Peri-implantitis: ernstige ontsteking rondom een implantaat

Steeds vaker hebben mensen een of meerdere implantaten in de mond. Jaarlijks worden bij duizenden mensen implantaten geplaatst. Een implantaat is een soort schroef die in de onder- en/of bovenkaak wordt geplaatst en zo een natuurlijke gebitselement vervangt en hiermee de basis vormt voor een kroon, brug of prothese. Na het zetten van een implantaat kan men last krijgen van een ontsteking rondom het implantaat. Dit noemt men een peri-implantaire infectie. Wanneer de infectie zich bevindt rondom het tandvlees van het implantaat is er sprake van peri-implantaire muscositis. Wanneer de ontsteking zich verder uitbreidt en ook het kaakbot aantast, is er sprake van peri-implantitis. De gevolgen van peri-implantitis zijn groot, het implantaat kan los gaan zitten en men kan zelfs het implantaat verliezen.

• Peri-implantaire infectie
• Peri-implantaire mucositis
• Peri-implantitis
• Voorkomen van peri-implantitis
• Risicofactoren voor peri-implantitis
• Diagnose van peri-implantitis
• Symptomen van peri-implantitis
• Röntgenfoto
• Gevolgen van peri-implantitis
• Behandeling van peri-implantitis
• Niet-chirurgische behandeling
• Chirurgische behandeling / flapchirurgie
• Verwijdering van het implantaat

Peri-implantaire infectie

Een peri-implantaire infectie is een ontsteking rondom het weefsel van een implantaat en komt regelmatig voor bij mensen met een implantaat. Normaal hecht tandvlees zich op een natuurlijke manier aan tanden. Bij een implantaat gebeurt dit niet, het tandvlees blijft vaak los om het implantaat liggen, waardoor bacteriën veel makkelijker onder het tandvlees komen. Dit kan zorgen voor een ontsteking. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen peri-implantaire mucositis en peri-implantitis.

Peri-implantaire mucositis

Peri-implantaire mucositis is het voorstadium van peri-implantitis. Er is sprake van een tandvleesontsteking rondom het implantaat. Het tandvlees kan pijnlijk aanvoelen, is rood en gezwollen en kan licht bloeden bij aanraking. Peri-mucositis is vergelijkbaar met gingivitis als voorstadium van parodontitis. Dankzij goede behandeling is het proces omkeerbaar.

Peri-implantitis

Indien onbehandeld, zal de ontsteking zich verder uitbreiden tot diep onder het tandvlees en zal zo het kaakbot bereiken. Dit noemt men peri-implantitis. Een ontsteking van het kaakbot zal leiden tot botverlies. Dit proces verloopt sneller dan bij een natuurlijk gebitselement. Door botverlies wordt de pocket dieper, dit is de ruimte tussen het tandvlees en het implantaat. Naarmate de pocket dieper wordt, zal het botverlies verder toenemen en raakt het implantaat steunmateriaal kwijt. Hierdoor gaat het implantaat los zitten en kan het implantaat zelfs verloren gaan. Behandeling van peri-implantitis is complex en kan het beste worden voorkomen.

Voorkomen van peri-implantitis

Om peri-implantitis te voorkomen, dient voordat een implantaat geplaatst wordt, het mondweefsel in goede conditie en ontstekingsvrij te zijn. Na plaatsing van een implantaat is goede nazorg noodzakelijk. Binnen een half jaar na plaatsing moet er een röntgenfoto worden gemaakt, die de diepte van de pockets vastlegt, de zogenaamde nul-meting. Dit is een referentiepunt van de pocketdiepte, om zo goed te kunnen controleren of de pocket dieper wordt. Tijdens controle-afspraken, die een of twee keer per jaar plaatsvinden, wordt onder andere deze pocketdiepte en de conditie van het tandvlees gecontroleerd. Bij aanwezigheid van tandplaque en tandsteen, zal het gebit professioneel gereinigd worden om peri-implantaire infecties, zoals peri-mucositis en peri-implantitis te voorkomen of op tijd te behandelen.

Risicofactoren voor peri-implantitis

Belangrijke risicofactoren voor het ontwikkelen van peri-implantitis zijn:

• leefstijlfactoren zoals roken en alcoholgebruik
• een reeds bestaande parodontitis
• onderliggende ziekten zoals slecht ingestelde diabetes mellitus
• onvoldoende mondhygiëne
• veel stress of onvoldoende rust
• genetische aanleg

Diagnose van peri-implantitis

Een peri-implantitis wordt vastgesteld door klinisch onderzoek en het maken van een röntgenopname.

Symptomen van peri-implantitis

• de kleur en conditie van het tandvlees zoals zwelling en roodheid
• de vorming van pus
• gevoeligheid of pijn
• bloeden na sonderen (licht kracht zetten op het tandvlees)

Röntgenfoto

Wanneer bij de pocketmeting er een toename te zien is van meer dan 2 mm, dient er een röntgenfoto gemaakt te worden. Via een röntgenfoto wordt botverlies zichtbaar door de diepte van de pockets te vergelijken met de nul-meting of met eerdere metingen.

Gevolgen van peri-implantitis

Door de afname van het kaakbot, wordt de ruimte tussen het gebitselement en het tandvlees steeds groter (pocketdiepte), waardoor het implantaat los gaat zitten en het implantaat zelfs verloren kan gaan. Om dit te voorkomen is het van groot belang om tijdig de ontsteking te behandelen.

Behandeling van peri-implantitis

Wanneer de diagnose van peri-implantitis is gesteld, zijn er meerdere behandelingen mogelijk om de ontsteking te behandelen.

Niet-chirurgische behandeling

Eerst zal een niet-chirurgische behandeling plaatsvinden. Deze zal bestaan uit een grondige supra- en subreiniging van het gebit, een gebitsreiniging van boven, maar vooral diep onder het tandvlees. Dit wordt gedaan met speciale instrumenten die de ruimte rondom en onder het implantaat goed kunnen bereiken en kunnen reinigen. Zolang er immers bacteriën achterblijven zal de ontsteking aanwezig blijven. Naast een gebitsreiniging kunnen antibacteriële middelen worden ingezet zoals antibiotica of desinfecterend mondspoelmiddel of gel.

Chirurgische behandeling / flapchirurgie

Wanneer de respons op de niet-chirurgische behandeling niet voldoende is, zal chirurgisch ingrijpen noodzakelijk zijn. Er vindt dan onder lokale verdoving flapchirurgie plaats. Hierbij wordt het tandvlees opzij geschoven, waardoor het implantaat bloot komt te liggen en zo grondig gereinigd kan worden. Het geïnfecteerde weefsel wordt verwijderd en wanneer te veel eigen bot verloren is gegaan, wordt kunstbot toegevoegd (osteoplastiek).

Verwijdering van het implantaat

Mocht een chirurgische ingreep nog niet voldoende helpen dan is verwijdering van het implantaat de enige oplossing.