Uitstralingspijn naar rug: Rugpijn door aandoening

Rugpijn is een heel vervelend symptoom dat vaak te wijten is aan een probleem met de rugstructuren zelf. Soms is pijn in de rug echter afkomstig uit een heel ander lichaamsdeel. Deze uitstralingspijn is met andere woorden voelbaar in een gebied dat zich op enige afstand van de oorzaak bevindt. Deze veel voorkomende aandoening is vaak het gevolg van problemen in de buik- en borstorganen, zoals bijvoorbeeld een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, galstenen, een alvleesklierontsteking, nierstenen of een buikslagaderaneurysma. Ook prostaatproblemen zijn gekoppeld met pijn die uitstraalt naar de rug. Naast de pijnlijke rug zijn vaak ook andere symptomen aanwezig. De behandeling en prognose is afhankelijk van de oorzaak en de ernst hiervan. Soms verdwijnen de klachten vanzelf, terwijl anderen levensbedreigende tekenen ervaren en een intensieve behandeling in het ziekenhuis nodig hebben.

• Buikslagaderaneurysma en rugpijn
• Buitenbaarmoederlijke zwangerschap (ectopische zwangerschap)
• Galstenen en pijn die uitgestraald is naar rug
• Nierstenen en uitstralingspijn in rug
• Pancreatitis (alvleesklierontsteking)
• Prostaatproblemen en uitstralingspijn naar de rug
• Goedaardige prostaathypertrofie (vergroting van de prostaat)
• Prostaatkanker
• Prostaatontsteking

Buikslagaderaneurysma en rugpijn

Oorzaken
Een buikslagaderaneurysma is een zeldzame aandoening waarbij de aorta (grootste slagader van het lichaam) vergroot. De aorta vertakt zich vanuit het hart en reist centraal naar beneden waar hij weer vertakt in slagaders die over het hele lichaam gaan. Wanneer een buikslagaderaneurysma intact blijft, veroorzaakt dit zelden problemen. Grotere aneurysmata kunnen barsten, hetgeen leidt tot bloedingen in de buik.

Symptomen
Een gescheurd aneurysma veroorzaakt een plotseling ernstige buikpijn. De pijn straalt mogelijk uit naar de rug (rugpijn), de lies (liespijn) en billen (bilpijn) en soms ook nog naar het been (beenpijn). Andere symptomen omvatten duizeligheid, een klamme huid, een schok, een snelle hartslag, flauwvallen, misselijkheid en overgeven.

Behandeling
Dit is een medische noodsituatie wat onbehandeld leidt tot de dood. Chirurgie is vaak nodig als levensreddende maatregel.

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap (ectopische zwangerschap)

Oorzaken
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap treedt op wanneer de embryo ergens buiten de baarmoeder wordt geïmplanteerd of zich hecht aan een abnormaal of met littekens bedekt deel van de baarmoeder. Meestal vindt dit plaats in de eileider.

Symptomen
Pijn (buik, bekkengebied, lage rug, schouder), vaginale bloedingen, een afwezige menstruatie of meer vage klachten zoals flauwvallen, duizeligheid, misselijkheid en braken komen hierbij tot uiting.

Behandeling
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een zwangerschapscomplicatie die onbehandeld leidt tot een hoge mate van morbiditeit en mortaliteit. De arts beëindigt de zwangerschap met medicatie of een operatie aangezien een ectopische zwangerschap levensbedreigend is.

Galstenen en pijn die uitgestraald is naar rug

Oorzaken
De galblaas een langwerpig orgaan dat aan de onderkant van de lever is bevestigd. Het is de opslagplaats voor gal, een vetverterende vloeistof die door de lever wordt gemaakt. Wanneer stoffen in de gal worden gecombineerd, kunnen zich kristallen vormen. Deze kristallen kunnen in de galblaas blijven en na verloop van tijd galstenen worden. Soms loopt een galsteen vast in het kanaal waar gal op weg naar de dunne darm reist. Door deze galwegobstructie (verstopping van de galwegen) ontstaat een ontsteking in de galblaas (cholecystitis), de galwegen (cholangitis) of mogelijk zelfs de lever (hepatitis) of de alvleesklier (pancreatitis). De precieze oorzaak van de vorming van galstenen is onbekend anno oktober 2020, maar de meeste stenen bevatten wel cholesterol. De voeding speelt daarom mogelijk een rol bij de totstandkoming van galstenen, vooral wanneer patiënten regelmatig dierlijke vetten consumeren.

Symptomen
Galstenen veroorzaken meestal geen klachten. Wanneer toch symptomen ontstaan, ervaart de patiënt wellicht ernstige pijn in de bovenbuik aan de rechterkant die plotseling begint en minstens een half uur duurt. Verder kampen patiënten mogelijk met pijn onder het rechter schouderblad alsook met rugpijn. Verder is soms buikpijn aanwezig na het eten van een maaltijd met een hoog vet- of eiwitgehalte.

Behandeling
Galstenen die geen symptomen veroorzaken (stille galstenen) behoeven geen behandeling. Patiënten met symptomen hebben een operatie nodig.

Nierstenen en uitstralingspijn in rug

Nierstenen zijn harde stukken die zich in het orgaan vormen. Kleine stenen gaan vaak onopgemerkt door de urinewegen. Bij een grotere niersteen ervaart de patiënt volgende mogelijke tekenen: bloed in de urine (hematurie), scherpe lage rugpijn, pijn tijdens het plassen, hevige buikpijn, flankpijn of liespijn. De pijn is kort of lang van duur. Sommige patiënten lijden ook aan misselijkheid en/of braken. Uitdroging verhoogt het risico op de vorming van nierstenen, omdat dit resulteert in geconcentreerde urine. Diverse behandelingen zijn mogelijk bij nierstenen zoals medische procedures en soms ook een operatie.

