Lage progesteronwaarden: Symptomen bij mannen en vrouwen

Progesteron is een hormoon dat het lichaam op natuurlijke wijze produceert. Zowel mannen als vrouwen produceren progesteron. Zowel mannen als vrouwen kunnen lage progesteronwaardenspiegels hebben, hetgeen leidt tot diverse mogelijke klachten die afhangen van het geslacht en de leeftijd van de patiënt. Enkele symptomen zijn bijvoorbeeld hoofdpijn, pijnlijke borsten en prikkelbaarheid. Vrouwen krijgen een vervanging van het hormoon via de pil of een huidpleister. Bij mannen ligt mogelijk een onderliggend probleem aan de oorzaak van de lage progesteronspiegels, wat de arts behandelt zodat de waarden weer stijgen.

• Functie van progesteron
• Vrouwen
• Mannen
• Oorzaken van lage progesteronwaarden
• Symptomen
• Vrouwen
• Mannen
• Diagnose en onderzoeken
• Vrouwen
• Mannen
• Behandeling bij mannen en vrouwen
• Vrouwen
• Mannen

Functie van progesteron

Vrouwen

Bij vrouwen produceert een tijdelijke hormoonklier progesteron. Tijdens de vruchtbare tijd van een vrouw maakt de klier progesteron aan. Dit hormoon verdikt het baarmoederslijmvlies om het voor te bereiden op de zwangerschap. Als de vrouw gedurende deze tijd niet zwanger wordt, breekt de klier af. Vervolgens neemt progesteron af en begint de menstruatie. Als ze zwanger wordt, blijven haar eierstokken en placenta tijdens de zwangerschap progesteron produceren.

Mannen

Bij mannen produceren de testikels en bijnieren progesteron. Mannen hebben progesteron nodig om voldoende testosteron te produceren. Testosteron is noodzakelijk voor de geslachtsdrift, de spermaproductie, de spiermassa/spierkracht, de vetverdeling, de botdichtheid en de rode bloedcelproductie bij mannen.

Oorzaken van lage progesteronwaarden

De belangrijkste oorzaken van lage progesteronspiegels bij vrouwen zijn de menopauze, problemen met de eierstokken, een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een (dreigende) miskraam. Voor mannen daalt het progesteronniveau met de leeftijd. Obesitas (zwaarlijvigheid) en overmatig alcohol drinken zijn andere mogelijke oorzaken. Soms ligt er ook een ziekte aan de basis van lage progesteronspiegels in het bloed.

Symptomen

Vrouwen

Lage progesteronwaarden veroorzaken bij vrouwen mogelijk een onregelmatige menstruatie en spotting tussen de maandstonden. Daarnaast ontstaan problemen om zwanger te raken. Vrouwen met een laag niveau die zwanger raken, hebben een hoger risico op een miskraam. Progesteron is namelijk nodig zodat de baarmoeder zonder problemen de zwangerschap aankan. Soms hebben vrouwen met te lage progesteronaantallen ook een teveel van oestrogeen. Dit leidt dan tot een gewichtstoename, een verlies van libido en galblaasproblemen.

Andere symptomen van deze hormonale onbalans bij vrouwen zijn:

• buikpijn
• een depressie, angst, prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
• een lage bloedsuikerspiegel
• hoofdpijn of migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn)
• krampen
• vaak pijnlijke borsten
• vaginale droogheid

Mannen

Wanneer mannen lage niveaus van progesteron hebben, hebben ze ook lage niveaus van testosteron (lage testosteronwaarden). Sommige symptomen bij mannen zijn dezelfde als bij vrouwen, zoals een depressie, prikkelbaarheid en een laag libido. Daarnaast verschijnen andere symptomen, die ook afhankelijk zijn van de leeftijd:

• botverlies
• een gewichtstoename
• erectiestoornissen
• geheugenverlies of concentratieproblemen
• gynaecomastie (borstontwikkeling bij mannen)
• haaruitval
• impotentie
• spierverlies
• veranderingen in de lichaamsgeur
• vermoeidheid

Bovendien hebben mannen met lage progesteronspiegels een hoger risico op osteoporose, artritis (gewrichtsontsteking met gewrichtsstijfheid, gezwollen gewrichten en gewrichtspijn), prostaatkanker en prostatisme (een obstructie van de blaashals, meestal als gevolg van een vergrote prostaatklier).

Diagnose en onderzoeken

Artsen meten progesteronspiegels met een bloedonderzoek. De resultaten worden weergegeven in nanogram (ng) progesteron per milliliter (ml) bloed. Een ‘normaal’ progesteronniveau hangt af van de leeftijd, het geslacht en de gezondheidsgeschiedenis.

Vrouwen

Voor vrouwen variëren niveaus tijdens de menstruatiecyclus en tijdens de zwangerschap.

• aan het begin van de menstruatiecyclus: 0,1 tot 0,7 ng / ml
• aan het einde van de menstruatiecyclus: 2 tot 25 ng / ml
• eerste zwangerschapstrimester: 11,2 tot 90 ng / ml
• tweede zwangerschapstrimester: 25,6 tot 89,4 ng / ml
• derde zwangerschapstrimester: 48 tot 150 tot meer dan 300 ng / ml

De productie van progesteron stopt na de laatste menstruatie.

Mannen

Mannen maken veel kleinere hoeveelheden van dit hormoon. Het normale bereik voor progesteron bij mannen is minder dan 1 ng / ml.

Behandeling bij mannen en vrouwen

Vrouwen

Vrouwen tijdens of rond de menopauze met een laag progesterongehalte krijgen hormonale substitutietherapie. Dit combineert progestine en oestrogeen in een pil of huidpleister. Sommige vrouwen krijgen ook een crème of spray die ze rechtstreeks op de vagina kunnen aanbrengen. Hormonale substitutietherapie verlicht de symptomen van de menopauze, zoals opvliegers, nachtelijk zweten en vaginale droogheid. Daarnaast verlaagt hierdoor het risico op darmkanker. Als de vrouw hormonale substitutietherapie langer dan drie tot vijf jaar gebruikt, ontstaat echter soms wel een grotere kans op het krijgen van borstkanker. Hormonale substitutietherapie heeft ook een klein risico op een hartaanval, een beroerte, bloedstolsels en galblaasaandoeningen.

Mannen

Bij lage progesteronwaarden bij mannen behandelt de arts de onderliggende oorzaak. Wanneer dit probleem verholpen is, stijgen de progesteronspiegels weer. Een gezonde levensstijl (regelmatige lichaamsbeweging, evenwichtige en gezonde voeding, stoppen met roken, 7 tot 8 uur slaap per nacht en een gezond gewicht houdt de hormonen in balans. Voorbeelden van progesteron productiestimulerende voedingsmiddelen zijn bonen, broccoli, spruitjes, bloemkool, boerenkool, noten, pompoen, spinazie en volle granen. Sommige voedingsmiddelen zijn ook geassocieerd met het verlagen van de hoeveelheid oestrogeen in het lichaam, wat de verhouding progesteron tot oestrogeen zou kunnen verhogen. Dit geldt voor bananen, kool, schaaldieren en walnoten.