Vervette lever: oorzaken, symptomen en behandeling
Een vervette lever is een gevaar voor de gezondheid. Helaas is niet iedereen zich er direct van bewust dat hij of zij gevaar loopt. Diverse tekenen kunnen je erop wijzen dat je last hebt van leververvetting. Signalen zoals leverpijn, zwelling van de benen en enkels, chronische vermoeidheid, gewichtstoename en het geel worden van de huid en ogen dienen niet genegeerd te worden. De sleutel tot het behandelen van leververvetting is het wegnemen van de oorzaak. Vaak gaat dit om ongezond, vetrijk eten of overmatig alcoholgebruik. Supplementen op basis van onder meer mariadistel en schisandra kunnen de leverfunctie in zware tijden ondersteunen.
Een overbelaste lever
De functie van de lever
De
lever is een van onze vitale organen. De lever bevindt zich rechtsboven in de buik en is volledig bedekt met buikvlies, een membraan dat ervoor zorgt dat het orgaan niet tegen andere organen aanwrijft. De lever bestaat uit vier kwabben, die van elkaar gescheiden worden door het
ligamentum venosum, het
ligamentum teres en de
porta hepatis.
De functies van de lever zijn te onderscheiden in drie hoofdfuncties: een vasculaire, secretoire en metabole functie. Allereerst bevat de lever een grote hoeveelheid bloed en komen rode bloedcellen (erytrocyten) hier tot ontwikkeling. Ten tweede produceert de lever gal, dat vervolgens wordt opgeslagen in de galblaas. De meest veelzijdige functie van de lever is echter wel die op het gebied van de stofwisseling of metabolisme. Het orgaan speelt namelijk een belangrijke rol op het gebied van onder meer het op peil houden van de lichaamstemperatuur, de vetstofwisseling, de eiwitstofwisseling, de koolhydraatstofwisseling, de hormoonafbraak, de sacharide-afbraak, de opslag van ijzer en de ontgifting van bepaalde stoffen. Tevens wordt in de lever een voorraad opgeslagen van diverse belangrijke vitaminen en koolhydraten (glycogeen).
Signalen die erop wijzen dat je lever overbelast is
Na het lezen van de opsomming van functies van de lever zul je begrijpen dat de gezondheid danig in gevaar kan komen wanneer de lever onvoldoende in staat is om zijn werk goed te doen. Een verstoorde leverfunctie kan dan ook leiden tot tal van klachten. Wellicht loop je al langer rond met gezondheidsklachten zoals vermoeidheid, pijn in de buik, zwelling van benen en enkels en gewichtstoename of een onvermogen om gewicht te verliezen. Dit zijn echter tekenen die erop kunnen wijzen dat je lever onvoldoende functioneert en dat je wellicht last hebt van een vervette lever. Het is belangrijk om hier iets aan te doen want op de lange termijn kan leververvetting leiden tot ernstige ziekten waaronder hepatitis en levercirrose.
Leverpijn of pijn in de leverstreek
De lever bevindt zich rechtsboven in de buik. De kenmerkende
leverpijn is een beetje een dove pijn die in vlagen heel intens kan worden en dan weer afzwakt. De leverpijn houdt vaak verband met het feit dat de lever vergroot kan raken door vervetting. Het orgaan zwelt dan op en neemt meer ruimte in de buikholte in dan gebruikelijk. Leverpijn is een signaal dat je hier op wijst.
Geel worden van de huid en het oogwit
Als de huid en het oogwit geel kleuren dan noemen we dit
geelzucht of icterus. Geelzucht zelf is geen ziekte maar een symptoom van onder meer een slecht functionerende lever. Normaal gesproken voert de lever gal af naar de galblaas. Als de lever overbelast of vervet is dan kan dit ertoe leiden dat het een deel van het gal laat teruglekken in het bloed in plaats van het naar de galblaas te transporteren. Een van de stoffen die normaal met het gal worden meegevoerd - voornamelijk bilirubine, een afbraakproduct uit hemoglobine - kan zorgen voor een gele verkleuring van de huid en het oogwit. Wordt geelzucht veroorzaakt als gevolg van een probleem met de lever dan noemt men dit een hepatische oorzaak.
