Sporten of bewegen met een gebroken voet

Wanneer je een gebroken voet hebt kan het erg lastig zijn om voldoende beweging te krijgen. Het heeft dan ook zeer veel invloed op je beweging en je mogelijkheden tot sporten. De breuk kan verschillen van een gebroken middenvoetsbeentje tot aan een klein haarscheurtje en heeft dan ook invloed op wat wel en niet kan. Om toch voldoende te kunnen sporten kan je verschillende tips volgen en kijken welke bewegingen je nog wel veilig kan maken. Er zijn gelukkig nog heel wat bewegingen die mogelijk zijn en heel wat sporten die gewoon nog uitgevoerd kunnen worden.

Inhoudsopgave

• Welk bot is gebroken?
• Bewegen van je gebroken voet zonder extra gewicht
• Het bereiken van je pijngrens
• Jouw gebroken voet en sporten of bewegen
• Welke sporten zijn veilig?
• Welke sport kan met mijn breuk?

Welk bot is gebroken?

Belangrijk is dat er wordt gekeken naar welk bot gebroken is. Welk bot gebroken is maakt namelijk veel uit voor de hersteltijd en wat je nog wel kan doen en wat misschien niet meer. Wanneer we gaan kijken naar hoe de voet in elkaar zit qua botstructuur zien we eigenlijk een verdeling van drie verschillende gebieden: de tenen, de middenvoetsbeentjes en de voetwortelbeentjes. Een breuk in elk van die gebieden heeft andere gevolgen.

We zien dat elk van de breuken een apart probleem met zich mee brengt als het gaat om bewegen. Een breuk in de middenvoetsbeentjes is bijvoorbeeld erg lastig wanneer er druk op de voet komt, omdat deze zich een klein beetje naar buiten bewegen. De voetwortelbeentjes zijn minder belastbaar wanneer het gaat om het neerzetten van de (hak van de) voet. En de tenen zijn veel minder belastbaar bij het afzetten van de voet.

Qua sporten betekent dit al gauw dat je niet kan hardlopen. Sporten die wel kunnen zijn bijvoorbeeld fietsen of zwemmen, iets waar later op teruggekomen wordt. Ook bewegingen waarbij de voeten niet worden belast zijn zeer goed mogelijk!

Bewegen van je gebroken voet zonder extra gewicht

Een voet bewegen is heel erg goed voor het herstel, dit komt doordat het herstel de beweging als het ware volgt. Om deze reden kan het handig zijn om je voet onbelast te bewegen voor ongeveer een halfuur per dag. Het is niet per se nuttig om de voet veel meer te bewegen dan dit, omdat de voet niet veel sneller zal herstellen hierdoor. Erg belangrijk is dat dit altijd zonder extra gewicht op de voet gebeurt. Probeer dus niet een oefening uit te voeren met je eigen lichaamsgewicht erop, maar doe het bijvoorbeeld wanneer je voor de televisie zit en beweeg dan je voet vrijelijk.

Er zijn meerdere dingen die je kan doen om je voet te bewegen zodat de functie van je voet beter wordt of gelijk wordt aan hoe het was voor de breuk, goede voorbeelden hiervan zijn:

• Je (voor)voet omhoog en omlaag bewegen
• Je voet van link naar rechts bewegen
• Rondjes draaien met je enkel
• De tenen krullen en dan weer strekken
• Je enkel naar binnen klappen en weer terug

Het bereiken van je pijngrens

Erg belangrijk is dat je rekening houdt met je pijngrens. De pijngrens is het moment waarop het pijn doet om de beweging goed uit te voeren. Wanneer dit gebeurt is het van belang dat je gelijk stopt met het belasten van je voet en er voor zorgt dat je onbelast verder kan bewegen of even kan zitten. Pijn die er altijd is vanwege de breuk is in principe geen probleem. Mocht bij belasting deze pijn erger worden dan is het wel zaak om er voor te zorgen dat je het niet verder belast.

De ene breuk is daarnaast de andere breuk ook nog eens niet. Waar een haarscheur slechts een kort herstel nodig heeft, is dit bij een verbrijzeling van één of meerdere botten compleet anders en kan het maanden of zelfs jaren duren voordat je helemaal bent hersteld. Een verbrijzelde voet is erg ingewikkeld en komt gelukkig zelden voor. Om die reden is het onverstandig om zelf je grenzen op te gaan zoeken en is het beter om dit altijd met de fysiotherapeut uit te zoeken.

De pijngrens is echter bij allebei de breuken zeer belangrijk: het bepaalt uiteindelijk hoe snel je bot herstelt en wat je lichaam aan kan. Het is belangrijk om je voet en je benen goed te blijven bewegen, zodat er minder spieren en kracht verloren gaat, de beweging normaal blijft en er enige belasting op het bot blijft. Het is namelijk bewezen dat wanneer er enige belasting op het bot is geweest terwijl die gebroken was, het bot beter geneest. Vorm volgt altijd functie, dus wanneer je jouw voet gebruikt (functie) dan volgt de vorm (het juiste herstel) dus altijd.

