Wat is stress en hoe verminder ik het?

Vrijwel elke mens in de maatschappij krijgt in zijn leven te maken met stress. Gezonde stress houdt ons alert. Toch worden ook meer en meer de negatieve kanten van stress zichtbaar. Denk maar aan een burn-out of een depressie. Deze grote hoeveelheden stress worden beter voorkomen. Toch is dat niet zo makkelijk. Hoe krijgen we stress en hoe kunnen we deze stress weer verminderen?

Soorten stress

Om stress te herkennen en te begrijpen moeten we bekijken welke soorten stress er bestaan. Er bestaan twee soorten stress in ons leven namelijk acute en chronische stress.

Acute stress

Acute stress ervaren we als we ons opeens in een moeilijke situatie bevinden. Denk hierbij aan een verkeersongeluk maar ook aan een geboorte of een huwelijk. Acute stress kan omschreven worden als een ingrijpende levensgebeurtenis of een schokkende ervaring. Wanneer deze levensgebeurtenis of schokkende ervaring achter de rug is, zal het lichaam zich opnieuw herstellen en vermindert de stress vanzelf.

Chronische stress

Bij chronische stress gaat het om kleine dingen waar we vaak niet bij stil staan en die meestal dagelijks terugkomen. Denk hierbij aan een trein die weer te laat is, stilstaan in het verkeer, de bus net missen. Allemaal kleine dingetjes waardoor je je frustreert. Toch ben je jezelf er niet van bewust dat het om chronische stress gaat.

Langdurige stress

Stress op korte termijn is goed voor het lichaam. Het stimuleert ons lichaam waardoor we alerter zijn en gevaarlijke situaties de baas kunnen. Wanneer stress te lang blijft duren en we gewoon doorgaan met ons dagelijkse leven komen we in een uitputtingsfase. Dit is eigenlijk de eerste alarmfase dat er iets mis is. Je mag deze dan ook zeker niet over het hoofd zien.

Je komt ook sneller in de uitputtingsfase als je een acute stresssituatie hebt en daar bovenop veel chronische stress. De hoeveelheid stress is op dat moment zo groot dat je lichaam het niet meer verwerkt krijgt.

Hoe kan ik stress reduceren?

balansmodel

Er zijn verschillende manieren om stress te reduceren. Een van de grootste theoriemodellen rond stress is het balansmodel. Dit model is gebaseerd op een weegschaal. Aan de ene kant van de weegschaal bekijken we de draaglast. Aan de andere kant van de weegschaal bekijken we de draagkracht. We kijken naar de draaglast, dit zijn de dingen die we niet graag doen en ons stress bezorgen, en plaatsen die tegenover de draagkracht, dit zijn de dingen die we graag doen en waardoor we ons ontspannen. Het is heel belangrijk om er voor te zorgen dat je draagkracht groter is dan je draaglast. Op die manier is de weegschaal in evenwicht en heb je een gezonde hoeveelheid stress. Dit kan je elke moment van de dag bekijken. Je schrijft links alle dingen op waar je het moeilijk mee hebt, die je storen en je stress bezorgen. Rechts schrijf je alles wat je gelukkig maakt. Dit kan je partner of kinderen zijn, een leuke hobby, een complimentje op het werk. Daarna vergelijk je de twee. Heel belangrijk is dat de rechterkolom altijd groter moet zijn dan de linkerkolom. Is dit niet het geval dan is je model niet in balans en heb je te veel stress.

Ontspan

Ontspannen is heel belangrijk als je stress hebt. Toch is dit niet voor iedereen even makkelijk. De meeste personen die onder stress staan ervaren een enorme druk, vaak ook tijdsdruk. We zijn geneigd om de dingen die we leuk vinden te laten vallen zodat we de dingen die we niet leuk vinden sneller gedaan krijgen. Dit werkt niet. Steeds meer en meer laat je leuke dingen vallen en krijg je meer stress. Je moet hier voor jezelf een stop op zetten. Besef dat je de leuke dingen achteruit duwt en kies voor jezelf één ding dat je zeker wilt doen. Houd je hier ook aan. De eerste keer zal dit moeilijk zijn, maar als je dit blijft volhouden ga je merken hoe snel je ontspant als je even iets leuks kan doen. Daarna gaan de minder leuke taken vanzelf makkelijker en heb je weer meer tijd voor leuke dingen.

Slapen

Slaap is heel belangrijk voor de mens. Het zorgt er voor dat het lichaam kan herstellen van de dag. Ook verwerken we informatie die we overdag niet aankunnen via onze slaap. Door slaap uit te stellen omdat we nog iets moeten doen, geven we ons lichaam niet de tijd die het nodig heeft. Bekijk hoeveel uur slaap je ongeveer nodig hebt per nacht om goed uitgeslapen te zijn. Bij de gemiddelde mens is dit 8 uur. Houd je hier ook aan en plan je slaap. Als je ’s avonds een taak wilt doen zorg er dan voor dat je die 8 uur slaap nog haalt. Daardoor voel je je beter uitgerust en zal de dag iets makkelijker verlopen. Ook dit is in het begin niet makkelijk.

Laat situaties los

Wanneer we stress hebben zijn we met heel veel dingen in onze gedachten gelijktijdig bezig. We voelen ons schuldig als we even gaan zitten omdat die dingen nog door ons hoofd spoken. Probeer dit zoveel mogelijk te vermijden. Je kan onmogelijk al deze dingen op tijd af maken. Achteraf voelt het dan vaak alsof we hebben gefaald. Wat hier kan helpen is een lijstje maken. Denk je aan iets schrijf het dan op je lijstje en werk je lijstje af. Doe dit taak per taak. Wanneer iets helemaal anders verloopt dan je voor ogen had probeer dit dan los te laten. Het is niet altijd mogelijk dat alles goed gaat. Nadenken over dingen die uren geleden zijn gebeurd en die je niet kan veranderen bezorgen je enkel meer stress. Besef dat het niet mogelijk is om de situatie te veranderen en dat niet alles aan jou ligt. Je hoeft niet heel de wereld op jouw schouders te dragen.

Bewegen

Bewegen kan stress reduceren. Stress in het lichaam uit zich in het hormoon adrenaline. Deze adrenaline wordt verwerkt op het moment dat we bewegen. Als we meer bewegen verliezen we dus meer adrenaline. Deze hebben we ook niet nodig. Gemiddeld moet je 45 minuten tot 60 minuten bewegen voordat je je ontspannen voelt en de grote hoeveelheid adrenaline verwerkt is.

Schrijf

Wanneer je het moeilijk vindt om met anderen over je stress te praten probeer dan om het van je af te schrijven. Je kan dit doen op verschillende manieren zoals een dagboek of een blog. Sommige mensen willen dit delen met de wereld en maken hier filmpjes over om anderen te inspireren. Heel belangrijk is dat je schrijft hoe je je voelde bij bepaalde situaties en wat de situatie teweegbrengt bij jou. Achteraf zal je je opgelucht voelen. Iets van je af schrijven heeft ook een rustgevend effect en daardoor werkt het ook om stress te verminderen. Bij sommige personen werkt het ook om de eigen gedachten en emoties beter te begrijpen.

Medicatie

Er bestaat ook medicatie die een rustgevend effect heeft. Ook worden er veel kruiden gebruikt die een rustgevend effect zouden hebben. Weet dat dit slechts een tijdelijke oplossing is en je de oorzaak van de stress niet aan pakt. Op korte termijn kan het even een goede oplossing zijn. Een voorbeeld van rustgevende medicatie is metarelax.