Blinde lis-syndroom: Darmaandoening met symptomen aan buik
Het blinde-lis-syndroom is een aandoening waarbij de darminhoud door een ziekte of operatie stagneert, wat leidt tot een abnormale bacteriegroei in de darm. Hierdoor kan de patiënt niet alle voedingsstoffen absorberen, wat uiteindelijk leidt tot voedings- en vitaminetekorten. Buikgerelateerde symptomen zoals buikpijn, verlies van eetlust en ondervoeding zijn mogelijke tekenen van deze ziekte. De behandeling bestaat uit een antibioticakuur en een chirurgische ingreep. Onbehandeld kan de aandoening tot ernstige darmcomplicaties leiden, maar met behandeling is de prognose meestal goed.
Synoniemen blinde-lis-syndroom
Het blinde-lis-syndroom kent enkele andere benamingen, zoals:
- het bacteriële-overgroeisyndroom van de dunne darm
- het blindlis-syndroom
- het blind-loop-syndroom
- het stagnerende-lis-syndroom
- het statis-syndroom
Epidemiologie
Het blinde lis-syndroom (BLS) is een aandoening die wordt gekarakteriseerd door de progressieve degeneratie van de blindse zenuw, wat leidt tot een verlies van visuele waarneming in één of beide ogen. De prevalentie van BLS is relatief laag, maar het komt vaker voor bij patiënten die langdurig in een staat van ongecontroleerde of slecht gereguleerde diabetes mellitus verkeren, vooral type 1 en type 2. Er zijn geen exacte cijfers voor de incidentie van BLS, aangezien de aandoening vaak wordt gemist in de vroege stadia.
Prevalentie bij patiënten met diabetes
Patiënten met diabetes mellitus hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van visuele problemen, en BLS is een van de mogelijk ernstige complicaties. Het komt vaker voor bij mensen met een langdurige geschiedenis van slecht gereguleerde bloedsuikers, waarbij diabetische retinopathie een veelvoorkomende voorganger is. Studies suggereren dat bij mensen met diabetes de kans op het ontwikkelen van BLS kan oplopen tot 25-30% bij degenen met gevorderde vormen van retinopathie.
Leeftijd en geslacht
BLS komt vaker voor bij oudere volwassenen, vooral bij degenen die al langer met diabetes leven. Er is geen significant verschil in de prevalentie tussen mannen en vrouwen, hoewel de aandoening vaker wordt waargenomen bij mensen die roken of een slecht voedingspatroon hebben.
Mechanisme
Het blinde lis-syndroom ontstaat door schade aan de visuele paden in de hersenen of het netvlies, wat leidt tot de verlies van visuele waarneming zonder dat er een duidelijke fysieke schade aan de ogen zelf wordt aangetoond. De exacte oorzaak kan variëren afhankelijk van de onderliggende aandoening.
Degeneratie van de visuele zenuw
Het primaire mechanisme van BLS is de degeneratie van de zenuwen die verantwoordelijk zijn voor het doorgeven van visuele informatie van het oog naar de hersenen. Deze schade kan optreden als gevolg van aandoeningen zoals diabetische retinopathie, waar chronische hoge bloedsuikers het netvlies aantasten. Bij BLS kunnen de zenuwen in het oog of de hersenen beschadigd raken, wat resulteert in gedeeltelijke of totale blindheid.
Impact van diabetes op de zenuwen
Diabetes heeft een directe invloed op de zenuwen, waardoor ze minder goed functioneren. Dit kan leiden tot visuele problemen zoals BLS, die beginnen als een lichte vertroebeling van het gezichtsvermogen maar uiteindelijk kunnen leiden tot permanent verlies van het gezichtsvermogen als het niet goed wordt beheerd.
Oorzaken: Voedsel stopt met bewegen in de dunne darm
Dunne darm
In de dunne darm mengt voedsel zich met spijsverteringssappen, waarna de voedingsstoffen in de bloedbaan worden opgenomen. Normaal gesproken bevat de dunne darm weinig bacteriën. Bij een overgroei van bacteriën ontstaan echter diverse problemen.
