oogarts te contacteren omdat mogelijk een voorschrift voor een nieuwe bril of contactlenzen nodig is. Het komt tot slot voor dat een patiënt na een oogoperatie pijn heeft aan het geopereerde oog. Medicijnen en rust verbeteren deze klachten.

Een allergische reactie op oogcosmetica leidt mogelijk tot pijnlijke ogen / Bron: Manuel Marín, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)Een allergische reactie op oogcosmetica leidt mogelijk tot pijnlijke ogen / Bron: Manuel Marín, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)

Aandoeningen & pijn in het oog of de ogen

Bij enkele aandoeningen komen eveneens pijnlijke ogen tot stand.

Medicatie & pijnklachten aan oog of ogen

Niet enkel bij ziekten is oogpijn aanwezig, maar soms veroorzaakt ook medicatiegebruik oogpijn. Vooral bisfosfonaten staan erom bekend om oogpijnklachten te veroorzaken. Deze geneesmiddelen zet de arts in bij botaandoeningen waarbij botpijn tot stand komt.

Oogafwijkingen & pijnlijke ogen

Pijn aan één oog of beide ogen is het gevolg van diverse oogafwijkingen.

Ooginfecties en ontstekingen & oogpijnklachten

Verder zijn pijnlijke ogen aanwezig bij ooginfecties en ontstekingen aan het oog of de ogen.

Symptomen

Locatie van pijn aan oog of ogen

Soms vloeit oogpijn voort uit een probleem in het oog of de delen rond het oog.
  • conjunctiva: de conjunctiva staat voor het oogbindvlies. dit is de zeer dunne bedekking van de sclera en de binnenkant van het ooglid
  • cornea (hoornvlies): de heldere voorkant het oog (aan het oogoppervlak) is belangrijk voor het richten van het licht
  • extraoculaire spieren: de buitenoogspieren zijn verantwoordelijk voor de draaibewegingen van het oog
  • iris: het iris of regenboogvlies is het gekleurde deel van het oog, met in het midden de pupil
  • oogkas: de oogkas is een soort benige holte in de schedel waarin het oog en de oogspieren zich bevinden
  • ooglid: buitenbekleding die zorgt dat vocht en andere deeltjes niet in de ogen terechtkomen
  • sclera: de sclera is het witte gedeelte van de ogen
  • zenuwen: zenuwen leveren visuele informatie van de ogen aan de hersenen

Bij pijnlijke ogen komt mogelijk ook een wazig zicht voor / Bron: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)Bij pijnlijke ogen komt mogelijk ook een wazig zicht voor / Bron: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)
Soorten oogpijn & bijkomende klachten
Oogpijn neemt eigenlijk twee vormen aan: oculaire pijn (pijn aan het oog zelf) of orbitale pijn (pijn aan de oogkas). De betekenis van het woord ‘pijn’ is over het algemeen open voor interpretatie. Oogpijn is mogelijk in één oog of in beide ogen. Daarnaast treedt de pijn geleidelijk of plots op. De pijn is soms constant of komt in aanvallen. Soms verergert de pijn bij het maken van oogbewegingen of in andere omstandigheden. De pijn is voorts afkomstig van een probleem aan het oogoppervlak maar soms is pijn aanwezig door een probleem in de diepere oogstructuren. Verder beschrijven patiënten het pijnlijk oog of de pijnlijke ogen als drukkend, brandend, kloppend of stekend. Soms is sprake van een zanderig gevoel in de ogen. Bij een aantal patiënten voelt het alsof een vreemd voorwerp in de ogen aanwezig is. Bij pijn aan het oog treden soms nog andere tekenen op zoals:

Diagnose en onderzoeken

Contact met de oogarts

Bij ernstige pijn of het verlies van het gezichtsvermogen is het belangrijk om medische hulp in te schakelen. Ook patiënten met een chronische aandoening zoals artritis (gewrichtsontsteking) of een auto-immuunziekte, moeten een oogarts bezoeken bij pijn aan het oog of de ogen.

