Bloedbraken of bloed overgeven: oorzaken en symptomen
Bloedbraken of bloed overgeven duidt op braken van bloed dat hoog uit het maag-darmstelsel komt, dus uit de mond, slokdarm, maag of uit de twaalfvingerige darm. Een reeks medische aandoeningen kan ervoor zorgen dat je bloed braakt. Bloedbraken is een medisch noodgeval, waarvoor je direct medische hulp moet inschakelen. De medische benaming van bloedbraken is hematemesis. Veelvoorkomende oorzaken van bloedbraken zijn een maagzweer in de maag of in de twaalfvingerige darm en een slokdarmontsteking. Bloedbraken verwijst niet naar bloedstolsels in het braaksel. Het heeft betrekking op braaksel dat aanzienlijke hoeveelheden helder rood bloed bevat of dat een zwart uiterlijk heeft dat lijkt op koffiedik. Bloedbraken kan afhankelijk van de oorzaak gepaard gaan met andere symptomen. Behandeling van bloedbraken vindt plaats in het ziekenhuis. De prognose varieert.
Bloedbraken /
Bron: Istock.com/CentralITAllianceWat is bloedbraken?
Bloedbraken is het overgeven of
braken van inhoud van de maag die bloed bevat. Dit bloed kan een helderrode of donkerrode kleur hebben. Het uitbraakte materiaal kan met voedsel zijn gemengd of het kan alleen bloed bevatten.
Symptomen
De kleur en consistentie van het opgebraakte bloed kan variëren afhankelijk van de oorzaak en de locatie van de bloeding. De kleur van het bloed kan variëren van felrood tot koffiedikkeur. Afhankelijk van de oorzaak van het bloeden, kan bloedbraken gepaard gaan met andere symptomen, zoals:
Hevige buikpijn /
Bron: Andrey Popov/Shutterstock.comSchakel direct medische hulp in als je last hebt van bloedbraken, zeker als het grote hoeveelheden betreft, je meerdere keren achterelkaar moet bloedbraken, en het gepaard gaat met hevige
buikpijn of andere klachten.
Oorzaken van bloedbraken
Veel voorkomende oorzaken van bloedbraken zijn:
- maagzweer
- maagkanker
- slijmvliesontsteking en -beschadiging in maag en/of twaalfvingerige darm
- slokdarmspataderen of maagspataderen als gevolg van portale hypertensie
- slokdarmontsteking
- syndroom van Mallory-Weiss
Maagzweer
Een maagzweer in de maag of in de twaalfvingerige darm kan gepaard gaan met de volgende symptomen:
- brandende maagpijn
- gevoel van volheid, opgeblazen gevoel of oprispingen
- geen vet voedsel kunnen verdragen
- maagzuur
- misselijkheid
- braken of bloedbraken (kan rood of zwart lijken)
- donker bloed in ontlasting, of ontlasting die zwart of teerachtig is
- problemen met ademhalen
- verminderde eetlust
- onverklaarbaar gewichtsverlies
Maagkanker
Maagkanker is een vorm van kanker die zich ontwikkelt vanuit de maagwand, de binnenkant van de maag. Vroege symptomen kunnen bestaan uit maagzuur,
pijn in de bovenbuik, misselijkheid en
verlies van eetlust. Latere verschijnselen kunnen onder meer bestaan uit gewichtsverlies,
gele verkleuring van de huid en het oogwit (
geelzucht), overgeven,
moeite met slikken en bloed in de ontlasting. De kanker kan zich vanuit de maag verspreiden naar andere delen van het lichaam, met name de
lever, de
longen, de
botten, het slijmvlies van de buik en de
lymfeklieren.
Overmatig alcoholgebruik kan gastritis veroorzaken /
Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comMaagslijmvliesontsteking
Gastritis of
maagslijmvliesontsteking kan het risico op andere gastro-intestinale aandoeningen, zoals maagzweren en kanker, verhogen. De symptomen van gastritis rapporteren bestaan doorgaans uit scherpe, stekende of brandende
buikpijn in het bovenste of linkerbovengedeelte van de buik. Roken en alcoholdrinken zijn bekende risicofactoren. Mensen met gastritis moeten
selderij, appels en honing eten. Kruidenthee is ook veilig om te drinken. Vermijd cafeïnehoudende dranken, zuivelproducten en gekruide gerechten. Een scala aan medicijnen is beschikbaar voor de behandeling van gastritis, waaronder antibiotica en maagzuurremmers.
