Leverbotinfectie: Parasitaire ziekte door platwormen

Leverbotinfectie: Parasitaire ziekte door platwormen Zeer zelden kampen patiënten met een leverbotinfectie. Deze parasitaire infectie, die vrijwel niet voorkomt in ontwikkelde landen, wordt veroorzaakt door besmetting met leverbotten (soort parasitaire platwormen). Patiënten krijgen te maken met de ziekte door het eten van besmette vis of het drinken van besmet water. De ziekte, die niet overdraagbaar is van mens tot mens, leidt tot onder andere gewichtsverlies, koorts, buikpijn en misselijkheid, al komen ook andere symptomen tot uiting. Een wormdodend medicijn doodt de parasieten. Het is belangrijk om steeds behandeld water te drinken en groenten te koken die in risicovolle gebieden zijn geteeld.

Epidemiologie van leverbotinfectie

Leverbotten kunnen mogelijk iedereen infecteren, maar de infectie komt voornamelijk voor in ontwikkelingslanden, bij mensen die in de nabijheid van vee leven. Ook in bepaalde gebieden in Australië, Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië is de parasiet aanwezig. De jaarlijkse wereldwijde incidentie wordt geschat op ongeveer 2,4 miljoen gevallen.

Oorzaken: Besmetting met leverbotten (parasitaire platwormen)

Parasieten

Leverbotten zijn parasitaire platwormen die leven in de galwegen en de lever van geïnfecteerde dieren. Deze parasieten veroorzaken fascioliose, een ziekte die vooral runderen en schapen treft, maar soms ook mensen kan infecteren. Twee soorten leverbotten kunnen mensen infecteren: Fasciola hepatica en Fasciola gigantica.

Overdracht

De infectie wordt overgedragen door:
  • het drinken van besmet water het eten van besmette zoetwatervis op plaatsen waar de leverbotten leven
  • het eten van rauwe lever van geïnfecteerde dieren
  • het eten van zoetwatergroenten (zoals waterkers)
  • het kauwen op grassprieten die met besmette ontlasting in contact zijn geweest
  • het wassen van groenten of fruit met besmet water

Een leverbotinfectie kan niet worden verspreid van persoon tot persoon.

Symptomen

Circa de helft van de patiënten met leverbotten ontwikkelt nooit symptomen van fascioliose. Zij realiseren zich mogelijk niet eens dat ze geïnfecteerd zijn. Andere patiënten ervaren pas vele jaren later symptomen nadat de parasieten het lichaam zijn binnengedrongen. Leverbotten kunnen onbehandeld twintig tot dertig jaar in het lichaam van een patiënt leven. De ziekte kan acuut, subacuut of chronisch zijn, afhankelijk van de grootte van de infectie en hoe snel deze wordt opgelopen. De symptomen ontstaan doordat de wormen door de darm naar de lever en galwegen reizen.

Buikpijn

De leverbotten migreren eerst van de darmen naar de lever. Hiervoor moeten de platwormen graven in de bekleding van de lever, wat pijn in de rechterbovenbuik veroorzaakt. Jaren na besmetting kan een patiënt periodes ervaren waarin de galwegen worden geblokkeerd (galwegobstructie), wat ook buikpijn met zich meebrengt.

Gewichtsverlies

Patiënten met fascioliose hebben vaak een gebrek aan eetlust, wat kan leiden tot gewichtsverlies wanneer dit langdurig aanhoudt.

Koorts

Koorts komt het meest voor in de vroege stadia van de infectie en wanneer een verstopping van de galwegen optreedt.

Leverziekte

Ook kunnen symptomen van een leverziekte optreden, zoals een leververgroting en geelzucht.

Malaise

Malaise duidt op een algemeen ziek gevoel. Dit verschijnt meestal in de vroege stadia en tijdens een galwegobstructie. Tussen de episodes verdwijnt het algemeen ziek gevoel bij de meeste patiënten.

Misselijkheid, diarree en braken

Braken, diarree en misselijkheid komen vooral voor tijdens de vroege stadia van de leverbotinfectie of bij een blokkering van de galwegen. Deze symptomen kunnen enkele weken tot enkele maanden aanhouden, afhankelijk van de ernst van de infectie.

