Ei-allergie: symptomen en behandeling allergie voor kippenei

Een ei-allergie is één van de meest voorkomende voedselallergieën, vooral bij baby's en kinderen. Het verdwijnt vaak op volwassen leeftijd. De meeste getroffenen reageren op verschillende eiwitten in eiwit en eigeel. Een ei-allergie manifesteert zich door symptomen die het maagdarmkanaal (diarree, buikpijn), de huid (roodheid, zwelling, jeuk) en de luchtwegen (niezen, hoesten, kortademigheid) kunnen treffen. Het is een mogelijke oorzaak van anafylactische shock, de meest ernstige allergische reactie. Er is anno 2023 geen remedie voor een ei-allergie. Als je allergisch bent voor eieren, dan helpt alleen het stoppen met het eten van eieren. Let ook op producten die zijn gemaakt van eieren die verborgen zijn in verpakt voedsel, gebak, sauzen en ander voedsel. Lees de ingrediëntenlijsten goed door en vraag naar allergenen in restaurants en bakkerijen. Niet altijd leuk, maar het loont wel.

• Wat is een ei-allergie?
• Allergenen in het ei
• Oorzaken van allergie voor kippenei
• Vóórkomen
• Ei-allergie bij kinderen
• Ei-allergie bij volwassenen
• Kruisallergieën bij een ei-allergie
• Symptomen van allergie voor kippenei
• Verschijnselen
• Anafylaxie
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van ei-allergie
• Vermijden van het allergeen
• Eieren vervangen bij het koken en bakken
• Ei in medicijnen en vaccins
• Medicijnen voor ei-allergie

Wat is een ei-allergie?

Ei-allergie is een van de meest voorkomende voedselallergieën, het komt voor bij mensen over de hele wereld. Vooral baby's en kinderen onder de vijf jaar worden erdoor getroffen. Als je allergisch bent, reageert je immuunsysteem op bepaalde eiwitten die in kippeneieren zitten, vooral in het eiwit. Het lichaam maakt te veel van de zogenaamde IgE-antistoffen aan. Deze antistoffen zorgen ervoor dat er overmatige afweerreacties optreden als de allergenen uit het ei in contact komen met je lichaam. Dit leidt vervolgens tot de typische allergische symptomen, zoals huiduitslag en maagdarmklachten.

Allergenen in het ei

Stoffen die bij mensen allergieën kunnen veroorzaken, worden allergenen genoemd. Dit zijn vrijwel altijd specifieke eiwitten die bijvoorbeeld in pollen en voeding voorkomen. Als je een ei-allergie hebt, reageert je lichaam gewoonlijk op één of meer van de volgende vier eiwitten:

• ovomucoid
• ovotransferin (conalbumin)
• ovalbumine
• lysozyme

Ovomucoid is een thermostabiel en hittebestendig eiwit dat voorkomt in eiwit. Dit betekent dat hoge temperaturen het niet kunnen vernietigen. Het allergeen blijft dus achter in gekookte en bewerkte eieren. De andere typische ei-allergenen vallen uiteen in de hitte, dus ze veroorzaken alleen allergische reacties bij rauwe eieren.

Over het algemeen hebben veel mensen met een ei-allergie geen of slechts milde symptomen bij gebakken voedsel dat eieren bevat, zoals (cup)cake en muffins.

Oorzaken van allergie voor kippenei

Kippenei-allergie wordt veroorzaakt door een allergische reactie op de eiwitten. De wetenschap is anno 2023 nog bezig om te begrijpen hoe en waarom allergieën ontstaan. Genen spelen in ieder geval een rol. Kinderen van wie beide ouders een ei-allergie hebben, lopen een groter risico om het ook te ontwikkelen. Als kinderen vanaf de geboorte constitutioneel of atopisch eczeem hebben, is de kans op een allergie ook groter. Atopisch eczeem, allergie en astma komen vaak samen voor en kunnen elkaar beïnvloeden. In verband hiermee spreekt men wel van het atopisch syndroom. Atopisch betekent 'neiging tot allergisch reageren' en een syndroom is een verzameling verschijnselen. Eczeem kan astma veroorzaken via een stof die wordt uitgescheiden door de beschadigde huid: cytokine thymic stromal lymphopoietin (TSLP). Wanneer deze stof de longen bereikt, worden deze zeer gevoelig voor allergenen, wat kenmerkend is voor astma.

Vóórkomen

Een ei-allergie komt bij 0,2 procent van de Nederlandse bevolking voor. Ei-allergie komt het meest voor bij kinderen onder de vijf jaar. Volgens sommige onderzoeken wordt wereldwijd tot twee procent van de kinderen van deze leeftijd erdoor getroffen.

Ei-allergie bij kinderen

In de meeste gevallen ontstaat een ei-allergie heel vroeg, dat wil zeggen in de eerste twee levensjaren. Het verdwijnt vaak vanzelf in de loop van de kindertijd. Bijna 40 procent van de getroffen kinderen heeft op 10-jarige leeftijd geen ei-allergie meer en op 16-jarige leeftijd is dat bijna 70 procent. Vooral kinderen die bijzonder hoge niveaus van IgE-antilichamen tegen de allergenen in het bloed hebben, blijven er vaak last van houden.

