Chronisch moe door vitamine D gebrek

Chronisch moe door vitamine D gebrekVitamine D is nog steeds een onderschatte vitamine, of eigenlijk gezegd hormoon, maar krijgt gelukkig steeds meer bekendheid door de vele boeken en publicaties van de afgelopen tijd. Hoewel men bij vitamine D in de meeste gevallen alleen maar aan sterke botten denkt levert een gebrek aan vitamine D een breed scala aan klachten op. Dit heb ik zelf enkele jaren kunnen ondervinden.

Zonlicht

De aanmaak van vitamine D verloopt via de huid door het ontvangen van UV-B straling. De aangemaakte vitamine D wordt in de lever opgeslagen als de inactieve vitamine D-vorm calcidiol. Wanneer je op een zomerse dag in de zon gaat zitten is je lichaam in staat om binnen 20 minuten voldoende vitamine D aan te maken. Hiervoor is het wel belangrijk dat de zon een sterkte heeft van minimaal zonkracht 3, een lagere kracht levert veel minder of zelfs heel weinig vitamine D op.

Helaas zijn de zomers in Nederland als het om vitamine D aanmaak gaat behoorlijk beperkt waardoor menig Nederlander een vitamine D tekort oploopt. Verder hebben wij in Nederland doorgaans meer donkere dagen dan zonnige waardoor dit tekort nog weleens flink kan oplopen, zeker in de wintermaanden.

Het meest eenvoudige advies is om dagelijks 20 minuten in de zon te zitten zonder je gedurende deze tijd in te smeren met zonnebrandcrème. Zonnebrandcrème beperkt de aanmaak van vitamine D met 98% blijkt uit onderzoek gedaan door endocrinoloog Michael Holick.

Lichttherapie en zonnebank

Zoals ik al aangaf wordt vitamine D aangemaakt onder invloed van UV-B straling. Naar de (mogelijk positieve) effecten van zonnebanken bij een tekort aan vitamine D lopen op dit moment enkele wetenschappelijke onderzoeken. KWF publiceerde in september 2010 een artikel getiteld "Aanmaak Vitamine D door zonnebank nog niet bewezen". Deze (tussentijdse) conclusie lijkt vooralsnog sluitend te zijn met de meest recente onderzoeksresultaten die voornamelijk kwaad bloed zetten bij de zonnebankbranche.

In Nederland is het zo dat bij een zonnebank veel van de vitamine D producerende UV-B stralen eruit worden gefilterd, aangezien het deel van het UV-spectrum (dat voor vitamine D3 productie verantwoordelijk is) eveneens roodkleuring, verbranding en huidkanker kan veroorzaken. De hoeveelheid UV-straling van zonnebanken is in Nederland beperkt tot 0,3 Watt/m2.

Hoewel huidartsen en dermatologen gebruik maken van UV-licht voor huidproblemen, geven de meesten aan geen voorstander te zijn van zonnebankgebruik en al helemaal niet om vitamine D tekorten te compenseren.

De steeds populairder wordende lichttherapielampen produceren geen UV-B straling en dragen dus ook niet bij aan de aanmaak van vitamine D in je lichaam. Een lichttherapielamp krikt het vitamine D gehalte dus niet op maar werkt wel goed bij winterdepressies, jetlags en SAD. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat de lamp effect sorteert op de melatonine en serotonine productie.

Misvatting

Lange tijd gingen huisartsen er van uit dat een vitamine D tekort alleen maar bij donkere mensen of mensen die een boerka dragen voorkomt. Dit is een misvatting die nog ernstig veel aanwezig is onder zorgverleners. Moderne onderzoeken laten zien dat ongeveer 50% van de Nederlanders een vitamine D tekort hebben en dit zijn echt niet alleen maar donkere mensen of boerka dragers.

"De vastgestelde ondergrens die o.a. door het Universitair Medisch Centrum Groningen wordt gehanteerd is 80 nmol/l."

Klachten

Hieronder vind je een opsomming van veelgenoemde klachten bij een vitamine D tekort.
  • (extreme) vermoeidheid
  • depressie
  • spier- en/of gewrichtspijn
  • bloedend tandvlees
  • angstaanvallen
  • lusteloosheid
  • verstoorde slaap, veel en vroeg wakker (slaapinsomnie)
  • hyperventilatie
  • hartkloppingen
  • zwakke botten
  • traag herstel van weefsel
  • krampen en spiertrillingen

Amerikaanse artsen geven aan dat een langdurig vitamine D tekort de reden is dat steeds meer mensen hartproblemen hebben en zien een langdurig tekort op latere leeftijd zelfs als de oorzaak (of belangrijk onderdeel) van veel moderne ziekten en aandoeningen zoals kanker, fibromyalgie, diabetes, parkinson en hartaanvallen. Er lijkt wetenschappelijk steeds meer bewijs te komen dat deze beweringen kloppen.

