Korstje op oor of bultje op oorschelp: oorzaak & behandeling

Korstje op oor of bultje op oorschelp: oorzaak & behandeling Last van een pijnlijk knobbeltje, wondje of korstje op de buitenste of de binnenste rand van de oorschelp? Dat kan behoorlijk vervelend en storend zijn, vooral tijdens het slapen als je er op gaat liggen. Er zijn meerdere mogelijke huidaandoeningen die zich uiten als een pijnlijk knobbeltje of korstje op het oor. De belangrijkste oorzaken laten we hieronder de revue passeren.

Korstje op oor of bultje op oorschelp

Een pijnlijk knobbeltje, wondje of korstje op de buitenste of de binnenste rand van de oorschelp, is een vervelende klacht. Er zijn meerdere mogelijke oorzaken.

Chondrodermatitis nodularis helices

Komt vooral voor bij mannen boven de 40 jaar.

Chondrodermatitis nodularis helices (zie foto), ook wel aangeduid met de onheilspellende naam 'kussenduivel', duidt op een ontsteking in het kraakbeen aan de buitenste en soms aan de binnenste rand van de oorschelp, aan één oor. Aan de voorzijde van de oorrand is duidelijk een glad bultje ter grootte van 2-5 mm zichtbaar, die drukpijnlijk is. Vaak is dat het oor waarop je het meest slaapt, vandaar de benaming 'kussenduivel'; want met zo'n bultje op je oor is slapen aan die zijde van het lichaam een terging. Vaak ontstaat er in een later stadium een klein wondje in het midden op het bultje, waar dan weer een korstje op kan komen. Deze aandoening komt vooral voor bij mannen na het 40e levensjaar, maar vrouwen en mensen die jonger zijn kunnen het ook krijgen.

Actinische keratose

Komt vaker voor bij mensen boven de vijftig jaar met zonbeschadigde huiddelen.

Actinische keratose, ook wel 'zonneschade' van de huid genoemd, wordt beschouwd als het voorstadium van huidkanker. De incidentie van actinische keratosen in Nederland wordt geschat op circa 112.500 patiënten per jaar (peiljaar: 2005). Men verwacht een jaarlijkse stijging van 5,2% in de incidentie van actinische keratose. Actinische keratose is een huidafwijking die het gevolg is van teveel UV-(ultraviolette) straling op de huid en het kan heel verschillende vormen aannemen. De aandoening kan lokaal optreden, maar ook over een groter huidoppervlak voorkomen. Het gaat meestal om oppervlakkige ruwe plekjes van ongeveer 5- 10 mm, met hoornachtige schilfering en een rode, lichtbruine of huidkleurige kleur. Ze komen gewoonlijk voor op gebieden die veel aan de zon staan blootgesteld, zoals op het (kale) hoofd, nek of handen.

Cornu cutaneum (huidhoorn) / Bron: Klaus D. Peter, Gummersbach, Germany, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Cornu cutaneum (huidhoorn) / Bron: Klaus D. Peter, Gummersbach, Germany, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Cornu cutaneum

Wordt vooral gezien bij oudere mensen met een sterk door de zon beschadigde huid.

Een cornu cutaneum (letterlijk: huidhoorn) is een hoornachtig gezwelletje van enkele millimeters tot enkele centimeters. Het wordt vooral gezien op chronisch aan zonlicht blootgestelde huid. De hoorn bestaat uit compacte massa's dode huidcellen, waarbij vaak een hoornpilaar ontstaat. Aangezien verschillende (soms kwaadaardige) huidafwijkingen de vorm krijgen van een cornu cutaneum, zoals een gewone wrat, actinische keratose (zie boven) of plaveiselcelcarcinoom (zie onder), is het verstandig een biopt te nemen van de basis van de afwijking. Behandeling van deze huidafwijking bestaat uit chirurgische verwijdering.

Plaveiselcelcarcinoom

Komt vooral voor bij mensen met een licht huidtype en komt twee keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De incidentie neemt toe met de leeftijd.

Het plaveiselcelcarcinoom is de op één na meest voorkomende vorm van huidkanker. Een belangrijke risicofactor is veelvuldige blootstelling aan zonlicht gedurende een lange periode. Voorkeurslocaties zijn het gezicht, oren, nek, handen of armen. Het carcinoom kan ook op een oor voorkomen. Vaak gaat het om slechts één bolvormige huidkleurige of lichtrode tumor. In het midden is een ophoping van hoornmateriaal zichtbaar. Dit wordt een 'hoornprop' genoemd. De tumor wordt allengs groter en kan uitgroeien tot een grote tumor. Wanneer de tumor groot wordt en niet tijdig wordt behandeld, kan het uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Basaalcelcarcinoom op het oor: een vorm van huidkanker / Bron: Kelly Nelson (Photographer), Wikimedia Commons (Publiek domein)Basaalcelcarcinoom op het oor: een vorm van huidkanker / Bron: Kelly Nelson (Photographer), Wikimedia Commons (Publiek domein)

Basaalcelcarcinoom

Komt vooral voor bij mensen van 45 jaar en ouder. De incidentie neemt toe met de leeftijd. Mensen met een licht huidtype (huidtype 1 of 2) lopen het grootste risico om een basaalcelcarcinoom te ontwikkelen.

Het basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende vorm van huidkanker en het ontstaat meestal op delen van de huid die veelvuldig aan de zon zijn blootgesteld: het gezicht en op het (kale) hoofd. Het kan zich ook manifesteren op het oor. Het begint meestal met een wat glazig grillig knobbeltje met wat roodheid of een parelmoerachtige glans, dat heel langzaam groeit. Vaak treedt er geen schilfering op. Een wat langer bestaande basaalcelcarcinoom kan spontaan een wondje krijgen in het midden van de tumor. Hierop kan een korstje komen.