Ei-allergie bij volwassenen

Het is zeer onwaarschijnlijk dat je op volwassen leeftijd een ei-allergie ontwikkelt. Sommige volwassenen ontwikkelen echter het zogenaamde vogel-ei-syndroom (vogel-ei-syndroom). Deze mensen zijn in eerste instantie allergisch voor veren en vogeluitwerpselen. Na verloop van tijd zal er ook een reactie zijn op kippeneieren, vooral op de dooier, soms ook op kippenvlees. Dit komt door een groep eiwitten die zowel in eidooiers als in vlees en veren van vogels voorkomt. Deze allergenen zijn echter niet hittebestendig. Omdat kip en eieren meestal worden gekookt, veroorzaken ze op deze manier zelden ongemak. Het komt vaker voor dat huidcontact met rauw vlees tot allergische reacties leidt.

Kruisallergieën bij een ei-allergie

Net als bij andere allergieën, kan ei-allergie leiden tot kruisreacties. Dit gebeurt altijd als het ene allergeen op het andere lijkt en het lichaam daarom reacties tegen beide initieert. Een ei-allergie kan kruisallergieën veroorzaken voor de eieren van andere dieren, zoals eenden, kwartels en ganzen. Kinderen met een ei-allergie lopen ook een verhoogd risico op het ontwikkelen van een pinda-allergie.

Symptomen van allergie voor kippenei

Verschijnselen

Ei-allergie is een directe type allergie, waarbij in het lichaam antistoffen gemaakt worden van het type IgE die specifiek gericht zijn tegen het allergeen. Dit betekent dat er direct of kort na het eten van het ei reacties zullen zijn. De symptomen kunnen het maagdarmkanaal aantasten, maar ook de huid en luchtwegen. Typische symptomen zijn:

• branderig gevoel in de mond
• misselijkheid en braken
• buikpijn en diarree
• netelroos
• luchtwegklachten

Anafylaxie

Kippeneieren zijn ook een van die voedingsmiddelen die ernstige allergische reacties kunnen veroorzaken. Tot twaalf procent van alle gevallen van anafylaxie, ook wel bekend als anafylactische shock, bij kinderen zijn te wijten is aan een ei-allergie. Een dergelijke anafylaxie veroorzaakt symptomen zoals kortademigheid, hartkloppingen, problemen met de bloedsomloop en duizeligheid tot en met bewusteloosheid. Het kan dodelijk zijn, wat zeer zeldzaam is als eieren de trigger zijn.

Onderzoek en diagnose

Als je vermoedt dat je een ei-allergie hebt, dan zijn er verschillende manieren om dit te controleren. Typische procedures zijn de huidpriktest en een bloedtest op specifieke IgE-antilichamen. Deze allergietest kan uitwijzen dat er sprake is van overgevoeligheid voor eieren. Een provocatietest kan nog meer duidelijkheid geven: je krijgt het allergeen onder medisch toezicht toegediend. De arts kijkt dan of je reacties hebt gehad.

Behandeling van ei-allergie

Vermijden van het allergeen

Sommigen mensen met ei-allergie hoeven alleen rauw ei te vermijden, anderen zowel rauw als verhit. Als je een ei-allergie hebt, is de beste behandeling om eieren en producten met eieren uit je dieet te verwijderen. Eieren zitten in tal van producten, bijvoorbeeld:

• pudding, candybars (snoeprepen) en andere zoetigheden
• soepen, sauzen, saladedressings en mayonaise
• bakkerijproducten
• vleesproducten en gepaneerde gerechten

Bestudeer daarom altijd de ingrediëntenlijsten van verpakt voedsel en vraag naar allergenen in restaurants en bakkerijen. Op sommige producten staat de waarschuwing dat het sporen van ei kan bevatten. Als je kindje lijdt aan een ei-allergie, moet je deze voedingsmiddelen ook vermijden als zogende moeder. De allergenen kunnen via de moedermelk op je baby worden overgedragen.

Eieren vervangen bij het koken en bakken

Eieren komen voor in tal van bak- en kookrecepten, meestal niet vanwege hun smaak, maar omdat ze andere ingrediënten met elkaar laten combineren. Er zijn echter verschillende opties voor mensen met allergieën om de eieren in de recepten te vervangen. Appelpulp, bananen, lijnzaad, johannesbroodpitmeel (een poeder dat wordt verkregen door het malen van kiemende zaden van de johannesbroodboom) en soja zijn mogelijke alternatieven, afhankelijk van het gerecht. Als het gaat om de kleur en smaak van eieren, kunnen kruiden zoals Indiaas zwart zout (kala namak) en kurkuma helpen. Als je allergisch bent voor eieren, is het de moeite waard om eens naar de veganistische of plantaardige keuken te kijken.

Ei in medicijnen en vaccins

Kippeneieren zijn ook te vinden in medicijnen. Griepvirussen worden bijvoorbeeld gekweekt in (bevruchte) kippeneieren voor de productie van griepvaccins. Hierdoor kunnen de vaccins kleine hoeveelheden ei bevatten. Een griepvaccin is echter volkomen veilig, zelfs voor mensen met ernstige allergieën en anafylaxie. Een studie door het Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC) zag dat er geen verhoogd risico was op bijwerkingen na een griepvaccinatie bij personen met een ei-allergie. Je moet wel aan de arts vertellen dat je een ei-allergie hebt als je een griepprik krijgt.

Medicijnen voor ei-allergie

Er is anno 2023 geen remedie voor een ei-allergie. Maar je kunt de symptomen verminderen met medicatie en hiervoor zijn tabletten met zogenaamde antihistaminica geschikt. Als je ooit een anafylactische shock hebt gehad, zal de arts je een noodset bij anafylaxie voorschrijven die je kunt gebruiken als je anafylactische shock krijgt. Deze set bevat een adrenaline auto‐injector, een voorgevulde injectiespuit, een 'noodpen' waarmee je jezelf of je kind kunt behandelen met adrenaline in het geval van een ernstige overgevoeligheidsreactie.