Gestopte beweging als broedplaats voor bacteriën
De blinde lis is een niet normaal functionerend gedeelte van de dunne darm, dat meestal ontstaat na een darm- of maagoperatie of een ziekte. Bij het blinde-lis-syndroom stopt of vertraagt het verteerde voedsel in een deel van de dunne darm, wat een ideale broedplaats vormt voor bacteriën. Deze overmatige bacteriën produceren toxines en belemmeren de opname van voedingsstoffen. Galzouten, die nodig zijn voor de vetvertering, werken niet normaal in een aangetast darmgedeelte, waardoor vetoplosbare
vitaminen niet goed worden opgenomen.

Obesitas is een risicofactor voor het blinde-lis-syndroom /
Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)Risicofactoren voor overgroei van bacteriën
Het blinde-lis-syndroom komt sneller voor in de volgende situaties:
- Als symptoom van een ziekte; deze aandoeningen vertragen mogelijk de beweging in een darmsegment, wat leidt tot het blinde-lis-syndroom. Dit gebeurt bij:
- [L]Bestralingsenteritis (bestraling aan de darmen door radiotherapie)
- [L]Diabetes mellitus (suikerziekte)
- [L]Diverticulose van de dunne darm
- [L]Een darmlymfoom
- [L]Obesitas (zwaarlijvigheid)
- [L]Sclerodermie (opbouw van littekenweefsel in huid en organen)
- Bij schade of een defect aan de dunne darm of een abnormale verbinding (fistel) tussen twee darmsegmenten
- Als complicatie na vele operaties zoals een subtotale gastrectomie (chirurgische verwijdering van een deel van de maag) en bariatrische chirurgie (operatie met als doel om ernstig overgewicht te behandelen)
- Als complicatie van een inflammatoire darmaandoening (ontstekingsaandoening van de darm) zoals de ziekte van Crohn (aandoening met diarree en buikpijn) en coeliakie (maag- en darmproblemen door het eten van gluten)
Risicogroepen
Bepaalde groepen hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van het blinde lis-syndroom, vooral als ze een onderliggende aandoening zoals diabetes hebben.
Patiënten met diabetes
Mensen met langdurige, slecht gereguleerde diabetes mellitus vormen de grootste risicogroep voor het ontwikkelen van BLS. Diabetes beïnvloedt de bloedvaten en zenuwen van het netvlies, wat kan leiden tot beschadiging van de visuele zenuwen en uiteindelijk verlies van het gezichtsvermogen.
Ouderen en mensen met een genetische aanleg
Ouderen, vooral degenen die al tientallen jaren diabetes hebben, lopen een hoger risico op BLS. Er is ook enige indicatie dat een genetische aanleg voor zenuwdegeneratie het risico op BLS verhoogt, hoewel dit nog niet volledig wetenschappelijk is bewezen.
Mensen met slecht gecontroleerde bloedsuikers
Mensen die moeite hebben om hun bloedsuikers onder controle te houden, bijvoorbeeld door het niet volgen van hun voorgeschreven voedingspatroon of het niet regelmatig innemen van medicijnen, hebben een grotere kans om complicaties zoals BLS te ontwikkelen. Het is van cruciaal belang voor deze patiënten om hun bloedsuikerlevels strikt te beheren om het risico op BLS en andere diabetesgerelateerde problemen te minimaliseren.
Symptomen: Buikklachten en tekorten aan vitaminen en voedingsstoffen
De patiënt heeft een opgezette buik,
buikkrampen,
misselijkheid, een
opgeblazen gevoel, een ongemakkelijk en vol gevoel na het eten,
winderigheid en
diarree. Daarnaast heeft de patiënt vaak een vette ontlasting, meestal in de vorm van
vetdiarree (steatorree). Door de vertraagde beweging van het verteerde voedsel door het darmkanaal ontstaan problemen met de opname van voedingsstoffen (
malabsorptie). De extra bacteriën gebruiken vitamine B12, wat leidt tot een
vitamine B12-tekort. Ook andere
vitaminetekorten zoals een
ijzertekort, een
vitamine A-tekort, een
vitamine D-tekort en een
vitamine K-tekort treden op. De buikgerelateerde klachten leiden tot een
verlies van eetlust,
gewichtsverlies en
ondervoeding.
Alarmsymptomen
De symptomen van het blinde lis-syndroom kunnen geleidelijk optreden en variëren afhankelijk van de ernst van de aandoening. Vroege detectie is belangrijk voor het voorkomen van verdere schade.
