Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: Oorzaken en symptomen

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: Oorzaken en symptomen Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een zwangerschap die zich buiten de baarmoeder (uterus) bevindt. Dit vindt meestal doch niet altijd in een eileider plaats. Deze zwangerschap, die levensbedreigend is voor de moeder, heeft enkele oorzaken en risicofactoren. Het is belangrijk om vroege tekens te herkennen om een zo effectief mogelijke behandeling met een geneesmiddel of chirurgische ingreep in te zetten. Wanneer het embryo zich namelijk buiten de baarmoeder ontwikkelt en de eileider scheurt, ontstaan ernstige complicaties en zelfs de dood. Een snelle behandeling is dan ook nodig om het leven van de moeder te redden maar ook om het risico op een succesvolle volgende zwangerschap te verhogen.

Synoniemen buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • ectopische zwangerschap
  • gravitas extrauterina
  • paracyesis

Oorzaken: Embryo groeit in foute plaats

Bij de meeste zwangerschappen gaat de bevruchte eicel door de eileider naar de baarmoeder (uterus). Als de beweging van het ei geblokkeerd of vertraagd is door de eileiders, leidt dit tot een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Enkele oorzaken hiervan zijn onder andere:

Soms is de oorzaak onbekend. Hormonen spelen hierbij mogelijk een rol.

Roken vormt een risicofactor voor een buitenbaarmoederlijke zwangerschap / Bron: Geralt, PixabayRoken vormt een risicofactor voor een buitenbaarmoederlijke zwangerschap / Bron: Geralt, Pixabay

Risicofactoren

De volgende factoren verhogen het risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap:
  • Een zwangerschap bij het hebben van een spiraaltje
  • Leeftijd boven de 35 jaar
  • Na het afbinden van de eileiders (chirurgische sterilisatie) (twee jaar of later na de ingreep)
  • Na het ongedaan maken van een sterilisatie (om zwanger te worden)
  • Salpingitis (eileiderontsteking: ontsteking van het slijmvlies van de eileiders of salpinges) vaak veroorzaakt door onbehandelde seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's), zoals gonorroe (symptomen aan urinewegen, ogen, keel en bloedbaan) of chlamydia (bacteriële infectie met symptomen aan genitaliën)
  • Sommige onvruchtbaarheidsbehandelingen
  • Roken
  • Veel seksuele partners

Locatie ectopische zwangerschap: Meestal in eileiders

Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap bevindt de vrucht zich in plaats van in de baarmoeder, in de buikholte (abdominale graviditeit), in een eileider (tubaire graviditeit) of in een eierstok (ovariële graviditeit). De meest voorkomende plaats van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is in één van de twee eileiders.

Symptomen

Vroege symptomen in de zwangerschap variëren van vrouw tot vrouw. Veel vrouwen ervaren echter helemaal geen symptomen totdat de buitenbaarmoederlijke zwangerschap openbreekt. Enkele vroege symptomen van een zwangerschap zijn gevoelige borsten, vermoeidheid of misselijkheid. Andere symptomen omvatten:

Als het gebied rond de abnormale zwangerschap openbreekt en gaat bloeden, verergeren de symptomen en dan ervaart de patiënte volgende klachten:

Diagnose en onderzoeken

De arts voert een gynaecologisch onderzoek uit; dit onthult een gevoelig bekkengebied. Daarnaast is een zwangerschapstest en een transvaginale echografie nodig. De arts meet tevens het HCG (Humaan Choriongonadotrofine Hormoon). Het embryo produceert dit hormoon tijdens de zwangerschap (zwangerschapshormoon). Dit valt te meten via een urineonderzoek of bloedonderzoek. Als de bloedspiegel van HCG niet snel genoeg stijgt, wijst dit mogelijk op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Behandeling via medicijn of chirurgie

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is levensbedreigend. De arts moet de zwangerschap beëindigen en de cellen verwijderen om het leven van de moeder te redden. Dit gebeurt via het toedienen van een medicijn of chirurgie.

Medicijn

De behandeling hangt wel af van de grootte van het embryo en de symptomen die de vrouw vertoont. Een duidelijke buitenbaarmoederlijke zwangerschap met een relatief klein embryo is te behandelen met het medicijn “methotrexaat”. De arts injecteert dit geneesmiddel in een spier waardoor dit het embryo bereikt via de bloedbaan. De zwangerschap breekt hierdoor af. Buikpijn of krampen en eventueel misselijkheid, braken en diarree zijn mogelijk wanneer het geneesmiddel begint te werken.

