Heterochromie: Twee verschillende oogkleuren

Heterochromie is een aandoening waarbij een persoon twee verschillende oogkleuren heeft, bijvoorbeeld een blauw oog en een groen oog. Dit symptoom kan zowel aangeboren zijn als zich later in het leven ontwikkelen. Heterochromie is meestal goedaardig en veroorzaakt geen pijn of andere bijkomende symptomen aan de ogen. De diagnose van heterochromie wordt gesteld door middel van een grondig oogonderzoek, omdat het kan worden verward met andere oogafwijkingen. Behandeling is doorgaans niet nodig, en het primaire effect van heterochromie is een opvallend, vaak exotisch uiterlijk. Een bekende persoon met heterochromie is actrice Jane Seymour.

• Synoniemen van heterochromie
• Epidemiologie van heterochromie
• Oorzaken van heterochromie: Aangeboren en verworven
• Soorten heterochromie
• Symptomen: Alleen twee verschillende oogkleuren
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling: Onnodig
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Synoniemen van heterochromie

Heterochromie wordt ook wel aangeduid met de volgende synoniemen:

• Heterochromia iridis
• Heterochromia iridum

Epidemiologie van heterochromie

Heterochromie komt relatief zeldzaam voor bij mensen. Het komt vaker voor bij dieren. Rassen van honden zoals de Siberische husky, Australische herders, border collies, Dalmatiërs, Welsh corgi, teckels en Chihuahua’s vertonen vaak heterochromie. Ook bij katten zoals de Turkse Van, Turkse Angora, Japanse bobtail en Sphynx is heterochromie relatief vaak voorkomend. Bij paarden komt heterochromie eveneens regelmatig voor.

Oorzaken van heterochromie: Aangeboren en verworven

De oorzaak van heterochromie kan zowel aangeboren als verworven zijn. De hoeveelheid melanine in de iris bepaalt de kleur van de ogen, waarbij blauwe ogen de minste hoeveelheid melanine bevatten en bruine ogen de meeste.

Aangeboren

Bij de geboorte kan heterochromie ontstaan door:

• Horner-syndroom: Een erfelijke aandoening gekenmerkt door een vernauwde pupil (miosis), een gedeeltelijk afhangend ooglid (ptosis) en een verminderd zweten aan één kant van het gezicht. Dit is het gevolg van een onderbreking in de zenuwimpulsen naar het oog.
• Waardenburg-syndroom: Een genetische aandoening die kan leiden tot een verandering in oogkleur.
• Neurofibromatose: Een neurologische aandoening die huid- en oogafwijkingen kan veroorzaken.
• Rubeosis iridis: Een aandoening van de iris waarbij een abnormale bloedvatgroei optreedt.
• Ziekte van Bourneville-Pringle: Een zeldzame aandoening die heterochromie kan veroorzaken.

Verworven

Heterochromie kan zich later in het leven ontwikkelen door:

• Een bloeding in het oog.
• Een lichte ontsteking die slechts één oog aantast.
• Een trauma (oogletsel) of een vreemd voorwerp in het oog.
• Gebruik van sommige medicijnen voor de behandeling van glaucoom (verhoogde oogboldruk).
• Uveïtis: Ontsteking van de uvea, de middelste laag van het oog.
• Vitiligo: Een huidaandoening met witte vlekken die ook de iris kan beïnvloeden.

Soorten heterochromie

Heterochromie wordt ingedeeld in drie soorten, afhankelijk van de locatie van de verschillende kleuren:

Volledige heterochromie

Bij volledige heterochromie heeft elk oog een totaal verschillende kleur.

Gedeeltelijke heterochromie

Gedeeltelijke heterochromie, ook bekend als “sector heterochromie”, verwijst naar een situatie waarbij een deel (of sector) van de iris in één oog een andere kleur heeft dan de rest van de iris. Dit kan zich voordoen in één oog of beide ogen.

Centrale heterochromie

Bij centrale heterochromie heeft de iris een andere kleur aan de rand van de pupil, vergeleken met de kleur van de rest van de iris. Dit zorgt voor een opvallend kleurverloop van de pupil naar het midden van de iris.