Verminderd gezichtsvermogen of wazig zien
Een van de eerste tekenen van BLS is vaak een vermindering van het gezichtsvermogen, wat kan beginnen met een wazig of vertroebeld zicht. Dit kan geleidelijk verergeren en zich uitbreiden naar beide ogen. Patiënten kunnen moeilijkheden ondervinden bij het lezen, het herkennen van gezichten of het zien van kleine objecten.
Afscherming of donkere vlekken in het gezichtsveld
Patiënten kunnen ook merken dat er zich donkere vlekken of afschermingen in hun gezichtsveld beginnen te ontwikkelen. Deze vlekken kunnen geleidelijk groter worden en het gezichtsveld verder beperken.
Pijn in de ogen of hoofdpijn
In sommige gevallen kunnen patiënten pijn in de ogen ervaren, of hoofdpijn als gevolg van de druk die wordt veroorzaakt door de verhoogde spanning in de ogen door de degeneratie van de zenuwen. Dit is vaak een signaal dat de aandoening zich ontwikkelt en dat behandeling vereist is.

Een bloedonderzoek is vereist /
Bron: Frolicsomepl, PixabayDiagnose en onderzoeken
De arts test een
ontlastingsmonster op het aanwezige vetgehalte. Daarnaast is een
bloedonderzoek vereist waarin de arts het vitaminetekort en het tekort aan andere voedingsstoffen identificeert.
Beeldvormende onderzoeken zoals een
bariumklysma, een waterstofademtest, een
röntgenfoto en een
CT-scan zijn tot slot inzetbaar om de blinde lis aan te tonen.
Behandeling: Antibiotica en chirurgie
De arts behandelt de overmatige bacteriegroei met een
antibioticakuur van zeven tot tien dagen. Dit vermindert het aantal bacteriën. Vervolgens is vaak een chirurgische ingreep nodig om de blinde lis te herstellen. Daarnaast moet de patiënt vitamine- en voedingssupplementen nemen zoals vitamine B12,
calcium,
ijzer en andere via de mond ingenomen vitaminen. Soms is een aangepaste voeding noodzakelijk, waarvoor de patiënt via de arts een verwijzing naar een voedingsdeskundige krijgt.
Prognose van de darmziekte
De prognose voor patiënten met het blinde lis-syndroom (BLS) is sterk afhankelijk van de tijdige diagnose, de ernst van de onderliggende aandoeningen en de effectiviteit van de behandeling. Wanneer de onderliggende oorzaken goed gecontroleerd worden, zoals diabetes of andere neurologische aandoeningen, kan de progressie van de ziekte in veel gevallen worden vertraagd. In sommige gevallen kan er een stabilisatie van het gezichtsvermogen optreden, maar volledig herstel van de visuele functie is vaak niet mogelijk.
Invloed van bloedsuikercontrole op de prognose
De prognose van BLS wordt sterk beïnvloed door de mate van bloedsuikercontrole bij patiënten met diabetes. Goed gecontroleerde bloedsuikers kunnen het risico op de progressie van het blinde lis-syndroom verminderen en het gezichtsvermogen helpen behouden. Het handhaven van een
evenwichtig voedingspatroon en het gebruik van de juiste medicatie zijn essentieel om de aandoening onder controle te houden.
Vertraging van degeneratie door vroege interventie
Wanneer het blinde lis-syndroom in de vroege stadia wordt gediagnosticeerd, kunnen behandelingsmaatregelen zoals medicatie, oogzorg en levensstijlveranderingen bijdragen aan het vertragen van de degeneratie van de visuele zenuwen. Dit kan de kans op permanent verlies van gezichtsvermogen aanzienlijk verkleinen. Vroege behandeling kan ook helpen bij het voorkomen van bijkomende neurologische complicaties.
Impact van leeftijd en onderliggende aandoeningen op de prognose
De leeftijd van de patiënt speelt een belangrijke rol in de prognose. Ouderen die lijden aan langdurige diabetes of andere chronische aandoeningen, zoals hoge bloeddruk, lopen een groter risico op het ontwikkelen van ernstigere vormen van BLS. Daarnaast kunnen comorbide aandoeningen zoals hart- en vaatziekten de prognose verder compliceren.
