Jeukende spieren: Oorzaken en behandeling van jeuk aan spier

Sommige patiënten ervaren jeuk die dieper ligt dan het huidoppervlak. Deze jeuk is namelijk voelbaar in het spierweefsel. Mogelijk ligt een probleem in het zenuwstelsel en de bloeddoorstroming aan de basis van de jeuk aan de spier. Jeukende spieren gaan vaak zonder symptomen gepaard. Hardlopers kampen sneller met spierjeuk, al komen jeukende spieren ook voor bij andere mensen. Jeukende spieren zijn niet gevaarlijk, maar soms wijzen ze wel op een andere aandoening. Houdt het probleem aan of keert het symptoom terug, dan is het verstandig om een arts te raadplegen. Ook in een aantal andere gevallen is medische hulp nodig.

• Oorzaken van jeukende spieren
• Risicofactoren
• Chronisch vermoeidheidssyndroom
• Door inspanning geïnduceerde anafylaxie
• Fibromyalgie
• Lichaamsbeweging
• Medicatie
• Multiple sclerose
• Neuropathische jeuk
• Zwangerschap
• Symptomen
• Behandeling van spierjeuk
• Zelfzorg
• Professionele medische behandeling
• Alarmsymptomen
• Preventie

Oorzaken van jeukende spieren

De exacte oorzaak van jeuk aan een spier is niet bekend anno oktober 2020 maar diverse theorieën en risicofactoren zijn wel bekend. Wellicht sturen de zenuwen in de spieren een fout signaal naar de hersenen, waardoor een patiënt gevoelens van jeuk aan de spieren krijgt. Het is ook mogelijk dat de zenuwen verkeerd reageren op een verhoogde bloedstroom tijdens inspanning en warme temperaturen.

Risicofactoren

Chronisch vermoeidheidssyndroom

Een bepaald gen is aanwezig bij patiënten met het chronisch vermoeidheidssyndroom en hun familieleden. De meeste patiënten met deze aandoening ervaren een jeukende huid, maar af en toe zijn de spieren aangetast. Vermoeide en jeukende spieren zijn dan het gevolg van deze aandoening. Patiënten met het chronisch vermoeidheidssyndroom ervaren tevens mogelijk één of meer van volgende symptomen

• bot- en gewrichtsproblemen
• chronische pijn
• duizeligheid
• jeuk
• spijsverteringsproblemen

Door inspanning geïnduceerde anafylaxie

Af en toe ontwikkelen patiënten een ernstige allergische reactie als gevolg van lichaamsbeweging. Door inspanning geïnduceerde anafylaxie gaat vergezeld met jeuk, een huiduitslag (netelroos) en moeite met ademhalen. Deze ernstige aandoening vereist medische noodhulp.

Fibromyalgie

De chronische aandoening fibromyalgie leidt tot spiervermoeidheid en soms ook spierjeuk. De aandoening met onbekende oorzaak gaat eveneens gepaard met onverklaarbare pijn en zwakte.

Lichaamsbeweging

Tijdens of na lichaamsbeweging ontstaat soms ook jeuk aan een spier of de spieren. De patiënt heeft dit vooral bij warm weer of als hij de oefeningen al een tijdje niet meer heeft uitgevoerd. De jeukende spieren treden vooral op bij het rennen en lopen. Deze vormen van beweging verhogen de bloedstroom en sturen veel zuurstof naar de spieren. De bloedvaten in de spieren reiken hierdoor verder dan ze gewend zijn, waardoor zenuwen rond de bloedvaten actief worden. De zenuwsignalen voor het signaleren van pijn zijn nauw verbonden met de zenuwsignalen voor jeuk. Het lichaam verwerkt de stress van het sporten in de vorm van jeukende spieren. Vasculitis, een ontsteking van de bloedvaten, is bijvoorbeeld mogelijk het gevolg van beweging. Bij een bloedvatontsteking veranderen de vaatwanden en is de doorbloeding geremd. Hierdoor gaan berichten naar de zenuwen in de spieren om de spieren te laten jeuken.

