Gezwollen slapen: Zwelling van slaap aan zijkant van hoofd

Aan beide zijkanten van het hoofd bevindt zich de slaap. Soms ontstaat een letsel aan de slaap, waardoor deze gaat opzwellen. Het zwellen van de slaap of slapen is een veel voorkomende aandoening en treft mogelijk iedereen. De zwellingen van de slaap presenteren zich aan één kant of aan beide zijden van de slaap. Talloze oorzaken zijn bekend voor het veroorzaken van een gezwollen slaap, en daarom is ook de behandeling zo variabel. Cold packs of aloë vera-gel aanbrengen op het getroffen gebied vermindert zwellingen en pijn, maar bij ernstig gezwollen slapen is medisch advies noodzakelijk.

• Allergie en gezwollen slaap
• Bloedziekten
• Bruxisme (tandenknarsen)
• Cerebraal oedeem
• Conjunctivitis
• Infecties
• Insectenbeet of insectensteek
• Lymfadenitis en gezwollen slapen aan zijkant van het hoofd
• Temporale arteritis
• Temporomandibulaire dysfunctie (TMD)
• Tumor
• Verwonding of trauma
• Geassocieerde symptomen bij zwelling van de slapen
• Diagnose en onderzoeken

Allergie en gezwollen slaap

Een allergische reactie veroorzaakt mogelijk een zwelling van de slaap en van het hele gezicht. Vele soorten allergieën zijn mogelijk zoals voedselallergieën, medicatie-allergieën of allergieën voor chemicaliën en andere stoffen. Indien de uitlokkende factor (allergeen) gekend is voor de allergie, is het verstandig om deze te vermijden.

Bloedziekten

Gezwollen slapen en een zwelling van het gezicht en de hoofdhuid zijn soms complicaties van bloedaandoeningen. Patiënten met sikkelcelziekte of bloedstollingsstoornissen hebben mogelijk een paarsachtige zwelling van het gezicht, vooral rondom de ogen. Dit treedt op wanneer een patiënt net begint met het nemen van anticoagulantia (bloedverdunners) en de dosering nog niet op punt staat.

Bruxisme (tandenknarsen)

Patiënten die 's nachts tandenknarsen (bruxisme) ervaren vaak een zwelling van de slapen. De pijn rond de mond straalt dan uit (uitstralingspijn) naar de slaap, maar soms is de pijn beperkt tot de slapen. Tonggroefjes, afgebroken tanden, afgesleten tanden en/of terugwijkend tandvlees zijn enkele symptomen van bruxisme.

Cerebraal oedeem

Cerebraal oedeem (hersenzwelling) is een ernstige oorzaak van een zwelling in de slaap. Hierbij ontstaat namelijk een zwelling in de hersenen. Dit treedt op door een tumor, een infectie of een ziekte zoals meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn en een stijve nek). Hersenoedeem (een zwelling van de hersenen) vereist een ziekenhuisopname. Bacteriële meningitis behandelt de arts met parenterale antibiotica. Het gebruik van bepaalde diuretica (plaspillen) is effectief om de zwelling van de hersenen en het slaapgebied te verminderen.

Conjunctivitis

Bij conjunctivitis is het oogbindvlies (conjunctiva) ontstoken. De conjunctiva is een membraan dat het binnenste oppervlak van de oogleden en het witte gedeelte van het oog omsluit. Conjunctivitis is het gevolg van bacteriële infecties, een allergie en irriterende stoffen. Deze ooginfecties verspreiden zich soms naar het slaapgedeelte en het gezicht met een zwelling tot gevolg. Rode ogen, waterige ogen en gezwollen ogen zijn enkele symptomen van een oogbindvliesontsteking. Bacteriële ooginfecties behandelt de oogarts met antibioticaoogdruppels.

Infecties

Huidinfecties zoals acne en puisten leiden soms tot een zwelling van de slaap. Ook oorinfecties zijn mogelijke oorzaken van een gezwollen slaap. De infecties verspreiden zich namelijk mogelijk naar dit gebied. Antibiotica en ontstekingsremmende geneesmiddelen zijn inzetbaar.

