Voorkom vaginale klachten

De meeste vrouwen krijgen vroeg of laat weleens te maken met vaginale klachten. Dit zijn zeer vervelende kwalen waar weinig over durven te praten. De meest klachten zijn vaak met een simpel kuurtje van de huisarts, apotheek of drogist te verhelpen. Maar voorkomen is nog steeds beter dan genezen. Een paar tips wat kan men er zelf aan doen om klachten (deels) te voorkomen.

Vaginale klachten

Je hoort er weinig vrouwen over praten, maar zo'n 75% van alle vrouwen heeft wel eens te maken (gehad) met vaginale klachten. Sommigen hebben een paar keer in hun leven klachten maar er zijn ook vrouwen die er meerdere malen per jaar mee te maken hebben. De klachten kunnen sterk verschillen maar de meeste vrouwen hebben te maken met:

• Overmatige afscheiding
• Stinkende afscheiding
• Brandend gevoel
• Droogheid
• Irritatie
• Jeuk

Gezonde variaties

De baarmoedermond en het slijmvlies van de vaginawand produceren continue een beetje afscheiding om de vagina vochtig te houden. Deze afscheiding is wat zurig en geeft bescherming tegen schadelijke bacteriën en schimmels. Het vocht is soms wat doorzichtig en soms wat wittig van kleur, dit hangt af van de menstruele cyclus. Gezonde afscheiding is (bijna) geurloos of ruikt een beetje zurig.
De hoeveelheid vocht dat wordt geproduceerd verschilt per vrouw en hangt eveneens af van de menstruele cyclus, rond de eisprong wordt er iets meer afscheiding dan op de andere dagen aangemaakt. Indien een vrouw zwanger is, produceert ze ook meer afscheiding dan normaal.

Afwijkende afscheiding

De vagina kan erg kwetsbaar zijn voor allerlei infecties die meestal worden veroorzaakt door bacteriën of schimmels. Een infectie gaat meestal gepaard met een jeukend, schrale en/of branderig gevoel. In de meeste gevallen verandert de afscheiding wat betreft kleur en geur, denk bijvoorbeeld aan:

• Wit en eventueel korrelig
• Groen-gelig
• Bloederig (geen menstruatiebloed)
• Stinkend

Chlamydia

Een groot deel van de vaginale infecties wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis, meestal gewoon Chlamydia genoemd. Soms merkt een vrouw niet eens dat ze geïnfecteerd is met de micro organisme omdat er geen duidelijke klachten aanwezig zijn. Treden er wel klachten op, dan kunnen ze zeer vervelend zijn en worden zelfs als pijnlijk ervaren. De meest voorkomende klachten bij Chlamydia zijn:

• Meer afscheiding
• Geel-groene afscheiding
• Tussentijds bloedverlies
• Bloedingen na het vrijen
• Pijn bij gemeenschap
• Pijn bij plassen
• Pijn in onderbuik

Indien een Chlamydia infectie niet wordt behandelt, dan is er een kans dat eileiders worden aangetast en verstopt raken, waardoor het risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap wordt vergroot. In het ergste geval kan er zelfs onvruchtbaarheid optreden. Ook mannen kunnen klachten ontwikkelen bij besmetting van de bacterie. Chlamydia is goed te behandelen met antibiotica.
Om te voorkomen dat men met deze soa wordt besmet, is condoom gebruik sterk aan te raden.

Vaginale schimmelinfectie, candida

Een veel voorkomend probleem bij vrouwen is een vaginale schimmelinfectie, veroorzaakt wordt door de gist candida albicans. Deze gist bevindt zich van nature in de vagina en zolang de zuurgraad goed is, zullen er geen klachten ontstaan. Bij een basischer milieu (minder zuur) kan de gist zich echter naar hartenlust vermenigvuldigen en vervolgens vervelende klachten geven. Een candida infectie uit zich vaak met de volgende symptomen:

• Jeuk
• Brandend en/of schraal gevoel in en nabij ingang van de vagina
• Pijn bij gemeenschap
• Pijn bij plassen
• Brokkelige en/of yoghurtachtige afscheiding
• Rode, geïrriteerde en opgezwollen schaamlippen en/of vagina(wand)

