Vagina-ontsteking: oorzaken en symptomen

De meeste vrouwen krijgen wel een keer last van vaginale klachten. Vaak is er sprake van een ontstoken vagina. De klachten die de vrouw dan kan krijgen is een veranderde afscheiding, onaangename geurtjes, pijn en jeuk. Het kan gaan om een schimmel of bacteriële infectie. Er kunnen vele oorzaken zijn om het te krijgen, zoals wassen met zeep, antibiotica, seksuele contacten of door een vergeten tampon. Hoe herken je een vagina-ontsteking en wat kun je eraan doen?

Ontstoken vagina

Een huisarts ziet meestal wekelijks vrouwen de praktijk bezoeken met vaginale klachten. De meest voorkomende infecties zijn schimmelinfecties veroorzaakt door de gist Candida albicans en bacteriële infecties. Een bacteriële infectie wordt veroorzaakt door de groei van bacteriën, die normaal gesproken ook in de vagina voorkomen, maar de kans krijgen om te vermenigvuldigen. De medische naam is vaginitis, dit betekent letterlijk een ontstoken vagina. De binnenkant van de vagina (schede) is ontstoken.

Symptomen

Candida gaat meestal gepaard met klachten zoals een andere kleur afscheiding, onaangename geur, jeuk, pijn en een branderig gevoel. Het vrijen kan onprettig aanvoelen. De gist komt van nature voor bij de mens en candida op de huid, in de darmen en vagina. Candida is meestal onschuldig. Een bacteriële infectie gaat meestal gepaard met een toegenomen afscheiding. De afscheiding is grijs-wit, taai en kan een visachtige geur hebben. Bij een ontsteking kan er sprake zijn van jeuk en pijn in en rond de vagina. De jeuk is meestal het hevigst rond de ingang van de vagina.

Oorzaken

Je kunt op verschillende manieren vaginitis krijgen. Meestal is er sprake van het uit balans raken van het gezonde evenwicht van bacteriën, gisten en schimmels. Dit kan verstoord raken door antibiotica, verkeerde hygiëne, verminderde weerstand of een geslachtsziekte. In de meeste gevallen is er een infectie veroorzaakt door een schimmel. De belangrijkste risicofactoren voor een ontstoken vagina zijn:

• Antibiotica
• Suikerziekte
• Immuunziektes, bijvoorbeeld aids of het ondergaan van chemotherapie
• Seksuele (wisselende) contacten
• Te veel intiem zeepgebruik
• Tampon vergeten
• Latexallergie (condoomovergevoeligheid)

SOA

Een SOA is een seksueel overdraagbare aandoening. De meest voorkomende zijn: gonorroe, chlamydia, herpes genitalis en trichomonas vaginalis. Dit zijn ernstige aandoeningen en moeten door een arts worden behandeld. Als je dit niet (tijdig) doet, ontstaat er een kans op onvruchtbaarheid en chronische pijn. Ook de kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is groter. Daarnaast kunnen andere bedpartners ook besmet raken.

Wat je zelf kunt doen

Als je eenmaal merkt dat er wat verandert aan de afscheiding, heb je meestal al te maken met een vaginale aandoening. Je zult naar een arts moeten gaan om een diagnose te laten stellen zodat het kan worden behandeld. Voorkomen is beter dan genezen. Zo moet je niet je vagina te vaak wassen met zeep omdat dit het natuurlijk evenwicht verstoort. Vaginale afscheiding is normaal, maar als dit afwijkt, moet je dit in de gaten houden. Om te voorkomen dat bacteriën onnodig naar de vagina worden gebracht, moet je altijd naar achteren richting de anus vegen. Als je wisselende partners hebt of je partner nog niet goed kent, gebruik dan altijd een condoom.

Naar de huisarts

Je huisarts zal nagaan waar je klachten precies vandaan komen. Soms zullen er wat onderzoeken plaatsvinden, zoals een meting van de zuurtegraad of een microscopisch onderzoek om de precieze oorzaak te achterhalen. Indien er sprake is van een schimmelinfectie, wordt dit vaak behandeld met een lokale behandeling, zoals een crème of tabletten. Als er sprake is van een bacteriële vaginitis, mag je geen tampons gebruiken. Je krijgt dan een antibioticum voorgeschreven. In geval van een geslachtsziekte, zal het in de meeste gevallen nodig zijn je partner in te lichten zodat hij ook behandeld kan worden.

Tijdens zwangerschap

Een bacteriële ontsteking komt bij zwangere vrouwen frequent voor. Er zijn aanwijzingen dat er bij vrouwen met een bacteriële vaginitis kans is op een vroeggeboorte van het kind. Dit risico is het hoogst in het begin van de zwangerschap. Meestal wordt uit voorzichtigheid aanbevolen onderzoek en behandeling in het begin van het tweede trimester uit te laten voeren. Dit moet overlegd worden met je huisarts of gynaecoloog.

Lees verder

• Pijn tijdens vrijen door vaginisme: wat kun je eraan doen?
• Tampon vergeten of kwijt: wat te doen?
• Voedingsadvies bij candida (een schimmelinfectie)
• Ontsteking kleine bekken: PID (pelvic inflammatory disease)
• Bloedverlies na de overgang