Een uitgebreid oogonderzoek is nodig / Bron: Jeff Dahl, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Een uitgebreid oogonderzoek is nodig / Bron: Jeff Dahl, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Vraaggesprek
De arts bevraagt de patiënt eerst over de pijn. Zo wil hij weten of de pijn plotseling of geleidelijk is opgetreden, de pijn constant of in aanvallen aanwezig is, de pijn in één of beide ogen aanwezig is, de pijn verergert bij het maken van bewegingen of in andere omstandigheden, alsook of, en zo ja, welke andere tekenen gepaard gaan met de oogpijn.

Diagnostisch onderzoek

De oogarts controleert na het vraaggesprek het gezichtsvermogen, de oogbewegingen en de pupilreactie op licht. Om het netvlies te controleren, moet de arts een oftalmoscopie uitvoeren. Dit is een kijkonderzoek van de oogstructuren die zich aan de achterkant van het oog bevinden. Hiervoor verdooft hij eerst het oog of de ogen met speciale oogdruppels, gekend als ‘mydriatica’. De oogarts controleert eveneens de oogboldruk via tonometrie indien hij de patiënt verdenkt van glaucoom. Verder is een oogonderzoek met fluoresceïne aanbevolen bij bijvoorbeeld een hoornvliesletsel. Vermoedt de oogarts dat de pijn afkomstig is van het hoornvlies (bijvoorbeeld veroorzaakt door een vreemd voorwerp), dan plaatst de oogarts oogdruppels in de ogen. Verdwijnt de pijn hierdoor, dan is het hoornvlies (oogoppervlak) de bron van de pijn.

Behandeling van medische- en oogziektes

Een gezonde voeding is nodig / Bron: Jill111, PixabayEen gezonde voeding is nodig / Bron: Jill111, Pixabay
Zelfzorg
In de meeste gevallen is medisch advies noodzakelijk. Bij milde oogpijn mag de patiënt niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) nemen zoals ibuprofen. Uitlokkende risicofactoren vermijdt de patiënt, zoals stoffen die een allergische reactie opwekken, wrijven in het oog, langdurig computergebruik, roken, … Verder zorgt de patiënt voor een gezonde levensstijl met onder andere een gevarieerde en gezonde voeding, voldoende drinken (geen alcohol) en voldoende slaap. Dankzij deze eenvoudige tips verbetert niet alleen de ooggezondheid maar ook de algemene gezondheid. Het is tot slot aanbevolen om bij een overgevoeligheid aan licht een zonnebril of een hoed met een brede rand te dragen. Alle andere behandelingen voert een oogarts uit. Hij moet eerst aan de hand van diverse onderzoeken de oorzaak van oogpijn bepalen.

Professionele medische zorgen

De medische behandeling hangt af van de diagnose en de ernst van het probleem.

Aandoeningen
Heel wat mogelijke aandoeningen veroorzaken oogklachten, en de behandeling daarvan is heel variabel. Medicatie, medische procedures en chirurgie zijn meestal inzetbaar.

Medicatie
Wanneer het gebruik van bepaalde medicijnen leidt tot pijnlijke ogen, dan bekijkt de arts of hij een andere dosis of een ander geneesmiddel inzet. De patiënt overlegt steeds alle bijwerkingen zoals oogpijn met de arts, en gaat niet zelf aan de dosis sleutelen of het medicijn stopzetten.

Oogaandoeningen
Enkele oogaandoeningen zijn eveneens behandelbaar met medicatie. Af en toe is bij ernstige schade aan het hoornvlies wel een hoornvliestransplantatie vereist. Verdere medische behandelingen zijn evenwel soms noodzakelijk om het gezichtsvermogen te redden of te verbeteren, of om complicaties te voorkomen. Lasertherapie (zoals bij glaucoom) of een operatie behoren dan tot de mogelijkheden.

Ooginfecties en ontstekingen in het oog
De behandeling van infecties gebeurt veelal met antibiotica (bestrijden bacteriën), antimycotica (bestrijden schimmels) en antivirale geneesmiddelen (bestrijden virussen). Bij sommige ontstekingen, zoals een oogzenuwontsteking, is corticosteroïde medicatie nodig (krachtige ontstekingsremmers). Vaak moet de patiënt oogdruppels via correcte oogdruppelrichtlijnen, maar de medicijnen zijn ook beschikbaar in tabletvorm.