Netelroos is één van de mogelijke symptomen van een leverbotziekte / Bron: Hans, PixabayNetelroos is één van de mogelijke symptomen van een leverbotziekte / Bron: Hans, Pixabay

Netelroos

Het immuunsysteem reageert vaak op de leverbotten, wat kan leiden tot netelroos (huiduitslag met jeukende bultjes). Dit symptoom komt het meest voor in de vroege stadia van de infectie, wanneer de leverbotten zich in de lever nestelen.

Diagnose en onderzoeken

Sommige artsen diagnosticeren de aandoening mogelijk niet omdat de symptomen van fascioliose op veel andere aandoeningen kunnen lijken. De diagnose van een leverbotinfectie is mogelijk wanneer volwassen leverbotten aanwezig zijn en hun eieren in de ontlasting worden aangetroffen. De diagnose wordt gesteld door middel van een ontlastingsonderzoek waarin de eieren worden gedetecteerd. Tijdens het lichamelijk onderzoek kan de arts een vergroting van de lever (hepatomegalie), symptomen van bloedarmoede en geelzucht waarnemen.

Behandeling van fascioliose

Het medicijn Triclabendazol wordt gebruikt om een leverbotinfectie te behandelen. Dit wormdodend geneesmiddel doodt de leverbotten en hun eieren. Ook pijnstillers kunnen worden ingezet om sommige symptomen te behandelen, zoals pijn en diarree. In zeldzame gevallen kan chirurgie nodig zijn wanneer de symptomen evolueren naar cholangitis, een ontsteking van de galwegen in de lever die gepaard gaat met onder andere koorts en buikpijn.

Prognose

De prognose van leverbotinfectie hangt sterk af van de ernst en de duur van de infectie. Bij tijdige behandeling met medicatie is de prognose doorgaans goed. Onbehandeld kan de infectie echter leiden tot ernstige complicaties, zoals chronische leverziekte of galwegkanker.

Complicaties

Wanneer de parasietwormen in de galwegen terechtkomen, kan dit af en toe leiden tot galwegkanker. Symptomen van galwegkanker (cholangiocarcinoom) omvatten jeuk, geelzucht, gewichtsverlies, donkere urine, vermoeidheid en kleigekleurde ontlasting. In zeer zeldzame gevallen kan een acute leverbotinfectie leiden tot de dood.

Preventie van ziekte door parasieten

Het is mogelijk om een leverbotinfectie te voorkomen door:
  • al het onbehandelde water te koken alle groenten te koken die in de buurt van vee en schapen zijn geteeld
  • drinkwater niet rechtstreeks te drinken uit een beek in de nabijheid van vee en schapen
  • geen rauwe vis te consumeren
  • levers van dieren te koken en deze niet rauw te consumeren

Praktische tips voor het omgaan met een leverbotinfectie

Een leverbotinfectie, veroorzaakt door parasieten zoals Fasciola hepatica, kan ernstige symptomen veroorzaken, waaronder pijn in de rechterbovenbuik, koorts, vermoeidheid en verlies van eetlust. De infectie wordt vaak overgedragen door het eten van besmette waterplanten of het drinken van besmet water. Gelukkig zijn er verschillende manieren om met deze infectie om te gaan, de symptomen te verlichten en verdere complicaties te voorkomen.

Volg het voorgeschreven behandelplan strikt op

De behandeling van een leverbotinfectie omvat meestal antiparasitaire medicijnen zoals triclabendazol of bithionol, die helpen om de parasieten te doden. Het is belangrijk om de voorgeschreven medicatie precies zoals aangegeven in te nemen, zelfs als je symptomen verbeteren. Het niet volledig volgen van het behandelplan kan leiden tot terugkeer van de infectie of onbehandelde parasieten in je systeem. Zorg ervoor dat je het medicijn met voldoende water inneemt en bespreek eventuele bijwerkingen met je arts.

Pas je dieet aan om je lever te ondersteunen

Tijdens de behandeling van een leverbotinfectie kan je lever extra belast worden. Het is belangrijk om een voedingspatroon te volgen dat je lever ondersteunt. Vermijd alcohol, vetrijke voeding en zware maaltijden, aangezien deze de lever kunnen overbelasten. Kies in plaats daarvan voor een licht, evenwichtig dieet met veel groenten, fruit, volkorenproducten en magere eiwitten. Dit helpt je lichaam niet alleen om de infectie te bestrijden, maar ondersteunt ook je herstelproces.