Zwelling van de benen en enkels
Heb je last van een leververvetting en werkt de lever daardoor minder goed dan zal de lever aanvankelijk proberen zichzelf te herstellen. Hierbij wordt in de lever littekenweefsel gevormd. Hoe meer littekenweefsel er in de lever zit, des te zwaarder het wordt voor het orgaan om nog goed te functioneren. Dit leidt op den duur tot portale hypertensie, een te hoge bloeddruk in de leverpoortader. Je merkt dit in de beginfase onder meer doordat
oedeem gaat ontstaan. De zwaartekracht zorgt ervoor dat het vocht zich voornamelijk ophoopt rond de benen en enkels. De zwelling is pijnloos maar kan er wel voor zorgen dat het zwaarder wordt om je te bewegen en schoenen en broeken passen mogelijk niet meer goed. Een vergevorderde portale hypertensie kan zeer ernstige gevolgen hebben. Als plaspillen onvoldoende helpen dan is mogelijk een operatieve ingreep nodig waarbij een shunt moet worden geplaatst om de normale bloeddruk te herstellen.
Gewichtstoename
Ervaar je gewichtstoename zonder dat je meer en ongezonder bent gaan eten of minder bent gaan bewegen, dan houdt deze gewichtstoename mogelijk verband met een probleem van de lever. Wanneer een vervette lever niet goed in staat is om de gifstoffen waarmee het geconfronteerd wordt te verwerken - denk bijvoorbeeld aan alcohol, zoetstoffen of medicatie - dan zal het deze stoffen uit nood ongefilterd opslaan in
vetcellen. Overmatige opslag van deze stoffen in vetcellen kan ertoe leiden dat je gewicht toeneemt of dat je niet in staat lijkt te zijn om af te vallen.
Chronische vermoeidheid
Een overbelasting van de lever kan leiden tot
chronische vermoeidheid. Omdat het orgaan een belangrijke rol speelt in de stofwisseling zul je een eventueel defect snel gaan merken op het gebied van je energieniveau. Een gezonde lever geeft tussen de eetmomenten door en op de momenten dat er extra vraag naar is glucose vrij. Dit geeft je de benodigde energie. Een vervette lever is nauwelijks in staat om glucose op te slaan, laat staan om het op een efficiënte wijze vrij te geven.
Allergieën
Een slecht functionerende lever wordt tevens in verband gebracht met diverse
allergieën en intoleranties. Wanneer de lever onvoldoende in staat is om het bloed te zuiveren van bepaalde stoffen die het normaal filtert dan herkent het brein deze stoffen soms als allergenen. Het zorgt er dan voor dat antilichamen worden aangemaakt tegen deze stoffen. Dit kan zich uiten in een allergische reactie. Je kunt dan bijvoorbeeld huiduitslag krijgen. Een gezonde lever had deze reactie vaak kunnen voorkomen.
Hoe krijg je de lever weer in goede conditie?
Leververvetting is een veel voorkomende kwaal. Artsen erkennen dat dit in de westerse samenleving van de 21ste eeuw een grote bedreiging voor de volksgezondheid is. Het is voor een belangrijk deel te wijten aan ongezonde eetgewoonten. Gelukkig kan de lever zich (in ieder geval gedeeltelijk) herstellen wanneer de oorzaak wordt weggenomen. Hiermee zullen ook veel van de bovengenoemde klachten verdwijnen. Zo zal je weer meer energie krijgen, zal de buikpijn en geelzucht verdwijnen en wordt het weer gemakkelijker om gewicht kwijt te raken.
De belangrijke eerste stap in het laten herstellen van de lever is het
wegnemen van de oorzaak van het probleem. In veel gevallen gaat dit om overmatig alcoholgebruik en overmatig vetrijk eten. Er kunnen daarnaast ook andere oorzaken van leververvetting zijn waar men minder snel iets aan kan doen met een aanpassing van de levensstijl. Dit is onder meer het geval wanneer het probleem veroorzaakt wordt door diabetes, de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa of zwangerschapssteatose.
Lever ondersteunen met supplementen
Er bestaan helaas (nog) geen medicijnen die de lever kunnen 'ontvetten'. Wel bestaan er
supplementen die de ontgiftende functie van de lever kunnen ondersteunen. Het gaat dan om kruidenmiddelen op basis van onder meer mariadistel en schisandra. Van mariadistel is bekend dat het de vorming van nieuwe hepatocyten bevordert. Ook N-acetyl-cysteïne en methionine - grondstoffen voor de productie van glutathion - kunnen de ontgiftende functie van de lever ondersteunen. Een product dat diverse leverondersteunende kruiden in een multipreparaat bundelt is
AOV Leverformule. Dit bevat onder meer mariadistel extract, schisandra, scutellaria, goudscherm, N-acetyl-cysteïne, L-carnitine, L-Methionine en vitamine C.
Lees verder