Histamine-intolerantie; diagnose, symptomen en advies

Histamine is een stof die in het menselijk lichaam voorkomt en die betrokken is bij verschillende processen in het lichaam. Als het lichaam allergisch reageert op binnenkomende stoffen, komt er histamine vrij en deze stof veroorzaakt verschillende klachten, zoals huiduitslag en jeuk. Maar histamine komt ook voor in verschillende producten. Zo kan het voorkomen dat je te maken kunt krijgen met een histamine-overschot in je lichaam. Als je namelijk allergisch bent en je gaat ook producten gebruiken die histamine bevatten, krijgt het lichaam te maken met een overschot.

Histamine-intolerantie

Als je intolerant bent voor een stof dan is er sprake van een afwijkende reactie van het immuunsysteem op die stof. Intolerantie is een ander woord voor onverdraagzaamheid, je lichaam kan de stof niet verdragen en reageert daarom afwijkend op de stof die in het lichaam komt. Mensen kunnen last hebben van diverse vormen van intolerantie, maar intolerantie voor voedingsproducten komt het meest voor. Histamine is een stof die niet alleen in het lichaam voorkomt, maar ook in verschillende voedingsmiddelen. In het geval van histamine is men dus intolerant voor de stof histamine en wordt er gesproken van een histamine-intolerantie.

De stof histamine
Histamine is een stof die valt onder de biogene aminen, dit zijn stoffen die zowel in het menselijk lichaam voorkomen maar ook in plantaardige en dierlijke producten. De biogene amine stoffen hebben een belangrijke functie in het lichaam, ze spelen een grote rol bij de ademhaling, bloedsomloop en de spijsvertering. In een aantal voedingsmiddelen zijn ook histaminevrijmakers aanwezig, deze stoffen zorgen ervoor dat de histamine die al in de cellen aanwezig is, vrijgemaakt wordt. Histamine dat gemaakt wordt door het lichaam, wordt geproduceerd door de stof histidine, dit is een aminozuur, dat bekend staat als een bouwstof voor eiwitten. Eiwitten hebben een belangrijke functie in het lichaam, ze bouwen namelijk lichaamscellen op. De geproduceerde histamine wordt in het lichaam ook weer afgebroken door een enzym en opgeslagen in de witte bloedcellen die in contact staan met de buitenwereld. Deze cellen worden ook wel mestcellen genoemd. Er zijn een aantal organen die een directe verbinding hebben met de buitenwereld, zoals de longen, het maagdarmkanaal en de huid. Daarom hebben de mensen met een histamine-intolerantie ook vaak klachten als jeuk en uitslag op de huid, problemen met de luchtwegen en maag-darmklachten. Het lichaam reageert op deze stof, op de plaatsen waar de histamine is opgeslagen.

Symptomen

Als het lichaam intolerant of allergisch is voor binnendringende stoffen, dan komt er histamine vrij. Deze vrijgekomen stof zorgt dan voor een afweerreactie en die kan op verschillende manieren tot stand komen. Bij een histamine-intolerantie reageert het lichaam sterk op de stof histamine, die tot ons komt door middel van voedingsmiddelen die rijk zijn aan histamine. De ernst van de klachten verschilt per persoon en het kan soms even duren voor er symptomen ontstaan. Het ontstaan is namelijk afhankelijk van de tolerantiedrempel. Zodra het lichaam een overschot aan histamine heeft, dán pas zullen de klachten ontstaan. Daarom is deze aandoening ook wat lastiger te ontdekken, omdat de klachten niet direct optreden. En het is ook nog eens extra lastig omdat de klachten van deze intolerantie vaak lijken op die van andere allergieën, omdat histamine ook een rol speelt bij andere vormen van allergieën.

Klachten
De klachten van een histamine-intolerantie kunnen zijn:

Hartkloppingen; onregelmatige hartslag.
Problemen met slaap; vermoeidheid, slapeloosheid.
Jeukende uitslag op de huid; netelroos.
Rode en/of jeukende zwellingen op de huid.
Ophoping van vocht in de huid; oedeem.
Buik- en maagklachten; darmkrampen, winderigheid, diarree, misselijkheid of overgeven.
Lage bloeddruk.
Onregelmatige menstruatie.
Benauwdheid.
Hoofdpijn; migraine
Keel-, neus- en oorklachten; loopneus, verstopte neus, niezen, jeuk in de mond, neus en oren.
Onrust; nervositeit
Gevoel van warmte van de huid.