Zorg voor voldoende rust en hydratatie

Een leverbotinfectie kan gepaard gaan met vermoeidheid en zwakte. Het is daarom belangrijk om voldoende rust te nemen, zodat je lichaam de kans krijgt om te herstellen. Probeer je dagelijkse activiteiten aan te passen aan je energieniveaus en neem regelmatig pauzes. Daarnaast is het essentieel om goed gehydrateerd te blijven door regelmatig water te drinken. Voldoende vocht helpt je lichaam om gifstoffen te verwijderen en ondersteunt je algehele gezondheid tijdens het herstel.

Let op je levergezondheid en laat regelmatig bloedtesten uitvoeren

Tijdens en na de behandeling van een leverbotinfectie is het belangrijk om je levergezondheid goed in de gaten te houden. Regelmatige bloedonderzoeken kunnen helpen om te controleren op eventuele leverbeschadiging of ontsteking die door de infectie is veroorzaakt. Je arts kan aanbevelen om aanvullende behandelingen of dieetmaatregelen te nemen op basis van de resultaten van deze tests.

Monitor symptomen van complicaties

Hoewel de meeste mensen herstellen van een leverbotinfectie met de juiste behandeling, kunnen er complicaties optreden, zoals leverbeschadiging of galblaasproblemen. Het is belangrijk om alert te blijven op symptomen zoals geelzucht (gele verkleuring van de huid of ogen), aanhoudende buikpijn, misselijkheid, braken of abnormale ontlasting. Als je een van deze symptomen ervaart, neem dan onmiddellijk contact op met je arts om verdere behandeling te krijgen.

Voorkom herinfectie door hygiëne te verbeteren

Leverbotinfecties worden vaak overgedragen via besmet water of ongewassen waterplanten. Om een herinfectie te voorkomen, is het belangrijk om strikte hygiënemaatregelen te nemen. Drink geen onveilig water en vermijd het eten van rauwe of onvoldoende gewassen waterplanten. Als je in gebieden woont of reist waar leverbotinfecties veel voorkomen, zorg dan voor goede waterzuivering en was groenten grondig voordat je ze eet.

Controleer je omgeving op besmettingsbronnen

In gebieden waar leverbotinfecties vaak voorkomen, kunnen besmette dieren of waterbronnen een risico vormen voor besmetting. Als je in dergelijke gebieden woont, overleg dan met je arts over preventieve maatregelen die je kunt nemen om te beschermen tegen een infectie. Dit kan het vermijden van bepaalde waterbronnen of het dragen van beschermende kleding omvatten wanneer je in risicogebieden bent.

Raadpleeg je arts bij aanhoudende klachten

Zelfs na behandeling kan het enige tijd duren voordat alle symptomen van een leverbotinfectie verdwijnen. Als je echter langdurige of verergerende klachten ervaart, zoals aanhoudende buikpijn, koorts of verlies van eetlust, neem dan contact op met je arts. Dit kan een teken zijn van complicaties of dat de infectie niet volledig is verdwenen. Je arts kan aanvullende tests of behandelingen aanbevelen om je gezondheid te ondersteunen.

Met deze praktische tips kun je een leverbotinfectie beter beheren en je herstel bevorderen. Het is belangrijk om strikt de voorgeschreven behandelingen te volgen en goed voor je lichaam te zorgen terwijl het herstelt van de infectie. Door het aanpassen van je dieet, het verbeteren van hygiëne en het opvolgen van medische adviezen, kun je bijdragen aan een effectief herstel en het voorkomen van verdere gezondheidsproblemen.

Misvattingen rond leverbotinfectie

Leverbotinfectie is een parasitaire infectie die meestal wordt veroorzaakt door de leverbot, een soort parasiet die zich in de lever of andere organen nestelt. Er zijn veel misvattingen over deze infectie, wat leidt tot onjuiste informatie en misinterpretaties van de ziekte. Het is belangrijk om de feiten correct te begrijpen om de infectie beter te voorkomen en te behandelen.