Medicatie

Bepaalde medicijnen of supplementen veroorzaken mogelijk spierjeuk. De patiënt vraagt best aan de arts of apotheker advies inzake de bijwerkingen. De arts moet ook op de hoogte zijn over het gebruik van andere medicijnen want soms gebeurt er een interactie tussen bepaalde medicijnen met jeuk aan een spier tot gevolg.

Multiple sclerose

Multiple sclerose is een neurologische aandoening waarbij zenuwpijnen optreden, zoals brandende en stekende gevoelens. Daarnaast kampen patiënten mogelijk met spierjeuk, ook al is er geen andere fysieke oorzaak van jeuk aanwezig.

Neuropathische jeuk

Neuropathische jeuk duidt op jeuk die plots ontstaat door schade aan het zenuwstelsel. Dit treedt bijvoorbeeld op bij een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen), multiple sclerose, gordelroos (infectie met huiduitslag en symptomen aan het gezicht) en een caverneus hemangioom (goedaardig gezwel van de bloedvaten). Bij deze aandoeningen zijn namelijk veel neurale paden aangetast. Dit type jeuk is lastig te lokaliseren en daarom is de jeuk diep in de spier voelbaar.

Zwangerschap

Het lichaam rekt zich uit tijdens de zwangerschap, zodat de baby kan groeien en de moeder de baby goed kan dragen. Dit veroorzaakt mogelijk jeuk. Jeuk tijdens de zwangerschap is echter soms ook een teken van zwangerschapscholestase (jeuk en geelzucht bij de zwangerschap), een leveraandoening die potentieel gevaarlijk is voor zowel de moeder als de baby. Meestal ontstaat de zwangerschapscomplicatie in het derde zwangerschapstrimester. Medisch advies is noodzakelijk.

Symptomen

De patiënt heeft het gevoel dat het jeukt op de huid maar nog vaker ervaart hij jeuk onder de huid. Het lijkt dan alsof de spieren zelf jeuken. Krabben biedt al dan niet verlichting.

Behandeling van spierjeuk

Zelfzorg

De jeuk onderdrukken is belangrijk, zodat de patiënt niet gaat krabben aan de huid en verdere schade aanricht aan de spieren of huid. Milde en zeldzame gevallen van jeukende spieren behandelt de patiënt thuis:

• capsaïcine crème toepassen (vrij verkrijgbare crème)
• de jeukende spier masseren met een zachte, geurvrije lotion
• een koele douche of een koud bad neme om de bloedstroom te vertragen
• ijs aanbrengen voor het creëren van een verdovend gevoel
• mediteren (loskomen van de jeukende sensatie en de geest tot rust brengen)
• paracetamol (Tylenol) nemen (dit vermindert de spierontsteking en de jeuk)
• yoga beoefenen waarbij de benen op de muur worden geplaatst om beter te herstellen na het hardlopen

Professionele medische behandeling

Een arts diagnosticeert een eventueel onderliggend probleem en behandelt deze dan. Sommige patiënten zijn gebaat met antidepressiva, anti-angstmedicatie en antihistaminica (medicijnen voor de behandeling van een allergische reactie) helpen. Lokale anesthetica (plaatselijk verdovende geneesmiddelen) verdoven de zenuwen bij neuropathische jeuk. Reflexologie verbetert mogelijk de lichaamssystemen wat gunstig is voor de zenuwen en jeuk voorkomt. Is de patiënt bekend met anafylaxie, dan moet hij steeds epinefrine (adrenaline) bij zich hebben.

Alarmsymptomen

Wanneer één of meer symptomen verschijnen, is een (dringend) bezoek aan de arts nodig:

• ademhalingsproblemen
• diarree
• duizeligheid
• een huiduitslag
• een kriebelende keel
• een piepende ademhaling
• hartkloppingen
• misselijkheid
• paniek of angst
• slikproblemen

Zwangere vrouwen die plotseling jeuk ervaren aan de spieren, nemen contact op met de arts omdat ze dan mogelijk lijden aan een ernstige leveraandoening. Ook bij tekenen van een ernstige allergische reactie bezoeken patiënten best een spoeddienst in het ziekenhuis.

Preventie

Op de juiste manier opwarmen, zich ontspannen tijdens een looproutine en kleding dragen die geschikt is voor het weer, voorkomt of verlicht sommige vormen van jeuk aan de spieren.