Ouderdomswratten: verwijderen en behandeling in gezicht

Ouderdomswratten zijn één van de meest voorkomende goedaardige huidafwijkingen. Een ouderdomswrat is een niet-besmettelijke huidafwijking die meestal na het vijftigste levensjaar optreedt. Ouderdomswratten zijn in het geheel niet schadelijk. De manier waarop ze eruit zien kan men als cosmetisch storend ervaren. Waardoor ze worden veroorzaakt is niet bekend. Er is geen virus bij betrokken, zoals bij andere wratten. Ouderdomswratten zijn dus ook niet besmettelijk. Ouderdomswratten komen overal op het lichaam voor, maar voorkeurslocaties zijn het gezicht bij de slapen, op de rug, onder de borsten en op de buik. Behandeling is vanuit medisch oogpunt niet nodig. Om cosmetische redenen (een ouderdomswrat in je gezicht of andere zichtbare plaats) of doordat de ouderdomswrat steeds wordt opengekrabd en bloedt, kan behandeling overwogen worden.

• Wat zijn ouderdomswratten?
• Goedaardige huidafwijking
• Voorkeursplekken
• Oorzaak ouderdomswratten
• Oorzaak onbekend
• Niet besmettelijk
• Risicofactoren
• Oudere leeftijd
• Familieleden met ouderdomswrat
• Frequente blootstelling aan de zon
• Symptomen ouderdomswratten
• Verschijnselen
• Gepigmenteerde hoornstof
• Vóórkomen ouderdomswratten
• Onderzoek en diagnose
• Lichamelijk en diagnostisch onderzoek
• Differentiaaldiagnose
• Behandeling en verwijderen van ouderdomswratten
• Cryotherapie
• Elektrochirurgie en curettage
• Prognose

Wat zijn ouderdomswratten?

Goedaardige huidafwijking

De medische benaming van ouderdomswrat is verruca seborrhoica of verruca senilis. Een ouderdomswrat is een goedaardige huidafwijking die meestal op de volwassen leeftijd ontstaan. Een ouderdomswrat is dus niet kwaadaardig. Het kan geen kwaad. De manier waarop ze eruit zien kan men evenwel als cosmetisch storend ervaren, maar ze zijn niet schadelijk.

Voorkeursplekken

Ouderdomswratten kunnen overal op het lichaam voorkomen, maar voorkeurslocaties zijn de romp en het gelaat. Ze groeien langzaam, en zij kunnen verschijnen als solitaire gezwellen of in groepen. Het beloop van ouderdomswratten kan niet beïnvloed worden en het ontstaan van de wratten kan niet worden voorkomen. Ouderdomswratten zijn niet besmettelijk.

Oorzaak ouderdomswratten

Oorzaak onbekend

Het is anno 2024 niet bekend wat de ontstaansoorzaak is. Onderzoek heeft uitgewezen dat ouderdomswratten familiair voorkomen en mogelijk speelt zonexpositie ook een rol.

Niet besmettelijk

Wratten worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV), maar de ouderdomswrat daarentegen niet. Ouderdomswratten zijn dan ook niet besmettelijk.

Risicofactoren

Risicofactoren voor het krijgen van ouderdomswratten zijn onder meer:

Oudere leeftijd

Ouderdomswratten ontstaan vaak vanaf middelbare leeftijd. Het risico erop neemt toe met het stijgen der jaren.

Familieleden met ouderdomswrat

Deze huidaandoening komt vaker voor bij bepaalde families. Het risico op ouderdomswratten neemt toe met het aantal betrokken familieleden.

Frequente blootstelling aan de zon

Er zijn aanwijzingen dat de huid die vaak is blootgesteld aan de zon, eerder een ouderdomswrat ontwikkelt. een ouderdomswrat kan echter ook verschijnen op huiddelen die nauwelijks aan de zon zijn blootgesteld.

