Najaarsdepressie: Seizoensdepressie en lichttherapie

Veel mensen lijden zonder het te weten aan een seizoensdepressie of najaarsdepressie. Wie deze vorm van depressie heeft voelt zich in de lente energiek en als herboren maar heeft het gevoel in een diepe put weg te zinken, zodra de herfst en winter eraan komen. Geen zin of energie meer hebben om wat dan ook voor elkaar te krijgen is natuurlijk vreselijk. Zeker als je je daarbij ook nog eens heel erg rot voelt. Gelukkig is er een relatief simpele oplossing en dat wondermiddel heet lichttherapie.

Wat is een seizoensdepressie, winterdepressie of najaarsdepressie?

Eigenlijk is een seizoensdepressie geen klinische depressie zoals het woord doet vermoeden. In het Engels staat de stoornis ook wel bekend onder de meer accurate en erg toepasselijke benaming SAD "Seasonal Affective Disorder". Hoewel een seizoensdepressie veel overeenkomstige kenmerken heeft met een depressie zijn de twee niet identiek. De symptomen steken meestal de kop op in september of oktober om vervolgens weer te verdwijnen in maart of april. Een najaarsdepressie kent de volgende symptomen:

• Je verdrietig of gedeprimeerd voelen
• Angstige gevoelens
• Geïrriteerdheid of prikkelbaarheid
• Lusteloosheid
• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Meer slapen of juist wakker liggen 's avonds
• Verminderde zin in seks
• Toegenomen eetlust/ meer honger (gewichtstoename)
• Veel zin in koolhydraatrijk voedsel (pasta, suikers, chocolade)

Naar schatting 10% van de bevolking lijdt aan de "winter blues" en beseft niet dat deze vervelende klachten relatief eenvoudig te verminderen of zelfs volledig te ondervangen zijn met een hele simpele remedie. Wanneer je niets aan deze klachten doet kan de stoornis zich daarentegen doorontwikkelen tot een echte depressie, die langer duurt dan alleen de koude wintermaanden.

Wat houdt lichttherapie met een lichttherapie lamp precies in?

De belangrijkste oorzaak van een najaarsdepressie is een gebrek aan zonlicht. Lichttherapie met kunstlicht, ook wel luminotherapie genoemd, is dan ook de aangewezen manier om de stoornis effectief te lijf te gaan.

Kunstlicht is bij voldoende lichtsterkte (zo'n 10.000 lux) namelijk prima in staat om de circidiaanse klok voor de gek te houden, zodat er meer serotonine in het lichaam wordt aangemaakt. Er bestaan speciale lampen, waar je op zo'n halve meter tot 70 cm vanaf moet gaan zitten en die je vervolgens laat branden voor zo'n 20 tot 45 minuten per dag. Dat is meestal voldoende om het gewenste effect te bereiken. De meeste mensen met dit soorten klachten merken al verbetering in een dag of vier en zijn bijna of geheel van hun klachten verlost binnen twee weken.

Wat kun je nog meer doen om klachten van een seizoensdepressie of herfstdepressie te verminderen?

Een eiwitrijk ontbijt en voldoende beweging lijken ook te helpen om klachten te verminderen. Zowel beweging als het eten van eiwit zorgen voor extra energie. Met name een energie-boost in de ochtend is raadzaam om daarna de dag beter aan te kunnen. Het lichaam gaat bovendien meer serotonine aanmaken, wat lijdt tot een beter gevoel maar er daarnaast voor zorgt dat je 's avonds makkelijker in slaap valt.

Sint Jan's kruid is een natuurlijk anti-antidepressivum dat goed werkt tegen stemmingsproblematiek en niet schadelijk is voor de gezondheid. Het is wel raadzaam om bij een najaarsdepressie te stoppen met de inname in de lente, omdat Sint Jan's kruid een omgekeerd effect kan hebben bij mensen, die niet depressief zijn. Ook met supplementen van melatonine worden goede resultaten bereikt.