Leverbotinfectie is alleen een probleem in tropische gebieden

Hoewel leverbotinfecties inderdaad vaak voorkomen in tropische gebieden, kunnen ze ook voorkomen in gematigde klimaten. In Europa bijvoorbeeld, kunnen leverbotinfecties optreden als gevolg van contact met besmette zoetwaterdieren zoals slakken en vissen. Deze infectie wordt vaak overgedragen via het consumeren van besmette vis of het drinken van besmet water. Het is dus een misvatting om te denken dat leverbotinfecties alleen in tropische gebieden plaatsvinden. In feite kunnen mensen die zich in verschillende delen van de wereld bevinden, risico lopen op besmetting als ze in contact komen met besmette bronnen, zoals zoetwatermeren.

Leverbotinfectie is een zeldzame ziekte

Leverbotinfectie komt vaker voor dan veel mensen denken. De infectie wordt niet altijd onmiddellijk opgemerkt, omdat de symptomen vaak mild zijn of zich pas na langere tijd manifesteren. Vooral mensen die vaak in gebieden komen waar de parasiet voorkomt, zoals mensen die veel vissen in besmette wateren of reizigers, lopen een hoger risico. In sommige gevallen wordt de infectie pas ontdekt na het uitvoeren van beeldvormende onderzoeken of bloedonderzoeken die afwijkingen in de leverfunctie aantonen. Hoewel het niet zo frequent voorkomt als sommige andere infecties, is leverbotinfectie geen zeldzaam probleem en kan het een aanzienlijke gezondheidszorglast vormen in getroffen regio's.

Leverbotinfectie is alleen gevaarlijk voor mensen die geen goede hygiëne hebben

Het is een misvatting om te denken dat alleen mensen met slechte hygiëne besmet raken met leverbotten. De parasieten kunnen zich gemakkelijk verspreiden via besmet water of besmette vis, zelfs als iemand goede hygiënepraktijken volgt. Het risico van besmetting ligt meer in het contact met besmette bronnen dan in het schoonhouden van de handen. Mensen die vis consumeren die niet goed gekookt of onvoldoende behandeld is, kunnen een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van leverbotinfecties, zelfs als ze zich regelmatig wassen en hun omgeving schoonhouden.

Leverbotinfectie leidt altijd tot ernstige leverbeschadiging

Hoewel het waar is dat onbehandelde leverbotinfecties ernstige gevolgen kunnen hebben, zoals leverbeschadiging, zijn de meeste gevallen van leverbotinfectie mild en kunnen ze goed worden behandeld. Vroegtijdige detectie en behandeling met medicatie kunnen de infectie effectief aanpakken, voordat er ernstige schade aan de lever of andere organen optreedt. Het is belangrijk te begrijpen dat hoewel leverbotinfectie kan leiden tot complicaties zoals abces of ontsteking, de infectie vaak goed te behandelen is, vooral als deze in een vroeg stadium wordt ontdekt.

Leverbotinfectie kan alleen worden behandeld met chirurgische ingrepen

Dit is een misvatting. Leverbotinfectie wordt doorgaans behandeld met medicatie, zoals antiparasitaire middelen, die de parasieten effectief kunnen doden. In sommige gevallen, als de infectie bijzonder ernstig is of zich heeft verspreid naar andere organen, kunnen chirurgische ingrepen nodig zijn om het beschadigde weefsel te verwijderen. Echter, de meeste gevallen van leverbotinfectie kunnen worden beheerd met medicijnen, zonder dat een operatie vereist is. Het is belangrijk om te begrijpen dat chirurgie geen standaardbehandeling is voor leverbotinfectie en alleen in uitzonderlijke gevallen nodig is.

Leverbotinfectie wordt alleen overgedragen via besmet voedsel

Leverbotinfectie wordt vaak geassocieerd met het consumeren van besmet voedsel, zoals rauwe of onvoldoende verwerkte vis, maar het kan ook op andere manieren worden overgedragen. De parasiet kan via besmet water of contact met besmette zoetwatervissen in de omgeving in het lichaam komen. Het is mogelijk om de infectie op te lopen door bijvoorbeeld in besmet water te zwemmen, vooral in gebieden waar leverbotten veel voorkomen. Het is dus een misvatting om te denken dat voedsel de enige bron van besmetting is. Hygiënische voorzorgsmaatregelen bij het bereiden van vis en het vermijden van ongewassen water zijn cruciaal in het voorkomen van infecties.