Diagnose en advies

De diagnose van een histamine-intolerantie is niet zo makkelijk te stellen en dat komt door meerdere factoren. Op de eerste plaats komt dat doordat de klachten niet direct optreden, maar pas bij een histamine-overschot in het lichaam. En ook omdat de klachten vaak lijken op klachten van een andere allergie of intolerantie. De artsen zullen eerst andere allergieën bekijken en uitsluiten, en dan is het vaak nog moeilijk om vast te stellen dat het om een histamine-intolerantie gaat. Om tot een diagnose te komen, moet je erachter komen van welke voedingsmiddelen je symptomen krijgt. Als de diagnose uiteindelijk gesteld is, kan de arts het juiste advies geven om te klachten tegen te gaan of te verminderen.

Eliminatie - provocatie
Een histamine-intolerantie kan vastgesteld worden door een eliminatie/provocatie dieet. Je begint als eerste met het elimineren, je laat alle voedingsmiddelen weg die histamine bevatten. Na een tijdje begin je met het de provocatie, je gaat juist deze voedingsmiddelen weer toevoegen aan je voedingspatroon. Het doel van dit dieet is, dat voedingsmiddelen met veel histamine en histaminevrijmakers voor een korte tijd, helemaal worden weggelaten uit je voedingspatroon. Als alle klachten weg zijn, begin je langzamerhand weer voedingsmiddelen toe te voegen die histamine bevatten. De tijd tussen deze twee handelingen is ongeveer 4 weken. Als er weer klachten ontstaan, dan is de kans vrij groot dat je te maken hebt met een histamine-intolerantie. Het is heel verstandig om bij dit dieet een voedingsdagboek bij te houden, van het begin tot het eind. In dit dagboek hou je elke dag bij wat je eet en drinkt. Je moet dit dieet niet zelf uitvoeren, maar altijd onder begeleiding van een arts. Het gaat tenslotte om je gezondheid en een arts kan ingrijpen als er iets fout gaat, of als er iets mis gaat met je gezondheid. Je kunt hiervoor naar je eigen huisarts gaan, of naar een diëtiste, maar er zijn ook speciale artsen binnen de natuurgeneeskunde, die zich gespecialiseerd hebben op voedingsstoffen in het menselijk lichaam, zoals een orthomoleculaire arts.

advies voedingsdieet
Als de diagnose histamine-intolerantie vastgesteld is, is het heel belangrijk om de symptomen te voorkomen en te verminderen. Je zult dus altijd op je voedingsmiddelen moeten letten. Een diëtiste kan helpen met het samenstellen van een dieet. Dit dieet moet je levenslang volgen en is afhankelijk van je tolerantiedrempel. Wil je niet gebruik maken van een dieet, dan moet je weten in welke voedingsmiddelen histamine zit, zodat je er zelf goed op kunt letten.

Voedingsmiddelen met histamine

Er zijn ontzettend veel producten waar histamine in voor komt, maar omdat een histamine-intolerantie zich openbaart bij een histamine-overschot, is het belangrijk om te letten op producten waar de grootste hoeveelheid in voor komt en dat zijn:

Spinazie.
Gefermenteerde kool; zuurkool
Vlees; varkensvlees, lamsvlees en wild.
Vissoorten; makreel, tonijn, kabeljauw, haring, garnalen, schaaldieren, schelpdieren. Vermijd ook vis uit blok, zoals blikjes zalm of tonijn.
Kaassoorten; oude kaas, Parmezaanse kaas en blauwe kaas.
Alcoholische drank; bier, rode wijn, champagne.
Zuivel; yoghurt, karnemelk.

Tip
Heb je de diagnose histamine-intolerantie gekregen, dan is handig om een diëtist te raadplegen. Zij kan je helpen met een passend weekmenu of maandmenu, waarbij je zo min mogelijk histamine binnenkrijgt, maar toch voldoende voedingsstoffen tot je krijgt.