Hoe kun je huidkanker herkennen?
Huidkanker is in Nederland het meest voorkomende soort kanker. Huidkanker kan ernstige gevolgen hebben, de patiënt kan er zelfs aan overlijden. Als huidkanker op tijd wordt herkend en op tijd behandeld wordt is het goed te genezen, daarom is het erg belangrijk om de huid goed in de gaten te houden op veranderingen zodat er in een vroeg stadium iets aan gedaan kan worden. Het herkennen van de symptomen die op huidkanker kunnen wijzen is een belangrijke voorwaarde hiervoor.Soorten huidkanker
Om huidkanker te herkennen is het nodig om globaal te weten welke soorten huidkanker er zijn en wat de oorzaak hiervan is. Hoewel er verschillende soorten huidkanker zijn komen de volgende drie soorten huidkanker het meest voor:Basaalcelcarcinoom
Dit type huidkanker komt het vaakst voor. De oorzaak van dit type huidkanker is een veelvuldige blootstelling van de huid aan de zon. Het komt dan ook het meest voor op lichaamsdelen die veel aan de zon blootgesteld worden zoals het gezicht, de nek, oren en de hals. Het is een langzaam groeiende vorm van huidkanker die bijna nooit uitzaait en vaak makkelijk te behandelen is. Behandeling is gewenst omdat het anders onderliggende weefsels en het bot kan beschadigen.
Plaveiselcelcarcinoom
Deze vorm van kanker kan op allerlei plaatsen van het lichaam ontstaan maar er is wel een relatie met blootstelling aan zonlicht. Het komt vaker voor op de huid die langdurig is blootgesteld aan de zon. Hoe meer blootstelling aan de zon, hoe meer kans op het krijgen van een plaveiselcelcarcinoom. Een plaveiselcelcarcinoom is een kwaadaardige tumor welke zich kan uitzaaien naar andere lichaamsdelen indien deze niet behandeld wordt. De tumor kan groot worden en ziet eruit als een wrat.
Melanoom
Een melanoom is huidkanker die ontstaat via pigmentcellen in de huid. Overal in de huid liggen deze pigmentcellen. Moedervlekken zijn een opeenhoping van deze pigmentcellen. Een melanoom groeit snel en is kwaadaardig. Niet alleen moedervlekken kunnen uitgroeien tot een melanoom maar het kan overal op de huid ontstaan. De oorzaken van een melanoom zijn een langdurige blootstelling aan de zon, moedervlekken die spontaan uitgroeien tot een melanoom en het krijgen van een melanoom kan ook erfelijk bepaald zijn.
Het herkennen van huidkanker - de symptomen
Niet alle vormen van huidkanker openbaren zich op dezelfde manier. Het is belangrijk om de huid te controleren op veranderingen die ontstaan. Ook bestaande huidafwijkingen zoals moedervlekken moeten gecontroleerd worden op veranderingen. Wanneer de huid verkleurd, een verandering van grootte plaatsvindt of nieuwe plekken ontstaan is het verstandig om naar de huisarts te gaan voor controle. Verdachte symptomen kunnen knobbeltjes zijn, wratachtige plekken, zweertjes die moeilijk genezen of plekjes op de huid die snel bloeden, jeuken of van kleur of grootte veranderen. Ga bij twijfel over een plekje altijd voor de zekerheid naar de huisarts.Basaalcelcarcinoom
Meestal begint het ontstaan van een basaalcelcarcinoom met een klein, glazig knobbeltje dat glad is en niet snel groeit. Na een poosje kan er een zweertje ontstaan met een rand die glanst. Dit zweertje kan opengaan en een korstje vormen. Meestal geeft het weinig klachten. Andere tekenen kunnen lijken op een eczeemplekje of littekenweefsel op de huid.
Plaveiselcelcarcinoom
Plaveiselcelcarcinoom kan in een beginstadium te herkennen zijn als een ruw, schilferachtig plekje op de huid en kan roodkleurig zijn. Het lijkt op een eczeemplekje en wordt hier vaak voor aangezien. Het plekje kan uitgroeien tot een soort wrat. In het beginstadium is het vaak een pijnloos plekje maar naar mate de tumor groeit kan deze pijnlijk worden en een zweer vormen.
Melanoom
Een melanoom kan op verschillende plaatsen van de huid ontstaan. Wanneer er een nieuwe moedervlek ontstaat, een beschadigd deel van de huid snel groeit of telkens bloedt is het verstandig om naar de huisarts te gaan.
De ABCD(E)- criteria kan gebruikt worden om een melanoom van een moedervlek te onderscheiden:
- Asymmetrie: De moedervlek is niet rond maar wordt asymmetrisch van vorm, bijvoorbeeld ovaal.
- Border: Een normale moedervlek is rond van vorm, wanneer de rand van de moedervlek onregelmatig van vorm is kan het een melanoom zijn. Ook een onscherpe rand kan duiden op een melanoom.
- Color: Als de kleur van de moedervlek verandert naar bijvoorbeeld paars, rood, donkerder wordt of zwart kan er iets mis zijn.
- Diameter: Bij moedervlekken groter dan 6 millimeter is het verstandig hier regelmatig naar te laten kijken door een specialist.
- Elevation: Als de moedervlek dikker wordt, kuiltjes of bultjes vormt kan er ook iets mis zijn.
Een of meer van deze eigenschappen kunnen wijzen op een melanoom maar dit hoeft niet altijd zo de zijn. Het is wel verstandig om bij een verandering van de huid altijd naar een huisarts te gaan.
Controleer de huid regelmatig op veranderingen en ga ermee naar de huisarts. Over het algemeen is huidkanker goed te behandelen wanneer het vroeg ontdekt wordt maar onbehandeld kan het hele nare gevolgen hebben.
