Gezwollen slapen: Zwelling van slaap aan zijkant van hoofd
Aan beide zijkanten van het hoofd bevindt zich de slaap. Soms ontstaat er een letsel aan de slaap, waardoor deze gaat opzwellen. Het zwellen van de slaap of slapen is een veelvoorkomende aandoening en kan iedereen treffen. De zwellingen van de slaap presenteren zich aan één kant of aan beide zijden van de slaap. Talloze oorzaken zijn bekend voor het veroorzaken van een gezwollen slaap, en daarom is de behandeling ook variabel. Cold packs of aloë vera-gel aanbrengen op het getroffen gebied vermindert zwellingen en pijn, maar bij ernstig gezwollen slapen is medisch advies noodzakelijk.
Allergie en gezwollen slaap
Een
allergische reactie kan een zwelling van de slaap en van het hele
gezicht veroorzaken. Vele soorten allergieën zijn mogelijk, zoals
voedselallergieën,
medicatie-allergieën of allergieën voor chemicaliën en andere stoffen. Indien de uitlokkende factor (allergeen) bekend is, is het verstandig om deze te vermijden.
Bloedziekten
Gezwollen slapen en een
zwelling van het gezicht en de hoofdhuid zijn soms complicaties van
bloedaandoeningen. Patiënten met
sikkelcelziekte of bloedstollingsstoornissen kunnen een paarsachtige zwelling van het gezicht hebben, vooral rondom de ogen. Dit treedt op wanneer een patiënt net begint met het nemen van
anticoagulantia (bloedverdunners) en de dosering nog niet op punt staat.
Bruxisme (tandenknarsen)
Patiënten die 's nachts
tandenknarsen (bruxisme) ervaren vaak een zwelling van de slapen. De
pijn rond de mond straalt dan uit naar de slaap (uitstralingspijn), maar soms is de pijn beperkt tot de slapen. Tonggroefjes, afgebroken tanden, afgesleten tanden en/of terugwijkend tandvlees zijn enkele symptomen van bruxisme.
Cerebraal oedeem
Cerebraal
oedeem (hersenzwelling) is een ernstige oorzaak van een zwelling in de slaap. Hierbij ontstaat namelijk een zwelling in de
hersenen. Dit treedt op door een tumor, een infectie of een ziekte zoals
meningitis (hersenvliesontsteking met
hoofdpijn en een
stijve nek).
Hersenoedeem vereist een ziekenhuisopname. Bacteriële meningitis behandelt de arts met parenterale
antibiotica. Het gebruik van bepaalde diuretica (
plaspillen) is effectief om de zwelling van de hersenen en het slaapgebied te verminderen.
Conjunctivitis
Bij
conjunctivitis is het
oogbindvlies (conjunctiva) ontstoken. De conjunctiva is een membraan dat het binnenste oppervlak van de oogleden en het witte gedeelte van het oog omsluit. Conjunctivitis is het gevolg van bacteriële infecties, een allergie en irriterende stoffen. Deze
ooginfecties verspreiden zich soms naar het slaapgedeelte en het gezicht, met een zwelling tot gevolg.
Rode ogen,
waterige ogen en
gezwollen ogen zijn enkele symptomen van een oogbindvliesontsteking. Bacteriële ooginfecties behandelt de oogarts met antibioticaoogdruppels.
Infecties
Huidinfecties zoals acne en puisten kunnen leiden tot een zwelling van de slaap. Ook
oorinfecties zijn mogelijke oorzaken van een gezwollen slaap. De infecties verspreiden zich namelijk mogelijk naar dit gebied. Antibiotica en ontstekingsremmende geneesmiddelen zijn inzetbaar.
