Hypoalbuminemie: Verlaagde albuminewaarden in bloed

Albumine is een wateroplosbaar eiwit dat overvloedig aanwezig is in het bloedplasma. Dit eiwit, geproduceerd door de lever, speelt een cruciale rol in het handhaven van een goede gezondheid. Albumine is essentieel voor het herstel en de groei van weefsels en het transport van vetzuren van vetweefsel naar spierweefsel. Wanneer het albuminegehalte te laag is, spreekt men van hypoalbuminemie. Verlaagde albuminewaarden kunnen voortkomen uit hart-, lever- of nierziekten. De symptomen van hypoalbuminemie zijn niet altijd duidelijk, maar bij een ernstige verlaging van de albuminewaarden kunnen symptomen optreden zoals een droge huid, duizeligheid en verwardheid. Voeding met meer albumine kan het albuminegehalte verhogen, maar daarnaast is een behandeling van het onderliggende probleem noodzakelijk.

• Wat is albumine?
• Epidemiologie
• Oorzaken van hypoalbuminemie
• Hartziekte
• Leverziekte
• Nierziekte
• Ondervoeding
• Proteïneverliezende enteropathie
• Andere oorzaken
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Voeding
• Medicatie
• Prognose van lager albuminegehalte
• Complicaties van verlaagde albuminewaarden in het bloed
• Preventie van hypoalbuminemie

Wat is albumine?

Albumine is een eiwit dat in de lever wordt geproduceerd en een aanzienlijk deel van het bloedplasma uitmaakt. Plasma is het vloeibare gedeelte van het bloed dat eiwitten en bloedcellen bevat. Albumine speelt een sleutelrol in het transport van bilirubine, vetzuren, metalen, ionen, hormonen en medicijnen via de bloedbaan. Een laag albuminegehalte kan de efficiëntie van dit transport verminderen, wat leidt tot verschillende symptomen.

Epidemiologie

Hypoalbuminemie kan ontstaan door een verminderde productie van albumine (wat zelden voorkomt), een verhoogd verlies via de nieren, het maagdarmkanaal, de huid of de extravasculaire ruimte, of een verhoogd katabolisme van albumine. Het kan ook een combinatie van deze factoren zijn.

Oorzaken van hypoalbuminemie

Hartziekte

Hypoalbuminemie komt vaak voor bij patiënten met hartfalen (wanneer het hart niet efficiënt bloed rondpompt) of pericarditis (ontsteking van het hartzakje). De hypoalbuminemie bij hartproblemen is vaak een gevolg van meerdere factoren, waaronder ondervoeding, ontsteking, cachexie (ernstige uitputting) en hemodilutie (verhoogde vloeistofinhoud in het bloed). Andere factoren kunnen leverdisfunctie, eiwitverliezende enteropathie en verhoogd extravasculair verlies zijn. Ouderen lopen een verhoogd risico op hypoalbuminemie bij hartfalen. Behandeling omvat vaak bloeddrukmedicatie en voedingsaanpassingen.

Leverziekte

De lever is verantwoordelijk voor de productie van albumine. Veel leverziekten kunnen leiden tot leverfalen, zoals levercirrose, leverkanker, hepatitis (leverontsteking), alcoholische hepatitis en leververvetting. Wijzigingen in levensstijl, zoals het vermijden van alcohol, zijn cruciaal voor de behandeling.

Nierziekte

Bij nierproblemen, zoals het nefrotisch syndroom (nieraandoening met eiwitverlies in de urine) of nierfalen, verliest de patiënt veel eiwit via de urine (proteïnurie). Dit leidt tot een vermindering van albumine in het bloed, wat resulteert in hypoalbuminemie. Behandeling kan bestaan uit medicatie, nierdialyse en/of een niertransplantatie.

Ondervoeding

Hypoalbuminemie komt ook voor bij patiënten die onvoldoende essentiële voedingsstoffen binnenkrijgen, zoals bij ondervoeding. Een tekort aan eiwitten leidt tot onvoldoende productie van albumine door de lever. Aandoeningen die de opname van voedingsstoffen bemoeilijken, zoals malabsorptie, kunnen ook leiden tot hypoalbuminemie.

Proteïneverliezende enteropathie

Proteïneverliezende enteropathie is een aandoening waarbij patiënten veel eiwitten verliezen via het spijsverteringsstelsel, wat leidt tot een laag albuminegehalte. Dit komt voor bij maag- en darmaandoeningen zoals coeliakie (maag- en darmproblemen door gluten) en inflammatoire darmaandoeningen (ontstekingen van de darm). Behandeling richt zich op het verlichten van symptomen en het verminderen van ontstekingen.

