Eiwitverlies via de darm (protein-losing enteropathy)

Eiwitverlies via de darm (protein-losing enteropathy) verwijst naar elke aandoening van het maagdarmkanaal (bijvoorbeeld schade aan de darmwand) die resulteert in een abnormaal verlies van serumeiwitten uit de darmen. Dit leidt tot en verlaagd albuminegehalte in het lichaam. De vaakst voorkomende tekenen van deze darmaandoening bestaan uit buikpijn, diarree en koorts. De arts moet het onderliggend probleem diagnosticeren en behandelen. De vooruitzichten zijn eveneens afhankelijk van de onderliggende aandoening.

• Oorzaken van eiwitverlies via de darm
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose

Oorzaken van eiwitverlies via de darm

Protein-losing enteropathy kenmerkt zich door een overmatig verlies van serumeiwitten in het maagdarmkanaal. Dit veroorzaakt een abnormaal laag niveau van albumine (een eiwit gemaakt door de lever) en andere eiwitten in de bloedstroom. Hypoalbuminemie leidt tot oedeem (vochtretentie in weefsels) en ascites (vochtophoping in de buik).

Er zijn veel oorzaken van protein-losing enteropathy. Aandoeningen die ernstige ontstekingen in de darmen veroorzaken, leiden tot het eiwitverlies. Sommige hiervan zijn:

• amyloïdose (afzettingen van amyloïde in weefsels en organen)
• bacteriële of parasitaire infecties van de darmen
• coeliakie (maag- en darmproblemen door het eten van gluten)
• de ziekte van Crohn (aandoening met diarree en buikpijn)
• de ziekte van Ménétrier (symptomen aan de maag en zwelling van de benen)
• de ziekte van Whipple (infectie met symptomen aan maag en darmen)
• een hiv-infectie
• een idiopathische ulceratieve jejunoileitis
• een infectie (secundaire obstructie)
• een lymfatische obstructie in het maagdarmkanaal
• een lymfoom (kanker van lymfocyten)
• een tumor (secundaire obstructie)
• eosinofiele gastro-enteritis
• hartfalen
• het Zollinger-Ellison-syndroom (te veel zuurafgifte door de maag)
• lymfatische aandoeningen (bijvoorbeeld lymfangiëctasieën)
• sarcoïdose (aandoening aan huid, ogen, longen en zenuwstelsel)
• systemische lupus erythematosus (SLE)

Symptomen

De symptomen van eiwitverlies via de darm hangen af van de ziekte die het probleem veroorzaakt. De meest voorkomende tekenen zijn voedingsintolerantie, ascites, buikpijn, diarree (met of zonder bloed), koorts en gewichtsverlies. Door perifeer oedeem is een zwelling van de benen eveneens een mogelijk symptoom. Is protein-losing enteropathy te wijten aan een systemische ziekte zoals congestief hartfalen of constrictieve pericarditis (soort ontsteking van het hartzakje), dan komen de symptomen van de primaire ziekte soms duidelijker in beeld. Een aantal patiënten is tot slot meer vatbaar voor een infectie daar eveneens aanzienlijk verlies aan immunoglobulinen en lymfocyten (soort witte bloedcellen) aanwezig is.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Het lichamelijk onderzoek van de patiënt onthult perifeer oedeem en, in zeldzame gevallen, eveneens anasarca (ernstige zwelling van het lichaam). Verder diagnosticeert de arts mogelijk en onderliggend medisch probleem (bijvoorbeeld amyloïdose). Als er een primaire maag- en darmaandoening aanwezig is, zijn de bevindingen van het buikonderzoek mogelijk niet zo opvallend. Een vergroting van de lever en milt (hepatosplenomegalie) is mogelijk aanwezig, afhankelijk van het onderliggende proces.

Diagnostisch onderzoek

De diagnose van eiwitverlies via de darmen gebeurt door andere oorzaken van eiwitverlies uit te sluiten.
Artsen gebruiken een combinatie van beeldvormende onderzoeken en laboratoriumtesten om het eiwitverlies via de darm te diagnosticeren. Normaalgesproken wordt de diagnose bevestigd door een ontlastingsonderzoek waarbij de arts het eiwitverlies kan opsporen. Andere onderzoeken bestaan uit een röntgenonderzoek, CT-scan, echografie of MRI-scan.

Andere testen die de arts mogelijk laat uitvoeren, zijn:

• een alfa-1-antitrypsine-test
• een colonoscopie
• een CT- of MR-enterografie
• een dunne darmbiopsie
• een dunne darmcapsule-endoscopie
• een oesofagogastroduodenoscopie

Behandeling

De arts zal de aandoening behandelt het eiwitverlies via de darm door de aandoening te behandelen die geleid heeft tot dit probleem.

Prognose

De morbiditeit en mortaliteit van deze aandoening zijn rechtstreeks gerelateerd aan de oorzaak, hetzij een primaire maagdarmaandoening of een multisystemische aandoening.