Eileiders: Soorten aandoeningen aan eileider bij vrouwen

De eileider (salpinx) (meervoud: salpinges) is een slanke buis waardoor eieren van een eierstok naar de baarmoeder gaan. Dit gebeurt via kleine haarachtige uitsteeksels (cilia: trilhaartjes) die zich op de cellen van de bekleding bevinden. In het vrouwelijke voortplantingskanaal is er een eierstok en een eileider aan elke kant van de baarmoeder. Enkele aandoeningen veroorzaken schade aan de eileider of eileiders. Ook een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, een infectie en kanker resulteren mogelijk in problemen met de eileider(s). Veel voorkomende symptomen bij eileiderproblemen zijn buikpijn, menstruatiepijn en onvruchtbaarheid. De behandeling is afhankelijk van de oorzaak en bestaat meestal uit medicatie en/of chirurgie.

• Buitenbaarmoederlijke zwangerschap van vrouw
• Eileiderkanker: Kanker van eileiders met bekkenpijn
• Endosalpingiosis
• Geïsoleerde eileidertorsie bij vrouwen
• Hydrosalpinx, verstopte eileider door vochtophoping
• Salpingitis, ontsteking van eileiders met ernstige buikpijn

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap van vrouw

Oorzaken

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (ectopische zwangerschap) treedt op wanneer de bevruchte eicel zich hecht op een andere plaats dan in de baarmoeder. Meestal ontstaat dit in de eileider. De eileiders zijn niet gemaakt voor een groeiend embryo, dus kan de bevruchte eicel zich in de eileiders niet goed ontwikkelen. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap resulteert uit bijvoorbeeld:

• abnormale gezwellen
• een aangeboren afwijking
• een infectie of ontsteking van de eileider
• littekenweefsel als gevolg van een eerdere infectie of een chirurgische ingreep aan de eileider of eerdere operaties in het bekkengebied of op de eileiders

Symptomen

Een gevorderde, niet-gediagnosticeerde ectopische zwangerschap leidt tot een gescheurde eileider (eileiderruptuur, eileiderbreuk), wat leidt tot bloedingen in de buik, een bloeddrukdaling en uiteindelijk een shock. Een vrouw ervaart scherpe of stekende pijn die kan komen en gaan en in intensiteit varieert. De pijn is voelbaar in het bekkengebied, de buik of de schouder en nek. Verder ontstaan abnormale vaginale bloedingen die zwaarder of lichter zijn dan de normale menstruatie. Ook maag- en darmklachten komen tot uiting. Tot slot zijn een bleke huid, zwakte, duizeligheid en flauwvallen bekende symptomen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Behandeling

De arts moet de zwangerschap onderbreken aangezien deze zwangerschapscomplicatie anders mogelijk leidt tot de dood. De vrouw krijgt medicatie toegediend of moet een operatie ondergaan.

Eileiderkanker: Kanker van eileiders met bekkenpijn

Oorzaken

Eileiderkanker ontwikkelt zich in de eileiders, de buizen die van de eierstokken naar de baarmoeder leiden. De meeste kankers die de eileiders aantasten, hebben zich vanuit andere lichaamsdelen verspreid (metastasen) en zijn niet ontstaan in de eileiders zelf. De oorzaak van eileiderkanker is niet bekend anno oktober 2019, onbehandelde seksueel overdraagbare aandoeningen, een familielid met dit type kanker en nooit borstvoeding hebben gegeven aan een baby zijn enkele risicofactoren.

Symptomen
In het beginstadium ervaren vrouwen vage tekenen, zoals buikpijn, constipatie, vermoeidheid of een opgeblazen gevoel, al zijn de tekenen soms zelfs afwezig. In een later stadium ontstaan duidelijkere klachten, zoals een abnormale vaginale afscheiding, abnormale vaginale bloedingen en blaasproblemen.

Behandeling

De arts verwijdert bij dit type kanker meestal de baarmoeder, de eierstokken, de eileiders, de aangrenzende lymfeklieren en de omliggende weefsels (hysterectomie). Daarna volgt chemotherapie.

Endosalpingiosis

Oorzaken

Endosalpingiosis is een aandoening waarbij zich eileiderepitheel buiten de eileider bevindt. Het is anno oktober 2019 onbekend wat deze aandoening veroorzaakt.

Symptomen

Vaak gebeurt de diagnose per toeval en zijn er geen tekenen aanwezig. Als deze toch optreden, kampt de vrouw met onder meer bekkenpijn, onvruchtbaarheid, een onregelmatige menstruatie en pijn tijdens het vrijen. Mogelijk hebben vrouwen ook reeds diverse jaren voordat de diagnose wordt gesteld, last van chronische rugpijn.