Insectenbeet of insectensteek
Heel vaak zijn gezwollen slapen het gevolg van een
insectenbeet of insectensteek. Veel insecten steken of bijten mensen, zoals
muggen, mieren en
teken. Wanneer een insect in de slaap bijt of steekt, zwelt het gebied rond de beet of steek op. Vaak is dan maar één slaap getroffen. Een rood gezicht, een jeukend gebied, een
brandend gevoel en een
huiduitslag zijn mogelijke tekenen van deze beten of steken. De zwellingen en roodheid van de slaap treden enkele minuten na de beet of steek op. De zwellingen kunnen zich echter verspreiden naar het hele gezicht. Een zwelling veroorzaakt door een insectenbeet behoeft mogelijk geen behandeling, omdat de symptomen binnen enkele uren of dagen verdwijnen. Als de klachten echter gepaard gaan met een intens brandend gevoel en jeuk, zijn
lokale (op de huid aangebrachte) crèmes en zalven met steroïden gunstig. Thuismaatregelen zoals koude of aloë vera-gel toepassen zijn effectief in het verlichten van de symptomen.
Lymfadenitis en gezwollen slapen aan de zijkant van het hoofd
Lymfadenitis (ontsteking van de
lymfeklieren) is de meest voorkomende oorzaak van gezwollen slapen. Door gezwollen lymfeklieren ontstaan zwellingen aan de zijkant van het gezicht, waardoor de slaap ook lijkt te zwellen. Bacteriële infecties door kattenkrabben, een oorontsteking, een
verkoudheid,
sinusitis, een tandinfectie,
acne (
huidaandoening met ontsteking van de
talgklieren) of
impetigo (
bacteriële huidinfectie met symptomen op het gezicht en de ledematen) zijn mogelijke oorzaken van lymfadenitis.
Temporale arteritis
Temporale arteritis is een aandoening die vooral zeventigplussers en vrouwen treft. Bij deze aandoening zijn de slagaders rond de slaap ontstoken. Door deze
ontsteking gaat de slaap opzwellen. De oorzaak van temporale arteritis is niet bekend (mei 201!), maar wellicht is er een probleem met het immuunsysteem aanwezig. Als deze aandoening onbehandeld blijft, ontstaat er een belemmering van de bloedtoevoer naar de hersenen, waardoor een
beroerte kan optreden. Een zo snel mogelijke behandeling is nodig. Vaak zet de arts
corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers) in om de ontsteking, zwelling en pijn te verminderen.
Langdurig achter de computer zitten veroorzaakt mogelijk temporomandibulaire dysfunctie /
Bron: Concord90, PixabayTemporomandibulaire dysfunctie (TMD)
Door
temporomandibulaire dysfunctie (
pijn aan de kaak en
pijn aan het gezicht) ontstaat soms ook een zwelling van de slapen. Dit gebeurt bij patiënten die lange uren achter een laptop doorbrengen, een trauma aan het gezicht hebben gehad, of veel
stress hebben. De patiënt hoort een knallend geluid terwijl hij eet, drinkt of praat, en voelt dat zijn kaak niet op de juiste plaats zit.
Tumor
Langzaam toenemende zwellingen van de slapen kunnen het gevolg zijn van een groeiende tumor. Deze is niet noodzakelijk kwaadaardig (
kanker), want ook een
cyste (abnormaal gevormde zakvormige holte in het lichaam) kan leiden tot zichtbare veranderingen in het gezicht.
Verwonding of trauma
Door een verwonding op het hoofd of voorhoofd ontstaat er een zwelling aan het gezicht en soms ook aan de slaap. De bloedvaten in het gebied zijn dan namelijk beschadigd. Als de patiënt bijvoorbeeld betrokken is bij een auto-ongeluk of op het hoofd valt, zijn de bloedvaten in het gezicht beschadigd en veroorzaken ze een zwelling en pijn. Als een zwelling is opgetreden als gevolg van een blessure, zijn ontstekingsremmende geneesmiddelen nuttig om de zwelling te verminderen.
Andere oorzaken van zwelling van slaap aan zijkant van hoofd
Enkele aanvullende mogelijke oorzaken van gezwollen slapen omvatten:
- Angio-oedeem: Een plotselinge zwelling onder de huid, vaak veroorzaakt door een allergische reactie, kan ook de slapen beïnvloeden.
- Auto-immuunziekten: Aandoeningen zoals lupus kunnen ontstekingen en zwellingen veroorzaken, inclusief in de slapen.
- Bijensteek of wespensteek: Specifiek insectensteken kunnen ernstige zwelling en allergische reacties veroorzaken, wat kan leiden tot gezwollen slapen.
