Gebroken middenvoetsbeentje: symptomen en behandeling

Het middenvoetsbeen bestaat uit vijf botten, de middenvoetsbeenderen of middenvoetsbeentjes, die in de voet de verbinding verzorgen tussen de tenen en de voetwortelbeenderen. De middenvoetsbeentjes kunnen iets tegen elkaar bewegen, waardoor je voorvoet beweeglijk is en zich kan aanpassen aan hobbels tijdens het lopen en staan. Er zijn meerdere mogelijke oorzaken van een gebroken middenvoetsbeentje. Als je je voet overmatig belast, kun je last krijgen van een vermoeidheidsbreuk, ook wel stressfractuur. Verkeerd uitgelijnde voeten, die je voorvoet constant overbelasten, zijn een andere mogelijke uitlokker. Mensen met een lage botdichtheid, zoals het geval is bij osteoporose, lopen meer risico. In de regel kan een gebroken middenvoetsbeentje behandeld worden zonder operatieve ingreep.

• Wat is een gebroken middenvoetsbeentje?
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Symptomen van een middenvoetfractuur
• Verschijnselen
• Beschrijving
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een gebroken middenvoetsbeentje
• Conservatieve behandeling
• Operatie
• Herstel en prognose
• Preventie

Wat is een gebroken middenvoetsbeentje?

De middenvoetsbeentjes zijn vijf afzonderlijke botten die in de voet de verbinding verzorgen tussen de tenen en de voetwortelbeenderen. Als je een of meer van deze botten breken, wordt dit een middenvoetfractuur genoemd. Ongeveer een derde van alle voetfracturen zijn middenvoetfracturen.

Oorzaken

In de meeste gevallen wordt een gebroken middenvoetsbeentje veroorzaakt door een ongeval. Een zwaar voorwerp kan bijvoorbeeld op je voet vallen. Maar ook atleten zoals hardlopers worden niet zelden getroffen door een middenvoetfractuur. Een andere mogelijke oorzaak is een stressfractuur. Als de fractuur wordt veroorzaakt door overmatige belasting van de voet, is dit een zogenaamde stressfractuur of een vermoeidheidsbreuk. Dit komt soms voort uit een complexe voetafwijking, gecombineerd met een constante overbelasting van de voorvoet. Mensen die lijden aan osteoporose (botverlies) lopen ook het risico op een stressfractuur. Een gebroken middenvoetsbeentje kan ook het gevolg zijn van overbelasting van de buitenrand van de voet. De breuk wordt dan veroorzaakt doordat de enkel naar de buitenkant buigt. In dat geval wordt vaak het vijfde middenvoetsbeentje getroffen door een breuk. In dergelijke gevallen wordt gesproken van een Jonesfractuur; een botbreuk van het middenvoetsbeentje van de kleine teen. Een gebroken middenvoetsbeentje kan ook worden veroorzaakt door een val van grote hoogte. Een breuk kan tevens optreden als een auto over de voet rolt. Dit resulteert vaak in het uitscheuren van de gewrichtskapsel evenals dislocaties en gewrichtsvernietiging.

Risicofactoren

De risicofactoren voor een gebroken middenvoetsbeentje zijn:

• Directe impact of trauma op de voet, zoals een val, stoot of ongeluk.
• Sportblessures, vooral bij contactsporten of activiteiten met veel beweging.
• Overbelasting door herhaalde stress of langdurige belasting op de voet.
• Osteoporose (verzwakte botten) die de kans op breuken vergroot, vooral bij oudere mensen.
• Eerdere voetblessures of fracturen die de stabiliteit van de voet kunnen beïnvloeden.

Symptomen van een middenvoetfractuur

Verschijnselen

Typische symptomen van een gebroken middenvoetsbeentje zijn:

• (forse) pijn
• zwelling
• bewegingsbeperkingen
• blauwe plekken

Naast deze symptomen kunnen er nog andere tekenen zijn van een gebroken middenvoetsbeentje, zoals:

• Misvorming: Soms kan er een zichtbare misvorming of abnormale stand van het middenvoetsbeentje zijn. Dit treedt vooral op als de breuk ernstig is.
• Gevoeligheid bij aanraking: Het gebied rondom het gebroken middenvoetsbeentje kan gevoelig zijn bij aanraking.
• Warmte: Het gebied van de breuk kan warmer aanvoelen..
• Moeite met lopen: Je kan moeite ondervinden om normaal te lopen of gewicht op het aangetaste been te plaatsen vanwege de pijn en bewegingsbeperkingen.
• Pijn bij beweging: Pijn kan toenemen bij het bewegen van de aangrenzende gewrichten, zoals de tenen.
• Kraakgeluid of merkwaardig gevoel: Soms wordt bij een breuk een kraakgeluid waargenomen op het moment van letsel, of kan men een vreemd gevoel ervaren in het gebied van het gebroken bot.
• Toenemende pijn: De pijn kan na verloop van tijd toenemen, vooral als de breuk niet onmiddellijk wordt behandeld.