Symptomen ouderdomswratten

Verschijnselen

Soms is er sprake van jeuk, maar meestal is de afwijking asymptomatisch. Naast jeuk, kunnen ouderdomswratten gemakkelijk bloeden of rood en geïrriteerd worden bij wrijving of andere manipulatie. De uiterlijke verschijningsvorm kan per ouderdomswrat sterk variëren. De ouderdomswrat ligt bovenop de huid en kan vele vormen aannemen. Ouderdomswratten:

• Variëren in kleur van lichtbruin (geelbruin) tot donkerbruin tot zelf zwart. De meeste zijn bruin. Sommige zijn veelkleurig.
• Variëren in grootte van klein tot groter dan 3 cm in doorsnee.
• Variëren in textuur van vlak tot verheven, van wasachtig, glad en fluweelzacht tot ruw en hobbelig.

Gepigmenteerde hoornstof

Ze worden vaak gezien op de romp, maar ook op het hoofd en in het gezicht. Er kunnen er meerdere tegelijk voorkomen. Het typische van ouderdomswratten is dat de pigmentatie niet afkomstig is van melanocyten (pigmentvormende huidcellen), maar ontstaat door gepigmenteerde hoornstof.

Vóórkomen ouderdomswratten

Ouderdomswratten kunnen ontstaan vanaf de leeftijd van 30 jaar en het percentage mensen met ouderdomswratten neemt toe met het ouder worden. Vaak worden ze gezien vanaf 50 jarige leeftijd. Ze worden vooral gezien bij mensen met een blanke huidskleur. Het is een courante goedaardige huidafwijking met een gunstig beloop.

Onderzoek en diagnose

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

De arts zal de diagnose stellen na inspectie van de plek. Aanvullend onderzoek door middel van dermatoscopie of het nemen van een biopt, kan nodig zijn bij onzekerheid over de diagnose.

Differentiaaldiagnose

Vergelijkbare ziektebeelden zijn:

• melanoom;
• gepigmenteerd basaalcelcarcinoom (een vorm van huidkanker);
• naevus naevocellularis (moedervlek), papillomateuze type.

Behandeling en verwijderen van ouderdomswratten

Een ouderdomswrat is goedaardig, waardoor behandeling niet nodig is. Om cosmetische redenen of doordat de wrat steeds wordt opengekrabd en bloedt, kan behandeling overwogen worden. Verwijdering van een ouderdomswrat kan plaatsvinden met behulp van vloeibaar stikstof (cryotherapie), (shave-)excisie (wegsnijden), of wegschrapen met een scherpe lepel (curretage).

Cryotherapie

De dermatoloog gebruikt hierbij vloeibare stikstof, een zeer koude vloeistof, om de wrat met een wattenstaafje of een spuitpistool aan te stippen. Hierdoor bevriest de ouderdomswrat. De ouderdomswrat zal er binnen enkele dagen afvallen. Soms vormt zich een blaar onder de ouderdomswrat, waarna deze indroogt en er een korstje ontstaat. De korst zal er net als de ouderdomswrat vanaf vallen.

Elektrochirurgie en curettage

Bij elektrochirurgie (elektrocauterisatie) wordt de ouderdomswrat eerst verdooft en daarna met behulp van een elektrische stroom weggebrand. De arts gebruikt daarna een speciaal chirurgisch instrument (een curette) om de ouderdomswrat weg te schrapen. Er zijn na behandeling geen hechtingen nodig. Soms ontstaat een kleine bloeding.

Prognose

De huid kan lichter zijn op de plaats waar de ouderdomswrat is verwijderd. Het verschil in huidskleur wordt vaak minder na verloop va tijd. Vaak zal een ouderdomswrat na behandeling niet meer terugkeren, maar het is niet uitgeloten dat er elders op je lichaam weer een de kop opsteekt.

Lees verder

• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Platte wratten: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose
• Genitale wratten: symptomen, oorzaken en behandeling
• Voetwratten: symptomen en behandeling wratten onder de voet
• Wratten (wratjes): verwijderen, symptomen en voorkomen