- Bijwerkingen van medicijnen: Sommige medicijnen kunnen bijwerkingen hebben die zwelling van het gezicht en de slapen veroorzaken.
- Hormoonschommelingen: Veranderingen in hormoonniveaus, zoals tijdens de menstruatiecyclus of door schildklieraandoeningen, kunnen zwellingen veroorzaken.
- Nierproblemen: Nierziekten kunnen leiden tot vochtretentie en zwelling in verschillende delen van het lichaam, inclusief de slapen.
- Sinusitis: Een ontsteking van de sinussen kan leiden tot druk en zwelling in de slapen.
- Stress en spanning: Overmatige stress kan leiden tot spierspanning en zwelling in verschillende delen van het lichaam, waaronder de slapen.
- Trichinose: Een infectie veroorzaakt door een parasitaire worm, kan spierpijn en zwelling veroorzaken, inclusief in de slapen.
- Vasculitis: Ontsteking van de bloedvaten kan zwelling en pijn in de slapen veroorzaken.
- Zonnesteek of hitteberoerte: Overmatige blootstelling aan hitte kan zwelling en ontsteking van de huid en weefsels, inclusief de slapen, veroorzaken.
Geassocieerde symptomen bij zwelling van de slapen
De ernst en het type symptomen die gepaard gaan met zwelling van de slapen kunnen per persoon sterk variëren. Dit hangt af van de onderliggende oorzaak van de zwelling en de individuele gezondheid van de patiënt.
Veelvoorkomende symptomen
Volgende symptomen komen vaak tot uiting:
- Zwelling: De zwelling kan zich aan één of beide slapen bevinden. De mate van zwelling kan variëren van mild tot ernstig.
- Pijn: Pijn in de slaapstreek is een veelvoorkomend symptoom. De pijn kan mild, scherp of kloppend zijn en kan verergeren bij druk of beweging.
- Gevoeligheid: De hoofdhuid rond de zwelling kan gevoelig (gevoelige hoofdhuid) of pijnlijk aanvoelen bij aanraking.
- Roodheid: De huid rond de zwelling kan rood of verkleurd worden.
- Koorts: In sommige gevallen kan er sprake zijn van lichte koorts.
- Vermoeidheid: Algemene vermoeidheid kan optreden als gevolg van de ontsteking of infectie die de zwelling veroorzaakt.
- Oogklachten: Bij ernstige zwelling kan er druk op de oogbol ontstaan, wat kan leiden tot wazig zien, dubbelzien of pijn in de ogen.
- Kaakpijn: In sommige gevallen kan er kaakpijn optreden, vooral bij kauwen.
Minder vaak voorkomende symptomen
Volgende symptomen komen minder vaak tot stand:
- Hoofdpijn: Hoofdpijn kan gepaard gaan met de andere symptomen.
- Tintelingen of doofheid: Tintelingen of doofheid in het gezicht of de hoofdhuid kunnen optreden bij druk op zenuwen door de zwelling.
- Koorts en rillingen: Hoge koorts en rillingen kunnen wijzen op een ernstige infectie.
- Verwardheid: Verwarring kan optreden bij zeer ernstige infecties of ontstekingen.
Belangrijk
De aanwezigheid van deze symptomen betekent niet altijd dat er sprake is van een zwelling van de slapen. Raadpleeg altijd een arts voor een juiste diagnose en behandeling.
Diagnose en onderzoeken
De diagnose van zwelling van de slapen wordt doorgaans gesteld door een arts op basis van een lichamelijk onderzoek en, in sommige gevallen, aanvullende tests.
Lichamelijk onderzoek
Tijdens het lichamelijk onderzoek zal de arts de slaapstreek visueel inspecteren op zwelling, roodheid, warmte en tekenen van infectie. De arts zal ook de consistentie van de zwelling palperen en controleren op pijn of gevoeligheid.
Neurologisch onderzoek
In sommige gevallen kan de arts een
neurologisch onderzoek uitvoeren om te controleren op neurologische aandoeningen die zwelling van de slapen kunnen veroorzaken, zoals zenuwbeschadiging of tumoren.
