Verminderde grijpkracht: Afname van spierkracht van hand(en)

Grijpkracht verwijst naar de kracht die door de hand wordt uitgeoefend om voorwerpen vast te houden, aan te trekken of eraan te hangen. Het is een cruciaal aspect van handkracht en is essentieel voor dagelijkse activiteiten zoals het openen van een pot of het dichtdoen van een ritssluiting. Een afname van de grijpkracht kan verschillende oorzaken hebben, variërend van natuurlijke veroudering tot ernstigere gezondheidsproblemen zoals beroertes. Wanneer een patiënt een vermindering van de handfunctie opmerkt, is het verstandig om een arts te raadplegen om de onderliggende oorzaak vast te stellen. Het beoordelen van de grijpkracht, in combinatie met de medische geschiedenis en andere symptomen, kan de arts veel informatie geven over de algehele gezondheid van de patiënt. Na een zorgvuldige diagnose kan de arts een behandelplan opstellen indien nodig.

• Oorzaken van verminderde grijpkracht
• Acute verwondingen
• Artritis van de handen
• Beroerte
• Ganglioncyste
• Hartproblemen
• Multiple Sclerose
• Natuurlijke veroudering
• Vitamine B12-tekort
• Zenuwschade
• Geassocieerde symptomen
• Behandeling van Verminderde grijpkracht
• Fysiotherapie
• Medicatie
• Chirurgie
• Exoskelet

Oorzaken van verminderde grijpkracht

Een verminderde grijpkracht kan vele oorzaken hebben, variërend van vrij algemene en onschadelijke tot zeer ernstige medische aandoeningen.

Acute verwondingen

Een afname van de grijpkracht kan het gevolg zijn van acute verwondingen, zoals botbreuken, een skiduim (uitgerekt of gescheurd ligament in de duim), verstuikingen of brandwonden. Deze verwondingen kunnen direct de functie van de hand beïnvloeden door pijn, zwelling of verminderde bewegingsvrijheid.

Artritis van de handen

Diverse vormen van artritis, zoals reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen) en psoriatrische artritis (ontsteking van huid en gewrichten), kunnen de handen aantasten. Artritis veroorzaakt vaak pijn, stijfheid en zwelling van de gewrichten. Dit heeft invloed op de grijpkracht omdat een functionerende duim en vingers essentieel zijn voor grip. Gezwollen, pijnlijke en stijve gewrichten maken het moeilijker om voorwerpen vast te houden en kunnen aanzienlijke beperkingen veroorzaken.

Beroerte

Een beroerte treedt op wanneer de bloedtoevoer naar de hersenen wordt onderbroken, wat kan leiden tot symptomen zoals gevoelloosheid, verwardheid, zwakte en oogproblemen. Na een beroerte kan hemiparese (halfzijdige verlamming) ontstaan, wat leidt tot een verminderde spierkracht en het onvermogen om kracht effectief vast te houden. De grijpkracht van de aangedane hand kan in het eerste jaar na de beroerte aanzienlijk verbeteren.

Ganglioncyste

Een ganglioncyste is een goedaardige zwelling die vaak voorkomt rond gewrichten en pezen in de handen of voeten. Het verschijnt als een onderhuidse bult of knobbel, waarvan de grootte kan variëren en die soms zelfs volledig verdwijnt. Ganglioncysten kunnen pijnlijk zijn, vooral in het begin, hoewel de pijn niet altijd gerelateerd is aan de grootte van de cyste. Bij druk op een zenuw kan een ganglioncyste leiden tot grijpproblemen, tintelingen of gevoelloosheid.

Hartproblemen

Er zijn aanwijzingen dat een verminderde handkracht kan wijzen op hartproblemen. Lagere handgreepsterkte wordt vaak geassocieerd met hogere bloeddruk, hogere triglyceriden (vetten in het bloed), een hogere bloedsuikerspiegel en lager LDL (slecht cholesterol).

