Neoblaas, een alternatief voor een verwijderde blaas
Wanneer je blaaskanker hebt in een gevorderd stadium, beslist de chirurg soms om de volledige blaas weg te nemen. Dit is natuurlijk niet zonder gevolgen. Er moet een oplossing komen zodat de patiënt nog steeds kan urineren. Een van deze oplossingen is de neoblaas. Hierbij wordt van een stuk darm een nieuwe blaas gemaakt. Aan de hand van veel training kan dit stuk darm de functie van je verwijderde blaas overnemen. Op die manier kan je continent blijven.
Wat is een neoblaas?
Een neoblaas is een blaas die gemaakt wordt van een stuk darm. Dit zal bijna altijd van een stuk van je dunne darm zijn. Het stuk darm wordt aangesloten op de plasbuis zodat je nog steeds via de natuurlijke weg kan plassen. Eigenlijk is het stuk darm een soort reservoir zodat je niet continu moet plassen na het verwijderen van je blaas.
Wanneer krijg je een neoblaas?
Je kan in aanmerking komen voor een neoblaas als je eigen blaas omwille van ziekte zoals kanker moet worden weggenomen. In uitzonderlijke gevallen wordt een neoblaas ook geplaatst bij mensen die aan een ernstige vorm van incontinentie lijden. Hierbij moet het om een jonge en fitte persoon gaan. Een uroloog beslist samen met jou of een neoblaas de beste optie voor jou is.
Voorwaarden
Een neoblaas wordt niet vaak gekozen als alternatief. Dit komt omdat je aan een aantal voorwaarden moet voldoen. Deze zijn:
- Je moet jong en fit zijn omdat het trainen van de neoblaas heel vermoeiend kan zijn
- Je moet een goede darmfunctie hebben
- Je moet een goede nierfunctie hebben
- Je moet voldoende dunne darm hebben zodat er een stuk kan weggenomen worden
Operatie
Een neoblaas plaatsen is een zware ingreep. De uroloog bespreekt alles met jou op voorhand. Zorg dat je alle info goed begrijpt en vraag uitleg waar nodig. Bij deze operatie wordt gewerkt volgens de Hautmann-methode. Deze methode kan enkel worden gebruikt als je sluitspier behouden kan blijven en niet beschadigd is. De chirurg maakt een insnede in de onderbuik. Dit wil zeggen tussen het schaambeen en de navel. Daarna wordt van de dunne darm 40 tot 60 centimeter gebruikt om de nieuwe blaas te maken. De bloedvaten die al aan de dunne darm waren blijven verbonden zodat het stuk darm voldoende bloed blijft krijgen. Aan dat stuk darm worden de urineleiders bevestigd zodat vanuit de nieren de urine kan afvloeien naar je nieuwe blaas. De hele operatie duurt ongeveer 6 uur. Na de operatie verblijf je tot 14 dagen in het ziekenhuis tenzij er complicaties optreden.
Complicatie
Een complicatie die nu en dan voorkomt is lekkage van de neoblaas. Deze wordt zoveel mogelijk vermeden door preventief post-operatief een urinekatheter te plaatsen zodat de urine afvloeit en de nieuwe blaas nog niet te hard moet werken. Daarnaast kan je nog algemene complicaties krijgen zoals trombose, nierbekkeninfectie, stuwing van de nier, longontsteking of een wondinfectie. Deze complicaties komen minder frequent voor. Een complicatie die regelmatig voorkomt is het verstoppen van de plasbuis. Dit komt omdat je nieuwe blaas oorspronkelijk een stuk darm is. Dit maakt darmvlokken aan. Deze darmvlokken zoeken hun weg naar buiten. Wanneer je deze darmvlokken niet goed kan uitplassen kunnen ze de weg blokkeren. Om een verstopping van de plasbuis te voorkomen worden spoelingen gedaan. Verder heb je in de eerste dagen na de operatie last van incontinentie.
Nadelen van een neoblaas
Een neoblaas heeft een aantal nadelen. Zo zal je onvruchtbaar worden na het plaatsen van een neoblaas. Dit komt omdat bij een vrouw samen met de oude blaas ook de baarmoeder verwijderd wordt. Bij een man zal buiten de blaas ook de prostaat en de zaadblaasjes weggenomen worden. Verder kan het zijn dat een man ook impotent wordt. Dit is niet altijd het geval. In sommige gevallen worden de zenuwen die dicht bij de prostaat lopen geraakt tijdens de operatie. Deze zorgen mede voor de erectie van de man. Wanneer deze zenuwen beschadigd zijn, zal het moeilijker zijn om nog een erectie te krijgen.
Verder is een neoblaas in het begin heel zwaar. Je darm zal niet vanzelf de urine ophouden. Dit zal je moeten leren. Aan de hand van kinesitherapie wordt je aangeleerd om opnieuw continent te zijn en de urine op te houden. Dit neemt veel tijd in beslag. Bij sommige patiënten lukt het niet volledig om opnieuw continent te worden. Bij deze patiënten blijft nachtelijke incontinentie een probleem.
Veranderingen
Gevoel van plassen
Wanneer je weer mag plassen via de natuurlijk weg is het opnieuw even zoeken. Je kan nog wel plassen via de natuurlijk weg, maar dit zal anders aanvoelen dan daarvoor. Zo heb je niet hetzelfde gevoel dat je moet gaan plassen. Dit gevoel is vervangen door een drukkend gevoel in de onderbuik. Wanneer je nog langer wacht met plassen kan dit pijnlijk worden. Samen met een fysiotherapeut wordt je aangeleerd om je bekkenbodem te ontspannen en je buik te laten samentrekken. Op die manier kan je urineren.
Klokplassen
In het begin zal je moeten klokplassen. Dit houdt in dat je elke twee uur naar het toilet moet gaan om te plassen. Dit zowel overdag als ’s nachts. Dit is nodig omdat je neoblaas niet gewoon is om urine op te houden. Bovendien moet je sluitspier ook wennen aan al de veranderingen. Wanneer het plassen om de twee uur goed lukt kan je proberen om pas om de vier uur te gaan plassen. Het doel van klokplassen is je neoblaas gewend maken aan het ophouden van urine. Op die manier leer je opnieuw continent worden.
Bekkenbodemspieren trainen
Omdat er heel wat veranderingen zijn gebeurd door de neoblaas is het beter om de bekkenbodemspieren en de sluitspieren opnieuw te trainen. Dit gebeurt aan de hand van een kinesist. Die zal jou oefeningen aanleren die je gedurende de dag een aantal keer moet uitvoeren. Deze oefeningen zorgen dat je sluitspier en bekkenbodemspier krachtiger wordt waardoor 'ongelukjes' minder zullen voorvallen.