Psychosociale impact van het verlies van gezichtsvermogen
Voor patiënten met BLS kan het verlies van gezichtsvermogen een aanzienlijke psychosociale impact hebben. Angst, depressie en een verminderd gevoel van eigenwaarde kunnen het welzijn van patiënten negatief beïnvloeden. Psychotherapie en emotionele ondersteuning kunnen helpen bij het omgaan met deze veranderingen, wat belangrijk is voor het algehele herstel en de levenskwaliteit van de patiënt.
Langetermijnprognose en levenskwaliteit
De langetermijnprognose voor patiënten met BLS is variabel en hangt af van het succes van de behandelingen en de mate van bloedsuikerbeheer. Voor sommige patiënten kan het gezichtsvermogen gedeeltelijk behouden blijven, terwijl anderen mogelijk ernstige visuele beperkingen ervaren. Het handhaven van een goede levenskwaliteit kan bereikt worden door aanpassingen in de dagelijkse activiteiten, gebruik van hulpmiddelen zoals visuele assistentie en door emotionele steun te bieden.
Complicaties van de darmaandoening
In het slijmvlies van het stilstaande gedeelte van de darminhoud ontwikkelen zich mogelijk darmzweren, wat kan resulteren in een darmbloeding. Een
darmobstructie (verstopping in de darm met
buikpijn en
braken), een
darminfarct (ernstige buikpijn met
koorts) en een
darmperforatie (gat in de darm) zijn ook mogelijk. Andere complicaties zijn
osteoporose (door tekort aan vitamine D), spontane bloedingen en
kneuzingen (door tekort aan vitamine K), verminderd gezichtsvermogen (door tekort aan vitamine A) en
nierstenen.
Preventie van het blinde-lis-syndroom
Preventie van het blinde-lis-syndroom omvat het vermijden van risicofactoren en het tijdig behandelen van onderliggende aandoeningen. Dit kan door:
- Regelmatige medische controles voor patiënten met bekende risicofactoren.
- Het zorgvuldig plannen van chirurgische ingrepen om complicaties te minimaliseren.
- Een gezond dieet en levensstijl om aandoeningen zoals obesitas en diabetes mellitus te voorkomen.
- Vroege detectie en behandeling van inflammatoire darmaandoeningen zoals de ziekte van Crohn en coeliakie.
- Adequate behandeling en monitoring van patiënten die radiotherapie ondergaan.
Praktische tips voor het omgaan met het blinde lis-syndroom
Het blinde lis-syndroom is een aandoening die zich meestal voordoet na een ernstige hersenschudding, beroerte of een hersenbeschadiging. Het wordt gekarakteriseerd door een verlies van het vermogen om visuele informatie goed te verwerken, ondanks dat de ogen zelf normaal functioneren. Dit kan leiden tot symptomen zoals het niet kunnen herkennen van objecten, moeite met het interpreteren van gezichten, of verlies van gezichtsvermogen in bepaalde delen van het visuele veld. Het syndroom kan variëren in ernst en de symptomen kunnen progressief of tijdelijk zijn, afhankelijk van de oorzaak en de behandeling.
Er zijn verschillende manieren om met het blinde lis-syndroom om te gaan en de impact op het dagelijks leven te minimaliseren. Hier zijn enkele praktische tips:
Zoek professionele begeleiding
Het is belangrijk om een medische professional, zoals een neuroloog of oogarts, te raadplegen voor een gedegen diagnose en behandelplan. Zij kunnen je helpen te begrijpen hoe de aandoening jouw visuele systeem beïnvloedt en kunnen behandelingsopties zoals therapieën, medicatie of andere interventies voorstellen die specifiek gericht zijn op jouw situatie. Neuropsychologische evaluaties kunnen ook nuttig zijn om te bepalen welke delen van het visuele systeem nog goed functioneren.
Therapie voor visuele perceptie
Visuele perceptietherapie kan helpen bij het trainen van de hersenen om visuele informatie beter te verwerken. Dit kan bestaan uit oefeningen die de aandacht, het geheugen en de interpretatie van visuele prikkels verbeteren. Een ergotherapeut of een specialist in visuele therapieën kan je begeleiden bij deze oefeningen om de verwerking van visuele informatie te verbeteren en om aanpassingen te maken voor het dagelijks leven.
