Rusteloze armen syndroom: symptomen, oorzaak en behandeling
Het rusteloze armen syndroom (Engels: restless arm syndrome) is een probleem in het centrale zenuwstelsel dat abnormale bewegingen en sensaties in de armen veroorzaakt. Patiënten klagen gewoonlijk over vreemde gewaarwordingen in de armen, zoals tintelende sensaties of het gevoel alsof er insecten onder de huid kruipen, onvrijwillige bewegingen van de armen (schokkerige armen), een drang om de armen te bewegen en een verstoorde nachtrust. Symptomen kunnen beperkt zijn tot de armen of kunnen zich ook voordoen in andere delen van het lichaam. Het rusteloze armen syndroom is gerelateerd aan de meer algemeen bekende aandoening rusteloze benen syndroom.
Wat is het rusteloze armen syndroom?
Het rusteloze armen syndroom is gerelateerd aan het meer bekende
rusteloze benen syndroom. Zowel het rusteloze armen syndroom als het rusteloze benen syndroom veroorzaakt een ongemakkelijk
tintelend gevoel of een gevoel dan er
iets onder de huid van de ledematen kruipt, vooral in rust. Dit ongemakkelijke gevoel zorgt voor bewegingsonrust van de armen, wat van invloed kan zijn op de nachtrust.
Symptomen van het rusteloze armen syndroom
Het rusteloze armen syndroom is een aandoening waarbij de symptomen zowel in ernst als frequentie van persoon tot persoon kunnen variëren. De symptomen variëren van mild tot ondraaglijk en van incidenteel tot dagelijks. Symptomen kunnen bestaan uit:
Onvrijwillige armbewegingen
Je kunt last krijgen van plotselinge, schokkerige, onbeheersbare bewegingen in de armen en in sommige gevallen ook andere lichaamsdelen, meestal de benen
Jeuk aan armen /
Bron: JPC-PROD/Shutterstock.comVreemde sensaties
Mensen met het rusteloze armen syndroom melden vaak dat ze een vreemd of merkwaardig gevoel in hun armen waarnemen, zoals een tintelend,
branderig,
gevoelloos, krampend of
jeukend gevoel of het gevoel alsof er insecten onder de huid kruipen. Deze vreemde sensaties kunnen je ook een sterke drang geven om je armen te bewegen, een bewegingsdrang.
's Nachts erger
Symptomen van rusteloze ledematen hebben de neiging om 's avonds en 's nachts of tijdens het rusten of ontspannen erger te zijn. Dientengevolge wordt je nachtrust vaak verstoord. Dit kan leiden tot een
slaapgebrek.
Slaapstoornissen
Rusteloze armen veroorzaken vaak
slaapstoornissen, waardoor het moeilijker wordt om in slaap te komen en in slaap te blijven. Rusteloze armen syndroom heeft vaak invloed op de slaap. De vreemde sensaties en onwillekeurige armbewegingen kunnen het moeilijk maken om in slaap te komen, een diepe slaap te bereiken en kunnen je wakker houden of maken. Er kan een vicieuze cirkel ontstaan: de symptomen zijn vaak erger als je
moe bent, maar als gevolg daarvan is het moeilijker om een goede nachtrust te krijgen, dus je wordt vermoeider, de klachten verhevigen daardoor en de cyclus gaat verder.
Niet lang stil kunnen zitten
De klachten kunnen optreden of verergeren als je lange tijd stilzit, bijvoorbeeld tijdens een auto- of treinreis of bij het kijken naar televisie.
Verlichting door beweging
Het bewegen van je armen, het doen van enkele eenvoudige oefeningen of het wrijven dan wel masseren van je armen kan helpen om de symptomen te verlichten.
Periodiek bewegende ledematen
Veel mensen die het rusteloze armen syndroom hebben, hebben ook last van de slaapstoornis 'periodic limb movement disorder (PLMD)'. Hierbij maken de benen tijdens het slapen plotseling heftige, schokkende bewegingen. Bij sommige mensen maken tevens de armen opeens buigende en strekkende bewegingen.
Oorzaken
In veel gevallen is de exacte oorzaak van het rusteloze armen syndroom onbekend. Als er geen oorzaak kan worden gevonden, wordt het idiopatische of primaire rusteloze armen syndroom genoemd. Mogelijke oorzaken zijn de volgende.
Genetische invloeden
Er wordt verondersteld at er een familiale link is bij meer dan 50% van de gevallen van rusteloze ledematen. Het is een autosomaal dominante aandoening, wat betekent dat als je er last van hebt, er 50% kans is dat je het doorgeeft aan je kind(eren).
Dopamine-onbalans
Dopamine is een chemische neurotransmitter die berichten doorgeeft tussen de hersenen en het zenuwstelsel, wat helpt om de beweging te beheersen en te coördineren. Als dopaminegehalten dalen, kan dit onwillekeurige
spierspasmen in de armen veroorzaken
Onderliggende aandoening
Er zijn een aantal medische aandoeningen die worden geassocieerd met het rusteloze armen syndroom waaronder de
ziekte van Parkinson, chronische
nierziekten,
vitamine 12-tekort en
fibromyalgie.
