De ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een chronische ontsteking van het darmstelsel met ups en downs, meestal conservatief te behandelen. Alleen in uiterste noodzaak wordt er operatief ingegrepen. Meestal ontstaat de aandoening tussen het 15e en 30e levensjaar. De ziekte kan voorkomen in elk deel van het maag-darm kanaal, maar doorgaans gaat het om het uiteinde van de dunne darm, de kronkeldarm. De ziekte is chronisch en de oorzaak van de ziekte van Crohn is niet bekend.

De Darmen

De darmen zijn een onderdeel van het spijsverteringskanaal waarin voedsel wordt afgebroken, zodat brandstoffen en bouwstoffen kunnen worden opgenomen. Voedsel gaat via de slokdarm naar de maag, waar het voedsel zich vermengt met maagsap. Daarna wordt het afgegeven aan de dunne darm, waar spijsverteringssappen en gal ervoor zorgen dat het voedsel nog verder wordt afgebroken. De substantie die overblijft, dikt de dikke darm in. De endeldarm transporteert de ontlasting tenslotte naar de anus.

De voedingsstoffen uit het voedsel wordt door het slijmvlies van de dunne darm heen opgenomen in de bloedsomloop. Dat slijmvlies bestaat uit duizenden kleine plooien, die de darmvlokken worden genoemd. De darmvlokken maken het oppervlak van de dunne darm groot, als je alle plooien in de dunne darm glad zou strijken, dan kun je een oppervlakte van een paar klaslokalen bekleden, en daardoor kunnen zoveel mogelijk voedingsstoffen worden opgenomen in het bloed.

In de dikke darm, waar de onverteerbare voedselresten worden bewerkt, speelt de darmflora een belangrijke rol. Darmflora is een verzamelnaam voor goede en slechte bacteriën die in de darmen leven. Dat zijn er zeer veel, 100 biljoen bacteriën van meer dan 400 verschillende soorten.

Crohn en het maag-darm systeem

De ziekte van Crohn uit zich in ontstekingen van het maag-darm kanaal. De ontsteking in het maag-darm kanaal heeft vaak diarree tot gevolg. Ook kan het leiden tot een plaatselijke vernauwing (stenose), door vorming van littekenweefsel. Een dergelijke vernauwing kan dan weer de oorzaak zijn van een verstoorde en pijnlijke passage van de darminhoud.

Door de ontsteking vermindert de opname van sommige voedingsmiddelen in de dunne darm. Als gevolg daarvan ontstaan gewichtsverlies en tekorten aan bepaalde voedingsstoffen. Bij ongeveer 1/3 van de patiënten komen 'fistels' voor. Fistels zijn buisvormige verbindingen tussen het darmkanaal en andere organen of de huid. Ouderen kunnen anale bloedingen krijgen. Als de ziekte van Crohn niet behandeld wordt, kan zij fataal zijn.

Het ontstaan van de ziekte van Crohn

Hoe de ziekte van Crohn precies ontstaat is eigenlijk onbekend. Wel is in de loop van de tijd duidelijk geworden dat erfelijke en omgevingsfactoren een belangrijke rol kunnen spelen bij het ontstaan van de ziektes. Bij de ziekte van Crohn wordt het verdedigingsmechanisme van het lichaam aangetast zodat het lichaam zichzelf aan gaat vallen. Het is een auto-imuunziekte. Dat het lichaam wordt aangevallen kan resulteren in ontstekingen in de zowel de dunne als de dikke darm van de patiënt.
Er blijken drie factoren te zijn die invloed hebben op het onstaan van de ziekte van Crohn. Dit zijn erfelijkheid, stress en roken.

Erfelijkheid

Erfelijkheid speelt zeker wel een rol bij het ontstaan van de ziekte van Crohn alhoewel het niet de belangrijkste oorzaak is. Er is een kans van 5 a 10 procent dat de ziekte wordt overgedragen. Bij mensen waarbij de ziekte van Crohn niet in de familie voorkomt is de kans kleiner dat ze de ziekte ontwikkelen.

Stress

Het hebben van stress kan zorgen voor problemen in het maag/darmkanaal. Het is wetenschappelijk dan ook aangetoond dat er een verband bestaat tussen het hebben van de ziekte van Crohn en het hebben van stress. Alhoewel er dus sprake is van een verband kan niet gezegd worden dat stress de ziekte van Crohn veroorzaakt. Dit komt omdat het erg lastig aan te tonen is of de stress er al voor het ontwikkelen van de ziekte was of dat de stress gekomen is door het hebben van de chronische ziekte.

Roken

Roken is heel erg slecht tijdens het hebben van de ziekte van Crohn. Als men stopt met roken verminderen de oplevingen van de ziekte met gemiddeld veertig procent. Dit hoge percentage komt doordat ontstekingen en open wonden door de invloed van roken niet goed kunnen genezen. Bij de ziekte van Crohn is hier sprake van in de darmen en kunnen de ontstekingen in de darmen dus heviger worden. Tenslotte zou het ook kunnen zijn dat roken stolsels in de bloedvaten van de darmen veroorzaakt, ook wel trombose genoemd. Door de vorming van de stolsels kunnen de ontstekingen ontstaan.

Klachten

Bij de ziekte van Crohn zijn er twee verschillende fases te onderscheiden. De acute en de chronische fase. De acute fase houdt in dat er snelle verspreiding is naar andere delen van de darm en er over het algemeen veel last van de ziekte wordt ervaren. Bij een lange aanhouding van de acute fase wordt vaker een operatie overwogen.

Frequente klachten

• Bloedverlies: de ontstekingen kunnen leiden tot beschadiging van de darmwand wat weer kan resulteren in bloedverlies.
• Dunne ontlasting: de functie van de darm is onder andere het ontrekken van water aan de suspensie. Een ontstoken gedeelte kan deze functie niet meer goed uitvoeren waardoor de ontlasting dunner wordt.
• Vermagering, bloedarmoede, groeiachterstand: een andere functie van de darm is de opname van voedingstoffen. Dit wordt in het ontstoken gedeelte ook verminderd.
• Stenose (vernauwing): Door de ontstekingen kan met name in de acute fase veel littekenweefsel ontstaan. Hierdoor kan de darm verdunnen en op den duur zelfs afgesloten raken. Dit proces kan op den duur ook voorkomen bij de chronische fase maar is minder frequent.

Overige verschijnselen

• Fistels: De ontstekingen kunnen overslaan op andere gedeeltes van de darm of andere organen. Wanneer dit voorkomt kunnen fistels ontstaan. Dit zijn onnatuurlijke verbindingen die kunnen doorlopen tot in andere organen en de huid.
• Oog- en huidaandoeningen: de ontsteking beperkt zich hier niet alleen tot het maagdarmkanaal maar verplaats zich in dit geval naar de ogen en de huid.
• Pijnlijke gewrichten: De ontstekingen kunnen zich ook naar gewrichten als knieën en ellebogen verplaatsen.