Aanvullende testen
Afhankelijk van de oorzaak van de zwelling en de eventueel andere symptomen, kan de arts aanvullende tests nodig achten, zoals:
- Huidbiopsie: Een huidbiopsie kan worden uitgevoerd om een weefselmonster van de aangetaste huid te nemen voor microscopisch onderzoek. Dit kan helpen bij het diagnosticeren van infecties of andere aandoeningen die huidontsteking veroorzaken.
- Bloedonderzoek: Bloedonderzoek kan worden uitgevoerd om te controleren op infecties, ontstekingen of andere aandoeningen die zwelling van de slapen kunnen veroorzaken.
- Beeldvormende onderzoeken: Beeldvormende onderzoeken, zoals echografie, CT-scans of MRI's, kunnen worden gebruikt om de oorzaak van de zwelling te visualiseren, zoals abcessen, tumoren of andere afwijkingen.
Belangrijke opmerkingen
- De keuze voor aanvullende testen hangt af van de individuele situatie van de patiënt en de bevindingen van het lichamelijk onderzoek.
- In sommige gevallen kan de diagnose van zwelling van de slapen eenvoudig zijn, terwijl in andere gevallen meer uitgebreid onderzoek nodig is.
- Het is belangrijk om zo snel mogelijk medische hulp te zoeken bij zwelling van de slapen, vooral bij de aanwezigheid van andere symptomen zoals koorts, hoofdpijn of neurologische problemen.
Behandeling
Gezwollen slapen kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren zoals allergieën, infecties of verwondingen. De behandeling hangt af van de onderliggende oorzaak.
Allergieën
Bij gezwollen slapen door allergieën kan antihistaminica effectief zijn. Het vermijden van de allergene stof en het gebruik van allergie-medicatie kan de zwelling verminderen. In ernstige gevallen kan een arts corticosteroïden voorschrijven.
Infecties
Als de zwelling veroorzaakt wordt door een infectie, zoals sinusitis of cellulitis, kan een arts antibiotica of antivirale medicijnen voorschrijven. Het is ook belangrijk om voldoende rust te nemen en veel water te drinken.
Verwondingen
Bij gezwollen slapen door een verwonding kan het aanbrengen van een koud kompres helpen om de zwelling te verminderen. Het vermijden van verdere belasting en het houden van het hoofd omhoog kan ook nuttig zijn. Raadpleeg een arts als de zwelling aanhoudt of verergert.
Prognose
De prognose voor gezwollen slapen is over het algemeen goed, afhankelijk van de oorzaak. Bij allergieën of verwondingen kan de zwelling vaak binnen enkele dagen tot weken afnemen met de juiste behandeling. Infecties vereisen soms langere tijd en medicatie om volledig te genezen. Regelmatige opvolging met een arts kan noodzakelijk zijn om de voortgang te controleren en herhaling te voorkomen.
Complicaties
Gezwollen slapen kunnen leiden tot complicaties zoals:
- Chronische zwelling: Langdurige of herhaalde zwelling kan leiden tot blijvende huidveranderingen of ongemak.
- Infectieverspreiding: Onbehandelde infecties kunnen zich verspreiden naar andere delen van het lichaam, wat ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken.
- Visuele beperking: Aanhoudende zwelling kan het gezichtsvermogen belemmeren en leiden tot problemen bij het zien of bewegen van de ogen.
Preventie
Om gezwollen slapen te voorkomen, kunnen de volgende maatregelen helpen:
Allergieën
- Vermijd bekende allergenen en irriterende stoffen.
- Gebruik allergie-onderdrukkende middelen zoals antihistaminica indien nodig.
- Raadpleeg een allergoloog voor een op maat gemaakt behandelplan.
Infecties
- Handen regelmatig wassen om infecties te voorkomen.
- Zorg voor goede mondhygiëne en vermijd contact met besmette personen.
- Behandel infecties snel met voorgeschreven medicijnen om verspreiding te voorkomen.
Verwondingen
- Bescherm je hoofd bij activiteiten waarbij een risico op verwondingen bestaat.
- Gebruik geschikte veiligheidsuitrusting.
- Zoek medische hulp bij ernstige verwondingen om complicaties te voorkomen.