Medische richtlijnen

Helaas hanteren veel huisartsen prehistorische waarden als het om vitamine D gaat. De vastgestelde ondergrens die o.a. door het Universitair Medisch Centrum Groningen wordt gehanteerd is 80 nmol/l. Alle waarden onder deze ondergrens wijzen op een vitamine D tekort, ook al hanteren ontzettend veel artsen 50 nmol/l als ondergrens. Dit is dus niet correct.

Zelfstandig aanvullen

Vitamine D kan gelukkig worden aangevuld. Nu vitamine D tekort steeds vaker in het nieuws is besteden winkels hier ook meer aandacht aan. Een beetje drogist heeft vitamine D in het assortiment opgenomen zodat je dit op eigen gelegenheid kunt aanvullen. Veel fabrikanten hebben in 2012 hun doseringen verhoogd naar 25mcg per tablet, wat overeenkomt met 1000IE. Het gebruik van deze tabletten is volkomen veilig en angst voor overdosering is met deze doseringen ongegrond.

Let op: Vitamine D mag niet zomaar worden geslikt door mensen met problemen aan hun lever of nieren, hier dien je je wel van bewust te zijn als je toch besluit om zelfstandig je vitamine D aan te vullen.

Recept

Huisartsen schrijven meestal Devaron voor bij een vitamine D tekort. Dit middel is sinds enkele jaren weer via de apotheek verkrijgbaar, ook zonder recept. Een minitabletje Devaron bevat 10 microgram vitamine D met een waarde van 400IE (internationale eenheden). Gesteld wordt dat het veilig is om tot 50 microgram (=2000IE) te slikken. Hogere doseringen brengen vooralsnog geen grote gezondheidsrisico's met zich mee maar men weet niet wat de gevolgen zijn op lange termijn.

Bij tekorten kan van deze dosering worden afgeweken in overleg met een arts. Bij een te laag vitamine D niveau is het verstandig om in overleg met de huisarts 1000 tot 4000IE per dag in te nemen gedurende enkele weken of maanden. In sommige gevallen, bij een ernstig tekort, kan de huisarts ook Colecalciferol in drankvorm voorschrijven. Dit drankje bevat per milliliter 50.000IE, een flink hoge dosering.

Als je vitamine D niveau na enkele weken of maanden weer goed is zullen je klachten verminderen en op den duur helemaal verdwijnen. Letterlijk goed nieuws onder de zon! Mensen geven aan geen last meer te hebben van vermoeidheid overdag, lekkerder in hun vel te zitten, minder of geen hartkloppingen te hebben en veel dieper en beter te slapen. Onderschat het tekort aan vitamine D dus niet en vraag aan je huisarts om, bij twijfel over een tekort, te mogen prikken.

Overdosering

De kans op gevaarlijke toxicatie (vanaf 250 nmol/l) is aanwezig bij een gezond bloedbeeld i.c.m suppletie met teveel eenheden, maar dan moet je bijv. 10.000IE per dag slikken wat in Amerika redelijk veel gebeurd. Omdat een teveel niet wordt uitgeplast zoals bij bijv. vitamine B is het raadzaam om vitamine D altijd onder supervisie van een arts aan te vullen. Een dagelijkse dosering van 2000IE per dag kan geen kwaad, ook niet bij een acceptabele waarde. Gevaar voor overdosering door het vloeibare Colecalciferol is niet aanwezig als dit middel door een arts is voorgeschreven en als je je houdt aan de afgesproken dosering.
© 2010 - 2025 Selwyn, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.
Bronnen en referenties
  • Zonnen mag, Dermatoloog Han van der Rhee
  • KWF
  • PubMed
Reacties
Anoniem, 19-01-2013
Ik ben de laatste tijd erg moe en heel erg hoofdpijn.
En heb veel stress, ik ben ook duizelig.
Ik had een keer vitamine d pillen geslikt, omdat ik te kort aan vitamine d had.
Maar ben nu super moe duizelig stess hoofdpijn en of andere dingen moet ik nog pillen nemen ik hoor het heel graag

Doeii
Bedankt voor je reactieReactie infoteur, 28-01-2013
Je klachten lijken mij eerder stressgerelateerd dan vitamine D gerelateerd. Bij stress doe je een beroep op je bijnieren. Als je dit te lang doet raken je bijnieren wat vermoeid en krijg je klachten als duizeligheid, vermoeidheid, prikkelbaarheid en slaapproblemen.