Prognose van oogpijn

De prognose is erg variabel en afhankelijk van de oorzaak. Bij ‘normaal pijnlijke ogen’ is de oorzaak meestal goed en snel te identificeren alsook te behandelen. Sommige (oog)ziekten zijn dankzij medicatie of een operatie ook permanent te verhelpen en komen niet of zelden terug. Andere afwijkingen vragen een langdurige behandeling waarbij slechts een langzaam herstel optreedt. In een aantal omstandigheden, zoals bij een oogtrauma of glaucoom, is het niet altijd mogelijk om het gezichtsvermogen te redden. Oogartsen adviseren tot slot om regelmatig een oogonderzoek te laten uitvoeren; dit voorkomt veel oogklachten waaronder oogpijn.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Verbrande ogen (zonnebrand) door blootstelling aan zonVerbrande ogen (zonnebrand) door blootstelling aan zonDe zon is voor iedereen een belangrijke bron van vitamine D. Hoewel de zon veel essentiële vitaminen geeft, ontstaat ook…
Hordeolum: Strontje (pijnlijk bultje) in of op het ooglidHordeolum: Strontje (pijnlijk bultje) in of op het ooglidEen hordeolum is beter gekend als een strontje in of op het ooglid. Door een bacteriële infectie krijgt de patiënt een p…
Pijn aan de ogenPijn aan de ogenDe ogen zijn zeer belangrijk: we zien er alles mee. Pijn aan de ogen kan voorkomen bij griep, maar kan ook een gevolg zi…
Tolosa-Hunt-syndroom: Ziekte met problemen en pijn aan oogTolosa-Hunt-syndroom: Ziekte met problemen en pijn aan oogHet Tolosa-Hunt-syndroom is een zeldzame aandoening gekenmerkt door oftalmoplegie (pijnlijke oogbewegingsstoornis) en oo…

Nycturie: Frequent nachtelijk urineren ('s nachts plassen)Nycturie: Frequent nachtelijk urineren ('s nachts plassen)Nycturie is de medische tem voor ‘nachtelijk urineren’. Dit vervelende symptoom, waarbij een patiënt meer dan één keer m…
Tintelende vingers: oorzaken en symptomen van tintelingenTintelende vingers: oorzaken en symptomen van tintelingenTintelende vingers of tintelingen in je vingers of hand(en) komt vaak door herhaalde belasting en repetitieve bewegingen…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Son Of Groucho, Flickr (CC BY-2.0)
  • Geraadpleegd op 17 augustus 2017:
  • Causes, http://www.mayoclinic.org/symptoms/eye-pain/basics/causes/sym-20050744
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Common causes of eye pain explained, http://www.medicalnewstoday.com/articles/316144.php
  • Definition: http://www.mayoclinic.org/symptoms/eye-pain/basics/definition/sym-20050744
  • Eye pain, https://medlineplus.gov/ency/article/003032.htm
  • Eye Pain: Symptoms, Causes, and Treatment, http://www.eyehealthweb.com/eye-pain/
  • Eye Pain: What Are the Causes?, http://www.webmd.com/eye-health/eye-pain-causes-symptoms-diagnosis-treatment#1
  • Pain in eye, https://www.aao.org/eye-health/symptoms/pain-in-eye-3
  • Pijn aan de ogen: oorzaken pijnlijke ogen of oogpijn, http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/172344-pijn-aan-de-ogen-oorzaken-pijnlijke-ogen-of-oogpijn.html
  • When to see a doctor, http://www.mayoclinic.org/symptoms/eye-pain/basics/when-to-see-doctor/sym-20050744
  • Afbeelding bron 1: Concord90, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Manuel Marín, Wikimedia Commons (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 3: Nufkin, Flickr (CC BY-2.0)
  • Afbeelding bron 4: Jeff Dahl, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 5: Jill111, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 30-03-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 17
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.