Beschrijving

Een typisch symptoom van een fractuur van het middenvoetsbeentje is het onvermogen om op de aangedane voet te stappen. Dit leidt op zijn beurt tot aanzienlijke bewegingsbeperkingen. Bovendien veroorzaakt het gebroken bot vaak (hevige) pijn en gaat het gepaard met zwelling. In het geval van een stressfractuur voel je vaak pijn in de voet zonder te kunnen zeggen welke gebeurtenis het ongemak veroorzaakte.

Vermoeidheidsfracturen zijn niet ongewoon tijdens lange wandelingen of hardlopen. Een vermoeidheidsbreuk gaat vaak gepaard met hevige pijn bij staan ​​of rennen, bloeduitstorting en zwelling van de voet. In de meeste gevallen is het verloop van een middenvoetfractuur positief. De verschillende vormen van fracturen kunnen meestal goed worden behandeld en genezing vindt meestal zonder grote problemen plaats. Infecties komen zelden voor.

Onderzoek en diagnose

De arts zal informeren hoe het middenvoetsbeentje is gebroken. Daarna volgt grondig lichamelijk onderzoek. Pijn, zwelling en bloeding zijn duidelijke aanwijzingen voor een fractuur. Bovendien kan de voet slechts beperkt of helemaal niet worden belast. Om de diagnose te bevestigen, kan de arts een röntgenonderzoek uitvoeren. De arts gebruikt de röntgenstralen om de breuklijnen en de posities van de gewrichten te beoordelen. Als er specifieke vragen zijn, kan er tevens computertomografie (CT-scan) of magnetic resonance imaging (MRI-scan) worden uitgevoerd. De arts beoordeelt ook of een operatie vereist is.

Behandeling van een gebroken middenvoetsbeentje

De behandeling van een middenvoetfractuur kan zowel conservatief als chirurgisch worden uitgevoerd. Conservatieve behandeling betekent in de geneeskunde een behandeling waarbij niet wordt geopereerd.

Conservatieve behandeling

Conservatieve behandeling vindt meestal plaats om een ​​vermoeidheidsbreuk te behandelen. Allereerst is het allereerst belangrijk dat je stopt met de activiteit die de breuk veroorzaakt heeft. Het gebruik van krukken kan de voet ontlasten en daarnaast is een brace of goede, stevige schoenen met een goed en ondersteunend voetbed belangrijk. Het is verder verstandig om geen of weinig gewicht te tillen. Bij ernstiger klachten kan de behandeling bestaan uit twee weken gipsschoen en vervolgens twee tot drie weken steunzool. Bij veel pijn en zwelling kan in plaats van een gipsschoen gekozen worden voor loopgips voor een periode van zes weken en daarna twee tot drie weken gipsschoen of steunzool.

Operatie

Chirurgie kan nodig zijn als de beschadigde botten langzaam genezen of zijn verschoven. De chirurg brengt de fractuur in de juiste anatomische positie door de chirurgische ingreep. In het geval van een fractuur van het vijfde middenvoetsbeentje krijg je vaak een schroefimplantaat als er twee botfragmenten zijn. Het inbrengen vindt plaats via een minimaal invasieve huidincisie. Op deze manier kan de breuk gemakkelijk genezen. Bovendien moet de voet zes weken geïmmobiliseerd blijven.

Herstel en prognose

Als je botten nog steeds netjes op één lijn liggen, wat betekent dat de gebroken uiteinden elkaar raken, dan zul je waarschijnlijk zes tot acht weken moeten doorbrengen met een gipsverband of een spalk.

Het kan zijn dat je te horen krijgt dat je geen gewicht op je voet mag zetten. Om je te verplaatsen, zul je krukken of andere ondersteuning nodig hebben. Mogelijk krijg je ook een speciale schoen of laars waarmee je wel wat gewicht kunt dragen.

Als de botten niet mooi op één lijn liggen, kan een operatie noodzakelijk zijn. Een orthopedisch chirurg zal de operatie uitvoeren. Na de ingreep draag je dan weer zes tot acht weken lang een gipsverband.

Preventie

Omdat middenvoetfracturen vaak voorkomen bij loopsporten, zoals wandelen, snelwandelen, nordic walking en hardlopen, wordt atleten geadviseerd om maatregelen te nemen om blessures te voorkomen. Het is raadzaam om de rug, billen en buikspieren te versterken. Een warming-up voor het hardlopen is ook uiterst belangrijk, omdat op deze manier de spieren kunnen wennen aan de belasting. Mensen met uitgesproken X-benen of O-benen moeten intensief rennen vermijden om verwondingen aan de middenvoet te voorkomen.

Lees verder

• Gebroken voet: symptomen, oorzaak & behandeling voetfractuur
• Gebroken teen: symptomen en behandeling gebroken tenen
• Gebroken teen of tenen: symptomen, oorzaak en behandeling
• Gekneusde voet: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Jonesfractuur: symptomen, oorzaken, behandeling en preventie