Gebroken been, wat nu?
Gebroken been herkennen. Als je je been gebroken hebt, kun je er niet meer op staan. Vaak ligt het been in een vreemde stand, ook kan je gevoeld of gehoord hebben dat er iets kraakte of brak. Met een gebroken been moet je naar het ziekenhuis. Daar zullen ze foto's nemen en je verder helpen. Meestal moet het been in het (moderne) gips. Gebroken been, wat nu?
Om een
gebroken been te ondersteunen is het belangrijk dat niemand aan je been gaat sjorren of trekken. Het beste is als er een soort rol van een lap stof of een deken gemaakt wordt, en tegen het been aangelegd om het been te steunen zodat het niet naar een kant rolt. Door verkeerd bewegen kan de schade in het been groter worden. Een rol kan bijvoorbeeld gemaakt worden van een strak opgerolde jas, een trui of een handdoek. Omdat er nogal wat verschillende soorten fracturen bestaan, is het niet altijd meteen te zeggen wat voor fractuur je hebt opgelopen. In het ziekenhuis zullen ze daar door middel van het nemen van foto’s snel achter zijn. Soms komt het voor dat er sprake is van een
open botbreuk, dan steekt een stuk bot door de huid naar buiten. Dit is een heel akelig gezicht. Een open botbreuk is ook extra kwetsbaar voor infectie. In het ziekenhuis kan het bot weer aan elkaar gezet worden. Als je je
been gebroken hebt, wat moet je dan doen?
- Beweeg het been zo weinig mogelijk
- Laat niemand aan je been gaan sjorren of trekken
- Laat iemand een rol maken van een jas of deken of handdoek, en leg dat voorzichtig tegen het been aan, zodat het been niet omrolt en zodat wat steun krijgt
- De patiënt moet zo snel mogelijk naar het ziekenhuis, dus bel een ambulance
In het ziekenhuis
In het ziekenhuis zal eerst gekeken worden of het been inderdaad gebroken is en wat voor soort breuk het is. Een eenvoudige breuk is de gesloten (of eenvoudige) fractuur. Het bot is in dat geval gebroken maar het zit nog op zijn plek. Het bot kan ook gescheurd zijn.
Open fractuur
Bij een open fractuur steekt een stuk bot door de huid naar buiten. Bij dit soort fracturen zijn er meer risico’s op infectie. Het bot moet eerst weer op zijn plek terug geplaatst worden en de omgeving moet schoongemaakt worden. Dit soort fracturen komen op de operatietafel terecht.
Gebroken gewricht of hoge beenbreuk
Als een
gewricht gebroken is, is dit ook een lastige fractuur en wordt er ook geopereerd om te proberen ervoor te zorgen dat het been na genezing weer goed kan functioneren. Ook benen die hoog breken, bijvoorbeeld vlak onder het heupgewricht kunnen vervelende complicaties opleveren.
Verbrijzeld bot
Bij ernstige ongevallen kan het voorkomen dat een bot verbrijzeld wordt. Het bot zit dan in gebroken fragmenten in het been. Operatief zullen artsen er dan alles aan doen om het bot weer te herstellen. De periode daarna zal de patiënt meer tijd nodig hebben om te herstellen en te revalideren.
Gewone botbreuk, in het gips
Bij een gewone
botbreuk waarbij er vrij snel na de diagnose gegipst kan worden, wordt het been weer in de goede stand gezet zodat de botten weer aan elkaar kunnen groeien. Het been wordt gespalkt met een gipsspalk. De eerste dagen kun je last hebben van stuwing in het onderbeen en de voet. Overbelast het been niet. Het been moet wat hoger gelegd worden, goed ondersteund. Daardoor zal de pijn ook minder zijn en stuwing (druk) afnemen. Vaak worden eenvoudige pijnstillers voorgeschreven om de eerste dagen door te komen.
Wanneer moet je opnieuw de dokter bellen?
Als je been in het gips zit en je bent thuis om te genezen, kunnen er soms toch complicaties optreden. Waar moet je op letten?
- Toenemende pijn en/of zwelling
- Stuwing die niet af wil zakken als het been hoger gelegd wordt, en stuwing die pijn veroorzaakt
- Kloppende pijn
- Koorts of koude rillingen
- Tenen, voeten of been voelen koud aan of juist erg warm
- Tenen (ook nagels), voet of been verandert van kleur
- Algehele malaise
- Misselijkheid, hoofdpijn
- Klachten die je niet begrijpt of niet vertrouwt of die iemand in je omgeving niet vertrouwt
Lees verder
Reacties
Mo, 06-08-2015
Hallo,
Ik heb 3 dagen geleden mij nekwervel (c7) gebroken en heb een nekbrace gekregen.
Als ik ga liggen voel ik helemaal niets maar als ik een tijdje sta of loop of zit begin ik steken in mij nek te krijgen.
Mij armen tintelen niet, voel me ook niet duizelig ect. Ik heb geen informatie gekregen of ik nu wel mag lopen of juist x aantal uren moet liggen. Mij vraag is : is het normaal bij een breuk dat je steken krijgen? of moet ik toch terug naar het ziekenhuis?
Reactie infoteur, 07-08-2015
Hi, het is belangrijk deze vragen wel beantwoord te krijgen. Even overleggen met je huisarts ligt het meest voor de hand. Leg ook je klachten uit en stel alle vragen waar je mee zit. De vragen even noteren voordat je gaat bellen is het beste. Beterschap!
Susan, 18-08-2012
Ik heb een vraagje over een verbrijzeld been;
Mijn vriend heeft twintig jaar geleden zijn onderbeen verbrijzeld door een ongeluk, hij is toen een jaar bezig geweest met zijn herstel. Er zijn spieren uit zijn zij gehaald en in zijn been geplaatst en van zijn heup is ook een stuk bot gebruikt. Na al deze opperaties hebben ze zijn voet kunnen redden alleen zit zijn voet nu niet recht waardoor hij na al die tijd nog steeds last heeft met lopen en na het lopen van lange afstanden een paar dagen pijn heeft. Ik ben ook best bezorgd om zijn rug en zijn heupen want hoewel het nu nog goed gaat staat hij wel erg schreef en ik wil niet dat hij straks een nieuwe heup nodig heeft of last krijgt van zijn rug. Nu vroeg ik mij af of er na zo'n tijd nog iets te doen is aan aan verbrijzeld been en hoe lang het herstel zou duren als ze het bijvoorbeeld weer zouden breken en recht zouden zetten.
Reactie infoteur, 20-08-2012
Een verbrijzeld been is natuurlijk een ernstige zaak. Het is echt het beste dat je vriend deze vragen stelt aan een arts. Er is niemand die er een antwoord op kan geven via internet. Hij kan zijn klachten eerst bespreken met de huisarts, deze kan doorverwijzen om de vragen te kunnen beantwoorden via onderzoek. Ik hoop er het beste van.:)