Voorbereiding en nazorg bij operatie van ouderdomsstaar

Er zijn verschillende vormen van staar of cataract. Bij elke vorm van staar is altijd een operatieve ingreep noodzakelijk, omdat er geen medicijn voor is. De meest voorkomende vorm is ouderdomsstaar, een vorm die erg goed te behandelen is. Meestal gebeurt dat poliklinisch. Bij deze operatie wordt het troebele gedeelte van de lens uit het oog verwijderd en vervangen door een kunstlensje. Ruim voor de operatie wordt de patiënt goed geïnformeerd wat te doen voor en na deze poliklinische ingreep.

Wat is staar of cataract?

Vlak achter de pupil zit voor in het oog de heldere en doorzichtige ooglens. Deze lens wordt met het ouder worden steeds minder helder. Daardoor worden de dingen minder scherp waargenomen. Men ziet ze waziger en de kleuren worden grauwer. Het vertroebelen van de ooglens wordt cataract of staar genoemd. Er zijn verschillende vormen van staar, maar de meest voorkomende vorm is ouderdomsstaar.

Bron: Rakesh Ahuja, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

De behandeling van ouderdomsstaar

Ouderdomsstaar is een vorm die erg goed te behandelen is. Meestal gebeurt dat poliklinisch, maar daarover straks meer. Bij deze operatie wordt het troebele gedeelte van de lens uit het oog verwijderd en vervangen door een kunstlensje (zie afbeelding). Voor iemand die in een redelijke gezondheid verkeert brengt deze ingreep weinig risico's met zich mee. Zelfs mensen op hoge leeftijd kunnen deze operatie over het algemeen goed aan. Er worden veel staaroperaties uitgevoerd, maar slechts één oog per patiënt per keer. Daardoor heeft de patiënt nog redelijk zicht door het niet geopereerde oog, zodat deze daarna in staat is om bijna alles te kunnen doen. Tegen alle vormen van staar bestaat geen medicijn, waardoor dus een operatieve ingreep altijd noodzakelijk is.

Risico's van een staaroperatie

Omdat een staaringreep een echte operatie is, kunnen risico's nooit helemaal worden uitgesloten. Maar de risico's zijn meestal goed behandelbaar door middel van medicijnen. In een enkel geval kan het noodzakelijk zijn om voor de tweede keer geopereerd te worden.Slechts bij een heel klein gedeelte van de patiënten treden na de operatie verschijnselen op.

Enkele verschijnselen na een operatie

een verhoogde oogdruk.
lensresten, die in het oog zijn achtergebleven.
een ontsteking in het oog.
een bloeding in het oog.

De procedure van een poliklinische behandeling

De staarconsulent
In veel ziekenhuizen wordt eerst een afspraak geregeld met een staarconsulent.

Taken van de staarconsulent

Informatie verstrekken over de operatie.
Informatie verstrekken over de dag waarop de operatie plaatsvindt.
Informatie verstrekken over de oogverzorging door de patiënt.
Oogmeting verrichten waardoor de sterkte van het kunstlensje kan worden bepaald.

Oog druppelen
De patiënt moet één dag voor de operatie het oog druppelen met twee soorten oogdruppels. Dit moet drie maal op die dag gebeuren.

Voorbereidingen thuis
De patiënt moet 's ochtends op de dag van de operatie thuis een bad of een douche nemen en daarbij de haren wassen. Dit is noodzakelijk om eventuele infecties te voorkomen. Er mag geen make-up worden gebruikt en sieraden worden gedragen. Opnieuw moet het oog met de twee soorten oogdruppels gedruppeld worden. Er mag gewoon gegeten en gedronken worden. Belangrijk is ook dat de patiënt iemand heeft geregeld die het vervoer na de operatie verzorgt.

De operatie van ouderdomsstaar

Meestal wordt het oog verdoofd met druppels, in enkele gevallen met een injectie. Daarna zal de operatie plaatsvinden. (zie behandeling van ouderdomsstaar in dit artikel) Na de operatie wordt er zalf in het oog gedaan en wordt dat met een oogkapje afgedekt. De operatie duurt ongeveer een half uur.

Bron: Entheta, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Na de operatie
Na de operatie moet men ongeveer anderhalf uur even rustig "bijkomen", terwijl er een afspraak voor de volgende dag wordt gemaakt voor een eerste controle. Het verblijf in het ziekenhuis duurt ongeveer twee uur. De volgende dag kan het oogkapje worden verwijderd. Dan moet het oog drie weken met dezelfde druppels worden gedruppeld, die voor de operatie werden gebruikt.

De nazorg van het geopereerde oog

De nazorg is belangrijk voor een snel herstel van het oog. Het oog en de oogleden jeuken en voelen plakkerig aan gedurende een aantal dagen. Bovendien zal er traanvorming ontstaan. Om dit enigszins te verlichten moet het oog drie maal per dag met een verbandgaasje worden schoongemaakt. Om 's nachts zeker te zijn dat men niet in het oog gaat wrijven wordt aangeraden het oogkapje weer op het oog te doen. Bovendien moet de patiënt zich aan een aantal 'regels houden om risico's van complicaties te voorkomen'. Belangrijk daarbij zijn niet te zwaar tillen, bij het bukken door de knieën gaan en het hoofd proberen rechtop te houden en uitkijken met hoesten. Als dit allemaal goed is gegaan zal de wereld er voor de inmiddels ex-patiënt er een stuk scherper uitzien.

Nastaar

Bij sommige mensen vertroebelt de ooglens na een aantal weken weer. Dit is het gevolg van nastaar, die gemakkelijk te verhelpen is. Een aantal dagen oogdruppelen zorgt weer voor het resultaat van na de staaroperatie.