Slokdarmaspataderen
Slokdarmvarices of
slokdarmspataderen zijn extreem verwijde submucosale aderen in het onderste derde deel van de slokdarm. Ze worden meestal veroorzaakt door portale hypertensie, meestal als gevolg van
levercirrose. Mensen met slokdarmspataderen hebben een sterke neiging om bloedingen te ontwikkelen (bloedbraken).
Slokdarmontsteking
Een
slokdarmontsteking is een ontsteking van de slokdarm. De slokdarm maakt deel uit van het
spijsverteringsstelsel, met name van het maag-darmkanaal. Het is een spierbuis waarlangs voedsel van de mond naar de maag wordt getransporteerd. Slokdarmontsteking is een ziekte die pijnlijk kan zijn en slikken bemoeilijkt. Slokdarmontsteking kan echter asymptomatisch zijn en dus geen klachten veroorzaken. De meest voorkomende oorzaak van oesofagitis is
gastro-oesofageale reflux (GORZ).
Syndroom van Mallory-Weiss
Mallory-Weiss-syndroom verwijst naar bloeding vanuit scheurtjes in het slijmvlies van het onderste deel van de slokdarm en het bovenste deel van de maag. Het wordt veroorzaakt door hevig braken (vanwege
alcoholisme, boulimia of
voedselvergiftiging), kokhalzen of de
hik. uit een laceratie in het slijmvlies op de kruising van de maag en de slokdarm.
Andere oorzaken van bloedbraken
Bloedbraken kan ook worden veroorzaakt door:
Bij baby's en jonge kinderen kan het braken van bloed ook het gevolg zijn van:
- aangeboren afwijkingen
- bloedstollingsstoornissen
- melkallergie
- doorgeslikt bloed, zoals van een bloedneus
- ingeslikt object (bijvoorbeeld speelgoed)
- vitamine K-tekort
Onderzoek en diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van een vraaggesprek met de arts waarbij je medische voorgeschiedenis in ogenschouw wordt genomen. Daarna vindt lichamelijk onderzoek plaats en zal zo nodig beeldvormend onderzoek plaatsvinden, zoals een CT-scan, een röntgenfoto of een endoscopie (kijkonderzoek). Dergelijk onderzoek kan helpen bij het bepalen van de oorzaak van de bloeding. Aangezien de aandoening die bloedbraken veroorzaakt mogelijk een virale of bacteriële aandoening kan zijn, kan de diagnose bestaan uit specifiek
bloedonderzoek of ontlastingsonderzoek. In gevallen waarbij de arts een arteriële bloeding vermoedt, kan een angiogram worden uitgevoerd. Hierbij worden bloedvaten met behulp van contrastvloeistof afgebeeld met röntgenfoto's.
Behandeling van bloedbraken
Vaak kan bloedbraken goed behandeld worden met medicijnen en/of een operatieve ingreep. In ernstige gevallen van bloedbraken waarbij je veel bloed verliest, kan je een infuus of een bloedtransfusie nodig hebben. In levensbedreigende situaties kan reanimatie vocht- of bloedtoediening nodig zijn. Het behandelen van bloedbraken hangt af van de oorzaak van de aandoening. Vaak worden om inwendige bloedingen gestopt middels instrumenten die via een endoscoop worden ingebracht, waarna de inwendige wond wordt gedicht en het bloeden stopt.
Prognose van het opgeven van bloed
De vooruitzichten en prognose van bloedbraken hangt af van verschillende factoren, waaronder de oorzaak van het bloeden en de snelheid waarmee je een behandeling krijgt. Iedereen die bloed overgeeft, moet rechtstreeks naar een eerstehulpafdeling van een ziekenhuis gaan of onmiddellijk medische hulp inschakelen.
Lees verder