Vaak wordt er bij een vaginale schimmelinfectie aan een soa gedacht maar dit is absoluut niet waar. De infectie kan zich aandienen door stress, verandering van de zuurgraad (door bijvoorbeeld zeep), hormoonschommelingen, verlaagde weerstand en/of diabetes (suikerziekte).
Tegenwoordig kan een vaginale schimmelinfectie eenvoudig behandelt worden met vaginale crème of -capsules die zonder recept te verkrijgen zijn bij apotheek of drogist. Ook kunt u de medicatie vrij eenvoudig via internet bestellen. Bij aanhoudende of snel terugkerende klachten is het verstandig om uw huisarts te raadplegen.

Klachten door overige oorzaken

Niet alle klachten worden veroorzaakt door bacteriën of schimmels, het is ook mogelijk dat er klachten ontstaan door andere oorzaken.

Parasieten

Trichomonas kan voor heftige vaginale klachten zorgen, dit is een zeer kleine parasiet die wordt overgedragen door onbeschermd geslachtsverkeer. Voornamelijk vrouwen ontwikkelen klachten zoals stinkende afscheiding die soms geel-groen of zelfs wat schuimend is. Trichomonas is een soa die goed te behandelen is. Ondanks dat mannen weinig tot geen klachten ontwikkelen, moeten ze wel behandelt worden.

Droodheid

Bij vaginale droogheid wordt er (te) weinig vocht geproduceerd wat o.a klachten geeft tijdens het vrijen. Gemeenschap kan pijnlijk worden en er kunnen zelfs wondjes ontstaan. Droogheid kan worden veroorzaakt door veranderingen van de hormoonspiegels, zoals tijdens of na de overgang. Vaginale droogheid kan tevens ontstaan door gebruik van een anticonceptiepil, stress of vermoeidheid.
Bij vaginale droogheid is het raadzaam om gebruik te maken van glijmiddel, gebruik wel een glijmiddel die geschikt is voor intiem gebruik.
Gebruik geen speeksel om de vagina te bevochtigen, dit bevat veel schadelijke bacteriën en schimmels wat weer andere klachten kan opleveren.

Allergische reacties

Bepaalde stoffen in producten kunnen allergische reacties veroorzaken waardoor er vaginale klachten kunnen ontstaan.
Denk bijvoorbeeld aan:

• Glijmiddel
• Geparfumeerd toiletpapier
• Wasmiddel
• Condooms (rubber)
• Stimulerende gels
• Anticonceptie-gel
• Intiem-deodorant
• Vreemde voorwerpen (toys)

Antibiotica

Door het gebruik van antibiotica worden niet alleen de schadelijke bacteriën aangepakt maar ook de goede melkzuurbacteriën in de vagina worden (deels) gedood. Hierdoor kan de zuurgraad in de vagina veranderen waardoor candida (schimmel) de kop kan opsteken.

Verminderde weerstand

Bij een verminderde weerstand is men vatbaarder voor allerlei kwaaltjes en klachten waardoor de kans op vaginale klachten ook toeneemt. Verminderde weerstand kan bijvoorbeeld ontstaan door vermoeidheid, stress of een (griep) virus.

Hoe kunt u vaginale klachten voorkomen?

Vrij veilig

Indien u geen vaste partner hebt, of wel eens van partner wisselt is het erg belangrijk om gebruik te maken van een condoom. Door veilig te vrijen voorkomt u een soa en daarmee ook de onaangename bijbehorende vaginale klachten.

Vermijd zeep

Veel vrouwen voelen zich niet schoon als ze hun vagina niet kunnen wassen met zeep. Toch is het raadzaam om zeep te vermijden bij het reinigen van de geslachtsdelen. Zeep kan namelijk de zuurgraad van de vagina beïnvloeden waardoor schimmels en schadelijke bacteriën kans hebben om te overleven en zich te vermeerderen met alle gevolgen van dien.
Goed spoelen met schoon lauwwarm water is het allerbeste voor uw vagina.
Vindt u alleen water toch niet voldoende om uw vagina mee te wassen? Bij de drogist zijn speciale wasemulsies voor de vagina te koop die de zuurgraad niet aantasten, maar net dat extra schone gevoel kunnen geven.

