Vaginale droogte, vervelend maar natuurlijk verschijnsel

Vaginale droogte is een natuurlijk verschijnsel dat echter wel klachten kan geven. Het kan irritatie en jeuk geven en ook een vervelend of pijnlijk gevoel bij de gemeenschap veroorzaken. Na de bevalling is komt het vaak voor, zeker als er borstvoeding wordt gegeven. Ook tijdens en na de overgang hebben veel vrouwen er last van.

Wat is vaginale droogte precies?

Bij vaginale droogte is er sprake van een tekort aan vocht omdat de dikte van het slijmvlies dat aan de binnenkant van de vagina zit is afgenomen. Daardoor wordt er minder vocht aangemaakt dan normaal, wat een droog gevoel geeft. Het wordt ook wel aangeduid met de term vaginale atrofie. Heel veel vrouwen krijgen er mee te maken; het is een natuurlijk verschijnsel en vaak herstelt het zich vanzelf weer.

Welke klachten kan dit geven?

Vaginale droogte kan een aantal klachten geven, zoals pijn en jeuk, een vervelend gevoel bij de gemeenschap of het inbrengen van een tampon. Een vervelend, pijnlijk gevoel bij het de gemeenschap wordt door artsen dyspareunie genoemd. Doordat het tere weefsel van de vagina geïrriteerd wordt kunnen kleine schaafwondjes ontstaan wat tot bloedingen kan leiden. Ook is er meer kans op een vaginale infectie.

Waardoor ontstaat vaginale droogte?

Als de productie van het vrouwelijk hormoon (oestrogeen) minder is, is er ook een verminderde aanmaak van het slijmvlies in de vagina, waardoor dus de klachten ontstaan. Het hormoon wordt gemaakt door de eierstokken. Vaginale droogte ontstaat vooral in twee situaties:

Na de bevalling

Na een bevalling krijgt bijna de helft van de vrouwen te maken met vaginale droogte. Dat hoeft niet altijd een probleem te zijn. Vaak hebben vrouwen nog geen behoefte aan gemeenschap en de vagina heeft tijd nodig om te herstellen van de bevalling. Als een vrouw borstvoeding geeft daalt het oestrogeengehalte en wordt het slijmvlies in de vagina veel dunner. Er komen dan geen eitjes vrij, de cyclus ligt stil. Het is een soort anticonceptie van de natuur (hoewel niet betrouwbaar!). Wanneer met de borstvoeding wordt gestopt komt de cyclus weer op gang en wordt er meer slijmvlies aangemaakt, dat weer dikker wordt. De droogte verdwijnt dan vanzelf.

Tijdens en na de overgang

Als een vrouw in de overgang komt betekent dit dat de aanmaak van oestrogeen stopt. Meestal gebeurt dit bij een leeftijd van 50 tot 55 jaar, maar het kan ook eerder zijn. Doordat er geen hormoon meer wordt aangemaakt wordt het slijmvlies dunner en de vagina droger. De vagina wordt minder elastisch, waardoor bovengenoemde klachten kunnen ontstaan. Ook kunnen vrouwen (meer) last krijgen van urineweginfecties, zoals blaasontsteking. Hoewel het een natuurlijk proces is kan het vervelend zijn omdat veel vrouwen vaak tot jaren na de overgang - in de menopauze dus - op alle fronten lichamelijk actief willen blijven. Vrouwen worden immers gemiddeld ruim tachtig jaar oud.

Wat is er aan de klachten te doen?

Vaginale droogte kan vervelend zijn bij de gemeenschap. Hiervoor kan een bevochtigingsgel gebruikt worden. Die kan gebruikt worden door vrouwen na een bevalling en tijdens de periode van borstvoeding. Het zal dan slechts tijdelijk nodig zijn omdat het slijmvlies in de vagina zich vanzelf herstelt. Vrouwen in de overgang of erna (menopauze) kunnen die ook gebruiken.

Een bevochtigingsgel zorgt ervoor dat er minder wrijving ontstaat waardoor de klachten afnemen en wondjes in de vagina worden voorkomen. Bevochtigingsgel is speciaal ontwikkeld hiervoor zodat de vaginale flora - die zorgt voor een gezonde vagina en dus met rust moet worden gelaten - niet wordt aantast. Ook de natuurlijke vochtigheid wordt er door gestimuleerd. Het is beter om zo'n speciale gel te gebruiken dan bijvoorbeeld gewoon vaseline. De laatste is gemaakt op basis van petroleum (een aardolieproduct) en niet zo geschikt. Een voorbeeld van zo'n bevochtigingsgel is Multi-Gyn Bevochtigingsgel. Het is te koop bij de drogist, apotheek, reformhuis en gezondheidswinkel.

In de periode in of na de overgang kan ook een hormoonzalf worden gebruikt, waardoor het slijmvlies weer wat dikker wordt. Deze oestrogeenzalf is alleen op recept te krijgen, en daarvoor is dus een bezoekje aan de dokter nodig. Het is altijd een goed idee om bij ernstige of aanhoudende klachten naar de huisarts te gaan, die eventueel naar een gynaecoloog kan doorverwijzen.