Behandeling

Aangezien endosalpingiose in het algemeen geen symptomen veroorzaakt, is een behandeling niet altijd noodzakelijk. De behandeling van andere problemen die door deze aandoening mogelijk tot stand komen, zoals bijvoorbeeld eierstokcysten, chocoladecysten, vrouwelijke onvruchtbaarheid, bekkenpijn, verklevingen, pijn tijdens het vrijen, moet de arts individueel aanpakken. Het chirurgisch verwijderen van de weefsels, cysten en verklevingen vermindert de symptomen aanzienlijk. Sommige vrouwen nemen voorts progesteron om de menstruatiecyclus te reguleren. Dit voorkomt dat het lichaam hoge niveaus van oestrogeen bereikt in de eisprong en de aandoening verder verergert. Oestrogeen in de voeding leidt sporadisch tot grote schade. Daarom krijgen vrouwen met endosalpingiose het advies om voedingsmiddelen met weinig oestrogenen te eten. Dit betekent dat ze best voedingsmiddelen zoals soja, zoethout en tofu schrappen of beperken.

Geïsoleerde eileidertorsie bij vrouwen

Een geïsoleerde eileidertorsie duidt op een uiterst zeldzame aandoening waarbij een volledige of gedeeltelijke rotatie (verdraaiing) van de eierstok optreedt. Hierbij is het ligament dat de buikwand met de eierstokken verbindt, verdraaid. Acute lagere buikpijn en eierstokpijn zijn bekende symptomen. Een snelle chirurgische behandeling is nodig omdat de eierstok anders afsterft.

Hydrosalpinx, verstopte eileider door vochtophoping

Oorzaken

Een hydrosalpinx is een aandoening waarbij een geblokkeerde eileider zich met vloeistof vult. Één of beide eileiders zijn getroffen. Meestal is hydrosalpinx het resultaat van een langdurige infectie van de eileiders. Deze infectie verschijnt door bijvoorbeeld een seksueel overdraagbare aandoening, een gescheurde appendix, verklevingen (littekenweefsel) of endometriumafzettingen (door endometriose).

Symptomen

Onvruchtbaarheid is vaak aanwezig bij vrouwen. Andere symptomen treden meestal niet op en daardoor gebeurt de diagnose vaak pas wanneer een vrouw zwanger probeert te raken. Af en toe kampen vrouwen met bekkenpijn of een abnormale vaginale afscheiding. Daarnaast verschijnen mogelijk tekenen van de oorzaak van hydrosalpinx.

Behandeling

Mogelijk krijgt de vrouw sclerotherapie waarbij de arts eerst vloeistof verwijdert uit de aangetaste eileider en vervolgens een middel injecteert zodat de eileider zich niet meer kan vullen met vloeistof. De arts voert soms ook een operatie uit om deze aandoening te behandelen. Verder is een IVF-behandeling nuttig voor vrouwen die een kinderwens hebben.

Salpingitis, ontsteking van eileiders met ernstige buikpijn

Oorzaken

Salpingitis duidt op een infectie en ontsteking in de eileiders. De infectie heeft meestal zijn oorsprong in de vagina en stijgt van daaruit op naar de eileider. Omdat de infectie zich via de lymfevaten kan verspreiden, leidt een infectie in de éne eileider meestal tot een infectie van de andere eileider. Acute salpingitis is meestal gerelateerd aan een seksueel overdraagbare aandoening zoals gonorroe en chlamydia. Ook infecties die niet geassocieerd zijn met een soa, en medische procedures waarbij bacteriën in het lichaam terechtkomen (zoals een laparoscopie), veroorzaken mogelijk de acute vorm van de eileiderontsteking. De chronische vorm die meestal vergezeld gaat met mildere symptomen, is vaak het resultaat van tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen).

Symptomen

De symptomen verschijnen meestal na een menstruatie. De meest voorkomende zijn:

• braken
• buikpijn
• diarree
• een abnormale geur en kleur van de vaginale afscheiding
• een opgeblazen gevoel
• koorts
• lage rugpijn
• misselijkheid
• onvruchtbaarheid
• pijn komt en gaat tijdens de menstruatieperiode
• pijn tijdens de eisprong (ovulatiepijn)
• pijn tijdens de geslachtsgemeenschap
• rillingen
• zweten

Behandeling
De arts behandelt salpingitis meestal met behulp van antibiotica. Bij schade aan eileiderweefsel is mogelijk wel een operatie nodig.

Lees verder

• Eileiderkanker: Kanker van eileiders met bekkenpijn
• Hydrosalpinx: Verstopte eileider door vochtophoping
• Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: Oorzaken en symptomen
• Salpingitis: Ontsteking van eileiders met ernstige buikpijn