Verlichting en visuele aanpassingen
Door de omgeving zo aan te passen dat het makkelijker wordt om visuele informatie te verwerken, kun je vermoeidheid en frustratie verminderen. Zorg voor goed verlichte ruimtes, maar vermijd fel licht of verblinding, omdat dit de symptomen kan verergeren. Gebruik ook visuele hulpmiddelen, zoals vergrootglazen of speciale filters, om details duidelijker te maken. Soms kunnen elektronische hulpmiddelen zoals apps of software die gezichten en objecten identificeren, nuttig zijn.
Maak gebruik van technologie voor gezichtsherkenning
Moderne technologie biedt verschillende apps en apparaten die gezichten kunnen herkennen en visuele informatie kunnen verstrekken. Dergelijke technologie kan enorm nuttig zijn om gezichten van vrienden of familieleden te identificeren en om voorwerpen in de omgeving gemakkelijker te herkennen. Apps zoals "Seeing AI" of "Be My Eyes" maken gebruik van camera’s en kunstmatige intelligentie om visuele informatie om te zetten in gesproken woorden, waardoor ze de gebruiker kunnen helpen bij het navigeren in de omgeving.
Fysieke en mentale aanpassing
Het kan nuttig zijn om je routine en omgeving aan te passen om de invloed van het blinde lis-syndroom te minimaliseren. Probeer vertrouwde routes en plaatsen te gebruiken, zodat je je gemakkelijker kunt bewegen. In sommige gevallen kan het nuttig zijn om een gezelschapshond of een mobiliteitshulp te hebben om je te helpen met navigeren. Daarnaast kan cognitieve therapie nuttig zijn om mentale aanpassingen te maken en om emoties zoals frustratie of angst die met de aandoening gepaard gaan, te beheersen.
Ondersteunende therapieën voor andere symptomen
Omdat het blinde lis-syndroom vaak gepaard gaat met andere symptomen zoals hoofdpijn, vermoeidheid of visuele stress, kan het nuttig zijn om behandelingen te zoeken voor deze bijkomende symptomen. Fysiotherapie of ontspanningstechnieken kunnen helpen om spanning in het lichaam te verminderen. Ook meditatie, ademhalingsoefeningen of cognitieve gedragstherapie kunnen nuttig zijn om stress te verlagen en een algemeen gevoel van welzijn te bevorderen.
Hulp voor mobiliteit
Als het blinde lis-syndroom je mobiliteit beïnvloedt, kan het raadzaam zijn om hulpmiddelen te overwegen, zoals een stok, gezelschapshond of een andere vorm van navigatiehulpmiddel. Er zijn speciale trainingstrajecten beschikbaar voor mensen die visuele beperkingen hebben, die helpen bij het aanleren van vaardigheden om zelfstandig en veilig te navigeren. Door gebruik te maken van deze middelen kun je je zelfstandigheid behouden.
Spreek openlijk met je omgeving
Het is belangrijk om openlijk te communiceren met vrienden, familie en collega’s over de uitdagingen die je ervaart door het blinde lis-syndroom. Leg uit welke hulp je nodig hebt en hoe zij jou het beste kunnen ondersteunen. Dit kan het voor hen makkelijker maken om aanpassingen te doen en zorgt ervoor dat je omgeving zich meer bewust is van je situatie.
Maak gebruik van ondersteuning en netwerken
Het kan nuttig zijn om steun te zoeken bij anderen die een vergelijkbare ervaring hebben met het blinde lis-syndroom. Steungroepen en online netwerken kunnen een bron van informatie, emotionele steun en praktische tips zijn. Het delen van ervaringen met anderen kan je helpen om je situatie beter te begrijpen en om nieuwe strategieën te vinden om ermee om te gaan.
Wees geduldig met jezelf
Omdat het blinde lis-syndroom een aandoening is die zowel fysiek als mentaal belastend kan zijn, is het belangrijk om geduldig te zijn met jezelf. Het kan tijd kosten om de juiste aanpak te vinden die voor jou werkt. Wees niet te streng voor jezelf en neem de tijd om je aan te passen aan de veranderingen in je leven.
Met de juiste hulp, ondersteuning en aanpassingen kun je leren omgaan met de gevolgen van het blinde lis-syndroom en de kwaliteit van je dagelijks leven verbeteren.
