Leverbotinfectie: Parasitaire ziekte door platwormen
Zeer zelden kampen patiënten met een leverbotinfectie. Deze parasitaire infectie, die vrijwel niet voorkomt in ontwikkelde landen, wordt veroorzaakt door besmetting met leverbotten (soort parasitaire platwormen). Patiënten krijgen te maken met de ziekte door het eten van besmette vis of het drinken van besmet water. De ziekte, die niet overdraagbaar is van mens tot mens, leidt tot onder andere gewichtsverlies, koorts, buikpijn en misselijkheid, al komen ook andere symptomen tot uiting. Een wormdodend medicijn doodt de parasieten. Het is belangrijk om steeds behandeld water te drinken en groenten te koken die in risicovolle gebieden zijn geteeld.- Epidemiologie van leverbotinfectie
- Oorzaken: Besmetting met leverbotten (parasitaire platwormen)
- Parasieten
- Overdracht
- Symptomen
- Buikpijn
- Gewichtsverlies
- Koorts
- Leverziekte
- Malaise
- Misselijkheid, diarree en braken
- Netelroos
- Diagnose en onderzoeken
- Behandeling van fascioliose
- Prognose
- Complicaties
- Preventie van ziekte door parasieten
- Praktische tips voor het omgaan met een leverbotinfectie
- Volg het voorgeschreven behandelplan strikt op
- Pas je dieet aan om je lever te ondersteunen
- Zorg voor voldoende rust en hydratatie
- Let op je levergezondheid en laat regelmatig bloedtesten uitvoeren
- Monitor symptomen van complicaties
- Voorkom herinfectie door hygiëne te verbeteren
- Controleer je omgeving op besmettingsbronnen
- Raadpleeg je arts bij aanhoudende klachten
- Misvattingen rond leverbotinfectie
- Leverbotinfectie is alleen een probleem in tropische gebieden
- Leverbotinfectie is een zeldzame ziekte
- Leverbotinfectie is alleen gevaarlijk voor mensen die geen goede hygiëne hebben
- Leverbotinfectie leidt altijd tot ernstige leverbeschadiging
- Leverbotinfectie kan alleen worden behandeld met chirurgische ingrepen
- Leverbotinfectie wordt alleen overgedragen via besmet voedsel
- Leverbotinfectie komt alleen voor bij volwassenen
- Leverbotinfectie is gemakkelijk te herkennen door symptomen
- Leverbotinfectie is niet te voorkomen
Epidemiologie van leverbotinfectie
Leverbotten kunnen mogelijk iedereen infecteren, maar de infectie komt voornamelijk voor in ontwikkelingslanden, bij mensen die in de nabijheid van vee leven. Ook in bepaalde gebieden in Australië, Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië is de parasiet aanwezig. De jaarlijkse wereldwijde incidentie wordt geschat op ongeveer 2,4 miljoen gevallen.Oorzaken: Besmetting met leverbotten (parasitaire platwormen)
Parasieten
Leverbotten zijn parasitaire platwormen die leven in de galwegen en de lever van geïnfecteerde dieren. Deze parasieten veroorzaken fascioliose, een ziekte die vooral runderen en schapen treft, maar soms ook mensen kan infecteren. Twee soorten leverbotten kunnen mensen infecteren: Fasciola hepatica en Fasciola gigantica.
Overdracht
De infectie wordt overgedragen door:- het drinken van besmet water het eten van besmette zoetwatervis op plaatsen waar de leverbotten leven
- het eten van rauwe lever van geïnfecteerde dieren
- het eten van zoetwatergroenten (zoals waterkers)
- het kauwen op grassprieten die met besmette ontlasting in contact zijn geweest
- het wassen van groenten of fruit met besmet water
Een leverbotinfectie kan niet worden verspreid van persoon tot persoon.
Symptomen
Circa de helft van de patiënten met leverbotten ontwikkelt nooit symptomen van fascioliose. Zij realiseren zich mogelijk niet eens dat ze geïnfecteerd zijn. Andere patiënten ervaren pas vele jaren later symptomen nadat de parasieten het lichaam zijn binnengedrongen. Leverbotten kunnen onbehandeld twintig tot dertig jaar in het lichaam van een patiënt leven. De ziekte kan acuut, subacuut of chronisch zijn, afhankelijk van de grootte van de infectie en hoe snel deze wordt opgelopen. De symptomen ontstaan doordat de wormen door de darm naar de lever en galwegen reizen.Buikpijn
De leverbotten migreren eerst van de darmen naar de lever. Hiervoor moeten de platwormen graven in de bekleding van de lever, wat pijn in de rechterbovenbuik veroorzaakt. Jaren na besmetting kan een patiënt periodes ervaren waarin de galwegen worden geblokkeerd (galwegobstructie), wat ook buikpijn met zich meebrengt.
