Braken, spugen en overgeven: oorzaken, oplossingen & tips
Braken of overgeven is een afweerreactie van het lichaam dat stoffen terug uit het lichaam wilt werken die een schadelijke invloed kunnen hebben, zoals bijvoorbeeld overvloedige alcohol of bedorven voedsel. In de volksmond heeft men het ook wel over spugen of kotsen. Braken kan het gevolg zijn van overgevoeligheid voor geneesmiddelen of van bestraling. Bij chronisch braken kunnen er tandproblemen ontstaan doordat het maagzuur de tanden aantast. Het innemen van een maagzuurremmer kan helpen om braakneigingen tegen te gaan, waardoor de kans kleiner wordt dat je moet gaan spugen. Wat kan je doen tegen braken en hoe kan je braakneigingen verhelpen?Ontstaan braken
Braken of overgeven - in de volksmond ook wel "kotsen" of "spugen" genoemd - is een reactie van je lichaam waarbij je maaginhoud terug naar boven wordt gestuwd om via de slokdarm en de mond het lichaam weer te verlaten. Het is het braakcentrum in de hersenstam dat de impuls aan het lichaam geeft om voedsel terug naar buiten te werken. Voordat je gaat braken kan je een gevoel van misselijkheid ervaren. Ook kan je zure oprispingen voelen korte tijd voordat je moet overgeven. Braaksel gaat vaak gepaard met maagzuur. Langdurig braken kan leiden tot uitdroging van het lichaam.Spugen als afweerreactie
Het komt erop neer dat braken een afweerreactie is van het lichaam om zich te ontdoen van stoffen die problematisch kunnen zijn. Soms gebeurt het dat je je slecht en misselijk voelt totdat je moet overgeven, maar dat je je daarna ondanks alles toch beter voelt. Dat is omdat je lichaam de schadelijke stoffen heeft weggewerkt. Vaak ligt een ziektetoestand zoals een maagdarminfectie aan de oorsprong van braken. Maagzuur kan een signaal zijn dat je iets gegeten hebt dat te zwaar of te giftig is voor je maag. Bovendien kunnen ook psychologische factoren zoals stress een invloed hebben op de gevoeligheid om te gaan braken.Oorzaken braken
Maag en darmenBraken is in de meeste gevallen een rechtstreeks gevolg van een probleem aan het maagdarmkanaal. Problemen als maagzuur, maagontsteking of een maagzweer kunnen ervoor zorgen dat je moet spugen. Vaak hebben deze problemen te maken met het eten van bedorven voedsel, een voedselvergifitiging, een infectie aan maag of darmen, of overmatig alcoholgebruik. Door te braken wil de maag ongewenste stoffen uit het lichaam werken.
Andere oorzaken
- zwangerschap
- bestraling bij een kankerbehandeling
- uitlokking van braken bij anorexia nervosa
- reactie van het lichaam op geuren, smaken of gedachten
- overgevoeligheid voor bepaalde (sterke) geneesmiddelen
Braken: oplossingen en tips
MaagprobleemOm te weten wat je moet doen tegen braken, moet je eerst gaan kijken naar de oorzaak ervan. Als de oorzaak overmatig alcoholgebruik is, dan weet je dat je de volgende keer gewoon minder moet drinken. Moet je veel regelmatig braken zonder dat er een duidelijke oorzaak is, vraag dan zeker advies aan je arts. Dan kan een maagprobleem aan de basis liggen van het overgeven. Soms kan het zijn dat je na inname van bepaalde geneesmiddelen moet braken, omdat die medicijnen je maag al te sterk onder druk zetten. In dat geval kan je een maagbeschermer (bv. Zantac) innemen om je maag beter te beschermen tegen geneesmiddelen. Vraag in dat geval wel advies aan een arts om zeker te zijn van de geschiktheid en de efficiëntie van de maagbeschermer in jouw specifieke situatie.
Maagzuurremmer
Vraag dan aan je arts of er geen alternatieve medicijnen bestaan met hetzelfde effect maar die je maag kunnen sparen. Een maagzuurremmer kan sommige mensen al helpen doordat het effectief optreedt tegen overmatig maagzuur.
Enkele voorbeelden van maagzuurremmers:
- Rennie
- Zantac
- Omeprazol
- Gaviscon
Chronisch overgeven
TandproblemenIn de meeste gevallen is braken een reactie van het lichaam op een kortstondig probleem, zoals bijvoorbeeld een maagdarminfectie. Na een dag of enkele dagen zal het overgeven ophouden en kan het lichaam weer herstellen. Wanneer overgeven regelmatig terugkeert, dan moet je opletten dat er geen tandproblemen optreden. Braaksel bevat maagzuur dat het tandglazuur ernstig kan aantasten op lange termijn.
Anorexia nervosa
Bij mensen die lange tijd last hebben van overgeven kunnen dan ook tandproblemen ontstaan zoals afbrokkelende tanden. Dit zijn evenwel extreme situaties zoals bijvoorbeeld chronisch braken bij zeer ernstige gevallen van anorexia nervosa. Een ander uiterst ernstig geval van braken is het opgeven van bloed: neem in dat geval zo snel mogelijk contact op met een arts.
