Bultje (knobbeltje) op hoofd: Oorzaken van bult op hoofdhuid

Op het hoofd ontstaan mogelijk vreemde knobbeltjes. De knobbels ontstaan op of onder het huidoppervlak of op het bot. Deze jeukende of niet-jeukende, zachte of harde, kleine of grote en pijnlijke of pijnloze bultjes ontstaan door verschillende milde tot ernstige oorzaken. Meestal zijn goedaardige gezwelletjes pijnloos en veroorzaken ze geen gezondheidsproblemen. Af en toe ontstaan aanhoudende knobbeltjes door een ernstigere aandoening, zoals kanker en een verwonding. Een correcte diagnose en behandeling zijn dan noodzakelijk.

• Epidermoïde cyste en bultje op hoofdhuid
• Exostose en bult op het hoofd
• Scheerbultjes
• Insectenbeten
• Huidinfecties en knobbeltje op hoofd
• Folliculitis
• Ringworm
• Steenpuist
• Andere infecties aan huid
• Kanker (basaalcelcarcinoom)
• Keloïd
• Lipoom
• Pilarcyste
• Pilomatrixoom
• Seborreïsche keratose
• Verwonding aan het hoofd
• Symptomen bij bultje op of onder hoofdhuid
• Tekenen
• Alarmsymptomen

Epidermoïde cyste en bultje op hoofdhuid

Een epidermoïde cyste (atheroomcyste) is een kleine pijnloze harde bult die zich onder het huidoppervlak op de hoofdhuid ontwikkelt. Epidermale cysten nemen de huidskleur aan of zijn gelig van kleur. De epidermale cysten zijn afkomstig van opgesloten keratine onder het huidoppervlak. Deze oneffenheden op de huid verdwijnen vanzelf zonder behandeling.

Exostose en bult op het hoofd

Een exostose is een aandoening die zich kenmerkt door de groei van kraakbeenbot bovenop bestaand bot. Zelden is het bot van het hoofd aangetast. Deze pijnloze en onschadelijke aandoening kan een arts eventueel operatief verwijderen.

Scheerbultjes

Scheerbultjes zijn kleine, enigszins jeukende, verhoogde plekken die zich na het scheren op het hoofd dichtbij de nek ontwikkelen. Deze knobbeltjes ontstaan wanneer het geschoren haar dat krult of zijwaarts groeit, de follikel onder de huid insluit. Deze goedaardige aandoening verdwijnt spontaan binnen enkele weken. Soms ontstaat wel een bacteriële infectie waardoor de gezwelletjes pijnlijk worden. Een medische behandeling is dan geïndiceerd.

Insectenbeten

De ontwikkeling van plotselinge pijnlijke bultjes op het hoofd ontstaat mogelijk door een insectenbeet. Hoofdluizen en mijten zijn veel voorkomende oorzaken van kleine rode jeukende plekken op de hoofdhuid.

Huidinfecties en knobbeltje op hoofd

Folliculitis

Een plotse pijnlijke bult op het hoofd is soms het gevolg van folliculitis. Dit is een ontsteking van het haarzakje wat ontstaat door een bacteriële infectie of schimmelinfectie. Folliculitis veroorzaakt pijn aan de huid en jeukende bultjes die mogelijk pus bevatten. Risicofactoren van folliculitis zijn onder meer ingegroeide scheerbultjes en zwemmen in zwembaden die schadelijke bacteriën en schimmels bevatten. Geschikte antibiotische en medicinale crèmes of shampoos te behandelen deze aandoening, al is het ook verstandig om de risicofactoren te vermijden.

Ringworm

Ringworm (tinea capitis) is een hoofdhuidinfectie veroorzaakt door de kleine schimmel tinea. De symptomen van ringworm bestaan uit jeuk op de hoofdhuid, schilfers, bulten op de hoofdhuid en vlekkerige gebieden met haarverlies. Deze hoofdhuidaandoening komt vaker voor bij kinderen, hoewel volwassenen soms ook last hebben van de infectie. De verspreiding van de schimmel gebeurt gemakkelijk van persoon tot persoon door het delen van persoonlijke voorwerpen zoals kammen, borstels en handdoeken en ook door contact met besmette (huis)dieren. Een arts stelt vaak de diagnose door eenvoudig naar de hoofdhuid te kijken. Als de diagnose onzeker is, neemt de arts een monster en stuurt hij dit naar het laboratorium om de kenmerkende tineaschimmel te zoeken. Artsen behandelen ringworm meestal met antischimmelmedicijnen. Daarnaast is een medicinale shampoo bruikbaar die seleniumsulfide bevat. Om ringworm te voorkomen, is het belangrijk om het haar en de hoofdhuid regelmatig te wassen, regelmatig de handen te wassen en geen kammen, borstels of persoonlijke voorwerpen met andere mensen te delen.