Gewichtsverlies
Patiënten met fascioliose hebben vaak een gebrek aan eetlust, wat kan leiden tot gewichtsverlies wanneer dit langdurig aanhoudt.
Koorts
Koorts komt het meest voor in de vroege stadia van de infectie en wanneer een verstopping van de galwegen optreedt.
Leverziekte
Ook kunnen symptomen van een leverziekte optreden, zoals een leververgroting en geelzucht.
Malaise
Malaise duidt op een algemeen ziek gevoel. Dit verschijnt meestal in de vroege stadia en tijdens een galwegobstructie. Tussen de episodes verdwijnt het algemeen ziek gevoel bij de meeste patiënten.
Misselijkheid, diarree en braken
Braken, diarree en misselijkheid komen vooral voor tijdens de vroege stadia van de leverbotinfectie of bij een blokkering van de galwegen. Deze symptomen kunnen enkele weken tot enkele maanden aanhouden, afhankelijk van de ernst van de infectie.
Netelroos is één van de mogelijke symptomen van een leverbotziekte / Bron: Hans, PixabayNetelroos
Het immuunsysteem reageert vaak op de leverbotten, wat kan leiden tot netelroos (huiduitslag met jeukende bultjes). Dit symptoom komt het meest voor in de vroege stadia van de infectie, wanneer de leverbotten zich in de lever nestelen.
Diagnose en onderzoeken
Sommige artsen diagnosticeren de aandoening mogelijk niet omdat de symptomen van fascioliose op veel andere aandoeningen kunnen lijken. De diagnose van een leverbotinfectie is mogelijk wanneer volwassen leverbotten aanwezig zijn en hun eieren in de ontlasting worden aangetroffen. De diagnose wordt gesteld door middel van een ontlastingsonderzoek waarin de eieren worden gedetecteerd. Tijdens het lichamelijk onderzoek kan de arts een vergroting van de lever (hepatomegalie), symptomen van bloedarmoede en geelzucht waarnemen.Behandeling van fascioliose
Het medicijn Triclabendazol wordt gebruikt om een leverbotinfectie te behandelen. Dit wormdodend geneesmiddel doodt de leverbotten en hun eieren. Ook pijnstillers kunnen worden ingezet om sommige symptomen te behandelen, zoals pijn en diarree. In zeldzame gevallen kan chirurgie nodig zijn wanneer de symptomen evolueren naar cholangitis, een ontsteking van de galwegen in de lever die gepaard gaat met onder andere koorts en buikpijn.Prognose
De prognose van leverbotinfectie hangt sterk af van de ernst en de duur van de infectie. Bij tijdige behandeling met medicatie is de prognose doorgaans goed. Onbehandeld kan de infectie echter leiden tot ernstige complicaties, zoals chronische leverziekte of galwegkanker.Complicaties
Wanneer de parasietwormen in de galwegen terechtkomen, kan dit af en toe leiden tot galwegkanker. Symptomen van galwegkanker (cholangiocarcinoom) omvatten jeuk, geelzucht, gewichtsverlies, donkere urine, vermoeidheid en kleigekleurde ontlasting. In zeer zeldzame gevallen kan een acute leverbotinfectie leiden tot de dood.Preventie van ziekte door parasieten
Het is mogelijk om een leverbotinfectie te voorkomen door:- al het onbehandelde water te koken alle groenten te koken die in de buurt van vee en schapen zijn geteeld
- drinkwater niet rechtstreeks te drinken uit een beek in de nabijheid van vee en schapen
- geen rauwe vis te consumeren
- levers van dieren te koken en deze niet rauw te consumeren
Praktische tips voor het omgaan met een leverbotinfectie
Een leverbotinfectie, veroorzaakt door parasieten zoals Fasciola hepatica, kan ernstige symptomen veroorzaken, waaronder pijn in de rechterbovenbuik, koorts, vermoeidheid en verlies van eetlust. De infectie wordt vaak overgedragen door het eten van besmette waterplanten of het drinken van besmet water. Gelukkig zijn er verschillende manieren om met deze infectie om te gaan, de symptomen te verlichten en verdere complicaties te voorkomen.Volg het voorgeschreven behandelplan strikt op
De behandeling van een leverbotinfectie omvat meestal antiparasitaire medicijnen zoals triclabendazol of bithionol, die helpen om de parasieten te doden. Het is belangrijk om de voorgeschreven medicatie precies zoals aangegeven in te nemen, zelfs als je symptomen verbeteren. Het niet volledig volgen van het behandelplan kan leiden tot terugkeer van de infectie of onbehandelde parasieten in je systeem. Zorg ervoor dat je het medicijn met voldoende water inneemt en bespreek eventuele bijwerkingen met je arts.Pas je dieet aan om je lever te ondersteunen