Andere oorzaken

Minder vaak ontwikkelen patiënten hypoalbuminemie door:

• amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen)
• Bijwerkingen van bepaalde medicijnen
• diabetes mellitus (suikerziekte)
• Allergische reacties
• Blasontsteking
• Bloedinfecties (sepsis)
• Ernstige brandwonden (antibiotica zijn vaak nodig)
• Infecties zoals in de voet, tanden of tandvlees
• Hypothyreoïdie (verminderde werking van de schildklier)
• Metabole acidose (te hoge zuurgraad van het bloed)
• Systemische lupus erythematosus
• Tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen)

Symptomen

De symptomen van hypoalbuminemie kunnen sterk variëren. Sommige patiënten vertonen pas symptomen bij een aanzienlijke verlaging van de albuminewaarden. Veel voorkomende symptomen zijn:

• Ascites (vochtophoping in de buik, vaak door leverproblemen)
• Bijwerkingen van chemotherapie
• Braken
• Diarree
• Duizeligheid
• Dunner haar
• Een hoge hartslag (tachycardie)
• Verlies van eetlust
• Een zeer droge huid
• Een zeer jeukende huid
• Geelzucht
• Krampen
• Misselijkheid
• Spierzwakte
• Vermoeidheid
• Verwardheid
• Vochtretentie (het vasthouden van vocht), wat zwelling kan veroorzaken, vooral van de voeten of handen (gezwollen voeten of gezwollen handen)
• Weinig energie
• Zwakte of uitputting

Diagnose en onderzoeken

Het is cruciaal om de oorzaak van hypoalbuminemie vast te stellen om een effectieve behandeling te kunnen starten. Het normale albuminebereik ligt tussen de 35 en 45 gram per liter (g/L). Albuminewaarden onder de 34 gram/L wijzen op hypoalbuminemie. Een bloedonderzoek kan de albuminewaarden meten. Tevens kan een urineonderzoek worden uitgevoerd om een verhoogd aantal eiwitten in de urine (proteïnurie) vast te stellen.

Behandeling

Voeding

Patiënten die voldoende eiwitten consumeren, krijgen doorgaans ook voldoende albumine binnen. De aanbevolen hoeveelheid is minimaal 0,8 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag. Vooral bij ondervoeding is het belangrijk om voedingsmiddelen met veel albumine te eten. Albumine is aanwezig in diverse dierlijke producten zoals:

• Eieren
• Griekse yoghurt
• Kwark
• Melk
• Rundvlees
• Sommige vleesvervangers
• Sommige voedingssupplementen
• Vis

Medicatie

Sommige patiënten hebben mogelijk medicatie nodig om hun albumineniveau te verhogen. Dit kan intraveneuze toediening van albumine inhouden. Andere behandelingen richten zich op de onderliggende oorzaak van de verlaagde albuminewaarden. Vaak is een ziekenhuisopname nodig voor nauwkeurige monitoring en behandeling.

Prognose van lager albuminegehalte

De prognose voor patiënten met een laag albumineniveau hangt af van de onderliggende oorzaak. Een snelle diagnose en behandeling kunnen de langetermijnvooruitzichten aanzienlijk verbeteren.

Complicaties van verlaagde albuminewaarden in het bloed

Hypoalbuminemie kan de symptomen van andere ziekten verergeren. Patiënten met chronische obstructieve longziekte (COPD) en hypoalbuminemie hebben een verhoogd risico op ademhalingsfalen (ernstige ziekte met beperkte ademhaling).
Andere mogelijke complicaties zijn:

• Longontsteking
• Vochtophoping, inclusief rond de longen en de buik
• Verminderde werking van medicijnen die aan albumine gebonden zijn
• Spierbeschadiging

Preventie van hypoalbuminemie

Om hypoalbuminemie te voorkomen, is het belangrijk om een gezonde levensstijl te handhaven en bestaande gezondheidsproblemen goed te beheren. Dit omvat:

• Een gebalanceerd dieet met voldoende eiwitten
• Regelmatige medische controles voor vroege opsporing van lever-, nier- en hartziekten
• Adequate behandeling van chronische ziekten
• Voorkomen van aandoeningen die de opname van voedingsstoffen beïnvloeden

Door deze preventieve maatregelen te nemen, kunt u helpen het risico op hypoalbuminemie te verminderen en uw algehele gezondheid te verbeteren.