Misvattingen rond blinde lis-syndroom
Het blinde lis-syndroom is een zeldzame aandoening die optreedt wanneer een deel van de darmen wordt uitgeschakeld of beschadigd, meestal door een probleem in de bloedtoevoer. Er bestaan echter verschillende misvattingen over deze aandoening die leiden tot verwarring bij diagnose en behandeling.
Het blinde lis-syndroom is een erfelijke aandoening
Veel mensen denken dat het blinde lis-syndroom een erfelijke aandoening is, maar dit is niet het geval. Hoewel sommige factoren de kans op het ontwikkelen van deze aandoening kunnen verhogen, zoals
darmen die al eerder beschadigd zijn, wordt het blinde lis-syndroom meestal veroorzaakt door andere factoren, zoals chirurgische ingrepen of infecties.
Alleen ouderen kunnen het blinde lis-syndroom ontwikkelen
Een andere misvatting is dat het blinde lis-syndroom alleen voorkomt bij ouderen. Hoewel het vaker voorkomt bij ouderen, kunnen mensen van alle leeftijden, inclusief jonge volwassenen, deze aandoening ontwikkelen. Het is belangrijk om te begrijpen dat de aandoening niet beperkt is tot een bepaalde leeftijdsgroep, en het kan ook voorkomen bij mensen met een
diabetes mellitus of andere gezondheidsproblemen die de darmfunctie beïnvloeden.
De symptomen van blinde lis-syndroom zijn altijd ernstig en onmiddellijke medische aandacht is vereist
Hoewel het blinde lis-syndroom ernstig kan zijn, is het niet altijd acuut. De symptomen kunnen mild beginnen, zoals buikpijn of een opgeblazen gevoel. Pas na verloop van tijd kunnen ernstigere symptomen zoals verstopping of zelfs
abces optreden. In sommige gevallen kunnen mensen met blinde lis-syndroom jarenlang zonder significante complicaties leven.
Een operatie is altijd nodig bij blinde lis-syndroom
Er wordt vaak gedacht dat een operatie altijd noodzakelijk is bij het blinde lis-syndroom, maar dit is niet altijd het geval. In sommige gevallen kunnen de symptomen worden beheerd met
medicatie en dieetmaatregelen. Het is pas wanneer de aandoening leidt tot ernstige complicaties, zoals obstructie of infectie, dat een operatie nodig kan zijn.
Bloedonderzoeken kunnen ook nuttig zijn om de ernst van de aandoening te bepalen.
Het blinde lis-syndroom wordt veroorzaakt door een slechte voeding
Hoewel een
evenwichtig voedingspatroon belangrijk is voor een gezonde spijsvertering, is het niet de oorzaak van het blinde lis-syndroom. De aandoening wordt meestal veroorzaakt door een probleem in de bloedtoevoer naar de darmen of een beschadiging door chirurgische ingrepen. Een slechte voeding kan echter wel bijdragen aan andere spijsverteringsproblemen, zoals
leverproblemen of verstoppingen.
Het blinde lis-syndroom is hetzelfde als de ziekte van Crohn
Er wordt vaak gedacht dat het blinde lis-syndroom hetzelfde is als de ziekte van Crohn, maar dit is een misverstand. De ziekte van Crohn is een chronische ontsteking van het maagdarmkanaal die verschillende delen van de darmen kan beïnvloeden, terwijl het blinde lis-syndroom specifiek betrekking heeft op een uitgeschakeld of beschadigd deel van de darmen zonder de chronische ontsteking die typisch is voor de ziekte van Crohn.
De aandoening heeft geen invloed op andere delen van het lichaam
Sommige mensen denken dat het blinde lis-syndroom alleen de darmen beïnvloedt, maar het kan ook andere delen van het lichaam aantasten. Complicaties kunnen bijvoorbeeld leiden tot een verstoorde opname van voedingsstoffen, wat kan resulteren in
ondervoeding of een tekort aan
vitaminen. Bij langdurige of onbehandelde gevallen kan het ook leiden tot gewichtsverlies of
pijn door de onderliggende complicaties.
Het is belangrijk om het blinde lis-syndroom tijdig te herkennen en de juiste behandeling in te zetten om complicaties te voorkomen.