Eczeem op eikel: oorzaken en behandeling eczeem glanspenis
Eczeem is een huidaandoening waarbij de huid ontstoken raakt, waardoor je last krijgt van jeuk, roodheid, zwelling, schilfers, bultjes, kloofjes of korstjes. Er bestaan meerdere soorten eczeem. Eczeem kan in veel delen van de huid voorkomen en heeft verschillende oorzaken. Eczeemachtige klachten kunnen ook op de eikel of glanspenis voorkomen. Vooral als ze aan de glanspenis of de voorhuid zitten, zijn dergelijke plekken moeilijk te onderscheiden van psoriasis. Ontstekingsveranderingen in de eikel worden balanitis (eikelontsteking) genoemd, of het nu een infectie of een eczeemachtige ziekte is. Als eczeem op de eikel van de penis van de man optreedt, kan dit om verschillende redenen gebeuren. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen vormen zoals atopisch en seborrhoïsch eczeem, allergisch eczeem en contacteczeem. Typische symptomen zijn uitslag, zwelling, pijn en jeuk. Seborrhoïsch eczeem is een type eczeem dat vrij vaak aan de penis gezien wordt.
Endogeen en exogeen eczeem
Er wordt onderscheid gemaakt tussen endogeen en exogeen
eczeem. Dit geldt ook voor eczeem op de eikel (glanspenis) en op de penishuid. Endogeen eczeem is een fysieke (interne) oorzaak van huidirritatie. In sommige gevallen is het genetisch geconditioneerd, zoals het begin van
atopisch eczeem, maar ook overgroei van talgklieren kan leiden tot de ontwikkeling van eczeem (bij
seborroïsch eczeem). Als het gaat om exogeen eczeem, wordt de ontwikkeling ervan bepaald door externe invloeden. Bepaalde stoffen tasten de huid aan en veroorzaken irritatie en roodheid. Eczeem of
dermatitis is niet besmettelijk en heeft meestal niets te maken met slechte hygiëne. Vooral in het genitale gebied kan het echter leiden tot mentaal ongemak, vooral als het seksleven kan lijden onder de ziekte.
Begeleidende symptomen
Het eczeem op de eikel kenmerkt zich vaak niet alleen door een roodheid van de huid (
rode eikel of
rode vlekken op de eikel). Het getroffen gebied kan gepaard gaan met ernstige
jeuk en
pijn (een
jeukende eikel of een
pijnlijke, brandende eikel). Het kan
blaasjes vormen die nat worden en als het eczeem geïnfecteerd raakt, kunnen er zich puistjes, korstjes en pus (purulent exsudaad) vormen. Bij geïnfecteerd eczeem kunnen ook systemische symptomen optreden, zoals
vermoeidheid en
koorts. De
lymfeklieren, vooral in de liesstreek, kunnen opgezwollen en pijnlijk zijn (
gezwollen klieren in de lies). Als de urethra of plasbuis door de infectie wordt aangetast, kan dit leiden tot
pijn bij het plassen en
frequent urineren.
Soorten eczeem
Er kunnen verschillende soorten eczeem op de eikel of glanspenis verschijnen.
Seborrhoïsch eczeem
Als de huid op de eikel verandert en schilferig wordt, kan dit te wijten zijn aan seborrhoïsch eczeem. Seborrhoïsch eczeem ontwikkelt zich vooral in het gezicht en op het behaarde hoofd, maar het kan zich ook voordoen in het genitale gebied. Bij seborrhoïsch eczeem is er een overmaat aan onverzadigde vetzuren in de talg met schilfering, roodheid en zwelling tot gevolg. Deze vorm van eczeem veroorzaakt meestal geen jeuk, maar manifesteert zich door een vettige en schilferige huid. Kinderen worden vaak getroffen door seborrhoïsch eczeem. Dit betekent echter niet dat de ziekte op oudere leeftijd aanhoudt.
Contaceczeem
Contacteczeem (contactallergie) wordt veroorzaakt door extern werkende stoffen. Dit kan irritatie van de huid of slijmvliezen zijn door chemische stoffen, giftige stoffen of agressieve zepen, persoonlijke verzorging en reinigingsmiddelen. Op de penis of op de eikel is de oorzaak vaak het gebruik van condooms in geval van een latexallergie. Dan is er een allergische contactallergie op de penis. Voor mannen die last hebben van contactallergie voor latex, zijn er condooms zonder latex. Om het condoom te beschermen (vooral tegen
hiv), moet het synthetisch zijn. Zalven of intieme sieraden kunnen ook een contactallergie in het gebied van de eikel veroorzaken.