Tijdens de behandeling van een leverbotinfectie kan je lever extra belast worden. Het is belangrijk om een voedingspatroon te volgen dat je lever ondersteunt. Vermijd alcohol, vetrijke voeding en zware maaltijden, aangezien deze de lever kunnen overbelasten. Kies in plaats daarvan voor een licht, evenwichtig dieet met veel groenten, fruit, volkorenproducten en magere eiwitten. Dit helpt je lichaam niet alleen om de infectie te bestrijden, maar ondersteunt ook je herstelproces.Zorg voor voldoende rust en hydratatie
Een leverbotinfectie kan gepaard gaan met vermoeidheid en zwakte. Het is daarom belangrijk om voldoende rust te nemen, zodat je lichaam de kans krijgt om te herstellen. Probeer je dagelijkse activiteiten aan te passen aan je energieniveaus en neem regelmatig pauzes. Daarnaast is het essentieel om goed gehydrateerd te blijven door regelmatig water te drinken. Voldoende vocht helpt je lichaam om gifstoffen te verwijderen en ondersteunt je algehele gezondheid tijdens het herstel.Let op je levergezondheid en laat regelmatig bloedtesten uitvoeren
Tijdens en na de behandeling van een leverbotinfectie is het belangrijk om je levergezondheid goed in de gaten te houden. Regelmatige bloedonderzoeken kunnen helpen om te controleren op eventuele leverbeschadiging of ontsteking die door de infectie is veroorzaakt. Je arts kan aanbevelen om aanvullende behandelingen of dieetmaatregelen te nemen op basis van de resultaten van deze tests.Monitor symptomen van complicaties
Hoewel de meeste mensen herstellen van een leverbotinfectie met de juiste behandeling, kunnen er complicaties optreden, zoals leverbeschadiging of galblaasproblemen. Het is belangrijk om alert te blijven op symptomen zoals geelzucht (gele verkleuring van de huid of ogen), aanhoudende buikpijn, misselijkheid, braken of abnormale ontlasting. Als je een van deze symptomen ervaart, neem dan onmiddellijk contact op met je arts om verdere behandeling te krijgen.Voorkom herinfectie door hygiëne te verbeteren
Leverbotinfecties worden vaak overgedragen via besmet water of ongewassen waterplanten. Om een herinfectie te voorkomen, is het belangrijk om strikte hygiënemaatregelen te nemen. Drink geen onveilig water en vermijd het eten van rauwe of onvoldoende gewassen waterplanten. Als je in gebieden woont of reist waar leverbotinfecties veel voorkomen, zorg dan voor goede waterzuivering en was groenten grondig voordat je ze eet.Controleer je omgeving op besmettingsbronnen
In gebieden waar leverbotinfecties vaak voorkomen, kunnen besmette dieren of waterbronnen een risico vormen voor besmetting. Als je in dergelijke gebieden woont, overleg dan met je arts over preventieve maatregelen die je kunt nemen om te beschermen tegen een infectie. Dit kan het vermijden van bepaalde waterbronnen of het dragen van beschermende kleding omvatten wanneer je in risicogebieden bent.Raadpleeg je arts bij aanhoudende klachten
Zelfs na behandeling kan het enige tijd duren voordat alle symptomen van een leverbotinfectie verdwijnen. Als je echter langdurige of verergerende klachten ervaart, zoals aanhoudende buikpijn, koorts of verlies van eetlust, neem dan contact op met je arts. Dit kan een teken zijn van complicaties of dat de infectie niet volledig is verdwenen. Je arts kan aanvullende tests of behandelingen aanbevelen om je gezondheid te ondersteunen.Met deze praktische tips kun je een leverbotinfectie beter beheren en je herstel bevorderen. Het is belangrijk om strikt de voorgeschreven behandelingen te volgen en goed voor je lichaam te zorgen terwijl het herstelt van de infectie. Door het aanpassen van je dieet, het verbeteren van hygiëne en het opvolgen van medische adviezen, kun je bijdragen aan een effectief herstel en het voorkomen van verdere gezondheidsproblemen.