Pancreatitis (alvleesklierontsteking)

Oorzaken
Pancreatitis, een alvleesklierontsteking, is acuut of chronisch van aard. Dit gebeurt wanneer de spijsverteringsenzymen worden geactiveerd voordat ze worden vrijgegeven in de dunne darm en vervolgens de pancreas beginnen aan te vallen. Meestal is een acute ontsteking van de alvleesklier te wijten aan galstenen al veroorzaken bepaalde medicijnen, infecties en andere aandoeningen mogelijk ook deze aandoening. Chronische pancreatitis is meestal het resultaat van chronisch alcoholmisbruik, maar ook mucoviscidose (taaislijmziekte met verstopping van organen), galstenen en andere ziekten zijn soms de oorzaak van de chronische vorm van een alvleesklierontsteking

Symptomen
Bekende symptomen omvatten:

• buikpijn aan de bovenbuik die uitstraalt naar de rug; de pijn verergert door te eten en dan vooral van vetrijke voedingsmiddelen
• een gezwollen en gevoelige buik
• een verhoogde hartslag
• koorts
• misselijkheid en overgeven

Behandeling
Patiënten met acute pancreatitis krijgen een intraveneuze vochttoediening en pijnmedicatie in het ziekenhuis. Verder is een goede opvolging nodig van de vitale functies aangezien pancreatitis mogelijk schade toebrengt aan het hart, de longen of de nieren. Af en toe is een operatie nodig. De behandeling van chronische pancreatitis is soms moeilijk patiënten krijgen pijnstillers voorgeschreven. Verder zijn pancreasenzymen en insuline nodig. Een vetarm dieet is ook nuttig. Af en toe is een operatie noodzakelijk. Patiënten moeten tot slot stoppen met roken en stoppen met het drinken van alcoholische dranken en de voedingsrichtlijnen van de arts opvolgen.

Prostaatproblemen en uitstralingspijn naar de rug

Rugpijn is vaak een duidelijk teken van een ernstig prostaatprobleem zoals een goedaardige prostaatvergroting, prostaatkanker en een prostaatontsteking.

Goedaardige prostaathypertrofie (vergroting van de prostaat)

Oorzaken
De prostaatklier doorloopt twee belangrijke groeicycli tijdens het leven van een man. De eerste vindt vroeg in de puberteit plaats, wanneer de prostaat in omvang verdubbelt. De tweede groeifase begint rond de leeftijd van 25 jaar en houdt vrijwel gedurende de rest van het leven van de man aan. Benigne prostaathypertrofie (goedaardige prostaatvergroting) komt het vaakst voor tijdens deze tweede groeifase. Naarmate de prostaat vergroot, drukt deze tegen de plasbuis. De blaaswand gaat hierdoor verdikken. Hierdoor gaat de blaas na verloop van tijd verzwakken en verliest deze het vermogen om zich volledig te kunnen legen, waardoor wat urine in de blaas achterblijft (urineretentie). Een vernauwing van de urethra en urineretentie veroorzaken veel van de problemen van een goedaardige vergroting van de prostaat. De exacte oorzaken van goedaardige prostaatvergroting zijn niet gekend anno oktober 2020.

Symptomen
Bekende tekenen zijn pijn bij het plassen, een gevoel dat de blaas vol is (zelfs direct na het plassen), dringend moeten plassen, een zwakke urinestroom, bloed in de urine en andere plasproblemen komen hierbij vaak tot uiting, maar sommige mannen kampen eveneens met rugpijn.

Behandeling
Er zijn veel opties voor het behandelen van goedaardige prostaathypertrofie. Soms werkt een combinatie van behandelingen het beste. Meestal is een waakzaam beleid of actieve bewaking voldoende. Sommige mannen zijn gebaat met medicijnen, minimaal invasieve chirurgie of een chirurgische ingreep.

Prostaatkanker

De meeste mannen met de vroege stadia van prostaatkanker hebben geen symptomen. Wanneer de kanker de urethra of de blaashals blokkeert, kampt een man wel met symptomen zoals plasproblemen en rugpijn, maar dit is dan vaak al in een laat kankerstadium. De kanker heeft zich mogelijk zelfs reeds verspreid (metastasen). Diverse behandelingen zijn mogelijk: chirurgie, radiotherapie, hormonale therapie en/of chemotherapie.

Prostaatontsteking

Een ontsteking van de prostaat (prostatitis) is een goedaardige, veel voorkomende aandoening bij mannen. Prostatitis treft mannen van alle leeftijden in gelijke mate. Pijn of een brandend gevoel bij het plassen, bekkenpijn, lage rugpijn en pijn bij de zaadlozing zijn bekende symptomen. Het type prostatitis bepaalt het type pijn. Bekken- en lage rugpijn en spierpijn zijn bijvoorbeeld typische symptomen van een acute prostaatinfectie.

Lees verder

• Rugpijn: Oorzaken, symptomen & behandeling van pijnlijke rug
• Lage rugpijn: Oorzaken en behandeling van pijn in onderrug
• Hoge rugpijn: Oorzaken en behandeling van pijn in bovenrug
• Uitstralingspijn naar schouder: Schouderpijn door aandoening
• Chronische rugpijn: Behandelingen bij aanhoudende rugpijn