Leverbotinfectie komt alleen voor bij volwassenen

Leverbotinfectie kan zowel bij volwassenen als bij kinderen optreden. Hoewel volwassenen vaker worden blootgesteld aan de parasiet door hun interactie met besmette waterbronnen of het eten van besmette vis, kunnen ook kinderen die in risicogebieden wonen of reizen worden getroffen. Het is belangrijk om te beseffen dat iedereen die in contact komt met besmette zoetwaterbronnen of onjuist verwerkte vis kwetsbaar is voor de infectie, ongeacht hun leeftijd. Preventieve maatregelen, zoals het vermijden van niet-gekokte vis en het nemen van voorzorgsmaatregelen tegen besmet water, kunnen de verspreiding van de infectie bij alle leeftijdsgroepen helpen voorkomen.

Leverbotinfectie is gemakkelijk te herkennen door symptomen

De symptomen van leverbotinfectie zijn vaak subtiel en kunnen gemakkelijk worden verward met andere aandoeningen. Sommige mensen ervaren geen symptomen totdat de infectie geavanceerder is, terwijl anderen milde klachten kunnen hebben zoals vermoeidheid, buikpijn of lichte koorts. Het is belangrijk te weten dat leverbotinfectie zich soms pas na maanden of zelfs jaren manifesteert, waardoor het moeilijk is om de infectie direct te koppelen aan de blootstelling aan de parasiet. Een arts kan helpen door middel van bloedonderzoeken of andere diagnostische tests om de infectie vast te stellen.

Leverbotinfectie is niet te voorkomen

Het voorkomen van leverbotinfectie is zeker mogelijk, vooral door het vermijden van risicovolle activiteiten. Dit omvat het niet consumeren van rauwe of onvoldoende verwerkte vis en het vermijden van contact met mogelijk besmet zoetwater. In gebieden waar leverbotinfectie vaak voorkomt, is het belangrijk om voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals het koken van vis en het vermijden van ongewassen waterbronnen. Educatie en bewustwording spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van deze infectie. Het is dus een misvatting te denken dat leverbotinfectie onvermijdelijk is.

Lees verder

© 2019 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Fasciolose (leverbot) bij paardenFasciolose is, zoals de titel al zegt, meer bekend onder de naam 'leverbot' en wordt veroorzaakt door de platworm Fascio…
Opistorchiasis, infectie met zuigwormenOpistorchiasis, infectie met zuigwormenOpistorchiasis is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door zuigwormen. Zuigwormen zijn platwormen die leven van een…
De ziekte van Chagas en de symptomenDe ziekte van Chagas en de symptomenOp vakantie en ziek worden. De ziekte van Chagas is aan een duidelijke opmars bezig in de hele wereld. Oorzaak: deze zie…
Zuigwormen of TrematodaZuigwormen of TrematodaZuigwormen zijn platwormen die voornamelijk in de (sub)tropen voorkomen. Ze leven in een vochtige omgeving. Besmetting b…

Anus: functie, anatomie van de aars en anusaandoeningenAnus: functie, anatomie van de aars en anusaandoeningenDe anus en het rectum (of de endeldarm) vormen het laatste stuk van het spijsverteringssysteem. In de endeldarm worden o…
Perineum: functie, anatomie en aandoeningen van het perineumPerineum: functie, anatomie en aandoeningen van het perineumHet perineum, ook 'dam' genoemd, is bij mannen en vrouwen het gebied dat de geslachtsdelen van de anus scheidt. Of meer…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 3 augustus 2019:
  • Leverbotziekte, https://nl.wikipedia.org/wiki/Leverbotziekte#Fasciolose_bij_mensen
  • Cholangiocarcinoom: Galwegkanker (tumor in galwegen), https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/175930-cholangiocarcinoom-galwegkanker-tumor-in-galwegen.html#symptomen-jeuk-koorts-en-geelzucht
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Everything you need to know about liver fluke, https://www.medicalnewstoday.com/articles/319479.php
  • Fasciola hepatica (liver fluke), https://www.pathologyoutlines.com/topic/liverfasciolahepatica.html
  • Leverbot, fasciolose, https://www.rivm.nl/leverbot-fasciolose
  • Liver fluke, http://www.wormboss.com.au/worms/flukes/liver-fluke.php
  • Liver fluke, https://en.wikipedia.org/wiki/Liver_fluke
  • Afbeelding bron 1: Hans, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 07-03-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.