Atopisch eczeem
De ontwikkeling van atopisch eczeem (atopische dermatitis) kan worden bevorderd door interne en externe invloeden. Meestal is een aanleg voor huidreacties verantwoordelijk voor het ontstaan ervan. Interne invloeden die de ontwikkeling van atopisch eczeem op de eikel kunnen bevorderen, zijn stress of infecties zijn, evenals voedselintoleranties. Externe invloeden zijn onder meer bepaalde stoffen, (inhalatieallergenen en voedselallergenen), warmte en koude, evenals irritatie van bepaalde verzorgingsproducten of kleding. Deze factoren veroorzaken een verhoogde immuunrespons van het lichaam en de persoon met een overgevoeligheid. Vanaf de tienertijd kenmerkt deze vorm van eczeem zich door chronisch terugkerend eczeem met periodes van rust en verergeringen , met in het bijzonder droge,
schilferige huid en met vergroving van de huid. De dermatitis kan zich verspreiden, ook naar de schaamstreek. Kinderen worden vaak getroffen, soms vanaf de derde levensmaand. Bij atopisch eczeem bestaat de kans dat de ziekte op oudere leeftijd afneemt.
Behandeling van eczeem op de glanspenis
Pijlers van de behandeling
De juiste behandeling van eczeem is onder meer afhankelijk van het stadium van de ziekte, het type huid en de oorzaak van de ontsteking. De basis van behandeling ziet er vaak als volgt uit:
- basisbehandeling met goede verzorgingsproducten
- het vermijden van mogelijke uitlokkende factoren
- medicamenteuze behandeling.
Triggers vermijden
Vermijd coûte que coûte potentieel irriterende stoffen. Bepaalde stoffen zoals sterke zepen, parfums, lotions en synthetische materialen kunnen de huid irriteren. Probeer deze te vermijden en gebruik hypoallergene producten.
Als het eczeem een contactallergie is, kan de arts dit diagnosticeren met een huidtest. Huidtesten worden gebruikt bij het aantonen van allergische antistoffen. Als de uitlokker latex is (in condooms), dan kan je overstappen op condooms zonder latex. Daarna lossen de klachten meestal binnen een paar dagen op.
Zalf
Zalven hebben een vettige basis, terwijl crèmes een veel hoger watergehalte hebben. De basisregel voor een succesvolle behandeling is: nat op vochtig, vet op droog. Corticosteroïdzalf is een hormoonzalf voor de huid. Dit type zalf mag je slechts tijdelijk gebruiken, aangezien de huid dunner wordt bij langdurig gebruik. Er zijn anno 2024 echter nieuwe typen zalven waarbij geen tijdelijke huidverdunning optreedt, maar wel de ontstekingsreactie in de huid onderdrukken.
De juiste huidverzorging
Overmatige hygiëne is uit den boze. Was je geslachtsdeel twee keer per dag met lauw water en gebruik geen zeep, want dit tast de huid aan. Een korte en niet te warme douche is te verkiezen boven lang en warm douchen of een lang en warm bad. Daarna de huid voorzichtig droog deppen. Wrijven droogt de huid uit en irriteert deze. Je kunt ook je eikel het beste droog deppen.
Duur
De duur van eczeem op de eikel hangt sterk af van de oorzaak. Als het te wijten is aan een gebrek aan of juist een overdreven hygiëne, dan zou het kort na verandering van je hygiëneroutine moeten verdwijnen. De situatie is vergelijkbaar met mechanische irritatie of een allergische reactie. Als het eczeem het gevolg is van ziekteverwekkers, kan de genezing worden vertraagd en, indien nodig, zonder adequate therapie, vertraging oplopen.
Prognose
Terwijl bij atopisch eczeem er een mogelijke verbetering optreedt tijdens de puberteit, is seborroïsch eczeem een chronische aandoening. Het eczeem is op zich goed te onderdrukken, maar na het stoppen van de behandeling kan het eczeem weer opvlammen. Het doel van de behandeling is om zo lang mogelijk klachtenvrij te zijn.
Lees verder