Cannabinoïd-hyperemesissyndroom (CHS) door gebruik cannabis

Het cannabinoïd-hyperemesissyndroom is een aandoening die kan ontstaan door jarenlang gebruik van cannabis. Het gaat gepaard met episodes van heftige misselijkheid, braken en koliek-achtige buikpijn. De aandoening wordt in de Verenigde Staten ook wel scromiting genoemd. De symptomen van het syndroom - die steeds in cycli terugkeren - kunnen bestreden worden door het nemen van een hete douche of heet bad en verdwijnen volledig wanneer men stopt met cannabisgebruik.

Cannabinoïd-hyperemesissyndroom (CHS)

• Wat is cannabinoïd-hyperemesissyndroom?
• Symptomen cannabinoïd-hyperemesissyndroom
• Oorzaken cannabinoïd-hyperemesissyndroom
• Behandeling: hete baden of stoppen met cannabisgebruik

Wat is cannabinoïd-hyperemesissyndroom?

Het cannabinoïd-hyperemesissyndroom (CHS) is een aandoening waar mensen die langdurig cannabis gebruiken last van kunnen krijgen. De aandoening is nog niet zo lang bekend. Het werd voor het eerst in een wetenschappelijke publicatie beschreven in 2004. Sinds de legalisering van cannabisgebruik in een aantal staten in de Verenigde Staten worden spoedeisende hulp-afdelingen in Amerika steeds vaker geconfronteerd met patiënten met de symptomen van het cannabinoöd-hyperemesissyndroom. De aandoening wordt daar in de volksmond ook wel scromiting genoemd: een samentrekking van de woorden screaming (schreeuwen) en vomiting (overgeven), naar de belangrijkste uitingen van de aandoening. Patiënten die lijden aan het cannabinoïd-hyperemesissyndroom krijgen namelijk vaak zo veel last van misselijk, buikpijn en overgeven dat ze schreeuwend van het ongemak in het ziekenhuis belanden.

Symptomen cannabinoïd-hyperemesissyndroom

Het cannabinoïd-hyperemesissyndroom kan uitsluitend ontstaan wanneer iemand jaren achtereen op regelmatige basis cannabis gebruikt. De gemiddelde lengte van gebruik bij patiënten waarbij het syndroom is vastgesteld is tien jaar. Men gebruikt dan ten minste wekelijks maar vaak dagelijks cannabis. Het belangrijkste symptoom van de aandoening is ernstige misselijkheid met braken in episodes die 24 tot 48 uur aanhouden. Naast de misselijkheid hebben patiënten last van koliek-achtige buikpijnen die vergeleken kunnen worden met de buikpijn die men krijgt van nierstenen. De episoden met misselijkheid, braken en heftige buikpijn worden afgewisseld met perioden van vier tot acht weken waarin men klachtenvrij is. Samen met de genoemde klachten kan tevens acuut nierfalen optreden en verliest men vaak gewicht. De darmen worden door de aandoening niet aangedaan en de klachten gaan dan ook niet gepaard met bijvoorbeeld diarree of verstopping.

Bloedonderzoek geeft bij het cannabinoïd-hyperemesissyndroom vaak geen uitsluitsel over de oorzaak. Hierbij kan men alleen afwijkingen constateren die een direct gevolg zijn van het braken zoals uitdroging, hypokaliëmie en een vitaminetekort. De diagnose cannabinoïd-hyperemesissyndroom wordt daarom gesteld op basis van de genoemde symptomen in combinatie met het feit dat iemand al jarenlang op regelmatige basis cannabis gebruikt.

Oorzaken cannabinoïd-hyperemesissyndroom

Over de exacte oorzaak van cannabinoïd-hyperemesissyndroom is anno 2017 nog niet heel veel bekend. De hypothese is dat het syndroom veroorzaakt wordt door de opstapeling van giftige doses cannabidoïden in het lichaam. Ook is het mogelijk dat de misselijkheid en het overgeven veroorzaakt worden doordat de cannabidoïdenreceptoren in de hersenen overprikkeld raken door het jarenlange cannabisgebruik. Het feit dat de klachten een cyclisch verloop hebben (twee dagen van klachten gevolgd door weken zonder klachten) zou verklaard kunnen worden uit het feit dat delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol in het lichaamsvet worden opgeslagen en door het braken versneld worden uitgestoten. Na een periode van enkele weken zijn de concentraties weer dusdanig opgelopen dat de klachten weer opnieuw beginnen.

Behandeling: hete baden of stoppen met cannabisgebruik

Van de aandoening cannabinoïd-hyperemesissyndroom is bekend dat deze geheel verdwijnt indien men stopt met cannabisgebruik. Wanneer men echter een afhankelijkheid van cannabis heeft ontwikkeld kan het moeilijk zijn om het gebruik te staken. Een andere oplossing is het nemen van een hete douche of een heet bad. Bij 98% van de patiënten verdwijnt als gevolg hiervan de klachten tijdelijk. Het is niet duidelijk waarom juist dit de klachten doet laten afnemen.

Van patiënten die weten dat ze met de aandoening te kampen hebben is dan ook wel bekend dat sommigen dwangmatig heel hete douches of hete baden nemen om de symptomen te bestrijden. In extreme gevallen leidt dit er zelfs toe dat mensen brandwonden oplopen doordat ze zichzelf blootstellen aan douches of baden van een te hoge temperatuur. De pijn die dit veroorzaakt nemen ze voor lief omdat het braken en de buikpijn tot wanhoop drijft.