Je zou eens kunnen uitproberen of rhodiola of ashwagandha je stress en hoofdpijn verminderen. Deze adaptogene kruiden staan bekend om hun stressverlagende werking en subtiele energieboost. Vraag eens informatie bij een reformhuis of goede drogist.
Nel, 30-12-2012
Hallo allemaal,
Op advies van de psychiater werd mijn bloed nagekeken op vit.D-tekort. Het bleek <15 nmol/l te zijn! Ik heb de ziekte van Hashimoto (schildklier), en volgens de psychiater komt het dan voor dat de bijschildklieren niet goed werken, waardoor het tekort aan vit. D kan ontstaan.
Ik ben heel benieuwd wat het effect zal zijn van de maandelijkse shot die ik nu krijg. Zou ik dan eindelijk toch fit worden?
Groetjes, hou je taai allemaal! Nel.Reactie infoteur, 28-01-2013
Volledig mee eens, dit staat in de literatuur inderdaad zo beschreven. Vitamine D blijkt naast jodium uit voeding (en niet uit suppletie) en tyrosine nodig te zijn voor een goede schildklierwerking, ook bij de aandoening van Hashimoto.
Dugi, 27-11-2012
Beste Infoteur,
Meer dan 6 maanden heb ik pijn in de spieren, ben vermoeid, depressief, gewrichtspijn.
Ik heb algemene bloedonderzoek gedaan, TSH, Bezinking, Cholestorol, M, C, V, ETC.
En mijn vitamind D was 22-(50-100). Mijn huisarts zei alles is in orde ik slik tabletjes DEVARON, 400IE TABLETTEN, moet ik meer margarine, haring, zalm etc eten. Mijn vraag aan u is na hoeveel maanden kan de pijn verdwijnen?
Alvast Bedankt.Reactie infoteur, 25-12-2012
400 IE is te weinig, je zult eerder 2000 IE nodig hebben en om de 6 weken even prikken. Met 400IE zal er niets tot weinig gebeuren bij jouw bloedwaarde. Margarine/halvarine zou ik zelf niet eten, deze bewerkte 'boter' die maar één molecuul afwijkt van verf is gif voor je lijf. Beter eet je gezonde (biologische) roomboter dat goede vetten bevat en door het lichaam goed kan worden omgezet.
Sas, 22-11-2012
Ook ik heb al jaren een groot probleem met mijn haar. Er blijft niks over, de haargrens trekt zich steeds meer terug. Inmiddels heb ik mijn haren al kort moeten knippen! Het vervelende was dat niemand je serieus neemt. Gelukkig nu toch een huidarts gevonden die mij voor de volle 100 % begreep en wat bleek; Een tekort aan Vitamine D. Morgen gelijk naar de huisarts voor een recept. Hopelijk komt er nu een eind aan al die vage maar zeer vervelende klachten. Zijn er mensen die al serieus verbetering hebben naar aanleiding van het ophogen van vitamine D?Reactie infoteur, 25-11-2012
Zet bij haaruitval niet alle hoop op vitamine D. Vaak is haaruitval het gevolg van langdurige stress met een te hoog cortisolniveau of een te lage ijzer/ferritinestatus. Succes!
Leen, 15-11-2012
Mijn haar valt al een tijd enorm fel uit… tis echt akelig. Er werd nu geconstateerd dat ik veel te weinig vit D heb (12,5 bij verplichte minimum van 30) Geen wonder dat ik altijd zo moe ben, en dat mijn haar zo uitvalt… Ga het moeten laten knippen, want kan zo niet verder.Reactie infoteur, 17-11-2012
Sterkte!
Henjohesseling, 07-11-2012
Wat als je vitamine tabletten slikt en de waarde in het bloed wordt niet hoger, dus de tabletten helpen niet. Ook een vitamine b12 gebrek is geconstateerd bij mijn zoon. Deze combi komt trouwens vaak voor dus laat ook je b 12 checken. Mijn zoon is altijd moe, spier en botpijn, ochtend braken en last vsn hartkloppingen (soms) en futloos. Hij zweet trouwens altijd overmatig, blauwe randen onder de ogen, pijn in de polsen vaak acuut hevige buikpijn. Hij heeft ook een verhoogd Ige. Medisch zijn we uitgekakt. Ze zoeken steeds niet verder maar ik ben overtuigd van een onderliggende ziekte. Hij heeft trouwens ook ernstige vitiligo. Misschien heeft iemand een oplossing of suggestie.Reactie infoteur, 18-11-2012
Misschien verhoogd cortisol of bijnieren die onvoldoende werken?

Warning: Undefined array key "gebruikersnaam" in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php on line 246

Deprecated: strtolower(): Passing null to parameter #1 ($string) of type string is deprecated in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php on line 246

Fatal error: Uncaught Error: Undefined constant "datum" in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php:249 Stack trace: #0 /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/index.php(82): include() #1 {main} thrown in /data/sites/web/interatenl/subsites/infonu.nl/include/article.php on line 249