Cold shock: in shock door te koud water
Er zijn verschillende soorten shocks die het menselijk lichaam ernstig kunnen beschadigen. Een van de bekendste is de allergische reactie of anafylactische shock. Toch kunnen we door heel wat andere factoren ook in shock gaan. Een shock die onder de bevolking over het algemeen minder bekend is, is de cold shock. Bij een cold shock gaat je lichaam in shock nadat je in erg koud water terecht bent gekomen.
Wat is een shock?
Een shock is een levensbedreigende situatie. Er zijn veel verschillende soorten shocks. Elke soort is anders en komt op een ander moment voor. Wat typerend is voor een shock is dat je lichaam reageert op een levensbedreigende situatie. Het probeert zich met andere woorden te redden van de situatie. In eerste instantie probeert je lichaam om je vitale organen, dit zijn hart, longen en hersenen, zo lang mogelijk van bloed te voorzien. Dit doet het door de rest van de organen minder te bevoorraden van bloed. Dit kan je merken doordat een persoon heel bleek wordt. Verder zijn witte lippen zichtbaar. Ook je spijsvertering wordt stop gezet. Nadien wordt het urinestelsel stop gezet. Wanneer alle niet vitale functies zijn uit gezet en de levensbedreigende situatie nog steeds niet is opgelost zal de shock ook je vitale functies aantasten.
Wat is een cold shock?
Een cold shock is een reactie van het lichaam. Je lichaam reageert op de grote temperatuursverandering die het op enkele seconden ervaart. Hierbij gaat het meestal van warmte naar koude temperaturen. In eerste instantie zal je lichaam proberen om zichzelf op te warmen. Dit doet het door de spieren aan te spannen en los te laten. Dit uit zich in trillen over heel het lichaam. Ook zal je ademhaling versnellen en oppervlakkiger worden. Ook je bloeddruk en hartslag zullen snel stijgen. Wanneer je snel blijft ademen kan dit overgaan in hyperventilatie. Na enkele seconden kan een persoon met een cold shock heel gedesoriënteerd zijn in tijd en ruimte. Bovendien zorgt de koude voor het verkrampen van de spieren waardoor de persoon zich nog moeilijk kan bewegen.
Wanneer kan ik een cold shock krijgen?
Een cold shock kan je krijgen wanneer je lichaam opeens in een te koude omgeving terecht komt en het hier niet op is voorbereid. Denk hierbij aan water dat nog niet opgewarmd is door de zon of wanneer je plotseling door ijs zakt. Het lichaam “schrikt” van het temperatuurverschil en wil dit zo snel mogelijk corrigeren.
Hoe een cold shock voorkomen?
Een cold shock kan je voorkomen door je niet in situaties te brengen waarbij je risico loopt op een cold shock. Zo kan je beter niet op ijs lopen tenzij het is goedgekeurd en veilig verklaard. Zorg dat je altijd iemand bij je hebt. Als er iets mis gaat kan de andere persoon je helpen of de hulpdiensten bellen. Verder is het ook belangrijk om met de eerste zonnestralen niet onmiddellijk in natuurwater te zwemmen. Dit water is nog niet opgewarmd in het voorjaar door de zon waardoor het nog zeer koud is. Denk bijvoorbeeld aan zeewater of water in meren of kanalen.
Cold shock behandelen
Het is heel belangrijk om een cold shock zo snel mogelijk te behandelen. Dit kan door het lichaam te laten opwarmen. Hier moet je goed bij opletten dat je het lichaam niet extra belast. Daarvoor wordt aangeraden om dit door medisch geschoolde personen te laten uitvoeren. Wat je zeker niet mag doen is de persoon onmiddellijk in een omgeving brengen die een te groot verschil is met de koude die de persoon ervaren heeft. Daardoor kan de lichaamstemperatuur nog harder dalen met de dood tot gevolg. Het is dus zeer belangrijk om dit geleidelijk aan te doen. Zet een onderkoelde persoon nooit in een heet bad. Dit kan enkel voor meer schade zorgen. Wanneer je toch iets wil doen om een persoon te helpen tot de hulpdiensten er zijn kan je deze uit het koude water helpen en een deken of jas rond de persoon wikkelen.
Sterven aan een cold shock
Het is mogelijk om aan een cold shock te sterven. Dit kan op verschillende manieren. Wanneer je je in te koud water bevindt, kan je door de versnelde ademhaling water inademen. Op die manier verdrink je aan een cold shock. Een andere manier waarop de persoon kan sterven is door deze te snel op te warmen. Wanneer iemand onderkoeld is en deze wordt zeer snel opgewarmd zal de lichaamstemperatuur nog steeds dalen waardoor de persoon kan sterven aan hypothermie of onderkoeling.