Steenpuist

Een rode, pijnlijke, met pus gevulde bult op het hoofd wijst mogelijk op een steenpuist of een karbonkel. Dit treedt op wanneer het haarzakje is geïnfecteerd door bacteriën. Een voorgeschreven antibioticakuur en het pus uit de bult (laten) verwijderen zijn nodig.

Andere infecties aan huid

Een gezwelletje op het hoofd ontstaat soms ook door andere zeldzamere huidinfecties en huidaandoeningen, zoals onder andere:

• eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid)
• psoriasis (chronische huidaandoening met droge huid en schilfers)
• rodehond (infectie met een huiduitslag aan het gezicht, de romp, de armen en de benen)
• rosacea (huidaandoening met roodheid en zwelling in het gezicht)
• waterpokken

Kanker (basaalcelcarcinoom)

Een basaalcelcarcinoom is een langzaam groeiende vorm van huidkanker die leidt tot de ontwikkeling van kwaadaardige knobbeltjes onder de huid. Hierdoor kampt een patiënt mogelijk met een chronische rode of roze bult op het hoofd. Een dikkere huid met harde bultjes die er zorgelijk uitziet, vereist een bezoek aan de arts om de aanwezigheid van kanker uit te kunnen sluiten.

Keloïd

Op het hoofd ontwikkelt zich soms een keloïd, een littekenachtige bult. Deze knobbeltjes ontstaan door de overgroei van huidweefsel in een gebied met een litteken na een verwonding of een chirurgische wonde. Genetica en een donkere huidskleur zijn risicofactoren van keloïden.

Lipoom

Een lipoom is een pijnloze, zachte bult die zich mogelijk op het hoofd bevindt. Dit goedaardige huidknobbeltje ontstaat door vetafzettingen. De knobbels ontwikkelen zich meestal langzaam onder de huid en vormen dan een pijnloze, verhoogde bult. Lipoomgezwelletjes vereisen geen behandeling

Pilarcyste

Een pilarcyste (trichilemmale cyste) is een soort onschadelijke bult die zich langzaam onder de huid ontwikkelt. Deze bultjes ontstaan vaak op de hoofdhuid, maar ze ook op andere huidgebieden zijn ze soms te vinden. Een pilarcyste is klein tot groot. De arts kan eventueel de goedaardige, pijnloze cyste chirurgisch verwijderen omwille van cosmetische redenen.

Pilomatrixoom

Een pilomatrixoom is een veel voorkomende huidaandoening die leidt tot de vorming van een bultje op het hoofd en andere lichaamsdelen. Deze aandoening ontstaat bij zowel baby’s, kinderen als volwassenen. De aandoening ontstaat door verkalking van cellen onder het huidweefsel.

Seborreïsche keratose

Seborreïsche keratose is een huidaandoening waarbij goedaardige bultjes ontstaan die doen denken aan wratten. Deze knobbeltjes verschijnen meestal op het hoofd en de nek. De aandoening doet denken aan kanker, maar is volledig onschadelijk. Eventueel is een chirurgische behandeling mogelijk om het gezwelletje te laten verwijderen.

Verwonding aan het hoofd

Gezwellen op het hoofd verschijnen soms als gevolg van een lichamelijk letsel zoals bijvoorbeeld door een sport- of auto-ongeval of een klap op het hoofd tijdens een ruzie. Als het hoofd op een hard oppervlak of voorwerp slaat, ontstaat schade aan het schedelweefsel, wat dan leidt tot een pijnlijke gezwollen bult aan het getroffen gebied. Kleine verwondingen resulteren tot externe bloedstolsels in het getroffen gebied en genezen spontaan binnen enkele dagen. Een ernstig hoofdletsel leidt tot grote, vaak pijnlijke hoofdknobbeltjes me soms een hersenbloeding tot gevolg. Hierdoor ontstaat soms ernstige hersenschade.

Symptomen bij bultje op of onder hoofdhuid

Tekenen

De bult verschijnt op of onder het huidoppervlak. De gezwellen zijn klein of groot, weinig of talrijk, pijnlijk of pijnloos, hard of zacht en jeukend of niet-jeukend. Ook de kleur van de knobbeltjes is variabel (rood, vleeskleurig, geel, …). Soms is er vloeistof of pus aanwezig in het bultje. Het gezwelletje groeit soms uit tot een huidzweer of blaar. De bult op het hoofd gaat mogelijk gepaard met andere symptomen, zoals ernstige hoofdpijn, koorts en rillingen.

Alarmsymptomen

Bij twijfel, een langdurig aanhoudende bult, bloedingen, de wijziging van het bultje naar een zweer, een groeiend knobbeltje en/of bijkomende symptomen, is professioneel advies van een arts noodzakelijk voor het stellen van de diagnose en het opstellen van een behandelplan.