Tampons, maandverband en inlegkruisjes

Verschoon maandverband, tampons en inlegkruisjes altijd tijdig! Maandverband en inlegkruisjes zijn een echte broeiplaats voor bacteriën en schimmels. Ook wanneer er sprake is van weinig afscheiding moet het verband na zo'n 4 uur worden verschoond.
Tampons mogen zeer zeker niet te lang blijven zitten, een vergeten tampon kan zelfs de gezondheid ernstig schaden. Een te sterk absorberende tampon kan beschadigingen van de vaginawand opleveren. In de scheurtjes kunnen nadien allerlei bacteriën nestelen die op hun beurt voor een infectie kunnen zorgen. Gebruik daarom altijd een tampon die past bij de hoeveelheid bloedverlies.

Frisse lucht

Erg belangrijk voor de vagina is een frisse en luchtige omgeving. Bent u gevoelig voor vaginale klachten, dan is het raadzaam om katoenen slips te dragen in plaats van de synthetische varianten.
Ook strakke afsluitende broeken kunnen een broeierige atmosfeer creëren, kies daarom liever voor iets wijdere broeken.
Echt lekker luchten? Slaap zonder onderbroek of pyjama!

Ook belangrijk

• Bij jeuk zo min mogelijk krabben, het weefsel rondom de vagina is erg kwetsbaar.
• Draag dagelijks schoon ondergoed.
• Veeg na ontlasting altijd van voren naar achteren af, dit kan tevens blaasontsteking voorkomen.
• Gebruik altijd schone washandjes
• Gebruik een eigen handdoek om droog te deppen en niet om te wrijven!

TSS

TSS (Toxisch Shock Syndroom) wordt ook wel tamponziekte genoemd. De benaming is niet helemaal terecht want het komt ook voor bij vrouwen die maandverband gebruiken en bij mannen en kinderen. TSS ontstaat door giftige stoffen die door bepaalde bacteriën worden uitgescheiden waar men erg ziek van kan worden. Als een behandeling te laat wordt gestart kan het zelfs dodelijk zijn. Daarom is het belangrijk om de ziekte tijdig te herkennen, let op de volgende acute symptomen tijdens menstruatie:

• Braken
• Diarree
• Hoofdpijn
• Duizelingen
• Flauwvallen
• Spierpijn
• Koorts >39°C
• Huiduitslag

TSS komt niet vaak voor maar indien u tijdens de menstruatie plotseling erg ziek wordt met enkele van bovenstaande symptomen, dan is het raadzaam om contact op te nemen met een (huis)arts.

Verzorg je vagina

Indien men gevoelig is voor vaginale klachten, is het verstandig om regelmatig wat extra aandacht aan de vagina te besteden. Soms moet de natuur een handje worden geholpen en kan men de zuurgraad op peil houden door af en toe te spoelen met een "melkzuuroplossing". Dit is te koop bij een apotheek of drogist.
Sperma is van nature basisch waardoor de pH-waarde in de vagina hoger zal worden. Schimmels gedijen erg goed in een basisch milieu met als gevolg vervelende vaginale klachten. Men kan dit deels voorkomen door het sperma weg te spoelen met een vaginale douche. Vaginaal douchen is ook geschikt om de laatste restjes menstruatiebloed weg te spoelen.
Vaginale douches bevatten eveneens een melkzuuroplossing waardoor de pH-waarde weer zal dalen.
Pas wel op dat er niet te vaak gebruik wordt gemaakt van melkzuuroplossingen en douches, gebruik het puur voor af en toe wat extra zorg bij problemen. Een gezonde vagina heeft in principe geen speciale douches of spoelingen nodig en zal zelf de zuurgraad kunnen herstellen.

Huisarts

Blijf bij klachten niet te lang rondlopen en ga vooral niet zelf "dokteren". De meeste vrouwen schamen zich om er mee naar een huisarts te gaan, dit is absoluut niet nodig. Dagelijks komen er vrouwen met vaginale klachten bij een huisarts, u bent echt niet de enige.