Nierstenen, wat te doen?

Nierstenen kunnen verschrikkelijke pijn veroorzaken. Sommigen vergelijken het met weeën tijdens een zwangerschap. Wanneer je wordt overvallen door deze pijn wil je er zo snel mogelijk vanaf. Veel mensen denken dat veel drinken dat de oplossing is om de niersteen te laten passeren. Dit zal echter niet werken en leidt vaak zelfs tot meer pijn. Verstandiger is het om een zetpil in te nemen tegen de pijn. Hierbij is de inname van vloeistof niet noodzakelijk en bovendien helpt dit type pijnstiller sneller. Door gebruik van kruiden of supplementen kan de kans op nierstenen verkleind worden.

Nierstenen, een pijnlijk probleem

• Nierstenen, wat zijn het?
• Hoe groter, hoe pijnlijker
• Soort pijn: herhaaldelijke kramp of koliekpijn
• Wat te doen bij een niersteen?
• Hoe voorkom je nierstenen?
• Nieren ondersteunen met kruiden en supplementen

Nierstenen, wat zijn het?

Een niersteen is een kristal die zich binnen in de urinewegen vormt, en vaak is ontstaan in de nierkelken of het nierbekken. De urine is normaal een egale vloeistof, maar het kan gebeuren dat deze verzadigd of zelfs oververzadigd raakt met oplosbare stoffen, welke kristallen kunnen gaan vormen. Deze kristallen kunnen zo groot worden dat ze binnen in de urinewegen een obstakel gaan vormen die de gewone doorstroming van de urine belemmeren. Dit kan zeer ernstige pijnklachten geven, die soms wel vergeleken worden met weeën bij een zwangere vrouw. De kristallen hebben diverse namen, afhankelijk van de plaats waar ze voor problemen zorgen. Naast nierstenen kan er ook sprake zijn van, ureterstenen (in de urinebuis) of blaasstenen (in de blaas).

Hoe groter, hoe pijnlijker

Hoe groter de steen des te pijnlijker. Het formaat kan erg verschillen. Een niersteen ter grootte van een zandkorrel is al erg pijnlijk, laat staan wat een niersteen van het formaat van een walnoot doet. Kleine stenen kunnen doordat ze langs de band van de blaas of plasbuis schuren zorgen voor bloed in de urine, soms zo weinig dat het alleen door onderzoek in een laboratorium kan worden vastgesteld. In het geval van een grote steen kan deze onmogelijk zelf worden uitgeplast en blijft hij vaak een tijd zitten zonder dat men daar erg in heeft. Hij trekt echter wel bacteriën aan, waardoor men te maken kan krijgen met recidiverende urineweginfecties of verstoppingen.

Nierstenen kunnen uit verschillende soorten materiaal zijn opgebouwd. Het vaakst gaat het om calciumoxalaat. Dit betekend overigens niet dat de oorzaak een te hoge inname van calcium is. Andere mogelijke materialen waarvan de niersteen gemaakt kan zijn, zijn calciumfosfaat, struviet, urinezuur of cystine.

Soort pijn: herhaaldelijke kramp of koliekpijn

De pijn ontstaan meestal als een steen losraakt uit de nier en terecht komt in de urineleider tussen de nier en de blaas. De pijn is vaak een zich herhalende krampende karakter (koliekpijn). Deze kan zich bevinden in de buik, de lendenen, de rug en de liezen. Mannen voelen de pijn soms uitstralen naar de penis of het scrotum. Vrouwen kunnen last hebben van uitstraling naar de schaamlippen. Waar iemand met een blindedarmontsteking eigenlijk altijd zo stil mogelijk wil blijven liggen, hebben mensen met nierstenen een hevige bewegingsdrang, die gaat gepaard met heen en weer rollen, schoppen met de benen en zitten en liggen afwisselen. Deze pijnlijke situatie kan enkele minuten tot dagen duren. Komt de steen in de blaas terecht, dan is de pijn vaak direct weg. Het uitplassen van de steen is zelden pijnlijk. In sommige gevallen, als de steen te groot is om er op een natuurlijke manier uit te komen, dan is medisch ingrijpen noodzakelijk. Dit kan bijvoorbeeld door een niersteenvergruizer. Als vergruizen niet werkt, kan ook chirurgisch ingegrepen worden.

Wat te doen bij een niersteen?

Omdat te weinig drinken een oorzaak van nierstenen kan zijn, denken veel mensen dat je moet gaan drinken op het moment dat je een pijnaanval hebt door een niersteen. Dit is echter een ernstige misvatting. Drinken zorgt er niet voor dat de steen sneller wordt uitgeplast. Als de steen vastzit in het traject tussen de nieren en de blaas, dan zorgt drinken alleen maar voor extra arbeid voor de nieren, en vaak extra pijn. Het is beter hier pas mee te beginnen als de pijn over is, zodat de blaas en urinebuis weer goed gespoeld kunnen worden, en er geen bloed achterblijft.

Om de pijn te bestrijden is het verstandig om een zetpil in te nemen. Dit omdat deze snel werkt, en geen inname van vloeistof vereist.

Hoe voorkom je nierstenen?

Je kunt nooit helemaal veilig zijn van de ontwikkeling van een niersteen, maar je kunt wel een aantal dingen doen om de kans erop te doen afnemen. Het gaat om:

• Genoeg drinken op een dag
• Oppassen met hoeveelheden proteïne, nitrogenen en natrium
• Oppassen met producten die veel oxalaten bevatten zoals thee, chocolade, noten, rabarber en spinazie
• Oppassen met vochtafdrijvende dranken
• Bij voorkeur geen cola drinken
• Voorkomen dat je in één keer een grote hoeveelheid vitamine c binnenkrijgt

Nieren ondersteunen met kruiden en supplementen

Ben je al langer bekend met nierstenen en komen deze regelmatig terug? Dan kun je erbij gebaat zijn om extra supplementen in te nemen om een goede werking en gezondheid van de nieren te ondersteunen en een goede vochtbalans te bewaren. Ook bestaat er thee die speciaal is samengesteld om de nieren te ondersteunen. Kruiden die een goede werking van de nieren kunnen bevorderen zijn onder andere:

• Guldenroedekruid (Solidago virgaurea)
• Berendruif (Arctostaphylos uva ursi)
• Jeneverbesvrucht (Juniperus communis)
• Koemis koetjingblad (Orthosiphon aristatus)
• Korenbloem (Centaurea cyanus)
• Paardebloemblad (Taraxacum)
• Peterseliezaad (Petroselium sativum)

Lees verder

• Nierstenen voorkomen met kaliumcitraat