Insectenbeet of insectensteek

Heel vaak zijn gezwollen slapen het gevolg van een insectenbeet of insectensteek. Veel insecten steken of bijten mensen, zoals muggen, mieren en teken. Wanneer een insect in de slaap bijt of steekt, zwelt het gebied rond de beet of steek op. Vaak is dan maar één slaap getroffen. Een rood gezicht, een jeukend gebied, een brandend gevoel en een huiduitslag zijn mogelijke tekenen van deze beten of steken. De zwellingen en roodheid van de slaap treden enkele minuten na de beet of steek op. Maar de zwellingen verspreiden zich mogelijk naar het hele gezicht. Een zwelling veroorzaakt door een insectenbeet behoeft mogelijk geen behandeling, omdat de symptomen binnen enkele uren of dagen verdwijnen. Als de klachten echter gepaard gaat met intens brandend gevoel en jeuk, zijn lokale (op de huid aangebrachte) crèmes en zalf met steroïden gunstig. Thuismaatregelen zoals koude of aloë vera-gel toepassen zijn effectief in het verlichten van de symptomen.

Lymfadenitis en gezwollen slapen aan zijkant van het hoofd

Lymfadenitis (ontsteking van de lymfeklieren) is de meest voorkomende oorzaak van gezwollen slapen. Door gezwollen lymfeklieren ontstaan zwellingen aan de zijkant van het gezicht, waardoor de slaap ook lijkt te zwellen. Bacteriële infecties door kattenkrabben zijn, een oorontsteking, een verkoudheid, sinusitis, een tandinfectie, acne (huidaandoening met ontsteking van de talgklieren) of impetigo (bacteriële huidinfectie met symptomen op het gezicht en de ledematen) zijn mogelijke oorzaken van lymfadenitis.

Temporale arteritis

Temporale arteritis is een aandoening die vooral zeventigplussers en vrouwen treft. Bij deze aandoening zijn de slagaders rond de slaap ontstoken. Door deze ontsteking gaat de slaap opzwellen. De oorzaak van temporale arteritis is niet bekend (mei 201!), maar wellicht is een probleem met het immuunsysteem aanwezig. Als deze aandoening onbehandeld blijft, ontstaat een belemmering van de bloedtoevoer naar de hersenen waardoor een beroerte tot stand komt. Een zo snel mogelijke behandeling is nodig. Vaak zet de arts corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers) in om de ontsteking, zwelling en pijn te verminderen.

Temporomandibulaire dysfunctie (TMD)

Door temporomandibulaire dysfunctie (pijn aan kaak en pijn aan het gezicht) ontstaat soms ook een zwelling van de slapen. Dit gebeurt bij patiënten die lange uren achter een laptop doorbrengen, die een trauma aan het gezicht hebben gehad, of die veel stress hebben. De patiënt hoort een knallend geluid terwijl hij eet, drinkt of praat, en voelt dat zijn kaak niet op de juiste plaats zit.

Tumor

Langzaam toenemende zwellingen van de slapen zijn soms het gevolg van een groeiende tumor. Deze is niet noodzakelijk kwaadaardig (kanker), want ook een cyste (abnormaal gevormde zakvormige holte in het lichaam) leidt mogelijk tot zichtbare veranderingen in het gezicht.

Verwonding of trauma

Door een verwonding op het hoofd of voorhoofd ontstaat een zwelling aan het gezicht en soms ook aan de slaap. De bloedvaten in het gebied zijn dan namelijk beschadigd. Als de patiënt bijvoorbeeld betrokken is bij een auto-ongeluk of op het hoofd valt, zin de bloedvaten in het gezicht beschadigd en veroorzaken ze een zwelling en pijn. Als een zwelling is opgetreden als gevolg van een blessure, zijn ontstekingsremmende geneesmiddelen nuttig om de zwelling te verminderen.

Geassocieerde symptomen bij zwelling van de slapen

De ernst van deze symptomen varieert van patiënt tot patiënt. De symptomen zijn eveneens afhankelijk van de onderliggende oorzaken van de zwellingen in de slaap. De zwelling ontstaat aan één kant of beide zijden van de slaap. De patiënt ervaart naast de zwellingen aan het slaapgebied mogelijk nog andere symptomen zoals een huidverkleuring rond de aangetaste slaap, wat gepaard gaat met een gevoelige hoofdhuid. Ook ontstaat mogelijk een wazig gezichtsvermogen bij een grote zwelling.

Diagnose en onderzoeken

De arts voert een lichamelijk onderzoek uit en soms ook een neurologisch onderzoek uit. Daarnaast zijn verdere onderzoeken nodig, afhankelijk van de oorzaak en de eventueel andere symptomen, zoals een huidbiopsie (infectie opsporen), een bloedonderzoekof beeldvormende onderzoeken.