Schilfers tussen tenen: oorzaken van huidschilfers en jeuk

De huid tussen je tenen kan om verschillende redenen schilferen, bijvoorbeeld door eczeem, een schimmelinfectie of een allergische reactie. De aanwezigheid van droge schilders tussen de tenen kan gepaard gaan met andere klachten en symptomen, zoals jeuk of een branderig gevoel. Dat is afhankelijk van de oorzaak. Raadpleeg tijdig je huisarts, vooral bij aanhoudende of verergerende klachten. Je huisarts kan bepalen wat de oorzaak is van schilfers tussen de tenen en hoe deze te behandelen.

• Huidschilfers en jeuk door allergie voor schoenen
• Hoe ontstaat contactallergie?
• Wat zijn de symptomen van contactallergie?
• Hoe wordt contactallergie behandeld?
• Schilfers tussen de tenen door voetschimmel
• Wat zijn de symptomen van voetschimmel?
• Hoe wordt voetschimmel behandeld?
• Pompholyx (blaasjeseczeem)
• Oorzaken van blaasjeseczeem
• Symptomen van blaasjeseczeem
• Behandeling van blaasjeseczeem
• Cellulitis
• Psoriasis tussen de tenen

Huidschilfers en jeuk door allergie voor schoenen

Allergie voor schoenen is een contactallergie voor bestanddelen van schoenen, hetgeen voeteczeem veroorzaakt. Kenmerkende symptomen zijn jeuk, branderig gevoel, roodheid en zwelling. De diagnose wordt gesteld na een allergietest. Contactallergie kan worden behandeld door de irriterende stoffen (contactallergenen) te vermijden. Daarnaast kan de huisarts uitwendige corticosteroïden, in de vorm van een zalf of crème, voorschrijven.

Hoe ontstaat contactallergie?

Vóór de ontwikkeling van een contactallergie moet er een zogenaamde 'sensibilisatie' zijn geweest: het eerste contact met de stof, dat echter voorlopig geen symptomen veroorzaakt. De volgende keer dat je met de stof in contact komt, identificeert het immuunsysteem de stof ten onrechte als een 'vijand'. In tegenstelling tot andere allergieën, waarbij antilichamen (IgE) tegen de allergieveroorzakende stoffen worden gevormd, worden de symptomen van een contactallergie veroorzaakt door bepaalde witte bloedcellen, de T-lymfocyten.

In principe kan elk deel van het lichaam worden getroffen door contacteczeem en kan elke natuurlijke of kunstmatige stof een allergische reactie veroorzaken. Het is bekend dat naar schatting 4.000 stoffen allergieën kunnen veroorzaken. De meest voorkomende triggers zijn metalen zoals nikkel, geurstoffen of conserveringsmiddelen. Bij allergie voor schoenen kan het gaan om de volgende stoffen:

• stoffen gebruikt tijdens het looien van leer
• lijmen en harsen
• splitleer (een huid of een vel dat over het gehele gebied in meerdere lagen is opgedeeld)
• rubber en plastic
• rubbertoevoegsels
• kleurstoffen die gebruikt zijn in de schoen.
• andere bestanddelen zoals metalen (nikkel)

Contactallergie tussen de tenen kan ook komen door:

• gebruikte zalven (zoals corticosteroïd zalven, antibiotica of antischimmelmiddelen)
• sokken en kousen (allergie voor de kleurstoffen in deze producten)

Wat zijn de symptomen van contactallergie?

Symptomen van contactallergie (tussen de tenen) zijn:

• jeuk en branderig gevoel van de aangetaste huid
• eczeem (rode, meestal schilferige huidveranderingen)
• verdikte, leerachtige huid met chronische irritatie

Hoe wordt contactallergie behandeld?

Contactallergie is niet te genezen: eenmaal verworven houdt de sensibilisatie gewoonlijk het hele leven aan. In de acute fase kunnen gels, lotions of crèmes die corticosteroïden bevatten de symptomen op zijn minst verlichten. De belangrijkste therapeutische maatregel is het uitgebreid vermijden van het allergeen.

Schilfers tussen de tenen door voetschimmel

Je merkt voetschimmel tussen de tenen vaak pas op wanneer het daar eerst jeukt en later de huid rood en schilferig wordt. Dan is het tijd om te handelen. Als je wacht, zal de huid barsten en nat worden en er vormen zich kleine belletjes. Daarnaast treedt pijn op en neemt het risico toe dat andere ziekteverwekkers door de aangedane huiddelen dringen en een secundaire bacteriële infectie veroorzaken. In de meeste gevallen komt voetschimmel voor tussen de derde en vierde tenen. Vanaf die plek verspreidt het zich vaak. Als je voetschimmel vroegtijdig aanpakt, is behandeling eenvoudig. Huismiddeltjes zijn niet geschikt omdat er geen wetenschappelijk bewijs is voor hun effectiviteit.

Wat zijn de symptomen van voetschimmel?

Aanhoudende jeuk tussen de tenen is het meest typische symptoom van voetschimmel. Later wordt de huid tussen de tenen rood en schilferig. In het verdere verloop ziet de rand van de geïnfecteerde huidgebieden er wat donkerder uit en vormen zich daar kleine puistjes of blaren. Er zijn kleine scheurtjes, die de penetratie van andere ziekteverwekkers en vooral bacteriële ziekteverwekkers bevordert. De pijnlijke kloofjes komen niet alleen voor tussen de tenen, maar in ernstige gevallen over de hele voet.

Hoe wordt voetschimmel behandeld?