Te vermijden
Enkele zaken vermijdt de patiënte best:

Een bloedonderzoek bevestigt de volledige verwijdering van de buitenbaarmoederlijke zwangerschap (duurt meestal enkele weken).

Operatie

Bij symptomen van een scheuring (zoals ernstige buikpijn, pijn in de schouder, of zware bloedingen), of tekenen van een shock (zoals zwakte, een bleke huid die klam aanvoelt (een klamme huid), duizeligheid of flauwvallen), is onmiddellijke medische hulp nodig. Een operatie is aanbevolen wanneer medicijnen niet meer nodig zijn. Soms is hierbij een bloedtransfusie vereist.

Andere vrouwen krijgen een chirurgische verwijdering van de embryo (laparoscopische chirurgie). Bij ernstige schade of hevige bloedingen verwijdert de arts de eileider. Laparoscopische chirurgie vereist algemene anesthesie, speciale apparatuur, en een chirurg met ervaring in de techniek. De hersteltijd bedraagt gemiddeld één week.

Prognose van ectopische zwangerschap

Eén op de drie vrouwen die een buitenbaarmoederlijke zwangerschap gehad heeft, krijgt later in het leven weer een baby. Ze hebben wel een verhoogd risico op een andere buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Sommige vrouwen hebben moeilijkheden om opnieuw zwanger te geraken.

Een succesvolle zwangerschap na een ectopische zwangerschap is afhankelijk van diverse factoren:
  • De kinderen die ze reeds gebaard heeft
  • De leeftijd van de vrouw
  • De reden van de eerste buitenbaarmoederlijke zwangerschap
  • De snelheid van de verwijdering van het embryo bij de eerste ectopische zwangerschap (des te vroeger dit gebeurd is, des te sneller een patiënte weer zwanger geraakt)

Preventie van zwangerschapscomplicatie

De meeste vormen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap die zich voordoen buiten de eileiders zijn waarschijnlijk niet te voorkomen. De risico’s zijn wel te verminderen door het vermijden van omstandigheden die littekens toebrengen aan de eileiders. Dit gebeurt door veilig te vrijen en maatregelen te treffen om een infectie te voorkomen. Daarnaast is een vroege diagnose en behandeling van alle infecties veroorzaakt door seksuele handelingen nodig. Stoppen met roken is tot slot een ander advies om de eileiders te beschermen.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Buitenbaarmoederlijke ZwangerschapBuitenbaarmoederlijke ZwangerschapVolgens de zwangerschaptest bent u zwanger, echter heeft de bevruchte eicel zich ergens anders vastgezet dan in de baarm…
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG)Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (EUG)Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, ook wel EUG genoemd. Eén op de honderd zwangerschap is een buitenbaarmoederlijke…
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap: symptomen, behandelingBuitenbaarmoederlijke zwangerschap: symptomen, behandelingBij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of extra-uteriene graviditeit (EUG), ontstaat de zwangerschap buiten de baarm…
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschapEen buitenbaarmoederlijke zwangerschapEindelijk een positieve zwangerschapstest, de ouders kunnen uitkijken naar hun langverwachte baby.Niets doet echter verm…

Vroege zwangerschapstest doen voor de verwachte menstruatieVroege zwangerschapstest doen voor de verwachte menstruatieMet een vroege zwangerschapstest kun je al vanaf vier tot vijf dagen voor je verwachte menstruatie testen of je zwanger…
Zwanger en knoflookZwanger en knoflookKnoflook is een bekende smaakmaker in vele producten. Sommige zwangere kunnen er geen genoeg van krijgen en sommigen moe…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: PublicDomainPictures, Pixabay
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 2 november 2016
  • Ectopic pregnancy, http://www.babycenter.com/0_ectopic-pregnancy_229.bc, geraadpleegd op 2 november 2016
  • Ectopic pregnancy, https://medlineplus.gov/ency/article/000895.htm, geraadpleegd op 2 november 2016
  • Home / Pregnancy Complications / Ectopic Pregnancy, http://americanpregnancy.org/pregnancy-complications/ectopic-pregnancy/, geraadpleegd op 2 november 2016
  • Afbeelding bron 1: Geralt, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 11-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Zwangerschap
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.