Multiple Sclerose

Multiple sclerose (MS) is een aandoening van het zenuwstelsel die problemen veroorzaakt met evenwicht, spraak en beweging. MS-patiënten ervaren vaak problemen met de beweging en kracht van het bovenlichaam, inclusief de armen en handen. Dit kan invloed hebben op dagelijkse activiteiten zoals het vasthouden van voorwerpen, wat leidt tot verminderde grijpkracht en verhoogde vermoeidheid en spiervermoeidheid.

Natuurlijke veroudering

De grijpkracht neemt vaak af door natuurlijke veroudering. Twee belangrijke factoren zijn sarcopenie (spierverlies) en dynapenie (krachtverlies). Vanaf de leeftijd van ongeveer dertig jaar begint het lichaam geleidelijk spiermassa en -kracht te verliezen, inclusief in de handen.

Vitamine B12-tekort

Een tekort aan vitamine B12 kan symptomen veroorzaken zoals vermoeidheid, een bleke huid, zwakte, slaperigheid en vermindering van spierkracht in de handen en polsen.

Zenuwschade

Zenuwletsel kan ontstaan door ongeval, trauma, overbelasting of herhaalde bewegingsblessures. Aangezien zenuwen verantwoordelijk zijn voor het doorgeven van signalen van en naar de hersenen, kan beschadigde zenuw de beweging en sensatie in de hand belemmeren, wat leidt tot pijn en grijpproblemen. Voorbeelden van zenuwschade zijn het carpaal tunnel syndroom (tintelingen en/of zwakte in de hand), diabetische neuropathie (zenuwschade door suikerziekte) en het cubitaal tunnel syndroom (druk op de elleboogzenuw met zwakte).

Geassocieerde symptomen

Bij een afname van de grijpkracht kunnen ook andere symptomen optreden, zoals:

• Een doof gevoel / gevoelloosheid
• Handpijn
• Handzwakte
• Onvermogen om normaal voorwerpen vast te houden
• Onhandigheid met de handen
• Tintelingen in de handen
• Vermoeidheid van de handen

Behandeling van Verminderde grijpkracht

Het verbeteren van de grijpkracht hangt vaak samen met het aanpakken van de onderliggende oorzaak. Naast medische behandelingen kunnen ook andere therapieën nuttig zijn.

Fysiotherapie

Fysiotherapie kan effectief zijn bij het versterken van de hand-, pols- en armspieren. Oefeningen zoals knijpen in speciale therapieballen, gebruik van handtrainingsproducten, en hand- en polsstrekoefeningen kunnen de grijpkracht verbeteren. Mobiliserende technieken en andere gerichte activiteiten dragen bij aan het vergroten van de gripsterkte en flexibiliteit.

Medicatie

Bij ernstige ontstekingen kan de arts pijnstillers voorschrijven. Corticosteroïden kunnen oraal (via de mond) worden ingenomen of door de arts worden geïnjecteerd om ontstekingen onder controle te houden.

Chirurgie

In sommige gevallen kan een chirurgische ingreep nodig zijn om de handfunctie en kracht te herstellen. Dit kan variëren van het verhelpen van een ganglioncyste tot het repareren van beschadigde structuren.

Exoskelet

Voor sommige patiënten kan een exoskelet nuttig zijn. Dit apparaat, dat lijkt op een handschoen, biedt extra kracht en bescherming aan de hand. Het is vooral handig voor mensen die werken in industriële omgevingen waar veel getild, geduwd, getrokken of met gereedschap gewerkt wordt, en bij herhaalde bewegingen.

Lees verder

• Handartrose: Gewrichtsaandoening met pijn en stijfheid
• Spiervermoeidheid: Oorzaken van vermoeide spieren
• Handpijn: Oorzaken van en symptomen bij een pijnlijke hand
• Handtumoren: Goedaardige en kwaadaardige gezwellen in hand
• Spierzwakte (zwakke spieren): Verminderde spierkracht