De ingrijpende invloed van geheugenstoornissen

Het leiden aan geheugenverlies is de afgelopen jaren een actueel onderwerp geworden. Dit wordt vooral veroorzaakt door de toenemende aandacht voor dementie. Zoals we allemaal weten, een aandoening die veelal ouderen treft. Daarnaast zijn er echter ook jongeren en mensen van middelbare leeftijd die te maken krijgen met geheugenstoornissen. Hier is vaak moeilijk mee om te gaan en de kans bestaat dat mensen die hieraan lijden de grip over hun eigen leven verliezen en vergeten wie ze zijn. Wanneer iemand aan geheugenstoornissen leidt houdt dit in dat diegene zich dingen en gebeurtenissen uit het verleden niet meer of alleen selectief kan herinneren. In de meeste gevallen wordt alleen het korte termijn geheugen aangetast, slechts in enkele gevallen werkt ook het lange termijn geheugen niet meer, dit deel is over het algemeen beter bestand tegen vergeten. We onderscheiden twee soorten amnesie, retrograde amnesie en anterograde amnesie. Bij retrograde amnesie is alleen het geheugen aangetast in de periode voor het voorval waardoor de amnesie veroorzaakt werd, terwijl dat iemand met anterograde amnesie ook na het voorval nog moeite heeft om dingen te onthouden.

De oorzaken

Het ontstaan van geheugenstoornissen kan verschillende oorzaken hebben. Ze kunnen veroorzaakt worden door toedoen van stress, ziekten, omgevingsfactoren, drugs en verkeerde geneesmiddelen. Dit laatste is volgens medici nog de grootste boosdoener. De geheugen problemen door drugs vallen volgens hem in het niet bij de geneesmiddelen voorgeschreven door artsen. Het geheugen kan echter ook ontregeld worden door toedoen van een ernstige beschadiging van de hersenen, na bijvoorbeeld een ongeluk. Bovenstaande oorzaken horen bij organische amnesie, dat veroorzaakt wordt door fysiek letsel. Er zijn echter ook gevallen bekend met psychogene amnesie, wat inhoudt dat de geheugenstoornissen worden veroorzaakt door psychologische factoren. Meestal gaat het hier om onderdrukking van gedachten die onbewust te pijnlijk zijn voor de desbetreffende persoon.

De Gevolgen

De gevolgen van amnesie kunnen zeer ingrijpend zijn en verschillende vormen aannemen. Uit Brits onderzoek blijkt dat er een grote kans bestaat dat de patiënt de doelmatigheid in zijn leven verliest. Doordat die persoon zich niets kan herinneren, is het ook moeilijk om vooruit te kijken. Hij weet niet wat hij wil, omdat hij niet weet wie hij is en waar hij voor staat. Het zal dus nogal wat moeite kosten om weer een toekomst op te bouwen. De patiënt kan om deze reden ook zijn persoonlijkheid verliezen, iets wat vaak als het meest ingrijpendste gevolg wordt gezien. Verder kan het zijn dat dagelijkse acties, zoals het in het slot steken van een sleutel, opnieuw aangeleerd moeten worden. Bovendien bestaat de kans dat de patiënt zijn sociale omgeving niet meer herkent. Bij een groot deel van de gevallen gaat het echter om lichtere hersenbeschadigingen, die voor de patiënt geen al te grote gevolgen hoeven te hebben.

Hoe ga je er mee om?

De vraag is nu natuurlijk wat de beste manier is om met geheugenstoornissen om te gaan. Omdat het hier gaat om iets was fysiek niet vast te stellen is, is het moeilijk om een goede behandeling te ontwikkelen. Het geheugen is een onderdeel van je hersenen en dus geen spier die je kunt trainen. Geheugentrainingen worden weliswaar steeds populairder, maar daarvan hebben wetenschappers tot nog toe geen duidelijk effect kunnen vaststellen. Wel zijn er geheugencursussen ontwikkeld die kunnen helpen bij het omgaan met amnesie. Bovendien blijkt dat lichamelijke beweging, bijvoorbeeld wandelen, een aantoonbaar effect heeft op het vertragen van de aftakeling van het geheugen. Verder wordt soms ook aangeraden om een dagboek bij te houden, waarin de gebeurtenissen per dag worden opgeschreven.

Amnesie is een serieuze aandoening die ernstige gevolgen kan hebben. Het is iets dat je leven en zelfbeeld voor altijd zal beïnvloeden en wat je nooit zal kunnen genezen. Wel zijn er een aantal manieren die kunnen helpen om je leven weer op te bouwen. Hierbij kun je denken aan geheugencursussen, maar ook lichamelijke beweging heeft een positieve invloed op het geheugen. Bovendien lijkt het een goede oplossing te zijn om een soort dagboek bij te houden, waarin per dag de gebeurtenissen worden opgeschreven zodat die niet vergeten worden. Maar uiteindelijk zorgt het bijna altijd voor een al dan niet grote verandering in je identiteit.