Bloedarmoede met ijzertekort
Lage niveaus van rode bloedcellen resulteren in
verlaagde ijzergehaltes, wat leidt tot een daling van het dopaminegehalte
Het rusteloze armen syndroom tijdens de zwangerschap /
Bron: Zerocool, PixabayZwangerschap
Ongeveer 40% van de zwangere vrouwen krijgen symptomen van het rusteloze benen syndroom, waarbij ook symptomen in de armen kunnen optreden. Dit komt het meest voor in het derde trimester, hoewel anno 2024 niemand weet waarom. De symptomen verdwijnen meestal binnen een paar dagen tot weken na de bevalling
Uitlokkende factoren
Er zijn bepaalde uitlokkende factoren van het rusteloze armen syndroom. Dit zijn:
- Mensen met chronische ziektebeelden, de ziekte van Parkinson, ijzergebreksanemie, perifere zenuwstoornis, nierfalen, diabetes enz, hebben een verhoogd risico op het krijgen van het rusteloze armen syndroom.
- Medicijnen zoals antidepressiva, antihistaminica, antipsychotica en calciumantagonisten.
- Sommige zwangere vrouwen, vooral in het derde trimester.
- Chronisch en overmatig alcoholgebruik.
- Slaapgebrek verergert het lusteloze armen syndroom.
- Cafeïne: mensen merken vaak dat het consumeren van cafeïnehoudende dranken zoals thee, koffie, energiedrankjes of cola hun symptomen verergeren.
- Gebrek aan lichaamsbeweging.
- Stress en angst kunnen een aanval van het rusteloze armen syndroom teweegbrengen.
Afname van bloed voor onderzoek bij rusteloze armen /
Bron: Istock.com/JovanmandicOnderzoek en diagnose
Er is geen specifieke medische test beschikbaar om de diagnose rusteloze armen syndroom te stellen. Maar
bloedonderzoek en andere diagnostische onderzoek kan worden uitgevoerd om de onderliggende oorzaak te detecteren en bepaalde aandoeningen uit te sluiten. De arts neem je medische voorgeschiedenis in ogenschouw, stelt vragen over de klachten die je ervaart en verricht lichamelijk onderzoek.
Behandeling van het rusteloze armen syndroom
Behandeling van het rusteloze armen syndroom lijkt de symptomen van de aandoening te verminderen, zoals de intensiteit en/of frequentie van de symptomen, en het verbetert vaak ook de slaap. De behandeling kan bestaan uit:
Medicatie
Je arts kan medicijnen voorschrijven om de symptomen van rusteloze armen syndroom te verlichten. Geneesmiddelen die de dopaminegehaltes verhogen kunnen zeer effectief zijn, maar voorzichtigheid is geboden aangezien langdurig gebruik de symptomen zelfs erger kan maken. Andere medicijnen die kunnen worden voorgeschreven, zijn levodopa (voor incidentele symptomen), opioïden (zoals
codeïne) en anticonvulsiva (zoals gabapentine).
Let op, sommige medicijnen kunnen de symptomen van rusteloze ledematen bij sommige mensen verergeren, zoals sederende antihistaminica, antidepressiva en maagzuurremmers.
Supplementen
Supplementen zoals
ijzer,
magnesium en
foliumzuur kunnen de symptomen helpen verminderen, hoewel ze alleen worden aanbevolen bij te lage waarden.
Goed slaappatroon
Het hebben van een normaal slaappatroon kan helpen bij het rusteloze armen syndroom. Probeer elke avond rond dezelfde tijd naar bed te gaan en sta ook 's morgens steeds op hetzelfde tijdstip op. Gun jezelf de tijd om 's avonds te ontspannen. Zorg ervoor dat je bed alleen bedoeld is om te slapen (en te seksen), en werk dus niet achter een laptop in bed en kijk geen tv als je in bed ligt. Zorg ervoor dat je slaapkamer op de juiste temperatuur is; de symptomen kunnen erger zijn als je het te warm hebt.
Vermijd alcohol /
Bron: Marian Weyo/Shutterstock.comCafeïne, alcohol en tabak vermijden
Als je de inname van cafeïne, alcohol en tabak vermijdt, kun je de symptomen van het rusteloze armen syndroom (soms aanzienlijk) verminderen.
Oefeningen
Rekken verlicht vaak de symptomen van rusteloze ledematen. Regelmatige, maar niet overmatige lichaamsbeweging gedurende de dag en rekken voordat je naar bed gaat, kan helpen om de symptomen te verminderen.
Beweging
Het verplaatsen of bewegen van het aangedane ledemaat helpt meestal om de symptomen vrijwel direct te verlichten, maar de symptomen kunnen snel terugkeren zodra je stopt met bewegen. Het kan ook helpen om een rondje lopen.
Massage
Masseren of wrijven van de armen kan de klachten helpen verminderen.
Behandeling van onderliggende ziekte
Als een andere medische aandoening bijdraagt aan het rusteloze armen syndroom, zoals diabetes, dan zal het behandelen van die aandoening de symptomen verminderen.
Koude of warmte toepassen
Sommige mensen ervaren dat het toepassen van warmte (bijvoorbeeld heetwaterkruik) of koude (bijvoorbeeld ijs, gewikkeld in een handdoek) op hun armen, of afwisselend koude en warmte toepassen, helpt om hun symptomen te verminderen.
Bad of douche nemen
Sommige mensen vinden dat een warm bad of een warme douche voor het slapengaan helpt om zowel je spieren als jezelf te ontspannen.
Prognose
De symptomen van het rusteloze armen syndroom kunnen in de loop van de tijd geleidelijk verslechteren; dit is met name het geval bij de primaire vorm. Symptomen fluctueren vaak en kunnen soms gedurende een bepaalde periode volledig verdwijnen, maar in de meeste gevallen zullen ze na enkele weken of maanden terugkeren. Het is belangrijk om een onderliggende aandoening uit te sluiten. Als je vermoedt dat je last hebt van rusteloze ledematen, raadpleeg dan je arts.
Lees verder