Jouw gebroken voet en sporten of bewegen

Een herstellende breuk is zeer kwetsbaar. Je botten zijn niet zo sterk als ze waren en daarnaast hebben je spieren en pezen ook een behoorlijke klap gehad. Het is daarom zeer belangrijk dat je te allen tijde luistert naar je lichaam en enigszins voorzichtig bent. Luister ook naar andere signalen van je lichaam, naast de mogelijke pijn. Vaak gebeurt dit in de vorm van een ontstekingsreactie en een ontstekingsreactie heeft vijf simpel te herkennen kenmerken:

• Pijn
• Jeuk
• Vocht
• Kleurverschil van de huid
• Warmteverschil

Welke sporten zijn veilig?

Helaas is er geen lijstje van sporten die altijd goed te doen zijn met een gebroken voet en veel sporten zijn ook afhankelijk van je voeten om je voort te bewegen. Sporten die eigenlijk nooit kunnen zijn die waarbij je moet rennen, omdat de beweging en belasting van je voet te cruciaal is. Daarnaast heb je soms nog contactsporten en ook deze zijn uit den boze, omdat er van nature al een extra risico is bij contactsporten en de kans op een verdere breuk alleen maar toeneemt.

Sporten die wel kunnen zijn sporten waarbij je benen en voeten amper nodig zijn, denk hierbij aan veel rustigere sporten of bijvoorbeeld fitness. Fitness is een sport die vaak beoefend kan worden, omdat de voet dan niet belast hoeft te worden. Denk hierbij dus niet aan squats of iets dergelijks, omdat er dan heel veel druk op je voet komt te staan, maar eerder aan het trainen van je gehele bovenlichaam. Ook sommige apparaten voor cardio zijn mogelijk, zoals kranken. Eigenlijk is dat het idee van een fiets, behalve dat je met je handen trapt.

Daarnaast is de kans groot dat je op een gegeven moment misschien weer wilt gaan fietsen, wat heel erg vaak wel mogelijk is. Denk hierbij niet direct aan wielrennen of mountainbiken, maar gewoon rustig fietsen met eventuele elektrische ondersteuning. Doordat je jouw voet dan weer heel licht belast bevordert het ook het herstel.

Een andere sport die vaak snel of na een aantal weken weer mogelijk is, is zwemmen! Zwemmen is een ideale manier om toch je hele lichaam te kunnen bewegen. Uiteraard is hier wel een kleine aanpassing voor nodig wanneer je gips hebt: het zogenoemde zwemgips. Het is verstandig om te overleggen of dit kan met je (huis)arts. Wanneer je zwemgips hebt gekregen is dit nog steeds het geval, want het kan zo zijn dat je zwemgips hebt gekregen zodat je gewoon kan douchen.

Nadat het gips er vanaf is kan het zo zijn dat je weer graag wilt gaan lopen, eventueel zelfs zonder krukken. Bouw dit dan langzaam op en zorg ervoor dat je niet in één keer alles doet wat je vroeger deed. Ditzelfde geldt natuurlijk voor sporten zoals voetbal, basketbal en hardlopen, want het blijft voorlopig een zwakkere plek van je lichaam.

Welke sport kan met mijn breuk?

Erg belangrijk is het om te kijken naar de drie verschillende gebieden van je voet die kunnen breken: de tenen, de middenvoetsbeentjes en de voetwortelbeentjes. Er zit gelukkig vaak weinig verschil in wat je wel en niet kan, maar minimale verschillen zullen er zeker zijn. Dit heeft vooral te maken met hoe het bot herstelt. Met een gebroken teen kan je vaak relatief veel, omdat deze vaak wordt vastgetaped aan de teen ernaast. Hierdoor kan je hem wel enigszins belasten, omdat de andere teen heel veel krachten, die op de gebroken teen komen, opvangt. Zwemmen, fietsen, fitness zijn allemaal mogelijk. Soms is zelfs lopen mogelijk, maar waarschijnlijk is het wel beter dit met krukken te doen.

Bij een gebroken middenvoetsbeentje wordt het iets lastiger, omdat je al snel wat stabiliteit mist en lopen hierdoor zeker niet mogelijk is zonder krukken. Met krukken is lopen wel mogelijk, omdat de druk op de voet minimaal is. Ook wordt het herstel bevorderd, omdat je de voet gebruikt. Verder zijn fietsen en fitness nog steeds uitstekende opties. Zwemmen kan wat lastiger zijn, zeker omdat het vaak wordt afgeraden om te zwemmen zonder speciaal zwemgips. Je voet kan bijvoorbeeld in gewoon gips zitten of het kan erg veel pijn doen wanneer je geen gips hebt, omdat het dan allemaal wat beweeglijker is.

Een gebroken voetwortelbeentje is het allerlastigste, omdat deze zeer gevoelig is bij beweging van de enkel. Vaak zit zo een dergelijke breuk in het gips, wat er wel voor zorgt dat zwemmen mogelijk is. Mocht het niet in het gips zitten is zwemmen erg lastig, omdat de enkel hierbij veel bewogen wordt en er dus een grote kans is dat het pijn doet. Hou er wel rekening mee dat zwemmen erg lastig is zonder speciaal zwemgips. Fietsen is in principe altijd wel mogelijk, maar mogelijk moet je meer met de voorvoet trappen dan je normaal zou doen.