Gebroken heup, herkennen en genezen
Veel oudere mensen breken een heup, maar natuurlijk kunnen ook jonge mensen hun heup breken. Een gebroken heup heeft veel tijd nodig om te genezen. Als iemand een ongeval heeft gehad en de heup is gebroken, is er veel pijn. De patiënt kan meestal niet meer lopen of staan en moet zo snel mogelijk door een arts onderzocht worden. ER zitten risico's na het breken van een heup, daarom is het belangrijk dat iemand met een gebroken heup zo snel mogelijk in het ziekenhuis behandeld wordt.
Om een
gebroken heup te voorkomen, is het belangrijk om vallen te voorkomen. Het merendeel van de gebroken heupen komt namelijk voor bij ouderen die
gevallen zijn, vaak in hun eigen huis. Ook buitenshuis kan een val een gebroken heup veroorzaken, bijvoorbeeld door ongelijke stoeptegels, drempels, traptreden, stoepranden, enzovoorts... Wat kunt u thuis doe om vallen te voorkomen?
- Verwijder los liggende vloerkleden en matten uit uw huis. Alles waar over u kunt uitglijden, vormt een groot risico om te vallen en botten te breken.
- Draag geen sokken op een gladde vloer. Zorg dat u altijd grip heeft op de vloer, bijvoorbeeld door goed passende pantoffels met rubberzolen te dragen.
- Een gladde vloer van steen of glad hout, brengt voor ouderen een groter risico om te vallen met zich mee. Vloerbedekking of een andere vloer die niet glad is, is veel veiliger als het aankomt op het voorkomen van botbreuken.
- Klim niet op stoelen om iets te pakken wat hoog staat. Als u toch moet klimmen, zorg dan dat u een degelijk huishoudtrapje in huis heeft. Neem echter liever helemaal geen risico maar vraag familie of vrienden om hulp.
- Zet spullen die u vaak nodig heeft wat lager, zodat u er gewoon bij kunt.
- Pas op met huishoudelijk werk waarbij u moet strekken of klimmen.
- Ook badkamers kunnen vaak glad zijn, gebruik antislip spullen.
- Pas op dat er geen spullen op de trappen liggen en laat los zittende bedekking op de trap vastzetten of verwijderen.
- Vloerbedekking moet goed strak op de ondervloer liggen, bobbels in het tapijt zijn struikelblokken.
- Pas op met natte vloeren, drempels in huis en afstapjes en matten, in huis, tuin of op het balkon.
Oorzaken gebroken heup
Veel voorkomende oorzaken voor heupfracturen zijn:
- Vallen in huis (vaak).
- Vallen op straat (regelmatig).
- Ongevallen en ongelukken.
- Osteoporose (botontkalking)
- Evenwichtsstoornissen.
Bij een ongeval waar er mogelijk sprake is van een gebroken heup, worden er eerst foto’s gemaakt in het ziekenhuis. Blijkt de
heup gebroken, dan wordt u meestal geopereerd.
Gebroken heup herkennen
Een gebroken heup moet worden vastgesteld door een arts. Er zullen foto’s genomen worden in het ziekenhuis. Maar als iemand gevallen is en (een van deze) verschijnselen doet zich voor, bestaat er een kans dat de heup gebroken is:
- Het slachtoffer heeft veel pijn in de heup.
- Kan niet meer kan staan (probeer niet om te gaan staan, om meer schade te voorkomen).
- Er kunnen stand afwijkingen van een been zijn (voet hangt bijvoorbeeld naar buiten gedraaid).
- Het ene been kan aan de aangedane zijde korter lijken dan het andere been.
Ziekenhuisopname
Als men vermoed dat de heup gebroken is, moet de patiënt in het ziekenhuis blijven. Daar worden foto’s genomen van beide heupen. Soms kan besloten dat er een scan gemaakt moet worden. Als er sprake is van een gebroken, stellen artsen vast wat voor soort breuk het is. Er zijn een aantal heupfracturen die vaak voorkomen:
- Collum-fractuur: de breuk bevindt zich in de dijbeenhals, vlakbij de heupkop.
- Pertrochantere fractuur: breuken door de verdikkingen van het heupbot, vaak met meer fragmenten.
- Subtrochantere fractuur: breuken onder de verdikkingen van de heupen (komen vaker voor bij verzwakt bot).
Gebroken heup, hoe geneest het weer?
Bij een gebroken heup wordt meestal gekozen op operatief de gebroken heup weer aan elkaar te zetten, zodat de patiënt zo snel mogelijk weer ter been is. Soms word een prothese in de heup geplaatst. Dit komt vaker voor mij ouderen waarbij de heup ook slijtage vertoont. Bij jonge mensen met een gebroken heup wordt vaak gekozen voor schroeven of pinnen, mede om de dijbeenkop te sparen bij bijvoorbeeld een dijbeenhalsfractuur. Steeds vaker wordt gebruik gemaakt van pennen om heupfracturen te herstellen.
Revalidatie
Na de operatie hoort u van de artsen wanneer u weer mag gaan staan. U hebt vaak krukken nodig. De eerste tijd heeft u ook hulp van anderen nodig en u zal zeer waarschijnlijk fysiotherapie krijgen.
Letselschade
Mocht u een gebroken heup hebben opgelopen door een ongeval, kan het zijn dat u recht heeft op letselschade. Neem in dat geval contact op met een letselschade expert.
Lees verder
Reacties
Janny Engelsman, 14-06-2014
Ik heb 7 maart een totaal nieuwe heup gekregen, ik heb daarna veel pijn en klachten over gehouden. Nu is er gister uitgekomen dat ik een breuk heb in het heup bot. De prothese zit er wel goed in. Ben niet gevallen. Kan beslist niet zonder kruk lopen en ben zeer beperkt, ze gaan niet opereren maar moet zo genezen kan langdurig zijn. Wat kan ik hier aan doen met revalidatie of iets anders.
Reactie infoteur, 14-06-2014
Hi, u kunt alleen van de artsen goed advies over dit probleem krijgen. Ik raad u daarom op om uw vragen op te schrijven en dan een telefonisch consult aan te vragen met uw arts of huisarts. Sterkte met het herstel.
J. de Boed, 19-11-2013
Hoe verpleeg ik iemand met een gebroken heup, die NIET geopereerd kan worden vanwege te grote risico's i.v.m. ouderdom. Moet zo iemand altijd op bed blijven, kan voeding nog iets betekenen? Pijnbestijding vindt momenteel plaats, 2 x per dag morfine.Er is een kuipstoel aanwezig… Help… komt eind van de week terug naar huis, waar heel veel mogelijk is. dat wel!
Reactie infoteur, 19-11-2013
Hi, het is het beste als u dit met d e behandelende arts bespreekt.