Je huisarts zal een antischimmelmiddel voorschrijven. Deze middelen doden de schimmel en voorkomen dat de schimmels zich vermenigvuldigt. De middelen kunnen uitwendig worden gebruikt als crème, zalf of poeder, maar soms is therapie met tabletten noodzakelijk. Naast medicamenteuze therapie speelt je gedrag een grote rol in het succes van de behandeling. Je moet dus je voeten zorgvuldig drogen na het douchen of baden, vooral tussen je tenen. Gebruik altijd een schone handdoek en gebruik deze alleen voor je voeten. Vermijd ook zweetvoeten. Draag dus 100% katoenen sokken en ademende schoenen. De sokken kun je het beste wassen op minimaal 60 graden. Doe ook antischimmelpoeder in de schoenen. Als je het antischimmelmiddel hebt aangebracht, laat het dan goed intrekken voordat je je kousen aantrekt.

Pompholyx (blaasjeseczeem)

Pompholyx (ook bekend als acrovesiculeus eczeem of dyshidrotisch eczeem) is een vorm van blaasjeseczeem, die zich op de de handpalmen en voetzolen manifesteert en waarbij blaasjes en blaren ontstaan.

Oorzaken van blaasjeseczeem

De oorzaak is anno 2024 onbekend, maar deskundigen zijn van mening dat verschillende factoren een rol spelen. Het lichaam reageert waarschijnlijk op interne en externe invloeden. Meestal treedt blaasjeseczeem op in combinatie met andere huidaandoeningen, bijvoorbeeld met atopisch eczeem, contacteczeem, een metaalallergie, schimmelinfectie of bacteriële infectie. De helft van alle patiënten met pompholyx heeft atopisch eczeem. Omgevingsfactoren en emotionele stress spelen ook een rol bij de ontwikkeling van pompholyx. Contact irriterende stoffen en allergenen, werken met zeer warm of zeer koud water en nicotine bevorderen de ziekte.

Symptomen van blaasjeseczeem

Jeuk aan de handen en mogelijk voeten en plotseling optredende blaren zijn kenmerkend voor de ziekte. Brandende pijn of jeuk en een rode huid verschijnen soms vóór de blaren. Meestal gaat het om tijdelijke uitbraken die tot één keer per maand kunnen terugkeren. Verschillende factoren kunnen de uitbraken veroorzaken:
emotionele stress

• allergische ziekte van de patiënt
• bepaalde beroepsmatige blootstellingen
• recente blootstelling aan allergenen

Er is een symmetrische uitbarsting van duidelijk gevulde blaren (blaasjes) of grotere blaren (bullae) op de handpalmen en de zijkanten van de vingers. In 10% van de gevallen worden ook de voeten, voetzolen en de zijkanten van de tenen aangetast; bij nog eens 10% heeft de uitslag alleen invloed op de voeten. De blaasjes reiken tot in de diepere lagen van de huid en de omringende huid is meestal rood. De uitslag kan zich verspreiden en de individuele blaasjes kunnen samenvloeien en grotere blaren vormen. De blaasjes verdwijnen gewoonlijk zonder open te barsten. Als je aan de blaasjes gaat krabben, lekt er vloeistof uit. Na de uitslag schilfert de huid af.

Behandeling van blaasjeseczeem

Bij milde symptomen verdwijnt de uitslag vanzelf binnen twee tot drie weken. De hoofdbehandeling bestaat uit een zalf of crème die corticosteroïden bevat. Meestal wordt in eerste instantie gekozen voor een corticosteroïdencrème van gemiddelde sterkte, die twee tot drie keer per dag gedurende maximaal twee weken wordt aangebracht. Als de uitslag is verbeterd, kan het smeren worden verminderd Bovendien moet je een vochtinbrengende zalf op je handen en voeten aanbrengen.

In ernstige gevallen kan de arts corticosteroïden in tabletvorm voorschrijven. De dosis zal na verloop van tijd afnemen. In uitzonderlijke gevallen kunnen ook andere geneesmiddelen worden voorgeschreven die het immuunsysteem beïnvloeden. Infectie van de blaasjes wordt behandeld met antibiotica.

Voor sommige patiënten kan lichttherapie (UVA of UVB) de symptomen verlichten.

Cellulitis

Cellulitis is een acute bacteriële infectie van de huid en het onderhuids weefsel en meestal zijn streptokokken of stafylokokken de boosdoeners. Het komt het meest voor op je benen en kan zich snel naar je voeten verspreiden. Het wordt soms veroorzaakt door een onbehandelde schimmelinfectie. Het wordt gekenmerkt door een onscherp begrensde en snel uitbreidende roodheid en zwelling van de huid, met pijn, koorts en algehele malaise. Om cellulitis te behandelen, zal de arts antibiotica voorschrijven.

Psoriasis tussen de tenen

Psoriasis is een huidaandoening die chronisch is en gekenmerkt wordt door schilfers, roodheid en jeuk. De aanleg voor psoriasis is erfelijk. Er zijn verschillende vormen van psoriasis die de huid aantasten en soms ook de gewrichten. Psoriasis is een veel voorkomende ziekte. Psoriasis vulgaris is veruit het meest voorkomende type Omdat psoriasis niet te genezen is, richt behandeling zich op het verlichten van de symptomen. Er zijn verschillende behandelingsopties die alleen of in combinatie kunnen worden gebruikt. Smeer sowieso twee keer per dag een neutrale zalf, bijvoorbeeld vaseline of een vette crème. Daarnaast kan de huisarts een zalf/crème met medicijnen erin voorschrijven.

Lees verder

• Schimmel tussen tenen: behandeling en voorkomen voetschimmel
• Voetschimmel (tinea pedis): symptomen, oorzaak & behandeling
• Voetschimmel behandeling: crème en strooipoeder Daktarin
• Voetklachten: oorzaken en symptomen van voetproblemen
• Voeteczeem: symptomen en behandeling van eczeem op de voeten