Ouderdomswrat / Bron: Lmbuga, Wikimedia Commons (Publiek domein)Ouderdomswrat / Bron: Lmbuga, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Andere mogelijke oorzaken van een korstje op oor of bultje op oorschelp

Andere mogelijke oorzaken van een bultje of korstje op de oorschelp kunnen zijn:

Seborrheïsche keratose

Seborroische keratose wordt ook wel ouderdomswratten (verruca senilis) of verruca seborrhoica (vettige wrat) genoemd. Dit zijn goedaardige huidgroeisels die lijken op wratten. Ze komen vaak voor bij oudere volwassenen en zijn meestal onschuldig.

Oorinfecties

Een infectie van het buitenoor (otitis externa) kan leiden tot zwelling en bultjes op de oorschelp.

Eczeem

Huidontstekingen zoals contacteczeem of atopisch eczeem c.q. constitutioneel eczeem kunnen ook leiden tot korstjes of bultjes op de oorschelp.

Close-up van een keloïd / Bron: Parwin Prasomsuk/Shutterstock.comClose-up van een keloïd / Bron: Parwin Prasomsuk/Shutterstock.com

Keloïd

Een keloïd is een goedaardig gezwel. Het ontstaat door overmatige groei van littekenweefsel, waardoor er een verdikt litteken ontstaat. Deze overmatige littekenformaties kunen op het oor ontstaan na een trauma of piercing. Ze zijn vaak stevig en verheven.

Cyste

Een goedaardige atheroomcyste of talgkliercyste kan zich vormen onder de huid en verschijnen als een bultje.

Lees verder

© 2015 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Infectieziekten bij kinderen – Koortslip (herpes)Vele mensen weten hoe het voelt en hoe het er uit ziet; een koortslip. Als je er eenmaal één hebt gehad is de kans groot…
Korstje op de lip of een droog plekje: oorzaak & behandelingKorstje op de lip of een droog plekje: oorzaak & behandelingEen droog plekje of korstje op de lip lijkt misschien een klein probleem, maar het kan wel als storend worden ervaren. E…
Hoe behandel je een schaafwondHoe behandel je een schaafwondEen schaafwond is een huid beschadiging die is veroorzaakt door het schaven over een ruw oppervlak. Hierbij is de opperh…
Frituren, makkelijk en snelFrituren staat bekend als een gemakkelijke en snelle bereidingswijze. Je dompelt het eten een aantal minuten onder in ve…

Pityriasis amiantacea (schalp): symptomen en behandelingPityriasis amiantacea (schalp): symptomen en behandelingPityriasis amiantacea, ook wel bekend als 'tinea aminatacea' of 'schalp, is een zeldzame huidaandoening waarbij zich dik…
Plekjes van Fordyce: witte bultjes penis/gele bultjes vulvaPlekjes van Fordyce: witte bultjes penis/gele bultjes vulvaFordyce plekken, ook wel Fordyce spots genoemd, zijn witte of geelachtige bultjes die voorkomen op de penis, balzak, of…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Klaus D. Peter, Gummersbach, Germany, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Dr. R.I.F. van der Waal, prof. dr. H.A.M. Neumann (red.): Praktische dermatologie - Klinische atlas met 470 afbeeldingen in kleur, Prelum uitgevers, Houten, 2009.
  • http://symptomen-behandeling.nl/1/cnh_wondje_of_korstje_op_oor_880261.html
  • http://actinische-keratose.huidkanker.nl/content/risico-op-actinische-keratose
  • Huidarts. Keloïd. https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/keloid/ (ingezien op 3-8-2024)
  • www.huidziekten.nl/richtlijnen/richtlijn-actinische-keratose-2010.pdf
  • www.huidconsult.nl/portal/index.php/Huidziekten-A-Z/Huidziekten-A-t/m-C/Chondrodermatitis-nodularis-helices.html#.VUurJ_ntmkp
  • www.huidarts.com/huidaandoeningen/huidaandoeningen-c/chondrodermatitis-nodularis-helicis/
  • www.huidinfo.nl/chondohelices.html
  • www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-aandoeningen/kanker/huidkanker/omvang/
  • www.huidconsult.nl/portal/index.php/Huidziekten-A-Z/Huidziekten-A-t/m-C/Chondrodermatitis-nodularis-helices.html#.VU-ObPntmko
  • www.emedicine.medscape.com/article/1119141-overview
  • Afbeelding bron 1: Klaus D. Peter, Gummersbach, Germany, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Kelly Nelson (Photographer), Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 3: Lmbuga, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 4: Parwin Prasomsuk/Shutterstock.com
Reacties

Pouw, 23-12-2019
Ik had een plekje op mijn oorschelp weggekrabd door arts maar wil na 4 weken nog steeds niet genezen wat kan ik doen. Reactie infoteur, 24-12-2019
Teruggaan naar de behandelend arts om het te laten nakijken of anders eerst even langs de huisarts.

Ingeborg van Dommelen, 01-04-2017
Kan een plekje op de rand van het oor (chondrodermatitis) genezen? Ik slaap inderdaad altijd alleen op mijn rechterkant. Ben twee weken ziek geweest en heb lang op één kant gelegen. Ik smeer nu wat fucidine op het plekje maar weet niet of dit zinvol is. Ben diabeet type 1, al meer dan 40 jaar. Ben benieuwd naar eventuele reacties. Reactie infoteur, 03-04-2017
Ik heb een apart artikel geschreven over een korstje of bultje op de oorschelp a.g.v. chondrodermatitis nodularis helicis: https://goo.gl/OW84mY.

Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 03-08-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 16
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.