Klein knobbeltje in hals/nek: links of rechts, zonder pijn

Heb je een bultje of klein knobbeltje achter je oor, in je hals of je nek, links of rechts? Mogelijk heb je last hebt van een verstopt talgkliertje, een zogeheten talgkliercyste of atheroomcyste (zie foto). Een talgkliercyste is een goedaardige aandoening waar je meestal geen klachten van hebt. Wel kunnen ze pijn veroorzaken als ze heel groot worden of als ze ontstoken raken. Een andere mogelijkheid is een lipoom, een zachte vetknobbel. Meestal zijn ze tussen 0,5 en 3 centimeter groot en ze veroorzaken geen pijn.

Bultje in nek of achter het oor

• Klein knobbeltje in hals of nek
• Knobbeltje door een talgkliercyste: wat is het?
• Hoe kun je een talgkliercyste herkennen?
• Hoe wordt een talgkliercyste behandeld?
• Knobbeltje door een lipoom: wat is een lipoom?
• Hoe kun je een lipoom herkennen?
• Hoe wordt een lipoom behandeld?

Klein knobbeltje in hals of nek

Heb je last van een klein knobbeltje of bultje in hals of nek, terwijl het geen pijn doet? Mogelijk is er sprake van een verstopt talgkliertje, een zogeheten talgkliercyste of atheroomcyste. Er kan ook sprake zijn van of een vetbultje of lipoom, een onderhuidse zwelling die uit vetcellen bestaat. Het is altijd belangrijk om de klachten door de huisarts te laten beoordelen.

Knobbeltje door een talgkliercyste: wat is het?

Een talgkliercyste ontstaat als een talgklier in je huid verstopt raakt, bijvoorbeeld door een ontsteking (puistje) of door een beschadiging van de huid. Talg wordt geproduceerd door vele duizenden talgkliertjes in je huid. en is een vettige substantie die je huid soepel houdt. Door talg droogt je huid niet uit en word je beschermd tegen infecties door bacteriën, schimmels en andere lastpakken. Een verstopte talgklier zwelt op tot een bolletje met talg, welke hard aanvoelt, het heeft wel wat weg van een knikkertje of erwtje. De grootte van een talgkliercyste varieert veelal van 0,5 tot 2 cm, maar ze kunnen ook groter worden. Een talgkliercyste is onschuldig. Ofschoon het een goedaardige aandoening is, kan het wel als cosmetisch storend worden ervaren. Talgkliercysten komen vooral voor op het hoofd, de nek en de rug. Als een verstopte talgklier ontstoken raakt, wordt de zwelling groter, rood en warm, wat gepaard kan gaan met pijnklachten. In een cyste die niet vanzelf openbreekt, kan door de huisarts een sneetje gemaakt worden.

Hoe kun je een talgkliercyste herkennen?

Een talgkliercyste ziet er uit als een ronde zwelling en als je er hard op drukt kan er wat talg uitkomen. De klier kan ook uit zichzelf opengaan, waarna er wat talg uitkomt. De talg heeft vaak een onwelriekende geur. In het midden van de talgkliercyste is soms nog een puntje zichtbaar. Dat is het gaatje van het oorspronkelijke haarzakje. De meeste cysten zijn tussen 0,5 en 2 cm, maar ze kunnen ook veel groter dan 5 cm worden. Je kunt één cyste hebben, maar je kunt er ook meerdere krijgen. Je kunt ze overal op het lichaam waar haren aanwezig zijn aantreffen. Voorkeurslocaties zijn het gezicht, op de behaarde hoofdhuid, in de nek of op de romp. Bij mannen komen talgkliercystes twee keer zo vaak voor dan bij vrouwen. Meestal veroorzaakt een talgkliercyste geen klachten, maar als ze wat groter van omvang worden kunnen ze wel pijn veroorzaken. Voorts kan een talgkliercyste ontstoken raken, door meestal aerobe bacteriën zoals stafylokokken en streptokokken; anaerobe bacteriën komen minder vaak voor. Bij een ontsteking ontstaat een zwelling, de cyste wordt rood, warm en doet pijn.

Hoe wordt een talgkliercyste behandeld?

De wat kleine(re) talgkliercysten die geen klachten geven hoeven in principe niet behandeld te worden. Grotere talgkliercysten of cysten die ontstoken of cosmetisch storend zijn, kunnen onder lokale verdoving worden verwijderd. Na het wegsnijden van de cyste wordt de wond gehecht. Soms wordt een antibioticum gegeven bij een ernstig ontstoken talgkliercyste. De cyste kan ontlast worden door er een sneetje in te maken, waarna er pus uitloopt. Dit geeft verlichting van de pijn. Als de cyste tot rust is gekomen, kan alsnog een operatie worden uitgevoerd om de cyste te verwijderen.

Knobbeltje door een lipoom: wat is een lipoom?

Een vetbultje of lipoom is een onderhuidse zwelling die uit vetcellen bestaat (vetweefseltumor) en geheel goedaardig is. Vetbultjes liggen net onder de huid. Vetbultjes komen veel voor, zijn meestal tussen de 0,5 en 3 cm groot (maar kunnen ook groter zijn) en het is vaak niet duidelijk hoe vetbultjes ontstaan. Erfelijkheid speelt (soms) een rol. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen. Overgewicht speelt geen rol.

Hoe kun je een lipoom herkennen?

Vetbultjes kun je herkennen als ronde, soms gevoelige of enigszins pijnlijke, ovale bultjes welke net onder de huid liggen. De huid wordt door het vetbultje omhooggeduwd, maar de huid zelf veranderd niet. Een vetbultje is in feite een soort bolletje onder de huid. Meestal is een vetbultje ergens tussen de 0,5 en 3 centimeter groot, maar vetbulten die groter zijn dan 10 centimeter komen ook voor. De knobbeltjes zijn beweegbaar zijn en voelen zacht en rubberachtig aan. Normaal gesproken veroorzaken ze gaan pijn. Voorkeurslocaties zijn de schouders, de borst en de rug, maar vetbultjes kunnen ook elders op het lichaam onder de huid voorkomen.

Hoe wordt een lipoom behandeld?

Vetbultjes kunnen geen kwaad. Behandeling is daarom niet nodig. Als een vetbultje in de weg zit of je vindt het cosmetisch storend, dan kun je het vetbultje door de huisarts onder plaatselijke verdoving weg laten halen.

Lees verder

• Bult achter oor, in hals of knobbeltje in nek, lies of oksel
• Dermatofibroom (tumortje op de huid): symptomen en oorzaak
• Keratoacanthoom: oorzaken & symptomen goedaardige huidtumor
• Ganglion cyste: knobbel, bobbel onder de huid pols/hand/voet
• Steelwratjes: verwijderen op huid nek, hals, romp en oksel