Symptomen: Alleen twee verschillende oogkleuren

Heterochromie zelf is meestal goedaardig en heeft geen invloed op de gezichtsscherpte of het functioneren van de ogen. Het enige symptoom is de aanwezigheid van twee verschillende oogkleuren, wat het uiterlijk van de persoon verandert.

Diagnose en onderzoeken

Oogarts raadplegen

Patiënten met heterochromie, vooral wanneer de kleur van één oog verandert, moeten een oogarts raadplegen. Dit is belangrijk om andere mogelijke aandoeningen of tumoren uit te sluiten.

Lichamelijk en oogonderzoek

Een grondig oogheelkundig onderzoek is nodig om een onderliggende medische aandoening uit te sluiten. Aandoeningen waarbij heterochromie voorkomt, zoals pigmentglaucoom, kunnen alleen worden opgespoord via dergelijk onderzoek.

Diagnostisch onderzoek
Indien een onderliggende aandoening wordt vermoed, kunnen aanvullende diagnostische onderzoeken zoals bloedonderzoek of genetische tests noodzakelijk zijn om de diagnose te bevestigen.

Differentiële diagnose

Anisocorie
Heterochromie kan worden verward met anisocorie, waarbij de pupillen verschillende groottes hebben door bijvoorbeeld een oogzenuwverlamming of trauma. Dit maakt het ene oog donkerder omdat de pupil vergroot is.

Irisnevus
Een irisnevus is een goedaardige, gepigmenteerde groei in de iris. Dit kan worden verward met heterochromie. Een irisnevus is meestal rond en bruin van kleur, en de oogarts volgt de grootte ervan om te controleren op kwaadaardigheid.

Behandeling: Onnodig

Heterochromie zelf vereist geen behandeling. Behandeling is alleen nodig als er een onderliggende oorzaak is zoals een ziekte of trauma.

Prognose

Heterochromie heeft geen invloed op de levenskwaliteit of levensverwachting van een persoon. De vooruitzichten hangen af van de onderliggende oorzaak van de heterochromie. Bij afwezigheid van andere aandoeningen, is de prognose doorgaans uitstekend.

Complicaties

Hoewel heterochromie op zichzelf geen ernstige complicaties veroorzaakt, kunnen er complicaties optreden als het symptoom het gevolg is van een onderliggende aandoening. Mogelijke complicaties omvatten:

• Visuele problemen: Als heterochromie het gevolg is van een aandoening zoals uveïtis of glaucoom, kunnen er visuele problemen optreden, zoals verminderd gezichtsvermogen of visuele fluctuaties.
• Ooginfecties: Verworven heterochromie door een ontsteking of trauma kan leiden tot ooginfecties of bijkomende ontstekingen.
• Verergering van onderliggende aandoeningen: De aandoening die heterochromie veroorzaakt kan verergeren als deze niet adequaat behandeld wordt, wat kan leiden tot verdere complicaties zoals verhoogde oogdruk of permanente schade aan de iris.
• Psychologische impact: Bij sommige mensen kan heterochromie leiden tot psychologische stress of onzekerheid over hun uiterlijk, vooral als het onverwacht optreedt.

Preventie

Heterochromie zelf is vaak niet te voorkomen, vooral als het erfelijk of aangeboren is. Echter, de volgende preventieve maatregelen kunnen helpen om verworven heterochromie te voorkomen of te minimaliseren:

• Oogbescherming: Draag oogbescherming bij activiteiten waarbij het risico op oogletsel of trauma bestaat.
• Vroegtijdige behandeling: Zoek medische hulp voor aandoeningen zoals uveïtis of glaucoom op het moment dat de eerste symptomen optreden om ernstige complicaties te voorkomen.
• Gezonde levensstijl: Handhaaf een gezonde levensstijl en vermijd risicofactoren zoals overmatig gebruik van medicatie die het risico op heterochromie kan verhogen.
• Regelmatige oogcontroles: Laat regelmatig je ogen controleren, vooral als je symptomen van oogproblemen hebt, om eventuele onderliggende aandoeningen vroegtijdig op te sporen.