Hyperventilatie herkennen en bestrijden

Hyperventilatie herkennen en bestrijden. Het is zo eenvoudig nog niet. De aandoening wordt bijna niet herkend door artsen. Veel mensen kennen het woord hyperventilatie wel. Iets met ademhaling denken ze. Dat klopt ook wel, maar de wereld van hyperventilatie is een hele nare en enge voor degene die er aan lijdt. Bovendien wordt de kwaal vaker niet dan wel herkend door artsen. Wat is hyperventilatie en wat kun je eraan doen?

Hyperventilatie: zuurstofvergiftiging

Hyperventilatie is een verkeerde ademhaling, waarbij als het ware een zuurstofvergiftiging optreedt. Er wordt te snel en te hoog geademd, waardoor er veel te veel zuurstof in het bloed komt. En dat geeft allerlei klachten. De bekende plastic zak waar altijd mee geschermd wordt, is bedoeld om de uitgeademende lucht waarin maar heel weinig zuurstof, maar wel veel kooldioxide (CO2) zit binnen te krijgen. Zo verdwijnt een deel van het teveel aan zuurstof uit het lichaam en komt er kooldioxide voor in de plaats. En zo wordt het evenwicht in het bloed weer hersteld.

Plastic zak bij hyperventilatie: benauwd en onprettig

Zo’n plastic zak is echter maar een tijdelijk middel en mensen worden er bovendien vaak benauwd van. Want iemand die zich al heel naar voelt, heeft weinig belang bij ook nog een zak die zijn ademhalingsorganen afsluit. Daar komt nog bij dat heel veel mensen helemaal niet weten dat ze aan hyperventilatie lijden. Artsen kunnen het namelijk niet vaststellen en vaak hebben zij ook te weinig kennis van deze specifieke aandoening om het te herkennen. De symptomen zijn bovendien veelvuldiger dan het altijd genoemde gevoel van een hartaanval krijgen.

Hyperventilatie: van extreem moe tot hallucineren

Hyperventilatie kent heel veel uitingsvormen. Er wordt altijd gesproken over mensen die dachten dat ze een hartaanval kregen, maar in feite is dat maar één van de weinige klachten die mensen hebben door hyperventilatie. Chronische hyperventilatie - dat veel voorkomt omdat mensen al jarenlang verkeerd ademen - zorgt er vaak voor dat mensen wekelijks bij de dokter staan omdat ze een scala aan klachten hebben.

De klachten bij hyperventilatie

Ze denken zelf vaak aan de ergste dingen omdat ze:

• extreem vermoeid zijn en alleen maar willen slapen,
• niet kunnen slapen
• de muren opeens alle kanten uit zien bewegen en denken dat er op z;n minst een tumor in hun hoofd hebben,
• vreselijk duizelig zijn,
• het gevoel hebben flauw te vallen,
• steeds honger hebben,
• vreselijk last van hun ingewanden hebben
• het gevoel hebben flauw te vallen,
• een knellend gevoel op de borst hebben
• zweetaanvallen hebben
• voortdurend spierpijn hebben
• in een situatie waar ze moeten wachten opeens paniek uitbreekt
• zelfs het gevoel hebben buiten de werkelijkheid te staan. Alsof iemand anders zijn of haar lichaam heeft overgenomen.

Onderzoek: niets te vinden want te veel zuurstof in het bloed wordt niet onderzocht

Artsen gaan dan vaak de hele malle molen af. Er wordt bloedonderzoek gedaan, er wordt een internist ingeschakeld of een cardioloog, kortom alles wordt onderzocht. Met nul resultaat, want de verstoorde zuurstof en koolzuurgaswaarden in het bloed worden bijna nooit gemeten.

Hoe snel is een te snelle ademhaling?

1. Een volwassene die zich goed voelt ademt per minuut in rust ongeveer tussen de 6 en 10 keer in
2. Iemand die hyperventileert, doet het dubbele of zelfs het driedubbele en mensen die aan chronische hyperventilatie lijden halen wel 20 tot 30 keer per minuut adem.

Voor iemand die twijfelt of hij of zij lijdt aan hyperventilatie is het dus goed om dit eens te tellen. Iemand die gewoon in rust op de bank zit mag per minuut dus niet meer dan 6 tot 10 keer inademen. Zijn er de bovengenoemde klachten of enkele daarvan en is het aantal keren dat wordt ingeademd veel hoger, dan is de kans groot dat de persoon in kwestie aan hyperventilatie lijdt.

Hyperventilatie lijdt vaak tot paniekaanvallen

Het nare van hyperventilatie, zeker van de chronische vorm, is dat op den duur het sociale leven een straf wordt. Mensen zijn zo bang voor een aanval of hebben steeds het gevoel dat het helemaal mis met ze gaat dat ze al die situaties gaan mijden. Mensen die al jaren thuis zitten en de woning niet meer durven verlaten, hebben in veel gevallen gewoon een verwaarloosde hyperventilatie die is omgeslagen in paniekaanvallen en heeft geleid tot straatvrees.

De oplossing bij paniek en hyperventilatie

Het goede nieuws is dat er veel te doen is aan hyperventilatie. De kwaal zelf ontstaat altijd doordat er te veel stress is. Sommige mensen zijn daar gevoeliger voor dan anderen, dat is een kwestie van aanleg. Maar de omstandigheden kunnen ook langdurig zo’n beslag op iemand leggen dat geest en lichaam hun eigen weg gaan. Alleen met therapie is weer een normaal evenwicht te creëren. Daar is echter wel enig doorzettingsvermogen voor nodig.

Hyperventilatie op 3 punten bestrijden: ademhalingstherapie, ontspanning en antidepressiva

Vaak is bij hyperventilatie – zeker bij de chronische waarbij mensen allerlei situaties gaan mijden - een combinatie gemaakt van ademhalingstherapie, ontspanning en het nemen van medicatie. Het aanleren van een betere buikademhaling is namelijk een lange weg. Bij hyperventilatietherapeuten wordt die techniek geleerd, maar het lichaam moet die nieuwe ademhaling ook eigen worden. Daarom moet twee maal per dag gedurende een aantal maanden geoefend worden met de ademhaling. Een hyperventilatietherapeut zal overigens eerst met behulp van een apparaat meten hoe het met de ademhaling gesteld staat. Daaruit en uit de klachten blijkt dan al snel of het al dan niet om hyperventilatie gaat.

Ademhalingstherapie: veel oefenen en zeker een uur per dag

Bij de ademhalingstherapie wordt geleerd vanuit de buik en de flanken (zijkant van de borstkas) te ademen. Het lichaam moet zich die manier echter wel op alle manieren eigen maken en dat betekent dat de oefeningen liggend, zittend en staand moeten worden gedaan. Per dag betekent dat per keer een half uur oefenen, dus een uur in totaal. Na verloop van tijd zal de persoon in kwestie merken dat de hernieuwde ademhaling vooral rust brengt. Daarmee wordt dan ook wel duidelijk dat het lijf dus heel lang in onrust heeft gezeten. Ook is het van belang om ontspanningsoefeningen te doen om aan te voelen wanneer iemand weer in de verkeerde ademhaling schiet.

Antidepressiva bij hyperventilatie

Toch zijn ademhalingstherapie en ontspanningsoefeningen vaak niet voldoende om de paniekaanvallen te keren. Daarom worden vaak ook antidepressiva voorgeschreven die de angsten wegnemen. De combinatie van de drie maken dat mensen die soms jaren de deur niet meer uit zijn geweest, weer kunnen genieten van alles wat het leven biedt.

Special over depressie

Lees over depressie ook meer in: Depressie, niets om je voor te schamen