Verstuikte teen: symptomen, oorzaken, behandeling & prognose

Een verstuikte teen beperkt je in het dagelijks leven en wordt geassocieerd met ernstige pijn. De functionaliteit van de voet of teen is enorm beperkt na een verstuiking. Een verstuiking duidt op een verschuiving van het uiteinde van de gewrichten ten opzichte van elkaar, waardoor de er omheen liggende kapsels worden opgerekt of soms zelfs gescheurd. Het verschil herkennen tussen een gebroken en een verstuikte teen is meestal erg moeilijk voor leken, omdat beide verwondingen gepaard gaan met ernstige pijn en zeer vergelijkbare symptomen. Exacte zekerheid of de teen is gebroken of 'slechts' is verstuikt, kan een arts geven.

• Wat is een verstuikte teen?
• Oorzaken van een teenverstuiking
• Meest voorkomende oorzaken
• Beschrijving
• Symptomen van een verstuikte teen
• Gradaties
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een verstuikte teen
• Prognose en herstel

Wat is een verstuikte teen?

Mensen hebben veel verschillende gewrichtsbanden (ligamenten) en gewrichtskapsels in hun lichaam. Gewrichtsbanden zijn verstevigingen van het gewrichtskapsel en een gewrichtskapsel omvat één of meerdere botstukken van een gewricht. De gewrichten in je lichaam worden bijeengehouden door banden en tijdens beweging door spieren en pezen. In een gewricht worden botten verbonden via de gewrichtskapsels. Banden zijn vezelig en golvend. Dit zorgt voor elasticiteit. Deze ligamenten worden bij een verstuiking getroffen. Verstuiking duidt op een gewrichtsletsel waarbij geen botbreuken zijn opgetreden maar wel een of meer banden, kapsels of ligamenten zijn gerekt, ingescheurd of doorgescheurd. Een verstuiking van een teen kun je oplopen als de teen te ver naar buiten klapt. Het normale bewegingsbereik van het gewricht is niet langer voldoende voor de beweging en het gewricht glijdt uit zijn normale positie.

Oorzaken van een teenverstuiking

Meest voorkomende oorzaken

De meest voorkomende oorzaken van een verstuikte teen zijn

• sportblessures
• met je teen hard tegen iets aanlopen
• slag tegen de teen
• een zwaar voorwerp op de teen laten vallen
• struikelen over je eigen tenen

Beschrijving

De oorzaken van een verstuikte teen kunnen erg divers zijn. Een verstuiking van de teen kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door een zware impact van de teen door hard tegen een tafelpoot, een deurkozijn, een stoel of een ander groot en/of zwaar object te lopen, maar ook een sportletsel kan een pijnlijke verstuiking veroorzaken. Een verstuiking van de teen is een veel voorkomende blessure. Ook een vallende zwaar voorwerp dat op de teen landt, is een mogelijke oorzaak van een verstuiking van de teen. Een verstuiking op de teen kan voorkomen in een milde vorm of een zwaardere vorm. Zekerheid over welke vorm het is, kan de arts alleen geven.

Symptomen van een verstuikte teen

Symptomen van een gekneusde teen zijn:

• pijn
• zwelling (gezwollen teen)
• blauwe verkleuring van de huid
• stijve teen door zwelling en pijn

De symptomen van een verstuikte teen zijn vooral hevige pijn. In het geval van een verstuikte teen, kunnen de gewrichten echter nog steeds worden belast, zelfs als dit gepaard gaat met hevige teenpijn. Als het gewricht van de teen niet meer kan worden belast, moet worden aangenomen dat er een ernstiger letsel is. Een ander veel voorkomend symptoom van een verstuikte teen is een hematoom (blauwe plek) rond het getroffen gebied. De beweging van de teen en voet wordt ernstig beperkt door de verstuiking. Als de verstuiking ernstig is, kan dit ook leiden tot gescheurde ligamenten. Het gewricht kan chronisch instabiel worden. Dit betekent dat het gewricht bij de minste afwijking uitlijnt, omdat de banden 'versleten' zijn en niet langer de gewrichten bijeenhouden. Dit leidt tot hevige pijn.

Gradaties

De symptomen van een verstuiking hangen af van de graad van de teenverstuiking, die in te delen is in de volgende drie gradaties:

• Graad 1. De ligament heeft enkele kleine scheuren, bekend als microscheuren.
• Graad 2. Het ligament is gedeeltelijk gescheurd en je hebt milde gewrichtsinstabiliteit.
• Graad 3. De gewrichtsband is ernstig of volledig gescheurd en je hebt aanzienlijke gewrichtsinstabiliteit.

Onderzoek en diagnose

De arts kan meestal een verstuikte teen diagnosticeren door het gewricht te palperen. Bovendien probeert de arts het gewricht zo goed mogelijk te verplaatsen. Als de arts nog steeds niet helemaal zeker is van de diagnose, kunnen ook röntgenfoto's worden gemaakt. Soms vindt de arts het nodig om een CT- of MRI-scan te laten maken.

Behandeling van een verstuikte teen

Een verstuikte teen wordt meestal conservatief behandeld. Dit betekent dat een operatie niet nodig is en de verstuiking wordt behandeld door middel van fysieke maatregelen. Deze maatregelen omvatten het immobiliseren van het gewricht. Dit is zeer belangrijk zodat verdere zwelling van het gewricht wordt voorkomen. Bovendien wordt geadviseerd om het gewricht rust te geven en het goog te leggen; enkel hoger dan het bekken. Zelfs een medicamenteuze behandeling met een ontlastende zalf is erg nuttig. De verstuikte teen wordt ook 15 minuten gekoeld met bijvoorbeeld een ijspakking om de zwelling zo veel mogelijk te beperken. Stop hiermee als de pijn toe lijkt te nemen door het koelen. Belangrijk: niet op de blote huid aanbrengen, maar altijd een bescherming ertussen plaatsen zodat deze niet op de huid komt wat tot bevriezing kan leiden.

Het is ook nuttig als de teen wordt gestabiliseerd met een verband. De pijn die je voelt als gevolg van de verstuiking kan worden verminderd met pijnstillers, zoals paracetamol. Algemene smeermiddelen tegen spierpijn kunnen een aangenaam gevoel geven, maar zijn niet noodzakelijk. Bewegen (zonder iets te forceren) bevordert de doorbloeding en de genezing.

Prognose en herstel

De symptomen van een verstuikte teen kunnen enkele weken duren. Zodra de zwelling volledig is verdwenen en de pijn is verdwenen, kun je weer langzaamaan beginnen met sporten. Het is vooral belangrijk dat je vóór het sporten uitgebreid opwarmt en het net herstelde gewricht niet teveel belast.