Wondverzorging en infectie-preventie

Onze huid is het eerste orgaan dat in aanraking komt met de harde buitenwereld bij een val, het snijden aan een scherp voorwerp of de beet van een hond. Lees hier hoe goede wondverzorging infectie kan voorkomen.

Huid moet beschermen tegen invloeden van buitenaf

Wat velen van ons niet weten, is dat de huid het grootste orgaan van het menselijk lichaam is. Bij een volwassene beslaat het huidoppervlak 1,5 tot 2 vierkante meter en onze huid weegt inclusief onderhuids bindweefsel 15 tot 20 kilogram. De huid beschermt tegen allerlei invloeden van buitenaf. Een goede verzorging is dus op zijn plaats.

Infectiegevaar door beschadigingen van de huid

In ons dagelijks leven wemelt het van de kleine en minder kleine gevaren voor onze huid:

• keukenmessen snijden in je vingers in plaats van in de groenten;
• hete strijkijzers beroeren onze onderarmen in plaats van de mouwen;
• kleuters komen huilend thuis omdat het wegdek hun knie heeft open geschuurd;
• en ook de zon heeft het niet altijd goed met ons voor. Roodheid is een eerstegraads verbranding en dus ook een verwonding van de huid.

God zij dank gaat het bij de meeste alledaagse verwondingen niet om ernstig letsel, maar pijn doen ze doorgaans wél. Maar niet alleen vanwege de pijn moet je kleine snij- en schaafwonden of oppervlakkige brandwonden serieus nemen. Want als de huid beschadigd is, laat ze meer vuil en ziektekiemen door die tot diep in de huid kunnen binnendringen en zelfs in de bloedbaan kunnen geraken. Dan wordt uit een banale wond snel een gevaarlijke infectie.

Hoe moet je een huidwond verzorgen

Het eerste gebod bij oppervlakkige wonden luidt: schoonmaken. Om te bereiken dat het vuil niet dieper kan doordringen in het weefsel, moet dat worden verwijderd uit de wond.

Spoelen en reinigen

• Laat de wond eerst goed uitbloeden;
• Spoel de wond uit met schoon water of een fysiologische zoutoplossing;
• Verwijder met een pincet en een steriel gaasje achtergebleven vuilresten.

Desinfecteren

• Desinfecteer de wond met een steriel gaasje en desinfecterende vloeistof van binnen naar buiten. Eventuele ziektekiemen worden op die manier geëlimineerd;
• Houd bij schaafwonden altijd rekening met een mogelijke tetanusbesmeting.

Het afdekken van de wond

• Dek de wond vervolgens af met verbandgaas of een pleister;
• Een oppervlakkige schaafwond kan men bedekken met een zogenaamde tweede huid (commerciële benaming Comfeel).

De huid repareert zichzelf

Onder het gewonde oppervlak zet in de lager gelegen huidlagen onmiddellijk een intensief regeneratieproces in. De huid vernieuwt zich weliswaar constant, maar in geval van een verwonding is de behoefte aan nieuwe huidcellen extra groot omdat beschadigde cellen en weefsels gerepareerd en vervangen moeten worden. Nieuw gevormde huidcellen bewegen zich door de bovenste huidlagen naar het oppervlak en vormen daar vanuit de wondranden een nieuwe huidlaag.

Grenzen aan zelfmedicatie

Grotere wonden en complicaties moeten door een arts worden behandeld. Dit geldt voor:

• grote, gapende wonden;
• verwondingen aan het oog;
• ernstige bloedingen;
• vreemde voorwerpen in de wond;
• tekenen van wondinfectie met ernstige zwelling, roodheid, "kloppen en pus;
• koorts, koude rillingen, zwaktegevoel.

Meer weten over wondverzorging?

Wil je meer weten over zaken als huid- en wondverzorging dan is de website van Gezondheidsplein.nl een aanrader. Die website heeft zich in de voorbije jaren bewezen als een vindplek van begrijpelijke en betrouwbare medische informatie in de ruimste zin.