Liesknobbeltje: Oorzaken van bultje in liesgebied
De lies is het gedeelte net boven de benen, tussen de onderbuik en de bovenkant van het dijbeen. Aan beide kanten bevindt zich een lies. Zowel mannen als vrouwen krijgen mogelijk te maken met een liesknobbeltje. Dit is een stevig of beweeglijk en pijnlijk of pijnloos bultje in het liesgebied. In veruit de meeste gevallen zijn de oorzaken van knobbeltjes in de lies goedaardig zoals een cyste of een lipoom. Af en toe liggen echter ernstigere onderliggende problemen aan de basis van het liesbultje, zoals een liesbreuk of kanker. Ook andere symptomen treden mogelijk op, zoals pijn, zwelling en misselijkheid, al zijn de tekenen en de ernst sterk afhankelijk van de oorzaak. Het is belangrijk om eventuele liesknobbels te laten onderzoeken door de arts. In de meeste gevallen is een behandeling goed mogelijk zodat het onderliggend probleem verholpen wordt, en de liesknobbel uiteindelijk verdwijnt.
Abces en liesknobbeltje
Een liesabces resulteert uit een infectie van de huid of het gebied direct onder de huid. Meestal veroorzaken bacteriën deze infectie. Het lichaam creëert dan een soort ontstekingsgezwel rond de bacterie, waardoor een hard en pijnlijk bultje aan één zijde van de lies tot stand komt. De arts moet het
abces vaak draineren (
pus van abces afvoeren) waarna de patiënt een
antibioticakuur moet nemen.
Cysten in het liesgebied
Een
cyste is een klein zakje gevuld met vloeistof, lucht, vet of ander materiaal. Cysten veroorzaken ook regelmatig een liesbultje. Dit zijn goedaardige
knobbeltjes, die soms wel gaan groeien en dan
pijn of ongemak met zich meebrengen. Voorbeelden van bultjes die leiden tot liesknobbels zijn bijvoorbeeld een
Bartholin-cyste en een
dermoïd cyste. De arts kan de cysten draineren, al is dan meestal geen antibioticabehandeling vereist zoals dit wel het geval is bij een
abces in de liesstreek.
Gezwollen lymfeklieren in de liesstreek
Meestal is een liesknobbel te wijten aan
gezwollen lymfeklieren. Deze resulteren uit:
Wanneer de infectie die leidt tot gezwollen klieren verdwenen is, krijgen de lymfeklieren weer hun normale grootte.
Soms is er geen bekende oorzaak voor gezwollen lymfeklieren in het liesgebied.
Liesbreuk
Een
liesbreuk is een grote, gevoelige uitstulping in de lies die één of beide zijden mogelijk treft. Andere symptomen omvatten misselijkheid, braken,
koorts, pijn in de onderbuik en liespijn. Dit vereist onmiddellijke medische aandacht. Een liesbreuk komt tot stand wanneer de darmen of buikweefsel door een opening duwen, bijvoorbeeld de darmen die door een deel van de onderbuikwand breken. Meestal is een chirurgische reparatie van de liesbreuk nodig.
Lipoom, goedaardig knobbeltje aan lies
Een
lipoom is een soort vetgezwelletje dat zich tussen de spierlaag en de huid erboven vormt. De exacte oorzaak van dit goedaardig gezwel is niet bekend anno oktober 2020. Meestal zijn veertigplussers getroffen. De patiënt heeft een zachte, gemakkelijk verplaatsbare en pijnloze knobbel onder de huid van ongeveer twee centimeter breed. Wanneer het huidkleurig gezwelletje groeit en hierdoor druk ontstaat aan de zenuwen daarrond, voelt de patiënt wel pijn. Een behandeling is meestal niet nodig, tenzij het lipoom cosmetisch storend is of andere structuren verstoort. De arts verwijdert dit bultje dan met een
liposuctie of een operatie.
Seksueel overdraagbare aandoeningen
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) zoals
genitale herpes,
syfilis,
chlamydia of
gonorroe, veroorzaken mogelijk een groepje van liesknobbels. Vaak breken ze open om
zweren te vormen en moeten ze worden behandeld zodat ze verdwijnen.
Spataders aan bekkengebied
Soms zwelt een ader of slagader op, waardoor een knobbel ontstaat.
Spataderen komen meestal voor op de benen en veroorzaken daar een
zwelling en
pijn in de benen. Spataders treffen echter soms ook het bekkengebied, wat dan mogelijk pijn in de liesstreek en een liesknobbel met zich meebrengt. Zowel mannen als vrouwen zijn hierdoor aangetast, al zijn de symptomen wel variabel.
Vrouwen
Vrouwen met spataderen in het bekkengebied lijden aan het
chronic pelvic syndrome. De aderen in het bekkengebied vergroten en daarnaast verzamelt zich bloed in de aderen. De vrouw ervaart meestal een zwaar, pijnlijk en soms scherp gevoel in het bekkengebied die langer dan zes maanden aanhoudt. De pijn is af en toe aan beide kanten aanwezig, maar meestal is slechts één kant getroffen (meestal de linkerkant). Sommige vrouwen ervaren bijkomende symptomen ervaren, zoals pijn vóór en tijdens de menstruatiecyclus, urgentie bij het plassen en zichtbare kronkelige aderen op de billen, vulva of dijen. Het chronic pelvic syndrome komt veel vaker voor bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd en bij vrouwen die meer dan één kind hebben gehad. De arts zet een embolisatieprocedure in. Hij maakt dan littekens in de getroffen ader zodat de bloedstroom verhinderd wordt door deze ader. Soms is ook een operatie nodig.
Mannen
Mannen die spataderen in het bekkengebied ontwikkelen, lijden aan
varicocèle (zakaderbreuk). De aderen in het scrotum (balzak) raken doordrenkt met het verzamelde bloed in de aderen. Beide kanten van het scrotum zijn mogelijk getroffen, maar meestal is enkel de linkerkant aangetast. De symptomen geassocieerd met een varicocèle zijn doffe pijn in het scrotum die meestal verergert bij het staan, fysieke inspanning en warm weer. Gaan lichten verlicht de klachten. Af en toe leidt een varicocèle wel tot een verminderde vruchtbaarheid of
mannelijke onvruchtbaarheid. Embolisatie of chirurgie zijn de mogelijke behandelingsopties.

Sommige medicijnen veroorzaken liesbultjes /
Bron: Stevepb, PixabayAndere oorzaken van bultjes in liesstreek
Andere oorzaken zijn onder meer:

Vermoeidheid komt af en toe voor bij een liesknobbel /
Bron: Concord90, PixabayGeassocieerde symptomen bij liesbultje
Naast het liesbultje, ontstaan soms nog andere tekenen zoals:
Diagnose en onderzoeken

Een uitgebreid bloedonderzoek is mogelijk nodig /
Bron: Frolicsomepl, Pixabay Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
De patiënt meldt wanneer de symptomen gestart zijn, evenals of deze geleidelijk of plots zijn verschenen. De arts wil ook weten of de liesbult gegroeid is of niet, alsook of deze groter wordt bij het
hoesten. Ook noteert de arts de andere symptomen. De arts heeft bovendien een
medische geschiedenis inclusief medicatiegebruik nodig. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek, waarbij de arts de lymfeklieren in de liesstreek betast. Een genitaal onderzoek of een bekkenonderzoek is soms nodig.
Diagnostisch onderzoek
De arts zet volgende mogelijke onderzoeken in:
Lees verder